آشنایی با بیماری آبله مرغان و علائم و درمان آن

آبله مرغان ویروسی است که اغلب کودکان را به خود مبتلا می کند. این بیماری با خارش و تاول های قرمز روی پوست خود را نشان می دهد. اغلب موراد بیمار تنها یک بار در طول عمر خود به این بیماری مبتلا می شود. اما در مواردی نادر مشاهده شده که فردی بیش از ۱ بار آبله مرغان گرفته است. معرفی واکسن آبله مرغان در سال ۱۹۹۰ باعث کاهش موارد ابتلا به آن شد.

علائم و نشانه های آبله مرغان چیست؟

جوش دانه ای شایعترین علامت آبله مرغان است. با این حال، ممکن است چند روز قبل از بروز این جوش ها بیماری ایجاد شده و خود را با علائم زیر نشان دهد:

  • تب
  • سردرد
  • از دست دادن اشتها

حدود دو روز پس از مشاهده علائم بالا؛ بثورات پوستی ایجاد می شود. این ضایعات پوستی سه مرحله مختلف را، قبل از این که ویروس کاملا از بین برود، تجربه می کنند. این مراحل عبارتند از:

  • رشد دانه های برجسته قرمز یا صورتی در سراسر بدن
  • برجسته شدن دانه و پر شدن آن ها با مایع. در این مرحله ممکن است دانه ها بترکند و آب آن ها خارج شود.
  • برجستگی ها تبدیل به زخم شده و شروع به التیام می کنند.

ممکن است تمام برجستگی ها در یک مرحله با هم قرار نگیرند. به طوری که ممکن است برجستگی ای در محله سوم باشد و برجستگی جدید همزمان ایجاد شود. به هر حال تا زمانی که همه دانه های قرمز روی پوست بهبود پیدا نکند، فرد هنوز بیمار محسوب می شود.

چه عواملی باعث ایجاد آبله مرغان می شوند؟

ویروس واریسلا زوستر باعث عفونت آبله مرغان می شود. اغلب موارد این ویروس از طریق تماس با فرد آلوده رخ می دهد. این ویروس ممکن است تا چند روز قبل از ایجاد تاول ها مسری باشد. این مسری بودن بیماری تا زمانی که همه دانه ها بهبود پیدا کنند، به قوت خود باقی است. ویروس ایجاد کننده آبله مرغان از طرق زیر قابل انتقال است:

  • بزاق
  • سرفه
  • عطسه
  • تماس با تاول

چه کسانی در خطر ابتلا به آبله مرغان هستند؟

قرار گرفتن در معرض ویروس از راه سابقه عفونت، واکسیناسیون، و یا ایمنی ضعیف از مادر به نوزاد؛ قابل انتقال است. به طور کلی می توان گفت که هر کسی در معرض این ویروس قرار بگیرد، با خطر زیادی برای ابتلا مواجه است. عوامل افزایش دهنده خطر تحت هر یک از این شرایط ممکن است بالا برود:

  • اخیرا با فردی که بیمار است، در تماس باشید.
  • سنتان زیر ۱۲ سال باشد.
  • بزرگسالی باشید که در خانه با کودک مبتلا زندگی می کنید.
  • کارمند مهد کودک یا دبستان باشید.
  • سیستم دفاعی بدن شما به علت ابتلا به بیماری یا مصرف برخی از داروها ضعیف شده باشد.

آبله مرغان چگونه تشخیص داده می شود؟

اگر به هر دلیل بثورات پوستی بدون علت بر روی بدن مشاهده کردید به پزشک مراجعه کنید. به خصوص اگر ظهور این علائم همراه با تب یا سایر علائم سرماخوردگی بود. ممکن است شما با یکی از چندین ویروس شناخته شده دچار عفونت شده باشید.

اگر باردار هستید و علائم ذکر شده را دارید حتما به پزشک مراجعه کنید. معمولا تشخیص آبله مرغان نیاز به آزمایش خاصی ندارد و پزشک قادر است با معاینه فیزیکی ضایعات؛ بیماری را تشخیص دهد.

عوارض احتمالی آبله مرغان چیست؟

در صورتی که به این ویروس مبتلا شده اید و هر کدام از علائم زیر را دیدی سریعا به پزشک مراجعه کنید.

  • گسترش جوش ها و تاول ها به چشم
  • تشکیل بثورات حساس و گرم (این موارد نشانه هایی از یک عفونت باکتریایی است)
  • همراهی جوش ها با تنگی نفس و سرگیجه

عوارض این بیماری اغلب افراد زیر را درگیر می کند:

  • نوزادان
  • افراد مسن
  • بیماران با سیستم ایمنی ضعیف
  • زنان حامله

این گروه ها با قرار گرفتن در معرض ویروس علاوه بر علائم ذکر شده ممکن است از عفونت پوست و ریه ها، ورم مفاصل، و یا سینوویت گذرا رنج ببرند. زنانی که در دوران بارداری به آبله مرغان مبتلا می شوند، ممکن است با نقص های مادرزادی زیر در کودکانشان مواجه شوند:

  • رشد ضعیف کودک
  • کوچک بودن اندازه سر
  • مشکلات چشم
  • معلولیت ذهنی

آبله مرغان چگونه درمان می شود؟

اکثرا به افراد مبتلا به آبله مرغان توصیه می کنند که تا زمان از بین رفتن کامل بیماری، آن را مدیریت کنند. برای این کار از والدین خواسته می شود تا برای جلوگیری از گسترش ویروس، از فرستادن کودکشان به مهد یا مدرسه خودداری کنند. افراد بالغ بیمار نیز باید تا جای ممکن است در خانه بمانند و استراحت کنند.

داروهای آنتی هیستامین و یا پمادهای موضعی نیز ممکن است برای تسکین خارش تجویز شود. علاوه بر این داروها شما می توانید خارش بدن را با استفاده از موارد زیر تسکین دهید:

  • دوش گرفتن با آب ولرم
  • استفاده از لوسیون بدون بو و عطر
  • پوشیدن سبک و نرم

درمان برای بیماران با خطر بالا

داروهای ضد ویروسی نیز ممکن است برای کسانی که تجربه عوارض ناشی از ویروس را داشته و یا در معرض خطر عوارض جانبی آن هستند تجویز شوند. بیماران پر خطر شامل کودکان، افراد مسن و افرادی هستند که بیماری ها زمینه ای دارند. البته این داروهای ضد ویروسی نمی تواند بیماری را درمان کند. در عوض قادر هستند که علائم شدید را کمتر کرده و به همین جهت به بدن امکان بدهند که سریع تر بهبود یابد.

اغلب موارد ابتلا به آبله مرغان، خود به خود درمان شده و فرد بیمار ظرف ۱ الی ۲ هفته پس از ابتلا، قادر است به فعالیت های روزانه خود بازگردند.

ایمنی آبله مرغان

هنگامی که آبله مرغان بهبود می یابد، بسیاری از افراد به این ویروس ایمن می شوند. این به معنی است که این افراد دیگر هرگز در طول عمر خود به آبله مرغان مبتلا نمی شوند. در واقع ویروس واریسلا زوستر در بدن نهفته باقی می ماند. در موارد نادر، ممکن است دوباره ظهور کند. به این حالت زونا گفته می شود که یک اختلال جداگانه محسوب شده و توسط ویروس واریسلا زوستر ایجاد می شود. زونا در بزرگسالان بیشتر شایع است. اگر سیستم ایمنی بدن بیمار، به دلیل افزایش سن و یا بیماری؛ موقتا ضعیف شود، ویروس  آبله مرغان (زوستر) ممکن است به شکل زونا مجددا فعال شود.

چگونه می توان از آبله مرغان جلوگیری کرد؟

واکسن آبله مرغان در ۹۰ درصد از کودکان قادر است از ایجاد بیماری جلوگیری کند. این واکسن باید بین سنین ۱۲ تا ۱۵ ماهگی تزریق شود. اگر کودک واکسن بیماری را نزد با بزرگ شدن؛ بیشتر احتمال ابتلا دارد.

افرادی که واکسن نزده اند برای جلوگیری از ابتلا باید از افراد مبتلا دوری کنند. البته این کار مشکل است زیرا همان طور که گفتیم تا چند روز قبل از بروز بیماری با ضایعات پوست، ویروس قابل انتقال است. پس ممکن است فرد بدون این که اطلاع داشته باشد با فرد بیمار در تماس باشد.