دیابت یک بیماری مستمر در حال رشد در ایالات متحده است. بر اساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها در سال ۲۰۱۵ بیش از ۱۰۰ میلیون بزرگسال در ایالات متحده مبتلا به دیابت یا پیش دیابت هستند. دیابت از طریق رژیم غذایی، فعالیت بدنی و داروها قابل کنترل است. مدیریت دیابت نوع ۲ بر اساس رویکرد مبتنی بر بیمار انجام می شود. این رویکرد شامل ارزیابی سابقه پزشکی بیمار، اهداف و شیوه زندگی او برای یافتن داروهایی است که برای آن بیمار خاص مناسب است. وزن عامل مهمی برای کنترل دیابت است و عامل مهمی در انتخاب داروی مناسب می باشد. بیش از ۸۰ درصد افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ دارای اضافه وزن یا چاق هستند. در اینجا به بررسی اثر داروهای دیابت بر روی کاهش وزن خواهیم پرداخت.
اثر داروهای دیابت بر روی کاهش وزن
بیگوآنید
بیگوآنید ها باعث کاهش تولید گلوکز توسط کبد و کاهش جذب گلوکز در روده می شوند. در نتیجه افزایش جذب و مصرف گلوکز محیطی افزایش می یابد. این دارو با افزایش غلظت گلوکز منتقل شده، باعث افزایش استفاده از قند در عضلات اسکلتی و بافت های چربی می شود. افراد مصرف کننده از متفومین توانستند در آزمایشات بالینی، کاهش وزنی معادل ۱ تا ۸٫۴ پوند در وزن را شاهد باشند. میانگین کاهش وزن در بیمارانی که قرص های متفورمین را به مدت طولانی دریافت کرده بودند ۰٫۷ تا ۲٫۲ پوند بود. متفورمین به عنوان داروی بهینه برای مونوتراپی استفاده می شود. عملکرد کلیه بیمار قبل از شروع این دارو باید ارزیابی شود. داروهایی که در این کلاس قرار دارند عبارتند از:
گلوکوفاژ (متفورمین)
مهار کننده های DPP-4
مهار کننده های DPP-4 باعث افزایش اثرات هورمون های تزریقی گلوکاگون مانند پپتید-۱ (GLP-1) و پپتید انسولینوتروپیک وابسته به گلوکز (GIP) می شود. Incretins به لوزالمعده در تولید انسولین بیشتر و همچنین کاهش میزان گلوکز تولید شده توسط کبد کمک می کند. این داروها با تغییرات وزن مرتبط نیستند. آنها باید با احتیاط توسط بیماران مبتلا به نارسایی قلبی و دارای سابقه پانکراتیت استفاده شود. داروهایی که در این کلاس قرار می گیرند عبارتند از:
- آلوگلپتین
- ساکساگلپتین
- لیناگلیپتین
- سیتاگلیپتین
- ویلداگلیپتین
مهار کننده های SGLT2
مهار کننده های SGLT2 سبب جذب گلوکز توسط کلیه ها می شوند و باعث می شوند که گلوکز از طریق ادرار دفع شود. این داروها با افزایش دفع ادرار موجب کاهش وزن می شوند. داده های آزمایش های بالینی پس از استفاده از مهارکننده های SGLT2 در هنگام استفاده به عنوان مونوتراپی و در صورت مصرف همزمان با متفورمین به ترتیب ۲٫۲ تا ۳٫۹ کیلوگرم و ۲٫۶ تا ۴٫۲ کیلوگرم کاهش وزن را نشان می دهد. عملکرد کلیه قبل از شروع مصرف این دارو ها باید ارزیابی شود. داروهایی که در این کلاس قرار می گیرند عبارتند از:
- کانگلیفلوسین
- dapagliflozin
- empagliflozin
آگونیست های گیرنده GLP-1
آگونیست های GLP-1 با افزایش تولید انسولین توسط پانکراس، کاهش جذب گلوکز از روده و کاهش فعالیت گلوکاگون (هورمونی که باعث آزاد شدن گلوکز از کبد می شود) تولید گلوکز خون را کاهش می دهد. این ویزگی ها با کاهش وزن همراه هستند، زیرا تخلیه معده را تسریع می دهند و باعث افزایش سیری می شوند. علاوه بر این، آزمایش های بالینی بر روی آگونیست های گیرنده GLP-1 زمانی که به عنوان مونوتراپی استفاده می شود نشان دهنده کاهش وزن ۲٫۶ تا ۲٫۹ کیلوگرمی بوده و هنگام استفاده از آن ها در ترکیب با متفورمین، کاهش وزن ۲٫۳ تا ۲٫۸ کیلوگرم را نشان می دهد.
آزمایش تاثیر استفاده از لیگرگلوتید بر روی وزن نشان دهنده کاهش ۵٫۸ کیلوگرمی وزن بود. این آمار در گروهی که یک سال از دارونما استفاده کرده بودند ۳٫۸ کیلوگرم بود. سکساند (لیگرگلوتید) یک داروی کاهش وزن است که توسط FDA تایید شده است. داروهایی که در این کلاس قرار می گیرند عبارتند از:
- آلبیگلوتید
- دوگلوتید
- اگزنتید
- لیگرگلوتید
- لیگزیناتید
البته وزن تنها عامل مربوط به مدیریت دیابت نیست. این داروها دارای عوارض جانبی زیر نیز هستند:
- بیماری های قلبی عروقی
- نارسایی قلبی
- بیماری کلیوی و کبدی
- زوال عقل