ادرار معمولا بوی ملایمی دارد، اما ادرار بد بو می تواند به علت کم آبی یا عفونت در دستگاه ادراری رخ دهد. برخی از غذاهایی که مصرف می کنید مانند اسپارگا یا غذاهای غنی از پروتئین نیز می تواند بوی شدیدی مانند آمونیاک یا گوگرد در ادرار را ایجاد کند. بوی بد ادرار گاهی اوقات با بیماری ها نیز ارتباط دارد. خوشبختانه، ادرار بد بو همیشه علت جدی ندارد، به ویژه اگر گاهی اوقات اتفاق می افتد.
بیماری هایی که بر سیستم ادراری شما تأثیر می گذارند و بو بد در ادرار ایجاد می کنند معمولا با علائم دیگر همراه هستند. در این شرایط ممکن است متوجه شوید که بوی بد ادرار همراه با احساس سوزش است و ادرار شما به نظر کدر می آید. گاهی اوقات، افزایش مصرف مایعات برای خلاص شدن از علائم بوی بد ادرار کافی است.
تجربه مداوم ادرار با بوی قوی یا بوی ناپایدار ممکن است نشانه این باشد که به پزشک نیاز دارید.
اگر می خواهید بدانید چه چیزی باعث می شود ادرارتان بوی بدی بگیرد، لطفا با ما تا انتهای این مطلب مجله پیام سلامت همراه شوید.
علائم رایج همراه با بوی بد ادرار
ادرار سالم باید رنگ روشن و بوی بسیار ملایم و غیر قابل تشخیص داشته باشد. علائم مشکل ادراری معمولا خود را با بوی بد و ناخوشایند ادرار نشان می دهد.
- احساس سوزش هنگام ادرار کردن
- نیاز شدید برای استفاده از سرویس بهداشتی و خروج مقدار کمی ادرار
- تب و لرز در صورتی که عفونت مجاری ادراری به کلیه رسیده باشد
- کدر شدن ادرار
- درد پایین کمر و گرفتگی شکم
بوی بد ادرار شبیه چیست؟
- ادراری که بوی آمونیاک می دهند نشانه وجود پروتئین زیاد در خود است
- ادرار که بوی عجیب و غریب مانند قهوه یا دیگر غذاهای قوی و نوشیدنی ها را می دهد
- ادرار با عطر شیرین
- اداری که بوی ماهی می دهند به علت عفونت واژن ایجاد می شود
- ادرار دارای بوی گوگرد که شبیه بوی تخم مرغ فاسد است
بررسی اصول و گزینه های درمان بوی بد ادرار
مدت زمانی که بوی ادرار باقی می ماند
- ادراری که بوی مشخصی دارد و به دلیل مصرف غذاهای خاص یا مکمل ها ایجاد شده است باید یک یا دو روز طول بکشد.
- عفونت های دستگاه ادراری می توانند به مدت طولانی تا زمانی که عفونت درمان شود ادرار را بد بود کنند.
شرایطی که می توانند بوی قوی در ادرار ایجاد کنند
- رژیم غذایی می تواند بسته به آن چه می خورید بوی عجیب و غریب در ادرار ایجاد کند.
- دیابت باعث افزایش میزان گلوکز در ادرار می شود.
- هر گونه عفونت ادراری ممکن است ادرار تیره و بدبو ایجاد کند.
افرادی که می توانند به بوی بد ادرار مبتلا شوند
- زنان به علت عفونت های دستگاه ادراری اغلب ادرار بوی ادرار بسیار قوی هستند.
- مردان نیز می توانند UTI ها را تجربه کنند. این عارضه بعد از سن ۵۰ سالگی بیشتر در مردان شایع است.
- اگر دچار دیابت هستید، ممکن است متوجه شوید که ادراری دارای بوی شیرین هستید.
- ادرار همه افراد به دلیل تمرکز بیشتر، ممکن است صبح ها بوی قوی داشته باشد.
اقداماتی که باید در این شرایط انجام دهید
- اطمینان حاصل کنید که روزانه مقدار زیادی آب می نوشید تا سموم از کبد و کلیه هایتان خارج شده و از کمبود آب جلوگیری می شود
- اگر دچار بوی قوی ادرار هستید و ادرارتان تیره با ظاهر غیر عادی است یا همراه با علائمی مانند درد پایین کمر، حالت تهوع یا تب است، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
علل شایع ایجاد کننده بوی بد ادرار
کم آبی
از دست دادن آب بدن به علت استفاده نکردن از مایعات کافی و یا به علت اسهال یا استفراغ، ممکن است باعث ایجاد تغییراتی در رنگ و بوی ادرار شما شود. طبق گفته دکتر Melissa Conrad Stöppler در MedicineNet، کم آب بدن می تواند ادرار شما را بیشتر متمرکز کند. این عامل باعث به وجود آمدن بوی آمونیاک در ادرار خواهد شد.
عواقب کم آبی بدن نیز عبارتند از:
- خستگی
- سردرد
- سرگیجه
- خشکی پوست و دهان
در حالت ایده آل، باید به اندازه کافی مایعات به طور روزانه بخورید تا ادراتان رنگ روشن و بوی ملایمی پیدا کند.
برخی غذاها، نوشیدنی ها یا مکمل ها
ترکیبات غذاهای خاصی زمانی که از طریق ادرار دفع می شوند، باعث به وجود آمدن بوی قوی و رنگ های مختلف در ادرار خواهند شد.
به عنوان مثال، مجله Chemical Senses گزارش داد که مارچوبه می تواند سبب به وجود آمدن بوی گوگرد در ادرار شود. بعضی از افراد می گویند که مصرف این ماده باعث می شود بوی ادرارشان مانند تخم مرغ پخته یا کلم پخته شود.
سایر دلایل ایجاد بوی بد ادرار که به رژیم غذایی مربوط می شود عبارتند از:
- رعایت رژیم غذایی دارای پروتئین زیاد
- مصرف مکمل ویتامین B6
عفونت دستگاه ادراری (UTI)
حضور باکتری ها در دستگاه ادراری می تواند عفونت ایجاد کند و بوی ادرار را تغییر دهد. ممکن است سوزش خفیف نیز همراه با درد در هنگام دفع وجود داشته باشد. بررسی سیستماتیک تعدادی از مطالعات انجام شده در مورد UTI ها نشان می دهد که ادرار ب بود در اکثر عفونت های ادراری وجود دارد. UTI می تواند هر یک از علائم زیر را نیز ایجاد کند:
- ادراری که به نظر می رسد کدر و تیره است
- درد و گرفتگی زیر لگن
- احساس ناراحتی یا سوزش هنگام دفع ادرار
- ترشح دارای بو بد
- وجود سلول های سفید خون در ادرار
- مشاهده نیتریت در نمونه ادرار
عفونت کلیه
هنگامی که UTI به کلیه ها برسد، ادرار بوی بسیار شدیدی پیدا می کند. در بسیاری از موارد ادرار تیره هم می شود.
پزشکان کلینیک مایو می گویند که بوی بد ادرار در مردان و زنان مبتلا به عفونت های کلیوی رایج است. عفونت معمولا در مثانه شروع می شود و سپس به کلیه ها منتقل می شود. سایر علائم عفونت کلیه می توانند شامل موارد زیر باشند:
- درد قسمتی از کمر که کلیه ها در آن جا واقع شده است
- وجود خون در ادرار (هماچوری)
- ادرار کدر که هنگام دفع احساس سوزش ایجاد می کند
- تب، لرز، تهوع و استفراغ
خوردن مقدار زیادی مایعات در روز، یک عادت خوب برای حفظ عملکرد کلیه ها و خارج کردن سموم از سیستم ادراری است.
سنگ کلیه
درد شدید در ناحیه کمر و یا کناره های شکم همراه با ادرار بد بو می تواند نشانه ای از سنگ کلیه باشد.
پزشکان National Institutes of Health در آمریکا گزارش داده اند که اگر سنگ در کلیه ها حرکت کرده یا به داخل حفره شکم برسد، می تواند باعث درد زیادی شود. آنها ممکن است به دلیل خونریزی، خون در ادرار به وجود آورند. همچنین ممکن است تب، لرز، تهوع و استفراغ را نیز تجربه کنید.
مصرف سرکه سیب رقیق شده یک راه موثر برای حل کردن سنگ کلیه است.
سیستیت
سیستیت عفونت دیواره مثانه است که می تواند ادرار بد بو ایجاد کند. پزشکان National Institutes of Health می گویند که علائم این بیماری ممکن است در عرض چند روز از بین برود. با این حال، التهاب مزمن مثانه می تواند بوی قوی در ادرار ایجاد کند. سیستیت همچنین می تواند باعث ایجاد ادرار به رنگ کهربایی تیره و درد در ناحیه شکم شود.
اگر سیستیت علائم شدید مانند وجود خون در ادرار یا احساس بی حالی و غش ایجاد کند، باید حتما به پزشک مراجعه کنید.
رژیم های کم کربوهیدرات
اگر رژیم کم کربوهیدرات و دارای پروتئین زیاد استفاده کنید نیز ممکن است ادرارتان بوی عجیب و غریب بگیرد.
علت بوی شیرین ادرار در رژیم غذایی غنی از پروتئین، حضور کتون در ادرار و خون است. مجله American Dietetic Association گزارش داد که رژیم های کم کربوهیدرات باعث افزایش کتون سرم در ادرار می شوند. این رژیم حتی باعث به وجود آمدن بوی شیرین در ادرار می شود.
دیابت
اگر متوجه شده اید که ادرارتان بوی شیرین دارد، باید سطح قند خون خود را بررسی کنید.
پزشکان National Health Service می گویند یکی از علائم دیابت، ایجاد ادرار با بوی قوی و شیرین و احساس تشنگی است. شما همچنین ممکن است متوجه شوید که مجبور هستید بیش از حد معمول ادرار کنید.
در برخی موارد ممکن است دیابت نوع ۲ از طریق رژیم غذایی و رعایت سبک زندگی سالم کنترل شود. کاهش وزن، بهبود رژیم غذایی و داشتن فعالیت جسمی، برخی از راه های پیشگیری از دیابت نوع ۲ هستند.
کتواسیدوز دیابتی
هنگامی که ادرار بوی شیرین دارد و تشنگی بیش از حدی دارید، ممکن است به این معنی باشد که باید دیابت خود را بهتر کنترل کنید.
به گفته پزشکان کلینیک مایو، کتواسیدوز دیابتی یکی از عوارض بالقوه جدی دیابت است. کتواسیدوز دیابتی هنگامی رخ می دهد که کتون ها در جریان خون به سطح خطرناکی می رسند. این افزایش سطح کتون می تواند بوی ادرار را قوی کرده و بوی شیرین و میوه ای در آن ایجاد کند.
بیماری کبد
ادرار بد بو که دارای عطر و طعم متمایزی است می تواند نشانه ای از بیماری کبد باشد. به گفته محققان مجله British Journal of Medical Practice، بیماری کبدی نیز می تواند بوی قوی آمونیاک در ادرار ایجاد کند.
با این حال، علائم بیماری کبدی بیشتر از ادرار بد بو است. اختلال عملکرد کبدی می تواند باعث ایجاد علائم زیر شود:
- ادرار تیره
- تورم پاها
- زردی
- خارش سراسری بدن
همچنین ممکن است درد بالا سمت راست شکم یعنی جایی که کبد واقع شده است را نیز تجربه کنید.
ادرار بد بو در زنان
بارداری
اگر چه بارداری به خودی خود باعث بوی بد ادرار نمی شود، اما زنان باردار بیشتر در معرض خطر عفونت ادراری هستند.
دکتر امیلی کاترین جانسون، استادیار اورولوژی، می گوید که تغییرات هورمونی و تغییر رحم می تواند در طول بارداری منجر به ابتلا به عفونت های ادراری شود. همچنین،بزرگ شدن شکم در دوران بارداری می تواند رعایت بهداشت شخصی را دشوار کند. بنابراین زنان باردار بیشتر به عفونت های باکتریایی دستگاه ادراری مبتلا می شوند.
علائم عفونت ادراری در دوران بارداری عبارتند از:
- ادرار بد بو
- درد کمر
- نیاز مکرر به دفع ادرار
- خون در ادرار (هماچوری)
یائسگی
یائسگی اغلب منجر به نازک شدن و خشک شدن دیواره های واژن می شود و می تواند منجر به افزایش خطر ابتلا به عفونت های دستگاه ادراری شود.
پزشکان کلینیک مایو این شرایط را به عنوان آتروفی واژینال توصیف می کنند. یکی از عوارض جانبی آتروفی واژن، علائم عفونت واژن یا عفونت ادراری است. این شرایط خطر ابتلا به ادرار بد بو را بالا می برد.
ادرار بد بو در مردان
مشکلات پروستات
یکی از دلایلی که مردان ادرار بد بو را تجربه می کنند، بزرگ شدن پروستات است.
محققان National Institutes of Health گزارش می دهند که پروستات بزرگ شده می تواند به مجرای ادرار فشار آورد و باعث ایجاد مشکلاتی در سیستم ادراری شود. این فشار می تواند منجر به کدر شدن ادرار و ایجاد بوی بد در آن شود، نیاز مکرر و فوری به دفع، افزایش تعداد دفعات دفع در طول شب و درد بعد از انزال از دیگر علائم این عارضه است.
التهاب پروستات نیز می تواند علائم UTI را در مردان بروز دهد.
آیا STD باعث ادرار بد بو می شود؟
بیماری های منتقله از راه جنسی (STDs) به ادرار بوی بد می دهد. پزشکان کلینیک مایو گزارش می دهند که برخی از STD ها سبب ترشحی در واژن می شوند که بوی تهاجمی دارد. شما همچنین ممکن است احساس سوزش در هنگام ادرار کردن و خارش نیز داشته باشید.
آیا واژینوز باکتریایی باعث ادرار بد بو می شود؟
دیگر عفونت های واژنی نیز ممکن است باعث بروز این عارضه شوند. با این حال، همانطور که در مورد STD ها گفته شد، دلیل بوی بد ادرار احتمالا به ترشحات غیر طبیعی واژن باز می گردد. بیماری التهابی لگن (PID) نیز موجب ترشح شدید واژن شده به ویژه ممکن است باعث خارش شدید نیز شود.
روش درمان ادرار بد بو
درمان علائم ادرار بد بو به علت ایجاد آن بستگی دارد. گاهی اوقات افزایش مقدار آبی که می نوشید می تواند به سم زدایی از سموم و میکروب های سیستم ادراری کمک کند. همچنین می توانید نوشیدن مقادیر زیادی آب آلبالو یا زغال اخته را امتحان کنید تا از عفونت های باکتریایی در سیستم ادراری جلوگیری کنید. مطالعات نشان داده اند که این میوه ها حاوی ترکیباتی هستند که مانع از وجود باکتری ها در دستگاه ادراری می شوند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
عفونتهای باکتریایی یا ویروسی که بر مثانه، کلیه یا مجاری ادرار تاثیر می گذارند، به سرعت می توانند به عوارض جدی تبدیل شوند. بنابراین، اگر ادرارتان بوهایی مانند آمونیاک، تخم مرغ فاسد یا بوی خام داشت، نباید صبر کنید.
دکتر Minesh Khatri در WebMD توصیه می کند که در صورت شرایط زیر به متخصص مراجعه کنید:
- ادرارتان بوی بدی می دهد و درد کمر را نیز تجربه می کنید.
- احساس ثابت تشنگی دارید و ادرار شما دارای عطر شیرینی است.
- علائم ادرار بد بو را همراه تب و تهوع یا استفراغ دارید.