هنکامی گه صحبت از رژیم غذایی می شود اولین مقصری که تصور می شود سلامت رژیم غذایی را به خطر می اندازد، چربی ها هستند. زیرا برخی از انواع چربی ها منجر به تشکیل کلسترول در بدن می شوند. کلسترول ماده ای شبیه به چربی است که نقش مهمی در بیماری های قلبی عروقی، دیابت، سرطان و چاقی بازی می کند. در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت می خواهیم در مورد بیماری های قلبی و چربی ها صحبت کنیم.

این تعبیر که تصور کنیم همه چربی ها بد هستند غلط است. بعضی از چربی ها بهتر از انواع دیگر خود هستند. حتی برخی از آن ها برای سلامت بدن ضروی می باشند. دانستن تفاوت بین چربی ها خوب و بد و ارتباط بیماری های قلبی و چربی ها به شما کمک می کند تا بدانید که از هر نوع چربی چه مقدار استفاده کنید تا بتوانید از بیماری های مختلف جلوگیری کنید.

چربی ها هم در منابع گیاهی و هم در منابع حیوانی وجود دارند. برخی از این چربی ها با بیماری های قلبی مرتبط هستند. اما برخی از آن ها نه تنها شما را بیمار نمی کنند بلکه مزایایی درمانی نیز دارند. چربی ها مانند پروتئین ها و کربوهیدرات ها، برای تامین انرژی بدن ضروری هستند. از طرفی بسیاری از عملکردهای بدن به وجود چربی متکی می باشند. به عنوان مثال، برخی از ویتامین ها، برای حل شدن و ورود به جریان خون به چربی ها نیاز دارند. به این ویتامین ها، ویتامین های محلول در چربی گفته می شود.

با این وجود مصرف چربی زیاد می تواند به افزایش وزن منجر شود. همه غذاها و روغن ها شامل ترکیبی از اسیدهای چرب هستند. اما نوع غالب آن ها، موضوعی است که برای افتراق بین چربی خوب و چربی بد استفاده می شود.

بیماری های قلبی و چربی های بد

چربی های بد چه هستند؟

دو نوع از چربی وجود دارند که به طور بالقوه برای قلب شما مضر می باشند. این دو نوع چربی، چربی های اشباع و چربی های ترانس می باشند. بسیاری از غذاهایی که حاوی این نوع از چربی ها هستند، در دمای اتاق جامد می باشند. این مواد عبارتند از:

  • کره
  • مارگارین
  • روغن شیرینی پزی
  • گوشت گاو حاوی چربی

برای جلوگیری از بیماری های قلبی باید از هر دو چربی اشباع و چربی ترانس اجتناب شود و یا مصرف آن تا حد ممکن به حداقل برسد.

بیماری های قلبی و چربی ها (چربی های خوب و چربی های بد)
بیماری های قلبی و چربی ها (چربی های خوب و چربی های بد)

نمونه هایی از چربی های بد اشباع شده

این چربی در درجه اول در فراورده های حیوانات و در گوشت حاوی چربی زیاد و فراورده های لبنی یافت می شود. برخی منابع که به طور معمول از چربی های اشباع سرشار هستند عبارتند از:

  • چربی گوشت گاو، گوشت خوک و گوشت گوسفند
  • گوشت های سفید تیره و پوست ماکیان
  • لبنیات پرچرب مانند شیر کامل، کره، پنیر، خامه ترش و بستنی
  • روغن های گرمسیری مانند روغن نارگیل، روغن نخل (پالم) و کره کاکائو
  • گوشت خوک

مصرف بیش از حد از چربی های اشباع شده موجب افزایش سطح کلسترول خون و سطح لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) می شود. این دو عامل از جمله مهمترین عواملی هستند که خطر ابتلا به بیماری های قلبی و احتمالا دیابت نوع ۲ را به ویژه هنگامی که با رژیم غذایی سرشار از کربوهیدرات تصفیه شده ترکیب شوند، افزایش می دهند.

چربی ترانس

چربی های ترانس بیشتر در مواد غذایی که حاوی روغن گیاهی هیدروژنه هستند یافت می شود. این چربی، بدترین چربی برای قلب و سلامت عمومی بدن است. شما می توانید چربی ترانس را در موارد زیر بیابید:

  • غذاهای سرخ شده مانند سیب زمینی سرخ شده، دونات و غذاهای آماده سرخ شده
  • انواع مارگارین
  • روغن های گیاهی
  • تنقلات پخته شده با روغن های هیدروژنه مانند شیرینی، کیک و کلوچه ها
  • غذاهای فست فود و میان وعده ها مانند کراکر، سوسیس سرخ شده و ذرت بو داده در مایکروویو

مانند چربی های اشباع شده، چربی های ترانس نیز می توانند کلسترول LDL، که به عنوان کلسترول “بد” شناخته می شوند را بالا ببرند. چربی ترانس همچنین می تواند سطح لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL)، یا همان کلسترول “خوب” را سرکوب کند. بنابراین چربی های ترانس، قادر هستند که خطر ابتلا به بیماری های قلبی را نسبت به چربی های اشباع شده تا سه برابر بیشتر افزایش دهند.

بیماری های قلبی و چربی های خوب

چربی های خوب چه هستند؟

به طور کلی چربی های اشباع نشده برای قلب شما مضر نیستند. این چربی ها به دو دسته اصلی چربی تک اشباع نشده و چربی چند اشباع نشده تقسیم می شود. بنابراین توصی می شود که برای جلوگیری از بیماری های قلبی از این چربی ها در حد اعتدال استفاده کنید. مواد غذایی که حاوی این نوع چربی هستند، در درجه اول در غذاهایی یافت می شوند که در دمای اتفاق به شکل مایع می باشند.

نمونه هایی از چربی های خوب تک اشباع نشده (چربی تک‌ سیر نشده یا همان Monounsaturated fat)

همان طور که گفتیم این چربی از نوع چربی های مفید در انواع مواد غذایی و روغن ها است. تحقیقات نشان می دهد که مصرف مداوم غذاهای حاوی چربی اشباع نشده می تواند سطح کلسترول خون را بهبود داده و خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را کاهش دهد. این غذاها عبارتند از:

  • آجیل ها مانند انواع دانه ها از جمله بادام، کاشو، بادام زمینی و گردو
  • روغن های گیاهی مانند روغن زیتون، روغن کانولا و روغن بادام زمینی
  • کره بادام زمینی و کره بادام
  • آوکادو
بیماری های قلبی و چربی ها (چربی های خوب و چربی های بد)
بیماری های قلبی و چربی ها (چربی های خوب و چربی های بد)

چربی چند اشباع نشده

غذاها و روغن های گیاهی منبع اولیه این چربی ها هستند. چربی چند اشباع نشده مانند چربی تک اشباع نشده، می توانید خطر ابتلا به بیماری های قلبی و افزایش سطح کلسترول خون را کاهش دهد. در مطالعات مشخص شده است که نوع خاصی از این چربی، به نام اسیدهای چرب امگا ۳، به ویژه برای قلب بسیار مفید می باشد. امگا ۳ نه تنها خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر را کاهش می دهد، بلکه ممکن است سطح فشار خون را کنترل کرده و نامنظم بودن ضربان قلب را نیز درمان کند. انواع ماهی های چرب زیر حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ هستند:

  • ماهی سالمون
  • شاه ماهی
  • ساردین
  • ماهی قزل آلا

شما همچنین می توانید امگا ۳ را در بذر کتان، گردو و روغن کانولا بیابید. هر چند که چربی به دست آمده از این مواد، نسبت به چربی هایی که از طریق ماهی ها به بدن می رسند، دارای فرم کمتر فعالی هستند.

علاوه بر اسیدهای چرب امگا ۳، شما می توانید چربی اشباع نشده را در مواد غذایی زیر، که شامل اسیدهای چرب امگا ۶ هستند، بیابید:

  • توفو
  • دانه سویا بو داده و روغن گرفته شده از سویا
  • گردو
  • دانه های مختلف مانند دانه آفتابگردان، تخمه کدو و دانه کنجد
  • روغن های نباتی  مانند روغن ذرت، روغن گلرنگ، روغن کنجد، روغن سویا و روغن آفتابگردان
  • مارگارین نرم

برخی از مارگارین ها حاوی چربی ترانس هستند. زیرا مواد تشکیل دهنده آن ها هیدروژنه می باشد. بنابراین در زمان خرید مارگارین حتما روی بسته بندی را بخوانید تا مطمئن شوید که مارگین انتخابی شما غیر هیدروژنه است.

چربی های مفید بخش مهمی از رژیم غذایی ما هستند. اما مصرف بیش از حد آن ها هم می تواند برای بدن مضر باشد. این چربی ها، مصادف هستند با کالری اضافی و کالری اضافی نیز معادل اضافه وزن است. برای بدن فرقی نمی کند اضافه وزن از چه نوع چربی ایجاد شده است. در هر صورت با افزایش وزن خطر ابتلا به بیماری های قلبی بدن را تهدید می کند. بنابراین سعی از چربی های سالم و مفید برای قلب نیز به میزان مناسب و متعادل استفاده کنید.

اولین گام برای سلامت بدن، حذف کردن چربی های اشباع شده و ترانس از رژیم غذایی است. بعد باید سعی کنید کم کم به جای آن ها از مواد غذایی که حاوی چربی های تک اشباع نشده و چربی های چند اشباع نشده هستند، استفاده کنید. این یک استراتژی فوق العاده برای قلب و بهبود کیفیت زندگی است.