پنل متابولیسم پایه (BMP) یک گروه از آزمایشات خون است که پزشکان برای یافتن سرنخ هایی درباره نحوه عملکرد بدن آن ها را تجویز می کنند. پزشکان معمولا آزمایش خون BMP را به عنوان بخشی از چک آپ های فیزیکی معمول یا به عنوان راهی برای تشخیص یک بیماری زمینه ای پیشنهاد می دهند. اگر چه آزمایش پنل متابولیسم پایه برای چندین چیز متفاوت تجویز می شود، اما فقط یک بار نیاز به خونگیری دارد. آزمایشگاه با استفاده از همان نمونه خون، تمام آزمایشات موجود در آزمایش خون BMP را انجام می دهد.
در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت می خواهیم بیشتر در مورد آزمایش خون BMP با شما صحبت کنیم.
آزمایش خون BMP چیست؟
پزشک شما با انجام این آزمایش قادر خواهد بود هر گونه بیماری زمینه ای مانند مشکلات مربوط به فیلتراسیون خون، توازن pH در خون، میزان گلوکز و الکترولیت ها در خون را پیدا کند و همچنین می تواند سطح سایر مواد معدنی مانند سدیم، پتاسیم، دی اکسید کربن و کلرید را اندازه گیری کند.
این آزمایش همچنین به پزشک شما نشان خواهد داد که چگونه کلیه ها کار می کنند، آیا مشکلی در ریه یا قلب و جود دارد و یا آیا پانکراس به درستی عمل می کند؟
با استفاده از گرفتن یک نمونه خون، دکتر می تواند نتایج تمام عوامل دخیل در سلامت بدن و چندین مورد دیگر را به دست آورد. اگر نتایج این آزمایش غیرطبیعی باشد، پزشک آزمایش های خاصی را برای دریافت نتایج دقیق تر تجویز می کند.
برخی از آزمایشات خون انجام شده با استفاده از آزمون BMP عبارتند از:
سطح قند خون
آزمایش قند خون، میزان گلوکز موجود در خون را ارائه می دهد. گلوکز توسط کبد شما تولید می شود تا به صورت انرژی توسط بدن استفاده شود. این آزمایشات به طور منظم برای کسانی تجویز می شوند که مشکوک به دیابت هستند یا دیابت دارند، اما افرادی که مبتلا به هیپوگلیسمی و هیپرگلیسمی هستند نیز از این آزمایش ها برای نظارت بر سطح قند خونشان استفاده می کنند.
سطح کلسیم
پزشکان به طور کلی سطح کلسیم را در خون بیماران مبتلا به علائم کلیوی، بیماری استخوانی یا عصبی آزمایش می کنند. این آزمایش دلایل بروز علائم فیزیکی را به پزشک نشان خواهد داد.
سطح الکترولیت ها
تعادل الکترولیت ها برای علمکرد صحیح بدن، نقش مهمی دارند. پزشکان از آزمون الکترولیت برای تعیین تعادل pH، سطح آب، پتاسیم و کلرید در جریان خون استفاده می کنند. عدم تعادل الکترولیت ها می تواند نشانه ای از بیماری های زمینه ای متعددی مانند ضربان نامنظم قلب، مشکلات مربوط به انقباض عضلانی و عملکرد مغز باشد.
عملکرد کلیه
دو آزمایش برای عملکرد کلیه وجود دارد. این آزمایش ها سطح مواد زائد در خون را تعیین می کنند. سطح بالای این مواد در خون می تواند نشان دهد که کیله ها به درستی کار نمی کنند. عدم کارکرد کلیه ها می تواند منجر به عدم تعادل آب، نمک و مواد معدنی در خون شود.
چگونه برای آزمایش خون BMP آماده شویم؟
اغلب اوقات، دکتر از شما می خواهد که از خوردن و نوشیدن ۸ تا ۱۲ ساعت قبل از آزمایش بپرهیزد. این کار به کسب نتایج دقیق تر کمک خواهد کرد. با این حال، در موارد اضطراری، پنل متابولیسم پایه را می توان بدون آماده سازی نیز انجام داد. قبل از تجویز این آزمایش، پزشک را از مصرف هر گونه داروی تجویزی یا خارج از نسخه که استفاده می کنید، مطلع سازید. زیرا برخی از این داروها ممکن است نتایج آزمایش را تحت تاثیر قرار دهند. همچنین بهتر است از یک پیراهن آستین کوتاه در روز آزمایش استفاده کنید تا تکنسین بتواند خون را راحت تر و سریع تر بکشید.
آزمایش خون BMP چگونه انجام می شود؟
مشارکت شما در پنل متابولیسم خون بسیار آسان است. فقط باید اجازه دهید که تکنسین کار خود را انجام دهد. اغلب اوقات تکنسین خون را از داخل آرنج بیرون می کشد. با این حال گاهی اوقات ممکن است لازم باشد از پشت دست استفاده کند.
قبل از اینکه تکنسین شروع به کار کند، منطقه را با یک ضد عفونی کننده تمیز می کند و یک نوار الاستیک دور بازو می پیچد تا با جمع شدن خون در رگ، خونگیری آسان تر شود.
سپس تکنسین سوزن را وارد رگ کرده تا بتواند خون را در یک بطری یا سرنگ جمع آوری کند. گاهی اوقات رگ ممکن است در اولین اقدام پیدا نشود. در این صورت سوزن خارج شده و مجددا وارد رگم می شود. کل این فرایند تنها چند دقیقه طول خواهد کشید.
هنگامی که خون کشیده می شود و سوزن خارج می شود، تکنسین در صورت خونریزی، یک باند را روی نقطه ورود سوزن قرار می دهد. برخی افراد ممکن است کبودی را تجربه کنند، اما به این کبوید به نظر طبیعی است و در طی یک یا دو روز از بین می رود.
همیشه به یاد داشته باشید که در طول فرایند خونگیری، بهترین کاری که می توانید برای اطمینان از افزایش سرعت و کارایی انجام دهید، حفظ خونسردی است. اگر زمان خونگیری تکان بخورید امکان دارد خونریزی بیشتری داشته باشید. اگر دوست ندارید ورود سوزن به بدن خود را تماشا کنید می توانید یک دقیقه به جای دورتری خیره شوید. اگر سوالی دارید، از تکنسین خونگیری بپرسید. تکنسین و پزشک می توانند در پاسخگویی به سوالاتتان به شما کمک کنند.
آزمایش خون BMP چه اثراتی در بدن دارد؟
چند عارضه جزئی ناشی از BMP وجود دارد که ممکن است شما آن ها را تجربه کنید. وقتی سوزن وارد بدن می شود، ممکن است مقدار کمی درد را تجربه کنید. هنگامی که سوزن برداشته می شود، ممکن است احساس درد کمتری داشته باشید. این دردها طبیعی هستند زیرا پوست با سوزن سوراخ شده و هنگامی که نوار الاستیک برداشته می شود، خون شما دوباره جریان پیدا می کند.
برای جلوگیری از خونریزی بعد از بیرون کشیدن سوزن، روی محل درد کمی فشار وارد کنید. ضمن این که از شما خواسته می شود که باند روی محل ورود سوزن را ۱۰ الی ۲۰ دقیقه نگه دارید. این ها اقدامات احتیاطی عادی است.
همچنین اثرات بسیار نادری نیز وجود دارد که ممکن است با آن ها روبرو شوید. اگر متوجه شدید سبکی سر یا سرگیجه، هماتوم، عفونت یا خونریزی بیش از حد شده اید، باید پزشک به پزشک مراجعه کنید. زیرا این علائم ممکن است علائم بیماری های دیگر باشد.