اسپیرولینا یکی از محبوب ترین مکمل های خوراکی در جهان است. این ماده با مواد مغذی مختلف و آنتی اکسیدان هایی غنی شده است که ممکن است برای بدن و مغز مفید باشند. در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت به خواص اسپیرولینا که مبتنی بر شواهد علمی است اشاره می کنیم.
مهمترین خواص اسپیرولینا
این ماده مواد مغذی بسیاری دارد
اسپیرولینا ارگانیسمی است که در آب تازه و نمکی رشد می کند. این ماده یک نوع سیانو باکتریایی است که یک خانواده از میکروب های تک سلولی بوده و اغلب به عنوان جلبک آبی سبز شناخته می شود. درست مانند گیاهان، سیانو باکتری ها می توانند از طریق یک فرایند به نام فتوسنتز، از نور خورشید انرژی تولید کنند.
اسپیرولینا ابتدا توسط آزتک ها مورد استفاده قرار گرفت. اما زمانی که ناسا اعلام کرد که می توان این ماده را در فضا برای استفاده توسط فضانوردان پرورش داد، دوباره محبوب شد. مصرف استاندارد روزانه از این ماده ۱ الی ۳ گرم است، اما گاهی برخی از افراد تا ۱۰ گرم در روز نیز از آن استفاده می کنند.
این جلبک کوچک با مواد مغذی زیادی غنی شده است. یک قاشق غذاخوری (۷ گرم) پودر اسپیرولینا خشک حاوی مواد زیر است:
- پروتئین: ۴ گرم
- ویتامین B1 (تیامین): ۱۱٪ از نیاز روزانه بدن
- ویتامین B2 (ریبوفلاوین): ۱۵٪ از نیاز روزانه بدن
- ویتامین B3 (نیاسین): ۴٪ از نیاز روزانه بدن
- مس: ۲۱٪ از نیاز روزانه بدن
- آهن: ۱۱٪ از نیاز روزانه بدن
این ماده حاوی مقادیر مناسبی از
- منیزیم
- پتاسیم
- منگنز
است. علاوه بر این، این مقدار اسپیرولینا، فقط ۲۰ کالری و ۱٫۷ گرم کربوهیدرات قابل هضم دارد. یک قاشق غذاخوری (۷ گرم) اسپیرولینا مقدار کمی چربی (حدود ۱ گرم) داشته و شامل اسیدهای چرب امگا ۶ و امگا ۳ به نسبت تقریبی ۱٫۵ به ۱٫۰ است.
کیفیت پروتئین موجود در اسپریولینا عالی و قابل مقایسه با تخم مرغ است. این ماده تمام آمینو اسیدهای ضروری بدن را دارد. اغلب ادعا می شود که اسپیرولینا حاوی ویتامین B12 است، اما این دروغ است. این ماده دارای شبه ویتامین B12 است که برای بدن انسان مفید نیست.
خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی قوی دارد
آسیب اکسیداتیو می تواند به DNA و سلول های شما آسیب برساند. این آسیب می تواند باعث التهاب مزمن شود. یادتان نورد که التهاب مزمن موجب سرطان و سایر بیماری ها می شود. اسپیرولینا منبع فوق العاده ای از آنتی اکسیدان ها است که می تواند از بدن در برابر آسیب های اکسیداتیو محافظت کند.
جزء اصلی اسپیرولینا، فایکوسیانین نامیده می شود. این ماده آنتی اکسیدانی رنگ منحصر به فرد آبی-سبز را به اسپیرولینا می دهد. فیکوسیانین می تواند با رادیکال های آزاد مبارزه کند و تولید مولکول های التهابی را مهار کند. این ماده اثرات آنتی اکسیدانی و ضد التهابی چشمگیری را برای بدن فراهم می کند.
سطح LDL و تری گلیسیرید را کاهش می دهد
بیماری های قلبی عامل اصلی مرگ و میر در جهان هستند. عوامل خطر مرتبط با افزایش شیوع بیماری های قلبی زیاد است.
به نظر می رسد اسپریولینا بسیاری از این عوامل را تحت تأثیر قرار می دهد. به عنوان مثال، می تواند کلسترول کل، کلسترول LDL (کلسترول بد) و تری گلیسیرید را کاهش دهد، در حالی که کلسترول HDL (کلسترول خوب) را افزایش می دهد.
در مطالعه ای که بر روی ۲۵ فرد مبتلا به دیابت نوع ۲ انجام شد، مصرف ۲ گرم اسپیرولینا در روز به طور قابل توجهی این عوامل را بهبود بخشید.
مطالعه دیگری که بر روی افراد مبتلا به کلسترول بالا انجام شد مشخص کرد که مصرف ۱ گرم اسپیرولینا در روز، تری گلیسیرید را ۱۶٫۳ درصد و LDL بد را ۱۰٫۱٪ کاهش می دهد.
از اکسیداسیون کلسترول LDL (کلسترول بد) محافظت می کند
ساختارهای چربی در بدن شما حساس به آسیب اکسیداتیو هستند. این حساسیت به عنوان پراکسیداسیون لیپید شناخته شده و یکی از دلایل اصلی ایجاد کننده بسیاری از بیماری های جدی است. به عنوان مثال، یکی از مراحل مهم در ایجاد بیماری های قلبی، اکسیداسیون کلسترول LDL است.
نکته جالب توجه این است که آنتی اکسیدان های موجود در اسپیرولینا به طور خاص در کاهش پراکسیداسیون لیپید در انسان ها و حیوانات نقش دارند.
در مطالعه ای که بر روی ۳۷ نفر مبتلا به دیابت نوع ۲ انجام شد، مصرف ۸ گرم اسپیرولینا در روز به طور قابل توجهی نشانگرهای آسیب اکسیداتیو را کاهش داد. همچنین سطح آنزیم های آنتی اکسیدانی را در خون بالا برد.
می تواند خواص ضد سرطانی داشته باشد
بعضی از شواهد نشان می دهند که اسپیرولینا دارای خواص ضد سرطانی است. تحقیقات انجام شده بر روی حیوانات نشان می دهند که این ماده می تواند سرطان و اندازه تومور را کاهش دهد. اثرات اسپیرولینا بیشتر بر روی سرطان دهان به ویژه سرطان زبان مورد بررسی قرار گرفته است.
در یک مطالعه، ۸۷ نفر از هند دارای ضایعات پیش سرطانی در دهان که به نام فیبروز غضروفی دهان و دندان (OSMF) شناخته می شوند مورد بررسی قرار گرفتند. در این مطالعه ۴۵ درصد از کسانی که هر روز ۱ گرم اسپیرولینا به مدت یک سال مصرف کردند، شاهد ناپدید شدن ضایعات بودند. این آمار در گروه کنترل فقط ۷ درصد بود. هنگامی که این افراد شروع به مصرف اسپریولینا کردند، تقریبا نیمی از آنها در سال بعد ضایعاتشان مجددا رشد کرد.
در مطالعه دیگری که بر روی ۴۰ فرد مبتلا به ضایعات OSMF انجام شد مصرف ۱ گرم اسپیرولینا در روز، در مقایسه با دارو پنتوکسیفیلین منجر به بهبود بیشتر علائم OSMF شد.
می تواند فشار خون را کاهش دهد
فشار خون بالا عامل اصلی ایجاد کننده بسیاری از بیماری های جدی، از جمله حملات قلبی، سکته مغزی و بیماری مزمن کلیوی است. در حالی که مصرف ۱ گرم اسپیرولینا بر روی کاهش فشار خون بی اثر است، مصرف دوزهای ۴٫۵ گرمی در روز برای کاهش فشار خون مفید است.
تصور می شود که این کاهش مربوط به افزایش تولید اکسید نیتریک است. اکسید نیتریک یک مولکول سیگنال دهنده است که به گشاد شدن رگ های خونی کمک می کند.
موجب بهبود علائم رینیت آلرژیک می شود
رینیت آلرژیک توسط التهاب در گذرگاه بینی ایجاد می شود. این آلرژی توسط آلرژن های موجود در محیط زیست مانند گرده، شوره بدن حیوانات و حتی گرد و غبار غلات ایجاد می شود. اسپیرولینا درمان جایگزینی برای علائم رینیت آلرژیک است و شواهدی وجود دارد که نشان می دهد مصرف این ماده می تواند برای مهار آلرژی موثر باشد.
در یک مطالعه که بر روی ۱۲۷ نفر مبتلا به رینیت آلرژیک انجام شد، مصرف روزانه ۲ گرم اسپیرولینا به طور چشمگیری باعث کاهش نشانه هایی مانند ترشح بینی، عطسه، احتقان بینی و خارش شد.
می تواند در برابر کم خونی موثر باشد
انواع مختلفی از کم خونی وجود دارد. شایع ترین نوع آن با کاهش هموگلوبین یا گلبول قرمز در خون مشخص می شود. کم خونی در افراد مسن نسبتا رایج است. این عارضه منجر به احساس ضعف و خستگی مزمن می شود.
در مطالعه ای که بر روی ۴۰ سالمند مبتلا به سندرم کم خونی انجام شد، مصرف مکمل اسپیرولینا باعث افزایش مقدار هموگلوبین و بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن شد. این نکته را در نظر داشته باشید که این فقط یک مطالعه است. بنابراین برای تایید آن باید تحقیقات بیشتری انجام شود.
می تواند قدرت عضلانی و استقامت بدن را بهبود بخشد
آسیب اکسیداتیو ناشی از ورزش کردن، یکی از دلایل اصلی ایجاد خستگی عضلانی است. برخی از غذاهای گیاهی دارای خواص آنتی اکسیدانی هستند که می توانند به ورزشکاران و افراد فعال از نظر جسمی کمک کنند تا تاثیر این آسیب ها را به حداقل برسانند.
به نظر می رسد اسپیرولینا برای این منظور مفید باشد. برخی از مطالعات اشاره کرده اند که این ماده قدرت و استقامت عضلات را بهبود می دهد. در دو مطالعه، مصرف اسپیرولینا استقامت بدن را افزایش داد و به طور قابل توجهی زمان لازم برای خسته شدن را بالا برد.
ممکن است قند خون را کنترل کند
مطالعات حیوانی نشان می دهند که مصرف اسپیرولینا به طور قابل توجهی قند خون را کاهش می دهد. در برخی موارد، حتی بهتر از داروهای محبوب دیابت، از جمله متفورمین، عمل می کند. همچنین شواهدی وجود دارد که نشان می دهد اسپیرولینا می تواند در کاهش قند خون در انسان ها موثر باشد.
در یک مطالعه دو ماهه که بر روی ۲۵ نفر مبتلا به دیابت نوع ۲ انجام شد، مصرف ۲ گرم اسپیرولینا در روز منجر به کاهش قابل ملاحظه ای در میزان قند خون می شود. در این افراد HbA1c، که یک نشانگر طولانی مدت قند خون است، از ۸ تا ۹ درصد کاهش یافت. مطالعات تخمین می زنند که کاهش ۱ درصدی در این نشانگر می تواند خطر مرگ ناشی از دیابت را ۲۱ درصد کاهش دهد.
با این حال، این مطالعه کوتاه مدت بود و برای تایید آن نیاز به مطالعات طولانی مدت می باشد.