خواص چای مریم گلی و عوارض ناشی از مصرف بیش از حد آن

چای مریم گلی یک دمنوش معطر است که از برگ های گیاه مریم گلی معمولی یا همان Salvia officinalis تهیه می شود. این گیاه هم خانواده نعناع است. مریم گلی که معمولاً به عنوان ادویه مورد استفاده قرار می گیرد؛ سابقه طولانی در طب جایگزین و سنتی دارد. نکته قابل توجه این است که این چای مملو از خاصیت است. البته تحقیقات علمی انجام شده در مورد این نوشیدنی هنوز در مراحل اولیه خود هستند.

در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت می خواهیم بیشتر در مورد خواص چای مریم گلی و عوارضی که ممکن است برای بدن به همراه داشته باشد با شما صحبت کنیم.

خواص چای مریم گلی

چای مریم گلی سرشار از ترکیبات ضد التهابی و آنتی اکسیدانی است

چای مریم گلی حاوی انواع ترکیبات گیاهی قدرتمند است. به طور خاص آنتی اکسیدان های این گیاه برای خنثی کردن ترکیبات مضری که آنها را به نام رادیکال های آزاد می شناسیم کاربرد دارند. هنگامی که این ترکیبات مضر در بدن تجمع پیدا می کنند؛ می توانند منجر به بیماری های مزمن مانند دیابت نوع ۲ و برخی از سرطان ها شوند.

چای مریم گلی به ویژه غنی از اسید رزماریک است. مطالعات حیوانی و آزمایشگاهی نشان داده اند که این آنتی اکسیدان فواید بیشماری از جمله کاهش التهاب و کاهش قند خون را به همراه دارد. درست است که التهاب یک واکنش طبیعی در بدن است؛ اما التهاب مزمن می تواند خطر ابتلا به بیماری ها را افزایش دهد.

مریم گلی حاوی ویتامین K نیز می باشد که برای سلامت استخوان ها، گردش خون و لخته شدن خون ضروری محسوب می شود.

علاوه بر این، این چای دارای چندین ترکیب مفید دیگر از جمله کارنوزول و کامفور است. در یک مطالعه که بر روی موش ها انجام شد؛ عصاره مریم گلی باعث افزایش معنی دار سطح ترکیبات ضد التهابی در خون شده؛ ضمن اینکه سطح ترکیبات التهابی را نیز کاهش داد.

اثرات ضد التهابی و آنتی اکسیدانی چای مریم گلی ممکن است مسئول بسیاری از خواص ذکر شده باشد؛ اما برای تایید به تحقیقات انسانی بیشتری نیاز داریم.

ممکن است باعث بهبودی زخم و ظاهر پوست شود

مریم گلی یکی از مواد اولیه رایجی است که در بیشتر محصولات آرایشی که به صورت موضعی و به عنوان یک درمان طبیعی مورد استفاده قرار می گیرد؛ وجود دارد. ممکن است نوشیدن چای این گیاه نیز از مزایای مشابه ای برخوردار باشد.

در یک مطالعه آزمایشگاهی که روی سلول های پوستی موش ها انجام شد مشخص گردید که کامفور (یکی از ترکیبات کلیدی موجود در مریم گلی) برای رشد سلول های پوستی سالم، کند کردن علائم پیری و کاهش شکل گیری چین و چروک مفید است.

علاوه بر این، یک مطالعه حیوانی نیز نشان داد که کارنوزول و اسید کارنوزیک برای درمان آسیب های پوستی ناشی از آفتاب و سایر مشکلات التهابی پوست مفید هستند. مطالعات دیگری که روی حیوانات انجام شده اند نشان می دهند که عصاره مریم گلی می تواند سرعت بهبود زخم را افزایش دهد.

علاوه بر این مطالعات آزمایشگاهی نیز نشان داده اند که عصاره این گیاه باعث از بین رفتن باکتری ها و قارچ های مضری می شود که می توانند به پوست آسیب برسانند.

سلامت دهان را ارتقا می بخشد

مریم گلی یکی از گیاهان محبوب برای بهبود سلامت دهان و دندان است. زیرا باعث کاهش درد، التهاب و بوی بد دهان می شود و خاصیت ضد باکتری و بهبود دهنده زخم دارد. در واقع غرغره کردن چای مریم گلی درمانی برای بهبود زخم های دهان و گلو درد است.

این فواید اغلب به آنتی اکسیدان قدرتمندی به نام رزمارینیک نسبت داده می شود. علاوه بر این، مریم گلی به دلیل فعالیت ضد باکتریایی و ضد التهابی که دارد؛ به برخی از دهانشویه ها نیز اضافه می شود.

ممکن است خاصیت ضد سرطانی داشته باشد

شواهدی وجود دارد که نشان می دهد چای مریم گلی ممکن است به مبارزه با سلول های سرطانی کمک کند. این ماده حاوی چندین ترکیب ضد سرطانی از جمله کارنوزول، کامفور و اسید رزماریک است. به طور خاص مطالعات حیوانی و آزمایشگاهی نشان داده اند که کارنوزول می تواند چندین نوع سلول سرطانی را بدون تاثیر بر روی سلول های سالم از بین ببرد.

در یک مطالعه که بیش از ۵۰۰ نفر در آن شرکت کرده بودند مشخص شد که چای مریم گلی و بابونه خطر ابتلا به سرطان تیروئید را کاهش می دهند. در همین حال در یک مطالعه آزمایشگاهی نیز مشخص شد که چای مریم گلی به جلوگیری از تغییرات ژنتیکی که ایجاد کننده سلول های سرطانی در روده بزرگ هستند؛ کمک می کند.

اگرچه این نتایج امیدوار کننده هستند، اما تحقیقات انسانی بیشتری برای تایید آنها لازم است.

قند خون را کنترل می کند

مریم گلی ممکن است به بهبود سطح قند خون کمک کرده و از دیابت نوع ۲ جلوگیری یا آن را معالجه کند.

یک مطالعه ۲ ماهه که بر روی ۱۰۵ بزرگسال مبتلا به دیابت نوع ۲ انجام شد نشان داد که مصرف ۵۰۰ میلی گرم مکمل مریم گلی ۳ بار در روز قند ناشتا، قند خون بعد از غذا و هموگلوبین A1c را بهبود می بخشد. هموگلوبین A1c میانگین قند خون طی ۳ ماه گذشته است.

در همین حال یک مطالعه که بر روی موش ها انجام شد مشخص کرد که جایگزینی آب با چای مریم گلی باعث کاهش قند خون ناشتا می شود.

به علاوه یک آزمایش دیگر نیز نشان داد که مریم گلی همانند انسولین عمل می کند. انسولین هورمونی است که به مدیریت میزان قند خون کمک کرده و با انتقال قند موجود در خون به سلول ها، سطح این نشانگر را پایین می آورد.

ممکن است سلامت مغز را ارتقا داده و روحیه را بهبود بخشد

مریم گلی در طب سنتی برای تقویت خلق و خوی، بهبود حافظه و پیشگیری از اختلالات مرتبط با مغز مانند آلزایمر کاربرد دارد. تحقیقات علمی بسیاری این کاربردها را تأیید کرده اند.

دلیل پیشرفت آلزایمر تشکیل پلاک های آمیلوئید در مغز است. چندین تحقیق آزمایشگاهی و حیوانی نشان داده اند که مریم گلی و اسید رزماریک ممکن است به جلوگیری از تشکیل این پلاک ها کمک کنند. علاوه بر این مطالعات متعددی یادآور شده اند که عصاره مریم گلی حافظه، عملکرد مغز، خلق و خو و تمرکز را بهبود می بخشد.

در یک مطالعه که بر روی ۱۳۵ بزرگسال انجام شد مشخص گردید که بوییدن عطر این گیاه باعث افزایش حافظه و خلق و خو در مقایسه با گروه کنترل می شود.

مریم گلی ممکن است درد را نیز تسکین دهد. اما برای تایید تأثیرات آن بر روی مغز و سیستم عصبی به تحقیقات بیشتری نیاز داریم.

ممکن است از سلامت بدن زنان پشتیبانی کند

مصرف چای مریم گلی ممکن است مزایای منحصر به فردی برای زنان داشته باشد. در خاورمیانه زنان باردار معمولاً از مریم گلی برای درمان علائم گوارشی مانند حالت تهوع، که یک مشکل شایع در اوایل بارداری است؛ استفاده می کنند.

از نظر تاریخی مریم گلی روشی طبیعی برای کاهش تولید شیر مادر است. البته تحقیقات علمی کمی برای پشتیبانی از این کاربردهای سنتی وجود دارد.

با این وجود تحقیقات نشان داده اند که مریم گلی به کاهش گرگرفتگی کمک می کند. یک مطالعه ۸ هفته ای که بر روی ۷۱ زن یائسه انجام شد نشان داد که مصرف یک عدد قرص حاوی مریم گلی تازه به صورت روزانه شدت و فراوانی گرگرفتگی را ۶۴ درصد کاهش می دهد.

چای مریم گلی ممکن است قلب را تقویت کند

برخی تحقیقات نشان داده اند که مریم گلی ممکن است به بهبود کلسترول و تری گلیسیرید کمک کند. همانطور که می دانید این دو فاکتور به طور بالقوه خطر ابتلا به بیماری های قلبی را افزایش می دهند.

محققان در یک مطالعه کوچک ۴ هفته ای که بر روی ۶ زن انجام شد دریافتند که نوشیدن ۱۰ اونس چای مریم گلی دو بار در روز منجر به کاهش ۱۶ درصدی کلسترول کل، ۲۰ درصدی کلسترول LDL (کلسترول بد) و ۳۸ درصدی کلسترول HDL (کلسترول خوب) می شود.

یک مطالعه ۲ ماهه که بر روی ۱۰۵ فرد مبتلا به دیابت نوع ۲ انجام شد نشان داد افرادی که ۵۰۰ میلی گرم عصاره مریم گلی را ۳ بار در روز مصرف می کنند؛ نسبت به گروه کنترل دارای سطوح سالم تری از تری گلیسیرید و کل مارکرهای کلسترول هستند.

نحوه استفاده از مریم گلی

تهیه چای مریم گلی بسیار آسان است. شما می توانید علاوه بر مصرف این چای به صورت کیسه ای، از روش زیر برای تهیه اش در خانه استفاده کنید:

۱ قاشق غذاخوری (۱۵ گرم) مریم گلی تازه یا ۱ قاشق چایخوری (۴ گرم) مریم گلی خشک
۱ فنجان (۲۴۰ میلی لیتر) آب
شیرین کننده
آب لیمو تازه (اختیاری)

ابتدا آب را بجوشانید و سپس مریم گلی را اضافه کنید. اجازه دهید این ترکیب ۵ دقیقه بجوشد. قبل از اضافه کردن شیرین کننده و آب لیمو، برگ ها را از آب جدا کنید.

اقدامات احتیاطی و عوارض جانبی احتمالی

توجه داشته باشید که بیشتر تحقیقات انجام شده در مورد خواص مریم گلی روی حیوانات و یا در آزمایشگاه انجام شده اند و در آنها از عصاره متمرکز این گیاه استفاده شده است. بنابراین مصرف چای مریم گلی ممکن است مزایای مشابه ای نداشته باشد.

این نوشیدنی همچنین ممکن است دارای چند نکته جانبی باشد. مریم گلی حاوی ترکیبی به نام thujone است که عطر و بوی قوی آن را تأمین می کند اما مصرف زیاد آن برای بدن مضر و سمی است. نوشیدن زیاد چای مریم گلی در طی یک دوره طولانی مدت ممکن است باعث مشکلات قلبی، تشنج، استفراغ و آسیب کلیوی شود.

با این حال هر ۴ فنجان چای مریم گلی فقط حاوی ۴ الی ۱۱ میلی گرم از این ترکیب مضر است. بنابراین می توانید با خیال راحت در روز ۴ فنجان از این چای را بنوشید. در عین حال باید از خوردن اسانس مریم گلی یا اضافه کردن آن به چای پرهیز کنید. زیرا مصرف خوراکی ۱۲ قطره از این عصاره می تواند برای بدن سمی باشد.

نکته آخر

چای مریم گلی پر از آنتی اکسیدان ها و ترکیبات ضد التهابی است. این چای می تواند باعث ارتقاء سلامت پوست، دهان و مغز شده و خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ و بیماری های قلبی را پایین بیاورد. با این وجود به مطالعات بیشتری برای تایید این فرضیه ها نیاز داریم. تهیه چای مریم گلی بسیار آسان است. شما می توانید در خانه و با استفاده از برگ های تازه یا خشک این گیاه، چای تهیه کنید.