حالب یک لوله نازک و طولانی است که طول آن ۱۰ تا ۱۲ اینچ است و ادرار تولید شده در کلیه را به مثانه منتقل می کند. ادرار به وسیله یک فرآیند به نام پریاستالیز حمل می شود. حالب به طور فعال ادرار را از کلیه به مثانه منتقل می کند. انسداد حالب به لگنچه زمانی رخ می دهد که انسدادی در محل اتصال حالب به کلیه وجود دارد. این امر سبب کاهش جریان ادرار در ناحیه کورتور و افزایش فشار مایعات درون کلیه می شود. افزایش فشار داخل کلیه می تواند به مرور زمان سبب کاهش عملکرد کلیه شود. انسداد حالب به لگنچه می تواند یا مادرزادی باشد یا به مرور زمان و بر اثر تروما یا تغییر شکل بدنی به دلیل افزایش سن رخ دهد. انسداد حالب به لگنچه می تواند به علت تشکیل بافت اسکار، پیچ خوردگی رگ خونی یا به ندرت تومور رخ دهد.
در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت ما را همراهی کنید تا با نشانه ها، علل و روش های درمان انسداد حالب به لگنچه در بزرگسالان و کودکان آشنا شوید.
علائم انسداد حالب به لگنچه
انسداد مجاری ادار می تواند موجب درد در قسمت دو طرف لگن شود. درد ممکن است متناوب باشد. برخی از بیماران نیز هنگام نوشیدن الکل، قهوه یا افزایش مایعات، شاهد افزایش این درد هستند. گاهی اوقات درد در وسط شکم رخ می دهد و می تواند به کشاله ران نیز سرایت کند. در بعضی موارد، این بیماری به طور تصادفی و با کمک تصویر برداری اشعه ایکس یا سونوگرافی که در حین ارزیابی دیگر مشکلات انجام می شود، تشخیص داده می شود. هنگامی که بر اثر این انسداد عفونت رخ داده باشد، بیمار بی حال شده و دچار تب می شود. در این شرایط بیمار ممکن است نیاز به بستری شدن، تخلیه اورژانسی ادرار و درمان با آنتی بیوتیک های داخل وریدی داشته باشد.
روش های درمان
درمان سنتی که برای انسداد مجاری ادرار استفاده می شود، انجام جراحی باز برای برش ناحیه زخم و اتصال مجدد مجرای ادرار به کلیه است. در چند سال گذشته، گزینه های درمانی جدیدتری نیز اراده شده اند که کمتر تهاجمی هستند.
Endopyelotomy روشی است که از طریق یک تلسکوپ یا بالون حاوی سیم الکتریکی که به سطح کلیه می رسد، مشکل حل می شود. بعد از رسیدن این ابزار به بافت اسکار، این بافت از داخل باز می شود. این روش درمان در حداقل زمان انجام شده و مدت زمان لازم برای ریکاوری پس از آن، بسیار کوتاه تر از جراحی باز است. در این روش یک لوله داخلی موقت (استنت) باید به مدت چهار تا شش هفته در بدن باقی بماند. میزان موفقیت درمان با این روش ۱۵ تا ۲۰ درصد کمتر از میزان موفقیت جراحی باز است. علاوه بر این، ۴۰٪ از بیماران ممکن است پس از انجام این روش درمان درد مضاعف داشته باشند.
میزان موفقیت پیلوپلاستی لاپاروسکوپی دقیقا مانند پیلوپلاستی باز است. این روش همان روشی است که در جراحی باز انجام می شود اما نیاز به برش جراحی زیادی ندارد. در این روش به دیلل این که برش ایجاد شده روی بدن کوچک است، مدت زمان مورد نیاز برای ریکاوری نیز کوتاه است. این روش نیاز به بیهوشی عمومی و بستری شدن دارد. بیماران معمولا ۲ شب بستری می شوند. استنت کار گذاشته شده نیز باید چهار هفته در بدن باقی بماند. موفقیت این روش مانند عمل جراحی باز حدود ۹۵٪ است.
انسداد حالب به لگنچه در کودکان
انسداد مجاری ادرار (UPJ) انسدادی است که در ناحیه ای که لگن کلیه (بخشی از کلیه) را به یکی از حالب ها متصل می کند رخ می دهد. حالب ها ادرار را به مثانه منتقل می کنند. این انسداد معمولا زمانی اتفاق می افتد که نوزاد هنوز در رحم است و در حال رشد می باشد. در این شرایط بیماری کودک، نوعی بیماری مادرزادی است.
اغلب اوقات، انسداد هنگامی رخ می دهد که اتصال بین مثانه و لگن کلیه محدود می شود. این انسداد باعث تجمع ادرار در کلیه شده و ممکن است به این اندام های حساس آسیب وارد شود. این حالت همچنین می تواند زمانی ایجاد شود که یکی از رگ های خون در جای اشتباهی رشد کرده است.
انسداد UPJ اغلب علت انسداد ادراری در کودکان است. در حال حاضر این عارضه معمولا در طول سونوگرافی هایی که در غربالگری های پیش از بارداری انجام می شوند، تشخیص داده می شود. در بعضی موارد، بیماری بعد از به دنیا آمدن نوزاد خود را نشان می دهد.
علائم انسداد حالب به لگنچه در کودکان
ممکن است این بیماری علائمی نداشته باشد. اما وقتی قرار است علائمی رخ می دهد، این علائم عبارتند از:
- درد کمر و پهلو
- وجود خون در ادرار (هماچوری)
- تورم شکم (توده شکمی)
- عفونت کلیه
- رشد ضعیف نوزاد (عدم افزایش وزن و قد)
- ابتلا به عفونت ادراری که معمولا با تب همراه است
- استفراغ
روش های تشخیص اختلال اتصال مجاری ادرار در کودکان
سونوگرافی هایی که در دوران بارداری انجام می شوند ممکن است مشکلات کلیوی نوزاد نوزاد را نشان دهند. آزمایشات بعد از تولد که ممکن است در تشخیص سهیم باشند عبارتند از:
- آزمایش BUN
- دفع کراتینین
- سی تی اسکن
- الکترولیت ها
- IVP
- اسکن هسته ای کلیه
- سیتواستروگرام
[quote font_size=”18″ color=”#37a02b”]
پیشنهاد می کنیم برای اطلاعات بیشتر، این مطالب را نیز بخوانید:
علائم، علل و درمان انسداد حالب
ریفلاکس ادراری در کودکان یا برگشت ادرار از مثانه به حالب (ریفلاکس وزیکویورترال)
سوزش ادرار (دیسوریا) ؛ نشانه ها، علل و روش های درمان پزشکی و خانگی
[/quote]
روش های درمان این عارضه در کودکان
اغلب موارد انسداد UPJ نیازی به انجام عمل جراحی ندارند و خودشان خود به خود از بین می روند. با این حال، اگر بیماران درد شدید، عود مجدد، شواهدی از کاهش عملکرد کلیه یا افزایش تورم در شکم را داشته باشند، ممکن است به جراحی به نام پیلوپلاستی، برای جلوگیری از آسیب دیدگی کلیه و تصحیح انسداد نیاز داشته باشند. در حالی که این عمل جراحی به طور سنتی با استفاده از ایجاد یک برش باز در زیر شکم انجام می شود، اما پزشکان این عمل را برای اکثر کودکان بالای دو سال، با استفاده از ربات جراحی و به صورت لاپاروسکوپی انجام می دهند.
جراحی روبوتیک را می توان از طریق ایجد سه برش کوچک در زیر شکم انجام داد. با انجام این روش جراحی مدت زمان لازم برای بستری شدن کوتاهتر است، درد بعد از عمل جراحی کمتر است، بهبودی بدن سریع تر رخ می دهد و زودتر می توانید به فعالیت های طبیعی خود باز گردید. جای عمل در این روش، در مقایسه با جراحی باز سنتی کمتر می ماند و میزان موفقیت آن نیز ۹۷ درصد است.