رفلکس اسید به معنی ورود محتویات معده به مری است. این اتفاق زمانی رخ می دهد که اسفنکتر (ماهیچه) تحتانی مری (LES) شل شده و اجازه می دهد تا اسید معده به مری وارد شود. راه های بسیاری برای درمان این بیماری وجود دارد. اما نکته مهمی که همه متخصصان بر روی آن تاکید دارند، رعایت رژیم غذایی خاص است. در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت در مورد پرهیز غذایی در بیماری ریفلاکس معده به مری صحبت می کنیم.
پیشنهاد می کنیم اگر بیش از ۲ بار در هفته به رفلاکس معده مبتلا می شوید حتما به پزشک مراجعه کنید.
از طرفی عوامل متعددی تغذیه ای ممکن است به رفلکس اسید کمک کنند. این عوامل عبارتند از:
- موقعیت بدن پس از خوردن غذا
- مقدار مواد غذایی که در طول یک وعده می خورید
- نوع غذاهایی که مصرف می کنید
در مورد هر کدام از این حالت ها، رعایت چند نکته ساده می تواند از رفلاکس جلوگیری کند. به عنوان مثال بهترین حالت بدن بعد از غذا خوردن، حالت ایستاده یا نشسته است. یا در مورد حجم غذا توصیه می شود وعده های غذایی کوچک اما مکرر شود. در مورد نوع تغذیه نیز باید بگوییم که لازم نیست رژیم غذایی خاصی داشته باشید بلکه کافی است از دستور زیر برای پرهیز غذایی در بیماری ریفلاکس استفاده کنید.
البته در مورد پرهیز غذایی در بیماری ریفلاکس اسید معده به مری در بین متخصصان هنوز اجماعی وجود ندارد. اما بیشتر پزشکان معتقدند که اجتناب از مصرف انواع خاصی از غذاها و نوشیدنی ها برای جلوگیری از درد، سوء هاضمه، سوزش سردل، و سایر علائم رفلکس اسید مفید است. کاهش وزن نیز می تواند در کاهش علائم کمک کننده باشد.
پرهیز غذایی در بیماری ریفلاکس
غذاهای چرب و سرخ شده
غذاهای چرب ضمن شل کردن ماهیچه های معده و مری موجب می شود غذا دیرتر از معده خارج شود. این عوامل موجب می شوند که علائم ریفلاکس افزایش یابد. برای کمک به جلوگیری از ریفلاکس، مصرف چربی خود را در کل کاهش دهید. برخی از غذاهای چرب که باید از مصرف آن ها اجتناب کنید عبارتند از:
- سیب زمینی سرخ کرده
- پیاز سرخ شده
- چیپس
- کره
- شیر کامل
- پنیر
- بستنی
- خامه پرچرب
- سس های پرچرب
- سس خامه ای
- گوشت قرمز پرچرب مانند گوشت گوسفندی
غذاهای ادویه دار
بر اساس گزارش موسسه National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases غذاهای تند می توانند علایم ریفلاکس را بدتر کنند. برخی مطالعات نشان داده اند که در صورت داشتن اختلال در عملکرد دستگاه گوارش، مصرف غذاهای تند باعث درد شکم و سوزش می شود. اما برخی از مطالعات نشان می دهند که قرار گرفتن گاه به گاه، در معرض کپسایسین (ماده فعال در فلفل تند) همان اثر مصرف مداوم آن را ندارد. این محققان اشاره کردند که خوردن غذاهای تند به صورت منظم، در واقع ممکن است علائم GERD را بهبود بخشد.
میوه ها و سبزیجات
میوه ها و سبزیجات نیز بخش مهمی از پرهیز غذایی در بیماری ریفلاکس هستند. در واقع انواع خاصی از میوه ها و سبزیجات می توانند علائم ریفلاکس را بدتر کنند. این مواد عبارتند از:
- آناناس
- میوه هایی از خانواده مرکبات مانند پرتقال، گریپ فروت و لیمو
- گوجه فرنگی و فراورده های آن مانند سس کچاپ، سس سالسا، سس فلفل و سس پیتزا
- سیر و پیاز
نوشیدنی ها
چند نوشیدنی رایج نیز ممکن است علائم را در افراد مبتلا به GERD آغاز کنند. این نوشیدنی ها عبارتند از:
- الکل
- قهوه و چای
- نوشیدنی های گازدار
- آب مرکبات و گوجه فرنگی
قهوه با یا بدون کافئین، فرقی نمی کند. در هر صورت علائم ریفلاکس را افزایش می دهد.
غذاهای دیگر، داروها و مکمل ها
تعداد دیگری از غذاها و داروها وجود دارند که ممکن است باعث شوند عملکرد ماهیچه های دستگاه گوارش ضعیف شوند. این عامل آغازگر علائم GERD می باشد. برای مثال، شما ممکن است علائم این بیماری را پس از مصرف موارد زیر تجربه کنید:
- شکلات
- قرص نعنا
- مکمل آهن یا پتاسیم
- آنتی بیوتیک ها
- آسپیرین یا دیگر داروهای ضد درد
- بیس فسفونات ها
- آلفا بلاکرها
- نیترات ها
- مسدود کننده های کانال کلسیم
- داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای
- تئوفیلین
- غذاهای فراوری شده
برای جلوگیری از علائم این بیماری، ضمن پیروی از موارد بالا به عنوان راهنمای پرهیز غذایی در بیماری ریفلاکس اسید معده به مری باید نکات زیر را نیز رعایت کنید:
- مصرف وعده های غذایی کوچک
- کنترل استرس
- اجتناب از دراز کشیدن پس از مصرف غذا
- کاهش وزن
- اجتناب از مصرف مداوم داروهای ضد اسید