بسیاری از بیماری های موجود در هوا انسان را تحت تاثیر قرار می دهند. درک بیماری هایی که از طریق هوا پخش می شوند و چگونگی جلوگیری و اجتناب از آنها موضوعی است که در ادامه این مقاله پیام سلامت به آن خواهیم پرداخت.
ضمن این که بیماری مختلفی از طریق هوا پخش می شوند، درمان های زیادی نیز برای این بیماری ها وجود دارد. اقدامات ساده مانند استراحت در منزل می تواند تا حدود زیادی به درمان این بیماری ها کمک کنند. از طرفی، کاهش تماس با افرادی که بیمار هستند از جمله مهمترین روش های پیشگیری است که در این مقاله به آن ها می پردازیم.
محتویات این مقاله به موضوعات زیر اختصاص دارد:
- بررسی اجمالی بیماری های موجود در هوا
- بیماری های شایع و متداول موجود در هوا
- چگونه می توان از بیماری های موجود در هوا جلوگیری کرد؟
- علائم بیماری های موجود در هوا چیست؟
- درمان این بیماری به چه شیوه ای انجام می شود؟
بررسی اجمالی بیماری های موجود در هوا
بیماری های موجود در هوا، بیماری هایی هستند که از طریق وجود پاتوژن های کوچک در هوا، وارد بدن می شوند. این پاتوژن ها می توانند باکتری، قارچ و یا ویروس ها باشند. اما همه این موارد تنها از طریق هوا منتقل نمی شوند. یعنی روش های دیگری برای مواجه با آن ها وجود دارد. در بیشتر موارد، بیماری هایی که از طریق هوا منتقل می شوند، با تنفس در هوای آلوده وارد بدن می شوند. فرد مبتلا به این بیماری ها قادر است بیماری را از طریق تنفس خود نیز منتقل کند. افرادی که به این بیماری ها مبتلا می شوند، از طریق عطسه و سرفه، و خلط خود می توانند موجب گسترش بیماری شوند.
این حقیقت باعث می شود که کنترل این بیماری ها کمی دشوار تر از بیماری های معمولی باشد.
بیماری های شایع که از طریق هوا منتلق می شوند
ذراتی که باعث ایجاد این گونه بیماری ها می شوند به قدری کوچک هستند که به ذرات هوا می چسبیند. این ذرات بر روی ذرات گرد و غبار و قطرات موجود در هوا نشسته و از طریق تنفس وارد بدن می شوند. تماس با مایعات بدن، مانند مخاط یا خلط نیز ممکن است زمینه لازم را برای ابتلا به این بیماری ها فراهم آورد.
هنگامی که عوامل بیماری زا در داخل بدن هستند، قادرند که تا چندین نفر را بیمار کنند.
شایع ترین بیماری هایی که به این طریق منتقل می شوند عبارتند از:
- آنفلوانزا ها: آنفولانزا فصلی، ویروسی دارد که به راحتی از فردی به فرد دیگر منتقل می شود. بسیاری از آنفولانزاها که در جهان وجود دارند، برای انطباق با سیستم ایمنی بدن، به طور مداوم در حال تغییر هستند.
- سرماخوردگی: بیماری به نام سرماخوردگی معمولا توسط یک راینو ویروس ایجاد می شود. راینو ویروس های زیادی وجود دارد که برخی از گونه های آن قادرند که به شیوه ساده تری انسان را آلوده کنند.
- آبله مرغان: ویروس این بیماری در میان کودکان خردسال به راحتی قابل گسترش است. این بیماری بثوراتی ایجاد می کنند که معمولا بر روی بدن گسترده شده و لکه های قرمز کوچک ایجاد می کنند. این لکه ها پس از مدتی به تاول های خارش دار تبدیل شده و کم کم زخم می شوند. آبله مرغان، ۴۸ ساعت قبل از این که بثورات پوست ایجاد کند قابل گسترش است. به همین دلیل ممکن است قبل از این که فرد بداند به این ویروس مبتلا شده است، مریض شود. این بیماری معمولا از طریق هوا و یا با لمس کردن بثورات گسترش می یابد.
- اوریون: این ویروس، غددی که درست در زیر گوش قرار دارند را تحت تاثیر قرار داده و باعث تورم و در برخی موارد، کاهش شنوایی می شود. برای جلوگیری از این بیماری واکسن وجود دارد.
- سرخک: این بیماری از طریق تماس با کسی که دارای ویروس سرخک است و یا با استنشاق ذرات آلوده از عطسه یا سرفه او منتقل می شود. مانند اوریون، برای پیشگیری از گسترش این بیماری واکسیناسیون ضروری است.
- سیاه سرفه: سیاه سرفه یک بیماری باکتریایی مسری است که باعث می شود که راه های هوایی متورم شوند. سرفه خشک و مداوم از نشانه های اصلی این بیماری است. این بیماری در اوایل با آنتی بیوتیک درمان شده و قابل کنترل می شود.
بیماری های موجود در هوا که متداول نیستند نیز عبارتند از:
- سیاه زخم: سیاه زخم یک بیماری باکتریایی است و زمانی که فرد اسپور سیاه زخم را استنشاق می کند، به بیماری مبتلا می شود. این امر باعث تهوع و آنفلوآنزا می شود. تشخیص سیاه زخم استنشاقی دشوار است. زیرا بسیار شبیه بیماری های دیگر مانند آنفولانزا است. برای جلوگیری از بدتر شدن و درمان سیاه زخم از آنتی بیوتیک استفاده می شود.
- دیفتری: دیفتری نیز جزء بیماری های باکتریایی محسوب می شود. این بیماری موجب ایجاد آسیب به سیستم تنفسی شده و در مواد نادر موجب حملات قلبی، آسیب کلیوی و آسیب عصبی می شود. نادر بودن این بیماری به دلیل واکسیناسیون گسترده آن است. دیفتری را می توان با آنتی بیوتیک درمان کرد.
- مننژیت: مننژیت به معنی تورم غشاء اطراف مغز و نخاع است. اکثرا موارد این بیماری از یک عفونت باکتریایی یا ویروسی ایجاد می شود. اما ممکن است آسیب یا عفونت های قارچی نیز عامل ایجاد آن باشند. علایم شایع آن نیز شامل سردرد مداوم، تب و بثورات پوستی است.
طول درمان بیماری های ناشی از هوا می تواند از چند روز تا چند هفته متفاوت باشد. اما معمولا به راحتی درمان می شوند. بیماری های غیر متداول از بیماری های شایع موجود در هوا سخت تر درمان شده و نیاز به درمان های اضافی دارد.
چگونه می توان از بیماری های موجود در هوا جلوگیری کرد؟
بیماری های موجود در هوا در اکثر موارد به راحتی قابل درمان هستند. اما پیشگیری کامل از آن ها دشوار است. برخی از راه هایی که برای کاهش قرار گرفتن در معرض عوامل بیماری زا مفید هستند به شرح زیر می باشند:
رعایت بهداشت
بسیاری از متخصصان معتقدند که عادات بهداشتی مناسب تا حد زیادی می تواند خطر انتقال بیماری های موجود در هوا را کاهش دهد. این عادات عبارتند از:
- پوشیدن ماسک بیمارستانی در مکان های عمومی
- پوشاندن دهان در زمان عطسه و سرفه با آرنج یا با دستمال
- شستن منظم دست ها
- مصرف آب زیاد
تهویه و مدیریت هوا
متخصصان اداره محیط زیست ایالات متحده (EPA) توصیه می کنند که در محیط خانه از تهویه هوا استفاده کنید. این کار باعث می شود که هوا در محیط داخل و خارج از خانه در حال تبادل باشد. در محیط هایی که بدون تهویه هستند، پاتوژن ها، آلاینده ها، و رطوبت می تواند بر روی سطوح نا امن بنشینند. تمیز کردن هوا با فیلتر بخش دیگری از روش های پیشگیری است. فیلترهای کمک می کنند تا آلاینده ها و عوامل بیماری زا از بین بروند.
چند روش اصلی برای فیلتر کردن هوا وجود دارد. این روش ها عبارتند از:
- فیلترهای مکانیکی هوا
- تصفیه UV
- فیلتر HEPA
- تولید یون
علائم بیماری های موجود در هوا
بسیاری از بیماری های موجود در هوا نشانه های مشابه به سرماخوردگی و یا آنفلوانزا دارند. این علائم عبارتند از:
- سرفه
- لرز
- درد عضلات و بدن
- خستگی
- احتقان
- عطسه
- آبریزش بینی یا گرفتگی بینی
- گلو درد
- بدن درد خفیف و یا سردرد
- فشار سینوس
برخی از افراد نیز تب پایین و یا سستی را به طور کلی با این علائم تجربه می کنند.
درمان این بیماری ها
برای جلوگیری از هر گونه عوارض مهم است که افرادی که علائم بالا را دارند، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کرده و درمان خود را آغاز کنند.
علائم سرماخوردگی می تواند درمان شود. اما این بیماری معمولا بدون نیاز به درمان برطرف می شود. این شرایط برای آنفولانزا نیز حاکم است با این تفاوت که دوره نقاهت آنفولانزا کمی بیشتر است. در مورد آبله مرغان که در آن سیستم ایمنی بدن معمولا با ویروس آلوده می شود، بهترین درمان، داروهای ضد ویروس و تقویت کننده سیستم ایمنی بدن است.
در حالی که بیماری های موجود در هوا شایع هستند اما عوارض جدی آن ها بسیار نادر است. استفاده از واکسن خطر ابتلا به آن ها را به میزان قابل ملاحظه ای کاهش می دهد.