بیماری پیرونی ؛ نشانه ها، علل، عوامل خطر، عوارض، تشخیص و روش های درمان

بیماری پیرونی بیماری است که در آن بافت اسکار فیبری در داخل آلت تناسلی رشد کرده و باعث نعوظ منحنی و دردناک می شود. آلت تناسلی هر مرد در شکل و اندازه متفاوت از مردان دیگر است، و داشتن نعوظ منحنی لزوما نباید علت نگرانی باشد. بیماری پیرونی تنها در برخی از مردان باعث خم شدن یا درد شدید آلت تناسلی می شود.

این بیماری می تواند از داشتن رابطه جنسی جلوگیری کرده یا ممکن است فرد را دچار ناتوانی یا اختلال نعوظ کند. برای بسیاری از مردان، این بیماری باعث استرس و اضطراب نیز می شود.

بیماری پیرونی گاهی اوقات به خودی خود از بین می رود. اما در بیشتر موارد، این بیماری در بدن باقی خواهد ماند و یا بدتر می شود. اگر انحنا به حدی شدید باشد که مانع انجام موفق رابطه جنسی شود، از روش های درمانی استفاده خواهد شد.

در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت در مورد نشانه ها، علل، عوامل خطر، عوارض، تشخیص و روش های درمان بیماری پیرونی صحبت خواهیم کرد.

علائم بیماری پیرونی

علائم و نشانه های این بیماری ممکن است ناگهان ظاهر شوند یا به تدریج رشد کنند. شایع ترین علائم و نشانه ها آن عبارتند از:

  • بافت اسکار: بافت اسکار (پلاک) مربوط به بیماری پیرونی می تواند زیر پوست آلت تناسلی به عنوان توده صاف و یا یک برآمدگی از بافت های سخت احساس شود.
  • انحنای قابل توجه در آلت تناسلی: آلت تناسلی ممکن است با وجود این بیماری داراری منحنی رو به بالا، پایین یا خم شده به یک طرف داشته باشد. در برخی موارد، آلت تناسلی ممکن است باریک، دندانه دار یا شبیه ساعت شنی شود.
  • مشکلات نعوظ: این بیماری ممکن است مشکلی در ایجاد یا حفظ نعوظ (اختلال نعوظ) ایجاد کند.
  • کوتاه شدن آلت تناسلی: آلت تناسلی در نتیجه بیماری پیرونی ممکن است کوتاه تر شود.
  • درد: ممکن است درد در آلت تناسلی با نعوظ یا بدون نعوظ رخ دهد.
  • انحنا: انحنای مرتبط با بیماری پیرونی ممکن است به تدریج بدتر شود. در بعضی موارد، به طور معمول ثابت می شود.

درد در حین نعوظ معمولا در عرض یک تا دو سال بهبود می یابد. اما بافت اسکار و انحنای آن اغلب باقی می مانند. در برخی موارد، منحنی و درد ناشی از بیماری پیرونی بدون درمان بهبود می یابند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر درد یا انحنای آلت تناسلی شما مانع از داشتن رابطه جنسی یا اضطراب در شما شده است، حتما به پزشک مراجعه کنید.

علت بیماری پیرونی

علت این بیماری به طور کامل درک نشده است، اما تعدادی از عوامل ظاهرا درگیر آن هستند.

به نظر می رسد بیماری پیرونی به طور کلی از آسیب های مکرر به آلت تناسلی حاصل می شود. به عنوان مثال، آلت تناسلی ممکن است در طول رابطه جنسی، فعالیت ورزشی یا به علت تصادف صدمه دیده اما از نظر ظاهری هیچ آسیب خاصی به آلت تناسلی وارد نشده باشد.

در این شرایط در طول روند بهبودی، بافت اسکار ایجاد می شود به طرز ناسازگاری ممکن است منجر به ایجاد گره شده و انحنا به وجود آورد.

هر طرف آلت تناسلی حاوی یک لوله اسفنجی (corpus cavernosum) است که حاوی بسیاری از عروق خونی کوچک می باشد. هر یک از بافت های اسفنجی در غلاف بافتی الاستیکی به نام tunica albuginea قرار دارند که در حین نعوظ گسترش یافته و صاف می شود.

هنگامی که تحریک جنسی ایجاد می شود، جریان خون به این بافت ها افزایش می یابد. در اثر افزایش جریان خون این بافت ها پر از خون شده و آلت تناسلی بزرگ می شود. در بیماری پیرونی، زمانی که آلت تناسلی بزرگ می شود، ناحیه که دارای بافت اسکار است کش می آید و موجب می شود آلت تناسلی خم شده، اختلال نعوظ ایجاد شود و احتمالا درد به وجود آید.

در برخی از مردان، بیماری پایرونی به تدریج  ظهور می کند و به نظر نمی رسد که به آسیب مرتبط باشد. محققان تحقیقی را انجام داده اند که نشان می دهد بیماری پیرونی ممکن است با یک ویژگی ارثی یا بیماری خاص مرتبط باشد.

بیماری پیرونی ؛ نشانه ها، علل، عوامل خطر، عوارض، تشخیص و روش های درمان
بیماری پیرونی ؛ نشانه ها، علل، عوامل خطر، عوارض، تشخیص و روش های درمان

عوامل خطر ابتلا

آسیب جزئی به آلت تناسلی همیشه به بیماری پیرونی منجر نمی شود. با این حال، عوامل مختلفی می توانند موجب بهبود ضعیف آسیب دیدگی و ایجاد بافت اسکار شده و در ایجاد این بیماری نقش داشته باشند. این عوامل عبارتند از:

  • وراثت: اگر پدر یا برادر شما بیماری پیرونی را داشته باشد،  احتمال ابتلا شما به این بیماری افزایش می یابد.
  • اختلالات بافت پیوندی: به نظر می رسد مردان مبتلا به اختلال بافت همبند در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند. به عنوان مثال، تعدادی از مردان مبتلا به بیماری پیرونی، به ضخیم شدن غلاف کف دست که منجر به کشیدگی انگشتان دست می شود مبتلا هستند. (انقباض Dupuytren)
  • سن: شیوع بیماری پیرونی با سن افزایش می یابد. این بیماری به ویژه در مردان بالای ۵۵ سال شایع است.
  • عوامل دیگر: شرایط خاص مانند سیگار کشیدن و برخی از انواع جراحی های پروستات ممکن است با این بیماری مرتبط باشند.

عوارض جانبی

عوارض بیماری پیرونی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • ناتوانی جنسی در برقراری رابطه جنسی
  • مشکل در ایجاد یا حفظ نعوظ (اختلال نعوظ)
  • اضطراب یا استرس در مورد توانایی های جنسی و یا ظاهر آلت تناسلی
  • استرس
  • ناباروری به دلیل مشکل یا غیر ممکن بودن مقاربت

تشخیص

معاینه فیزیکی اغلب برای شناسایی وجود بافت اسکار در آلت تناسلی و تشخیص بیماری پیرونی کافی است. به ندرت، سایر شرایط علائم مشابهی را ایجاد می کنند و باید در طی آزمایشات رد شوند.

آزمایشات تشخیصی این بیماری برای درک دقیق علائم عبارتند از:

معاینه بدنی: برای این معاینه پزشک باید برای بررسی بافت اسکار و علت انحنا، آلت تناسلی را در حالت نعوظ معاینه کند. در این آزمایش اندازه آلت تناسلی نیز اندازه گیری می شود. اگر وضعیت به مرور زمان بدتر شود، این اندازه گیری به پزشک کمک می کند تا بررسی کند که آیا آلت تناسلی کوتاه شده یا خیر؟ برای بررسی درجه انحنا، محل بافت اسکار یا سایر جزئیات، پزشک از شما درخواست می کند که در حالت نعوظ در خانه از آلت تناسلی عکس بیاندازید.

سایر آزمایش ها: پزشک شما ممکن است سونوگرافی یا سایر آزمون ها را برای بررسی آلت تناسلی تجویز کند. قبل از انجام آزمایشات تصویر برداری، برای ایجاد نعوظ ماده ای به بافت آلت تناسلی تزریق می شود. سونوگرافی رایج ترین آزمایش برای بررسی ناهنجاری های آلت تناسلی است. سونوگرافی از امواج صوتی برای تولید تصاویر از بافت نرم بدن استفاده می کند. این آزمایش ها می توانند وجود بافت اسکار، محدود شدن جریان خون به آلت تناسلی و سایر اختلالات دیگر را نشان دهند.

درمان بیماری پیرونی

پزشک ممکن است در صورت وجود شرایط زیر رویکرد صبر و انتظار را توصیه کند:

  • انحنای آلت تناسلی شما شدید نیست و دیگر بدتر نمی شود
  • هنوز هم می توانید نعوظ و رابطه جنسی را بدون درد یا با وجود درد خفیف داشته باشید
  • عملکرد خوبی در نعوظ دارید

اگر علائم شما شدید هستند یا به مرور زمان بدتر می شوند، پزشک ممکن است دارو یا جراحی را توصیه کند.

درمان دارویی

تعدادی از داروهای خوراکی برای درمان بیماری پیرونی مورد آزمایش قرار گرفته اند، اما ثابت نشده اند که می توانند در درمان مانند جراحی موثر باشند.

پنتوکسی فیلین یک داروی خوراکی است که برای بیماری پیرونی استفاده می شود. هنگامی که چندین ماه از این دارو مصرف شود، ممکن است میزان بافت اسکار کاهش یابد. اما این که این دارو دقیقا چطور این کار را انجام می دهد هنوز درک نشده است.

در بعضی موارد، داروهایی که مستقیما به آلت تناسلی تزریق می شوند ممکن است منحنی و درد ناشی از بیماری پیرونی را کاهش دهند. بسته به درمان، ممکن است برای انجام این روش بی حسی موضعی جهت کاهش درد تزریق شود. شواهد اثربخشی تزریق به آلت تناسلی محدود است. این داروها می توانند در ترکیب با داروهای خوراکی مورد استفاده قرار گیرند.

داروهای درمان این بیماری عبارتند از:

کلاژناز: تنها داروی تایید شده توسط FDA برای بیماری پیرونی، کلاژناز است. این دارو برای استفاده در مردان بالغ با انحنای متوسط تا شدید و برآمدگی قابل لمس استفاده می شود. تحقیقات نشان داده اند که این درمان می تواند منحنی و ناراحتی مربوط به بیماری پیرونی را بهبود بخشد. این دارو با شکستن تجمع کلاژن ایجاد شده که باعث انحنای آلت تناسلی می شود، بیماری را درمان می کند.

وراپامیل: این دارو معمولا برای درمان فشار خون بالا استفاده می شود. اما به نظر می رسد که می تواند تولید کلاژن، پروتئینی که ممکن است عامل کلیدی در ایجاد بافت اسکار باشد را مختل کند. این دارو در برخی از افراد درد را نیز کاهش می دهد.

اینترفرون: این دارو یک نوع پروتئینی است که ظاهرا تولید بافت فیبری را متوقف می کند و به شکستن آن کمک می کند. یک کارآزمایی کنترل شده نشان داد که این درمان نسبت به دارونما بهتر عمل می کند.

درمان جراحی

اگر انحنا و عوارض این بیماری به حدی شدید باشد که از رابطه جنسی جلوگیری کند، پزشک ممکن است جراحی را توصیه کند. معمولا جراحی تا زمانی که بیماری حداقل ۱ سال ادامه پیدا نکند و انحنا به مدت ۶ ماه ثابت نماند توصیه نمی شود.

روش جراحی متداول عبارتند از:

بخیه کناره ها: روش های گوناگونی برای بخیه زدن طرفی از آلت تناسلی که انحنا ندارد استفاده می شود. در این عمل سمتی از آلت تناسلی که انحنا ندارد بخیه زده شده و به سمت خود کشیده می شود. این عمل برای انحناهای خفیف استفاده می شود و ممکن است به کوتاه شدن آلت تناسلی منجر شود. در برخی موارد، این نوع جراحی باعث اختلال در عملکرد نعوظ نیز می شود.

برش یا برداشتن و پیوند زدن: با استفاده از این نوع جراحی، جراح یک یا چند برش در بافت اسکار ایجاد می کند و اجازه می دهد غلاف آلت تناسلی به درستی کشیده شود. جراح ممکن است مقداری از بافت اسکار را نیز بردارد. این روش به طور کلی در موارد انحنای شدید و یا اصلاح ناپذیری استفاده می شود. این روش ممکن است منجر به بدتر شدن عملکرد نعوظ در مقایسه با روش بخیه زدن شود.

ایمپلنت آلت تناسلی: ایمپلنت آلت تناسلی جایگزین بافت اسفنجی که در طول نعوظ پر از خون می شود، خواهد شد. ایمپلنت ها ممکن است نیمه سفت باشند. یعنی اغلب به صورت دستی خم می شوند و برای مقاربت جنسی به سمت بالا کشیده می شوند. نوع دیگری از ایمپلنت وجود دارد که با یک پمپ که در اسکولوم نصب می شود، متورم می شود.

نوع عمل جراحی بستگی به شرایط شما دارد. موقعیت بافت اسکار، شدت علائم و سایر عوامل برای انجام عمل در نظر گرفته می شود. اگر ختنه انجام نشده باشد، پزشک ممکن است بیمار را ختنه کند.

بسته به نوع عمل جراحی ممکن است بتوانید در همان روز از بیمارستان مرخص شوید یا ممکن است لازم باشد که یک شب بستری شوید. بعد از این عمل ها، باید بین ۴ تا ۸ هفته از داشتن رابطه جنسی خودداری کنید.

درمان های دیگر

یک تکنیک به نام iontophoresis نیز وجود دارد که با استفاده از یک جریان الکتریکی و ترکیبی از وراپامیل و یک استروئید از طریق پوست انجام می شود. تحقیقات موجود نشان داده است که این درمان نتایج متناقضی در کاهش انحنای آلت تناسلی و عملکرد نعوظ ایجاد می کند.

چندین درمان نابارور نیز برای بیماری پیرونی مورد بررسی قرار گرفته اند. اما شواهد در مورد نحوه کارکرد و عوارض جانبی آن ها محدود است. این درمان ها عبارتند از:

  • استفاده از امواج صوتی شدید برای شکستن بافت اسکار (موج شوک درمانی)
  • دستگاه های کشش آلت تناسلی (کشش درمانی)
  • پرتودرمانی