اندوکاردیت عفونی یک نوع عفونت در دریچه های قلب یا اندوکاردیوم است. اندوکاردیوم، پوشش داخلی قلب است. این بیماری معمولا توسط باکتری که وارد جریان خون شده است، قلب را آلوده می کند. ادامه این مقاله مجله پیام سلامت را به معرفی نشانه ها، عوامل خطر و روش های تشخیص و گزینه های درمان اندوکاردیت عفونی اختصاص داده ایم.
باکتری هایی که پوشش قلب را آلوده کرده و بیماری اندوکاردیت عفونی را ایجاد می کنند، می توانند از اندام های زیر سرچشمه بگیرند:
- دهان
- پوست
- روده
- دستگاه تنفسی
- مجاری ادراری
هنگامی که این بیماری به وسیله باکتری ایجاد می شود، به آن اندوکاردیت باکتریایی گفته می شود. در موارد نادر، گاهی این بیماری توسط قارچ یا سایر میکروارگانیسم ها ایجاد می شود.
اندوکاردیت عفونی یک بیماری جدی است که نیازمند درمان سریع پزشکی است. اگر این بیماری درمان نشود، عفونت ممکن است به دریچه های قلب آسیب برساند. سایر عوارضی که این عفونت به همراه دارد عبارتند از:
- سکته مغزی
- آسیب به دیگر اعضای بدن
- نارسایی قلبی
- مرگ
وقوع این بیماری در افرادی که قلب سالمی دارند نادر است. اما افرادی که بیماری های قلبی دارند، در معرض خطر بیشتری هستند.
اگر در معرض خطر ابتلا به اندوکاردیت عفونی هستید، قبل از انجام اقدامات خاص پزشکی و دندانپزشکی باید آنتی بیوتیک مصرف کنید. آنتی بیوتیک ها به جلوگیری از ورود باکتری ها به جریان خون و ایجاد عفونت کمک می کنند. قبل از انجام جراحی یا هر گونه خدمات دندانپزشک، با پزشک خود در مورد این بیماری صحبت کنید.
علائم اندوکاردیت عفونی چیست؟
علائم این بیماری از فردی به فرد دیگر متفاوت است. در برخی از افراد علائم ناگهان شروع می شوند. در حالی که در برخی افراد علائم به آرامی ظاهر می شوند. اگر در معرض هر کدام از علائم ذکر شده در زیر هستید، با پزشک خود صحبت کنید. افرادی که در معرض خطر ابتلا به اندوکاردیت قرار دارند باید مراقبت های خاصی را انجام دهند.
علائم همراه با این بیماری ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تب
- درد قفسه سینه
- ضعف
- وجود خون در ادرار
- لرز
- تعریق
- بثورات قرمز پوستی
- لکه های سفید در دهان یا روی زبان
- درد و تورم مفاصل
- درد عضلانی و حساسیت به لمس
- رنگ غیرطبیعی ادرار
- خستگی
- سرفه کردن
- تنگی نفس
- گلو درد
- گرفتگی سینوسی و سردرد
- حالت تهوع یا استفراغ
- کاهش وزن
اندوکاردیت عفونی اگر به سرعت درمان نشود، می تواند خطرناک باشد. متاسفانه، نشانه های اندوکاردیت عفونی شباهت زیادی به بیماری های دیگر دارد. بنابراین اگر در معرض خطر قرار دارید و دچار یکی از علائم ذکر شده در بالا شدید، بلافاصله با پزشک خود صحبت کنید.
چه کسی در معرض خطر ابتلا به اندوکاردیت عفونی قرار دارد؟
در صورت داشتن شرایط زیر ممکن است در معرض خطر ابتلا به این بیماری باشید:
- داشتن دریچه های مصنوعی در قلب
- ابتلا به بیماری های قلبی مادرزادی
- ابتلا به بیماری های دریچه قلب
- آسیب دیدگی دریچه های قلب
- ابتلا به کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک
- داشتن سابقه اندوکاردیت
- داشتن سابقه مصرف مواد مخدر
- پرولاپس دریچه میترال و نارسایی دریچه یا زخمی شدن دریچه های قلب
خطر ابتلا به اندوکاردیت عفونی بعد از درمان به روش های زیر ممکن است بیشتر شود. زیرا استفاده از این روش ها اجازه می دهد باکتری ها به جریان خون برسند:
- روش های دندانپزشکی که بر روی لثه ها انجام می شوند
- قرار دادن کاتتر یا سوزن در بدن
- روش های درمان عفونت
استفاده از این روش ها افراد سالم را در معرض خطر قرار نمی دهند. با این حال، افرادی که یک یا چند عامل خطر ابتلا به اندوکاردیت عفونی را دارند، باید در هنگام استفاده از این روش ها مراقب باشند. اگر نیازمند استفاده از یکی از این روش ها بالا هستید، ابتدا با پزشک خود صحبت کنید. ممکن است نیاز باشد که قبل از هر اقدامی آنتی بیوتیک مصرف کنید.
روش های تشخیص آندوکاردیت عفونی چیست؟
هنگامی که به دلیل مشکوک بودن به این بیماری به پزشک مراجعه می کنید، ابتدا باید علائم را به او اطلاع دهید. سپس پزشک معاینه فیزیکی انجام خواهد داد. او با کمک یک استتوسکوپ صدای قلب را گوش می دهند و در جستجوی صدای هایی می رود که نشان دهنده اندوکاردیت عفونی هستند. پزشک دمای بدن را برای تشخیص تب اندازه گیری می کند و بزرگ شدن طحال را با فشار دادن قسمت بالا و سمت چپ شکم بررسی می کند.
اگر این آزمایشات برای متقاعد کردن پزشک کافی نباشد، نمونه خون برای حضور باکتری تست می شود. شمارش کامل خون (CBC) نیز ممکن است برای بررسی کم خونی استفاده شود. کمبود گلبول قرمز ممکن است با اندوکاردیت عفونی رخ دهد.
گاهی پزشک از اکوکاردیوگرام یا سونوگرافی استفاده می کند. در این روش با استفاده از امواج صوتی تصویری از اندام های داخلی تولید می شود. اکوکاردیوگرام به دنبال یافتن بافت های آسیب دیده، سوراخ ها و یا سایر تغییرات ساختاری در دریچه های قلب می باشد.
پزشک ممکن است الکتروکاردیوگرام (EKG) را نیز تجویز کند. EKG بر روی فعالیت الکتریکی قلب نظارت می کند. این آزمایش بی درد می تواند نامنظم شدن ضربان قلب ناشی از اندوکاردیت را پیدا کند.
تست های تصویربرداری نیز می توانند بررسی کنند که آیا قلب شما بزرگ شده است یا خیر. این روش ها همچنین ممکن است قادر به تشخیص علائمی باشند که نشان دهنده سرایت عفونت به سایر نقاط بدن هستند. چنین آزمایش هایی عبارتند از:
- اشعه ایکس قفسه سینه
- اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT)
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
اگر اندوکاردیت عفونی تشخیص داده شود، بیمار باید بلافاصله برای درمان در بیمارستان بستری شود.
روش های درمان اندوکاردیت عفونی چیست؟
اندوکاردیت عفونی می تواند باعث ایجاد آسیب غیر قابل برگشت به قلب شود. اگر گرفتار این بیماری شده اید ولی به سرعت آن را درمان نکرده اید، باید منتظر عوارض جانبی خطرناکی باشید. بنابراین حتما پیشنهاد می شود که در صورت ابتلا، برای جلوگیری از بدتر شدن عفونت و ایجاد عوارض، در بیمارستان درمان خود را ادامه دهید. روش های درمان این عفونت به شرح زیر هستند:
آنتی بیوتیک ها و درمان های اولیه
زمانی که در بیمارستان بستری هستید، علائم حیاتی شما تحت نظارت قرار خواهد گرفت. ضمن این که آنتی بیوتیک ها وریدی نیز برایتان تزریق می شود. هنگامی که به خانه برمی گردید، به مدت حداقل چهار هفته باید از آنتی بیوتیک خوراکی یا IV استفاده کنید. در طول این مدت، باید منظم به پزشک مراجعه کنید. آزمایش های منظم خون تعیین می کند که آیا عفونت از بین رفته است یا خیر؟
عمل جراحی
اگر دریچه های قلب بیمار آسیب دیده باشند ممکن است جراحی انجام شود. جراح معمولا برای ترمیم دریچه های قلب استفاده می شود. دریچه آسیب دیده در این عمل با استفاده از دریچه جدید ساخته شده از بافت حیوانی یا مواد مصنوعی جایگزین می شود.
اگر آنتی بیوتیک ها بر روی عفونت اثر نکند و یا اگر عفونت از نوع عفونت قارچی باشد، از عمل جراحی استفاده می شود. مصرف داروهای ضد قارچی همیشه برای درمان عفونت های قلبی موثر نیستند.
ریکاوری و چشم انداز بیماران مبتلا
این بیماری اگر درمان نشود، کشنده خواهد بود. با این حال، اکثر افراد قادر به درمان با آنتی بیوتیک هستند. احتمال بازگشت بیماری به عواملی مانند سن و علت عفونت بستگی دارد. علاوه بر این، بیماران که درمان اولیه را دریافت می کنند، احتمال بهبودی کامل آن ها بسیار زیاد است. اما اگر عمل جراحی ضروری باشد، ممکن است زمان ریکاوری بیشتر طول بکشد.