علل و درمان های خانگی اسهال دائم چیست؟

اسهال بیماری است که معمولا کم خطر ولی از لحاظ جسمی دردناک و بسیار ناراحت کننده است. این بیماری باعث می شود که تقریبا از هیچ یک از فعالیت های روزانه خود لذت نبرید و انجام فعالیت های عادی نیز برایتان سخت شود. ضمن این که با اسهال، بیشتر رطوبت و آب بدنتان از بین رفته و بدن نمی تواند قبل از این که غذاها از بدن خارج شوند، مواد مغذی آن ها را جذب کند. اسهال به خودی خود و با توجه به نکات ذکر شده می تواند مخل زندگی عادی شود، چه برس به این که ثابت و دائم باشد. اسهال دائم عوارض جانبی جسمی زیادی دارد و نشان می دهد که چیزی در بدن شما درست کار نمی کند. در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت در مورد علل شایع و همچنین روش های درمانی خانگی اسهال دائم خواهیم پرداخت.

اگر اسهال بیش از ۲ هفته ادامه داشته باشد به نام اسهال دائم شناخته می شود. اسهال دائم ممکن است به معنی این باشد که شما از یکی از بیماری های زیر رنج می برید.

علل اسهال دائم

۱٫ سندرم روده تحریک پذیر

IBS یا همان سندرم روده تحریک پذیر بیماری است که بر روی روده بزرگ تاثیر می گذارد. این سندروم معمولا با نشانه های زیر همراه است:

  • گاز و نفخ
  • درد شکم
  • گرفتگی شکم
  • یبوست
  • اسهال

با وجود نشانه ها و علائم ناراحت کننده ای که بر اثر این بیماری ایجاد می شود، اما IBS معمولا آسیب دائمی در روده بزرگ ایجاد نمی کند.

درمان: هدف از درمان سندرم روده تحریک پذیر کاهش علائم می باشد. روش های درمان این بیماری نیز عبارتند از:

  • مصرف داروهای ضد اسهال و آنتی کولینرژیک
  • مصرف مکمل های غذایی
  • اجتناب از مصرف غذاهای گازدار مانند میوه های خام و نوشیدنی ها گازدار
  • کاهش استرس

۲٫ مسمومیت غذایی

زمانی که مواد غذایی در شرایط مناسبی نگهداری نشده و یا به درستی طبخ نشوند، ممکن است پس از مصرف بدن را دچار مسمومیت کند. البته موارد نادر دیگری هم هستند که منجر به ایجاد مسمومیت غذایی می شوند. اما این دو عامل شانس بدن را برای مسموم شدن بیشتر می کنند. عمده ترین نشانه این نوع مسمومیت نیز اسهال است. باکتری های مضر و مواد سمی که باعث مسمومیت غذایی می شوند متفاوت هستند. بنابراین علائم با توجه به نوع باکتری که بدن را آلوده کرده است می توانند از نظر نوع و شدت با یکدیگر متفاوت باشند.

درمان: درمان های اصلی اسهال دائم که توسط مسمومیت ایجاد می شود عبارتند از:

  • نوشیدن مقدار زیادی مایعات
  • جلوگیری از فعالیت های شدید جسمی و استراحت کافی
  • اجتناب از مصرف غذاهای تند و فراورده های لبنی برای چند روز
  • اجتناب از مصرف الکل
  • بزرگسالان می توانند نوشیدنی هایی مانند گاتورید رقیق شده با مقداری آب را برای درمان مصرف کنند.

۳٫ سوء جذب

زمانی که بدن قادر نباشد که ویتامین ها، مواد معدنی و مواد مغذی موجود در دستگاه گوارش را به درستی جذب کرده و وارد جریان خون کند، به آن سوء جذب گفته می شود. علائم سوء جذب عبارتند از:

  • درد مبهم شکم
  • ایجاد گاز
  • ضعف
  • نفخ
  • اسهال ثابت
  • مدفوع بد بو

درمان: برای درمان این بیماری می توانید از روش های زیر استفاده کنید:

  • مصرف کربوهیدرات های پیچیده در رژیم غذایی
  • خوردن مقدار زیادی میوه به خصوص آناناس و پاپایا تازه
  • خوردن ماهی سفید سه بار در هفته (می توانید آن را به صورت بخار پز استفاده کنید)
  • نوشیدن هشت لیوان مایعات در روز
  • اجتناب از مصرف محصولات تهیه شده با گندم و غذاهای فراوری شده
  • به حداقل رساندن مصرف چربی
  • جلوگیری از مصرف کافئین و محصولات حاوی آن

۴٫ بیماری کرون

بیماری کرون باعث التهاب دستگاه گوارش و پوشش این دستگاه می شود. اسهال یکی از علائم این بیماری است. این التهاب ممکن است در هر بخشی در دستگاه گوارش ایجاد شود. بنابراین ممکن است علائم آن از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. اگر این التهاب به بافت عمیق لایه های روده وارد شود می تواند منجر به آسیب شود.

درمان: درمان بیماری کرون به شیوه زیر انجام می شود:

  • مصرف داروهای ضد التهابی مانند سولفاسالازین، کورتیکواستروئیدها و مزالازین می تواند به تسکین علائم کمک کند.
  • باید مصرف محصولات لبنی را محدود کنید. زیرا بدن ممکن است قادر به هضم لاکتوز موجود در محصولات لبنی مانند شیر نباشد.
  • غذاهای کم چرب را در وعده های متعدد استفاده کنید.
  • مقدار زیادی مایعات بنوشید.
  • مولتی ویتامین استفاده کنید.

۵٫ کولیت اولسراتیو

کولیت اولسراتیو هم یکی از بیماری التهابی است که بر روی روده تاثیر می گذارد. این بیماری باعث ایجاد تورم پایدار در بخش های مختلف دستگاه گوارش می شود. علائم آن بسته به شدت التهاب و بخشی از دستگاه گوارش که ملتهب است، متفاوت می باشد.

درمان: درمان این بیماری نیز به روش های زیر امکان پذیر است:

  • مصرف داروهای ضد التهاب مورد استفاده برای بیماری کرون می تواند کمک کننده باشد.
  • استرس یکی از عواملی است که التهاب را بدتر می کند. پس کنترل استرس می تواند علائم و دروه شعله ور شدن آن را کمتر کند.
  • در رژیم غذایی خود تجدید نظر کرده و از غذاهای ضد التهابی بیشتر استفاده کنید.
  • برای کاهش شدت علائم مقدار زیادی مایعات بنوشید.

۶٫ دیگر علل

دیگر عللی که ممکن است اسهال دائم ایجاد کنند عبارتند از:

عفونت های روده: عفونت های روده نیز اسهال ثابت ایجاد می کنند. این عفونت ها اغلب در افرادی که در کشورهای در حال توسعه و یا گرمسیری زندگی می کنند رخ می دهد. این بیماری در بین افرادی که زیاد سفر می کنند نیز رایج است. عفونت روده معمولا بر اثر مصرف غذا یا آب آلوده ایجاد می شود. ضمن این که خوردن شیر محلی و غیر پاستوریزه نیز می تواند روده را به آلودگی مبتلا کند.

غدد درون ریز: اگر تیروئید شما بیش از حد فعال باشد، ممکن است به کاهش وزن و اسهال مزمن منجر شود. دیابت نیز، با ایجاد آسیب بر روی دستگاه گوارش، می تواند باعث اسهال شود.

حساسیت غذایی: افراد مبتلا به بیماری سلیاک، حساسیت بالایی نسبت به گلوتن دارند. گلوتن ماده ای است که در آرد گندم یافت می شود. این بیماری می تواند به کاهش وزن و اسهال منجر شود.

عدم تحمل لاکتوز: افرادی که دچار عدم تحمل لاکتوز هستند گاز و اسهال را زمانی که شیر می نوشند، تجربه می کنند. این علائم معمولا یک ساعت بعد از مصرف شیر یا فراورده های آن در بدن ایجاد می شود. تشخیص این بیماری توسط تست تنفس لاکتوز امکان پذیر است.

بیماری های کبد و بیماری های کیسه صفرا: بیماری های کبدی، هپاتیت مزمن و یا سیروز ممکن است در قسمت بالا و سمت راست شکم احساس درد ایجاد کرده و علائم زیر را نیز به وجود آورند:

  • تورم شکم
  • خستگی
  • زردی
  • اسهال دائم

به همین ترتیب، بیماری کیسه صفرا نیز دردی در زیر دنده راست بعد از غذا خوردن ایجاد می کند. اگر مجاری صفراوی مسدود شده باشند، اسهال نیز تجربه خواهد شد. اسهال ایجاد شده توسط این بیماری سفید است.

عوارض جانبی پزشکی: سوء استفاده از داروهای زیر نیز می توانند موجب ایجاد اسهال دائمی شوند:

  • مسهل ها
  • ضد اسیدهایی که حاوی منیزیم هستند
  • آنتی بیوتیک ها
  • داروهای درمان فشار خون

درمان های خانگی اسهال دائم

برای درمان اسهال دائم و ثابت می توانید از روش های خانگی زیر استفاده کنید:

حفظ رطوبت بدن: برای حفظ رطوبت بدن اقدامات زیر را انجام دهید:

  • به اندازه کافی آب بنوشید.
  • داروی های جایگیزن کننده الکترولیت مانند رهیدرالیت، Ricelyte و Pedialyte استفاده کنید.

خوردن مواد غذایی حاوی نشاسته: مواد غذایی مانند غلات و حبوبات نشاسته دار یا برنج از قبل پخته شده، برای کمک به کاهش درد شکم مفید هستند. غذاهای نشاسته دار در بازگرداندن مواد مغذی و همچنین ایجاد احساس آرامش در معده مفید هستند.

اجتناب از مصرف برخی از غذاها: محصولات لبنی به جز ماست را نباید در هنگامی که دچار اسهال شده اید مصرف کنید.

نوشیدن چای پوست پرتقال: دم کردن پوست پرتقال و مصرف آن می تواند فرایند هضم را تسکین دهد.

مصرف چای بابونه: چای بابونه خواص ضد اسپاسم دارد. این گیاه همچنین برای درمان التهاب روده نیز مفید است.

مصرف ریشه ذغال اخته: این گیاه برای درمان اسهال دائم مفید است. این ریشه آنتوسیانین دارد که حاوی خواص ضد باکتری و آنتی اکسیدانی است.

مصرف پروبیوتیک: این محصولات موجب می شوند که تعادل باکتری های مفید در دستگاه گوارش مجددا برقرار شود. زمانی که این باکتری ها در روده بیش از حد زیاد شوند می توانند در معده و دستگاه گوارش اختلال ایجاد کنند. برخی از ماست ها و پنیرها، کلم ترش، سوپ میسو و کفیر از جمله غذاهای پروبیوتیک هستند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

با وجود اینکه اکثر موارد اسهال ها به خودی خود از بین می روند، اما اگر شرایط زیر را دارید حتما باید به پزشک مراجعه کنید:

  • اگر اسهال بیش از ۳ روز ادامه پیدا کرد و موجب شد مقدار زیادی نمک و آب از بدنتان خارج شود.
  • درد شدید رکتوم و یا شکم همراه با مدفوع خونی یا سیاه داشتید.
  • درجه حرارت بدن بالاتر از ۳۹ درجه سانتی گراد شد.

برای نوزادان نیز داشتن شرایط زیر شما را مجاب خواهد کرد که به پزشک مراجعه کنید:

  • زمانی که پوشک نوزاد بیش از ۳ الی ۴ ساعت خشک نماند و به صورت مکرر در کمتر از ۳ ساعت نوزاد اجابت مزاج داشته باشد.
  • تب بالای ۳۹ درجه سانتی گراد داشته باشد.
  • مدفوع خونی یا سیاه باشد.
  • کودک در هنگام گریه کردن اشک نداشته باشد.
  • دهان کودک خشک شده باشد.
  • خواب آلودگی مداوم، تحریک پذیری شدید، فرو رفتن شکم، گونه ها و زیر چشم وجود داشته باشد.