صفرا ماده ای سبز رنگ است که در کبد تولید می شود. این ماده پس از تولید، وارد کانال های صفراوی شده و از طریق مجرای سیستیک از کبد خارج می شود. بعد از عبور از این مجرا، از طریق مجرای کیسه‌ای به کیسه صفرا انتقال می یابد. سپس هنگامی که غذا از دوزادهه عبور می کند، کیسه صفرا منقبض شده و مایع درون آن از طریق مجرای مشترک صفراوی به روده ریخته شده و با غذا مخلوط می شود. کیست کلدوک کیست توخالی است که در مجاری صفراوی ایجاد می شود.
کیست های کلدوک بسته به جایی که قرار گرفته اند به انواع مختلفی تقسیم می شوند. کیست کلدوک بیماری نادری است و علت آن نیز ناشناخته است. اما ممکن است به صورت مادرزادی و در بدو تولد وجود داشته باشد. این کیست یکی از ناهنجاری های رشدی در مجاری صفراوی جنین است. در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت مطالب زیر را در مورد کیست کلدوک خواهید خواند:
- نشانه ها و عوارض کیست کلدوک چیست؟
- این کیست چگونه تشخیص داده می شوند؟
- کیست کلدوک چگونه درمان می شود؟
نشانه ها و عوارض کیست کلدوک چیست؟
کیست کلدوک در نوزادان معمولا به انسداد مجاری صفراوی و احتباس صفرا منجر می شود. این عارضه زردی و بزرگی کبد را به همراه دارد. اگر انسداد برطرف نشود، می تواند منجر به آسیب دائمی کبدی مانند زخم و سیروز شود. نشانه هایی مانند فشار خون ورید باب (انسداد جریان خون از طریق کبد) و آسیت (تجمع مایع در شکم) در اثر این کیست ایجاد می شوند. افزایش خطر ابتلا به سرطان در دیوار مجاری صفراوی از جمله دیگر عوارض کیست کلدوک است.
در افراد مسن، این کیست به احتمال زیاد منجر به درد شکم و زردی و گاهی اوقات کلانژیت (عفونت داخل مجاری صفراوی ناشی از گسترش باکتری روده به مجاری صفراوی) می شود. پانکراتیت نیز ممکن است در افراد مبتلا به این کیست، ایجاد شود. علت این عوارض ممکن است به، جریان غیر طبیعی صفرا در داخل کانال ها یا حضور سنگ های صفراوی نیز مرتبط باشد.
این کیست چگونه تشخیص داده می شوند؟
کیست کلدوک را می توان به روش های مختلفی تشخیص داد. شایع ترین روش تشخیص، سونوگرافی است.
کولانژیوگرافی نیز دومین روشی است که برای تشخیص این کیست استفاده می شود. در این روش مجاری صفراوی با رنگ پر شده و سپس با استفاده از تصویربرداری اشعه ایکس از کیسه صفرا عکس برداری می شود. این رنگ معمولا توسط یک سوزن بلند به طور مستقیم به مجرای صفراوی تزریق می شود.
روش جدید برای شناسایی کیست کلدوک تصویربرداری رزونانس مغناطیسی از مجاری صفراوی است. این روش MRCP نیز نامیده می شود. MRCP روش غیر تهاجمی است و نیازی به تزریق رنگ به مجاری صفراوی یا آندوسکوپی ندارد.
کیست کلدوک چگونه درمان می شود؟
بهترین راه برای درمان این کیست، عمل جراحی و پاکسازی مجاری است که تحت تاثیر آن قرار گرفته اند. این مجاری باید به طور کامل تخلیه شوند. اگر جراح نتواند مجاری را بازسازی کند باید آن را به روده دوخته تا صفرا بتواند آزادانه حرکت کند و از کیسه صفرا خارج شود.