بیماری بینابینی ریه نامی است که به گروهی از شرایطی اتلاق می شود که سبب التهاب و ایجاد بافت زخم مانند در ریه ها می شوند و کارکرد این اندام ها را مختل می کنند. مسیر های تنفسی، کیسه های هوا، ابعاد خارجی ریه ها و رگ های خونی نیز ممکن است تحت تاثیر بیماری بینابینی ریه قرار بگیرند.

این وضعیت باعث می شود بیمار احساس نفس نفس زدن کند و اغلب سرفه های خشک داشته باشد. تشخیص این بیماری ها می تواند چالش برانگیز باشد، و در حال حاضر درمانی برای این اختلال وجود ندارد.

گزینه های درمانی موجود می توانند در مدیریت علائم این بیماری موثر باشند. تغییر در شیوه زندگی نیز تا حد امکان سرعت پیشرفت بیماری را کند می کند.

انواع بیماری بینابینی ریه

انواع مختلفی از بیماری های بینابینی ریه وجود دارد که همگی بر روی اینترستیشیوم تأثیر می گذارند. این بخش شبکه ای از بافت در ریه ها است. اینترستیشیوم از آلوئول یا کیسه های هوایی کوچک در ریه ها حمایت می کند. عروق خون در اینترستیشیوم جریان داشته و به این ترتیب اکسیژن را دریافت و دی اکسید کربن را دفع می کنند.

اختلالاتی که روی اینترستیشیوم تأثیر می گذارند، این بافت را با زخم، التهاب و احتباس مایعات ضخیم می کند. این ضخیم شدن باعث کاهش جذب اکسیژن توسط خون می شود و می تواند منجر به علائم بیماری های بینابینی ریه مانند تنگی نفس شود.

به گفته محققان American Thoracic Society، بیش از ۲۰۰ اختلال مختلف ریوی وجود دارد که بر روی اینترستیشیوم تاثیر می گذارند. برخی از این اختلالات عبارتند از:

سیلیکوزیس مزمن

یک بیماری ریوی است که معمولا با شغل فرد ارتباط دارد و ناشی از تنفس بیش از حد گرد و غبار سیلیس است.

پنومونی بینابینی

عفونت ریوی که درون اینترستیشیوم رخ می دهد.

پنوموکونیس کارگران معدن زغال سنگ

این بیماری به نام “ریه سیاه” نیز شناخته شده و ناشی از استنشاق گرد و غبار زغال سنگ است.

فیبروز ریوی ایدیوپاتیک

یک نوع زخم مزمن در اینترستیشیوم بدون علت شناخته شده است.

Siderosis

به التهاب و یا بافت اسکار ناشی از استنشاق آهن جوشکاری یا هوای معدن گقته می شود.

پنومونی بینابینی غیر اختصاصی

آسیب به اینترستیشیوم، که اغلب با بیماری های خود ایمنی مانند اسکلرودرمی یا آرتریت روماتوئید رخ می دهد.

پنومونی ناشی از افزایش حساسیت

این بیماری، التهابی ناشی از مواد تحریک کننده مانند قارچ، گرده گیاهان و شوره بدن حیوانات یا مواد شیمیایی است.

فیبروز ریوی مرتبط با بافت همبند

این بیماری در برخی افراد دارای سایر اختلالات بافت همبند، مانند اسکلرودرمی یا آرتریت روماتوئید دیده می شود.

پنومونی کریپتوژنیک

بیماری التهابی ریوی است که می تواند مانند پنومونی بدون عفونت باشد.

پنومونی بینابینی حاد

این بیماری آسیب ناگهانی و شدید در اینترتیسیوم ایجاد می کند و اغلب نیازمند مراقبت های اورژانسی است.

پنومونی بینابینی توصیفی

این بیماری، التهابی قابل توجهی در ریه ها ایجاد می کند که اغلب با سیگار کشیدن شدید همراه است.

سارکوئیدوز

یک بیماری التهابی است که بر روی اینترستیتیم اثر می گذارد. سارکوئیدوز می تواند باعث ایجاد تورم غدد لنفاوی و مشکلات قلبی، چشمی، مفاصل، پوستی و عصبی شود.

فیبروز ریوی خانوادگی

این بیماری منجر به ایجاد یک بافت اسکار در ریه شده و بر دو یا چند نفر در یک خانواده تاثیر می گذارد.

آزبستوز

این بیماری منجر به ایجاد اسکار یا التهاب در ریه ها می شود که ناشی از استنشاق فیبرهای آزبست است.

علائم بیماری بینابینی ریه چیست؟

علائم بیماری بینابینی ریه متفاوت و بستگی به علت اصلی ایجاد آن دارد. با این حال، بعضی از علائم معمولا در تمام انواع این بیماری رایج هستند. شایع ترین علامت این بیماری احساس ضعف تنفسی یا عدم توانایی در نفس کشیدن است.

اکثر افراد مبتلا به بیماری بینابینی ریه این علائم را تجربه می کنند و با گذشت زمان نیز شاهد بدتر شدن آن ها هستند. در نهایت، فرد مبتلا ممکن است حتی در حالت استراحت نیز احساس تنگی نفس کند. این تنگی نفس اغلب با سرفه خشک و بدون خلط همراه است. بعضی افراد ممکن است کاهش وزن ناخواسته را نیز تجربه کنند.

علل و عوامل خطر ایجاد کننده بیماری بینابینی ریه

هر کسی می تواند بیماری بینابینی ریه را تجربه کند. هر چند ممکن است در افرادی که دارای بیماری های خاص هستند یا مواد خاصی مصرف می کنند یا با خطرات زیست محیطی درگیر هستند، شایع تر باشد. این عوامل خطر عبارتند از:

اختلالات خود ایمنی

برخی اختلالات خودایمنی باعث می شوند بدن به ریه ها و ارگان های دیگر حمله کند. بیماری های خود ایمنی که ممکن است بر ریه ها تاثیر بگذارند عبارتند از:

  • اسکلرودرمی
  • آرتریت روماتوئید
  • لوپوس
  • درماتوموتیسیت
  • پلمیوزیت
  • سندرم شوگران
  • واسکولیت
  • بیماری بافت همبند ترکیبی

خطرت زیست محیطی

بعضی از مشاغل ممکن است فرد را در معرض خطر آسیب های بینابینی قرار دهند. قرار گرفتن در معرض سموم یا آلاینده های مختلف می تواند به مرور زمان به ریه ها آسیب برساند. این مواد می توانند شامل موارد زیر باشند:

  • گرد و غبار، مانند گرد و غبار غلات
  • گرد و غبار سیلیس
  • آزبست
  • زغال سنگ
  • جوشکاری
  • قارچ
  • قرار گرفتن در معرض برخی از پروتئین های حیوانی، مانند کسانی که در پرنده فروشی ها کار می کنند
  • خاک رس
  • اشعه درمانی

داروها

برخی از داروها نیز ممکن است به ریه ها آسیب برسانند. این داروها عبارتند از:

  • داروهای قلبی مانند داروهای درمان کننده بی نظمی در ضربان قلب
  • برخی از آنتی بیوتیک ها
  • داروهای ضد التهابی
  • داروهای شیمی درمانی
  • مواد مخدری مانند هروئین و متادون
بیماری بینابینی ریه
بیماری بینابینی ریه

عوارض جانبی ناشی از بیماری بینابینی ریه

عوارض بیماری بینابینی ریه عبارتند از:

نارسایی تنفسی

نارسایی تنفسی در مراحل آخر بیماری بینابینی ریه اتفاق می افتد. این عارضه زمانی رخ می دهد که اکسیژن خون بسیار پایین می آید به طوری که می تواند به نارسایی های دیگر در بدن کمک کند.

پرفشاری خون ریوی

بافت اسکار، التهاب یا کاهش سطح اکسیژن که جریان خون را محدود می کنند، باعث افزایش فشار خون در شریان های ریوی می شوند.

اختلال در بطن راست قلب

وقتی که بطن راست که به وسیله ریه ها خون را حرکت می دهد، با کمبود خون مواجه می شود ممکن است اختلالاتی در این بخش قلب رخ دهد.

روش های تشخیص بیماری بینابینی ریه

انجام آزمایش ساده تصویربرداری، مانند اشعه ایکس یا CT اسکن می تواند به پزشک کمک کند تا میزان آسیب را ارزیابی کند. آزمایش های دیگری نیز ممکن است برای تشخیص بیماری بینابینی ریه به کاربرده شوند. برخی از این آزمایش ها عبارتند از:

  • تست ورزش می تواند به پزشکان کمک کند تا ببینند آیا علائم تنفسی فرد به مشکلات قلبی مربوط است یا ریوی؟
  • تست عملکرد ریوی، ظرفیت ریه را بررسی می کند. این آزمایش به تعیین نوع مشکلی ریوی می پردازد. این آزمایش همچنین اطلاعاتی در مورد اینکه ریه ها چگونه هوا را حرکت می دهند و چگونه از اکسیژن استفاده می کنند، ارائه می دهد.
  • برونکوسکوپی یکی دیگر از آزمایشاتی است که به پزشکان کمک می کند تا بافت ریه را بررسی کنند. ابتدا به بیمار آرامبخش تزریق می شود و سپس یک لوله از طریق گلو به ریه ها وارد می شود. سپس بافت ها درون ریه دیده می شوند.
  • آزمون لاواژ برونکوآلوئولا می تواند با استفاده از محلول سالین سلول هایی را برای انجام آزمایشات از بدن خارج کند.
  • در بعضی موارد، انجام نمونه برداری ممکن است ضروری باشد.

روش های درمان بیماری بینابینی ریه

در حال حاضر هیچ درمانی وجود ندارد که بتواند به طور کامل آسیب ریوی را معکوس کند. اما برخی از درمان های موجود در حال حاضر ممکن است پیشرفت زخم را کاهش دهند و به فرد اجازه دهند که آزادانه نفس بکشند. پزشکان ممکن است درمان های مختلفی برای کاهش علائم بیماری بینابینی ریه تجویز کنند.

بسیاری از پزشکان استفاده از توانبخشی ریوی که باعث تقویت ریه می شود را توصیه می کنند. توانبخشی ریوی از تمرینات مختلفی برای تشویق فرد جهت افزایش ظرفیت ریه و نفوذ بهتر استفاده می کند.

مطالعه اخیر تاثیر استفاده از توانبخشی ریوی در افراد مبتلا به بیماری بینابینی ریه به علل مختلف را مورد بررسی قرار داد. این تحقیق نتیجه گیری کرد که توانبخشی ریه برای تحمل ورزش، علائم بیماری های بینابینی ریه و کیفیت زندگی مفید است. اکسیژن درمانی ممکن است برای کمک به کاهش احساس خفگی و بهبود توانایی بیمار برای انجام فعالیت های بدنی تجویز شود.

داروهای ضد التهابی

در حالی که برخی از داروهای ضد التهابی می تواندن به ریه ها آسیب برساند، برخی از ان ها ممکن است به کاهش علائم بیماری بینابینی ریه کمک کنند. یکی از این داروها کورتیکواستروئید پردنیزون است. کورتیکواستروئید درمانی می تواند برای انواع بیماری های بینابینی ریه مفید باشد اما عوارض جانبی نیز دارد.

داروهای سرکوب کننده ایمنی

اگر یک اختلال خودایمنی باعث ایجاد علائم بیماری بینابینی ریه شده باشد، پزشکان ممکن است داروهای مهار کننده ایمنی را توصیه کنند تا آسیب ریوی را کاهش دهند.

داروهای ضد فیبروز

به نظر می رسد یک کلاس جدیدتر از داروهای ضد فیبروز یا داروهای ضد زخم، با مسدود کردن مسیرهای بدن که در تشکیل بافت اسکار نقش دارند، بتوانند بهتر موجب بهبود این بیماری ها شوند. این داروها برای درمان فیبروز ریوی ایدیوپاتیک، که نوعی از بیماری های بینابینی ریه بدون علت شناخته شده است، موثر است.

نمونه هایی از این داروها عبارتند از:

  • Ofev
  • Esbriet (پیرفنیدون)

در حال حاضر اثربخشی این داروها در بهبود سایر انواع بیماری های بینابینی ریه در حال بررسی است.

پیوند ریه

بیماری هایی که به سرعت در حال پیشرفت هستند ممکن است نیاز به پیوند ریه داشته باشند. قبل از انجام این عمل بیمار باید از نظر جسمی کاملا سالم باشد.