بیماری کاوازاکی باعث ایجاد التهاب در دیواره های شریان های متوسط می شود. این بیماری در درجه اول بر کودکان تاثیر می گذارد. التهاب ایجاد شده در این بیماری، شریان های عروق کرونر را که خون را به عضله قلب می رساند، تحت تاثیر قرار می دهد.
گاهی اوقات بیماری کاوازاکی سندروم غدد لنفاوی مخاطی نیز نامیده می شود. زیرا بر غدد لنفاوی، پوست و غشاهای مخاطی داخل دهان، بینی و گلو تاثیر می گذارد. علائم بیماری کاوازاکی، مانند تب بالا و پوسته پوسته شدن پوست می تواند ترسناک باشد. اما خبر خوب این است که بیماری کاوازاکی معمولا درمان می شود و اکثر کودکان مبتلا به آن بدون مشکل جدی می توانند به زندگی عادی خود ادامه دهند.
در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت در مورد نشانه ها، علل، عوامل خطر، عوارض، تشخیص و روش های درمان بیماری کاوازاکی صحبت می کنیم.
علائم بیماری کاوازاکی
علائم بیماری کاوازاکی معمولا در سه مرحله ظاهر می شود.
فاز اول
علائم و نشانه های مرحله اول این بیماری عبارتند از:
- تبی که اغلب بالاتر از ۱۰۲٫۲ درجه فارنهایت (۳۹ درجه سانتی گراد) است و بیش از سه روز طول می شکد.
- قرمزی چشم ها (ملتحمه) بدون ترشح غلیظ
- خارش در بخش اصلی بدن (تنه) و در ناحیه تناسلی
- قرمزی، خشکی، ترک خوردگی لب ها و سرخ و متورم شدن زبان (زبان توت فرنگی)
- تورم و قرمزی کف دست و کف پا
- تورم غدد لنفاوی در گردن و شاید جاهای دیگر بدن
- تحریک پذیری
فاز دوم
در مرحله دوم بیماری، کودک شما ممکن است علائم زیر را داشته باشد:
- لایه لایه شدن پوست دست و پا، به ویژه در انگشتان دست و پا که اغلب در تکه های بزرگ ایجاد می شود
- درد مفاصل
- اسهال
- استفراغ
- درد شکم
فاز سوم
در مرحله سوم بیماری، نشانه ها و علائم به آرامی از بین می روند. مگر این که طی مراحل قبلی عوارضی ایجاد شده باشد. ممکن است هشت هفته طول بکشد تا سطح انرژی بیمار دوباره به حالت عادی باز گردد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر فرزند شما دارای تبی است که بیش از سه روز طول کشیده است، باید با متخصص اطفال تماس بگیرید. اگر فرزند شما تب را همراه با ۴ یا بیشتر از ۴ نمونه از علائم و نشانه های زیر داشت نیز باید به پزشک مراجعه کنید:
- قرمزی در هر دو چشم
- قرمز و تورم زیاد زبان
- قرمزی کف دست یا کف پا
- پوسته پوسته شدن پوست
- بثورات
- تورم غدد لنفاوی
اقدام به درمان بیماری کاوازاکی در عرض ۱۰ روز پس از شروع علائم آن، احتمال آسیب پایدار را کاهش می دهد.
علل ایجاد این بیماری چیست؟
هیچ کس نمی داند چه چیزی باعث بیماری کاوازاکی می شود. اما دانشمندان معتقدند که این بیماری از فردی به فرد دیگر منتقل نمی شود و مسری نیست. تعدادی از نظریه ها این بیماری را به باکتری ها، ویروس ها و دیگر عوامل محیطی مرتبط می کنند. اما هیچ کدام اثبات نشده اند. برخی ژن ها نیز می توانند حساسیت فرزند شما را به بیماری کاوازاکی افزایش دهند.
عوامل خطر
سه عامل شناخته شده وجود دارد که می توانند خطر ابتلا به بیماری کاوازاکی را افزایش دهند. این عوامل عبارتند از:
- سن: کودکان زیر ۵ سال بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری کاوازاکی هستند.
- جنسیت: پسران کمی بیشتر از دختران تمایل دارند که به این بیماری مبتلا شوند.
- قومیت: کودکان ساکن آسیا یا اقیانوس آرام، مانند ژاپنی ها یا کره ای ها، خطر بالایی برای ابتلا به این بیماری دارند.
عوارض جانبی
بیماری کاوازاکی یکی از دلایل اصلی بیماری های قلبی در کودکان است. اما با درمان موثر، تنها درصد کمی از کودکان به آسیب پایدار مبتلا می شوند.
عوارض قلبی مرتبط با این بیماری عبارتند از:
- التهاب رگ های خونی (واسکولیت)، که معمولا در شریان های عروق کرونری که خون را به قلب می رسانند رخ می دهد
- التهاب عضله قلب (میوکاردیت)
- مشکلات دریچه های قلب
هر یک از این عوارض می توانند به قلب کودک شما آسیب برسانند. التهاب عروق کرونر می تواند منجر به ضعف و انقباض دیواره شریان (آنوریسم) شود. آنوریسم خطر ابتلا به لخته شدن خون را افزایش می دهد و باعث مسدود شدن سرخرگ ها خواهد شد. این عارضه می تواند منجر به حمله قلبی و یا خونریزی شود. برای درصد بسیار کمی از کودکان مبتلا به مشکلات شریان کرونر، بیماری کاوازاکی، حتی با انجام درمان نیز کشنده است.
روش های تشخیص این بیماری
هیچ آزمایش خاصی برای تشخیص بیماری کاوازاکی وجود ندارد. روند تشخیص به طور عمده شامل رد کردن بیماری هایی می شود که علائم و نشانه های مشابه ای را ایجاد می کنند. این بیماری های عبارتند از:
- تب اسکارلت که به علت باکتری های استرپتوکوک ایجاد می شود و باعث تب، بثورات، لرز و گلودرد می شود
- آرتریت روماتوئید جوانان
- سندرم استیونز جانسون، که نوعی اختلال غشای مخاطی است
- سندرم شوک توکسیک
- سرخک
- بعضی از بیماری های منطقه از راه کنه مانند تب خال دار کوه های راکی
برای تشخیص دکتر معاینه فیزیکی انجام خواهد داد و از تست های زیر استفاده می کند:
آزمایشات ادرار: این آزمایش ها باعث رد بیماری های دیگر می شود.
آزمایش خون: علاوه بر کمک به رد کردن بیماری های دیگر، آزمایش خون به تشخیص تعداد گلبول های سفید خون، که احتمالا با وجود بیماری کاوازاکی بالا می رود، و وجود کم خونی و التهاب که نشانه های بیماری کاوازاکی هستند، کمک می کند.
تحقیقات نشان داده است که آزمایشی که برای یافتن ماده ای به نام پپتید ناتریورتیک نوع B یا همان (BNP) که زمانی که قلب در معرض استرس قرار می گیرد، ترشح می شود، ممکن است در تشخیص بیماری کاوازاکی مفید باشد. اما برای تأیید این یافته، تحقیقات بیشتری لازم است.
الکتروکاردیوگرام: این آزمایش با استفاده از الکترودهای متصل به پوست، ضربان الکتریکی قلب کودک را اندازه گیری می کند. بیماری کاوازاکی می تواند عوارض ریتمی در قلب ایجاد کند.
اکوکاردیوگرام: این آزمایش با استفاده از تصاویر سونوگرافی چگونگی عملکرد قلب را تعیین کرده و به تشخیص اختلالات عروق کرونر، در صورت وجود کمک می کند.
درمان بیماری کاوازاکی
برای کاهش خطر عوارض ناشی از این بیماری، پزشک پس از شروع علائم و ترجیحا در حالی که کودک هنوز تب دارد، درمان را شروع می کند. اهداف درمان عبارتند از:
- کاهش تب و التهاب
- جلوگیری از آسیب های قلبی
برای انجام این اهداف، پزشک از روش های درمان زیر استفاده می کند:
- گاما گلوبولین: تزریق یک پروتئین ایمنی (گاما گلوبولین) از طریق وریدی می تواند خطر ابتلا به مشکلات عروق کرونر را کاهش دهد.
- آسپرین: مصرف دوزهای بالا آسپیرین ممکن است به درمان التهاب کمک کند. آسپرین همچنین می تواند درد و التهاب مفصلی و تب را کاهش دهد. درمان کاوازاکی، استثنائات نادری نسبت به قانون مصرف آسپرین دارد که این استثنا را تنها پزشک می تواند تشخیص دهد.
به علت خطر عوارض جدی، درمان اولیه بیماری کاوازاکی باید در بیمارستان انجام شود.
پس از درمان اولیه
هنگامی که تب کاهش می یابد، ممکن است کودک، در صورت داشتن آنوریسم عروق کرونر، برای حداقل شش هفته یا بیشتر نیاز به مصرف آسپیرین با دوز کم داشته باشد. آسپرین به جلوگیری از لخته شدن خون کمک می کند.
با این حال، اگر کودک در طی درمان به آنفلوانزا یا آبله مرغان مبتلا شود، ممکن است لازم باشد مصرف آسپیرین را کنار بگذارد. مصرف آسپیرین با سندرم ری مرتبط شده است. سندرم ری بیماری نادر اما بالقوه کشنده ای است که می تواند پس از عفونت ویروسی، خون، کبد و مغز کودکان و نوجوانان را تحت تاثیر قرار دهد.
اگر بیماری کاوازاکی بدون درمان رها شود، به طور متوسط طول دوره درمانش ۱۲ روز طول می کشد. هر چند ممکن است با طولانی شدن دوره درمان ریسک ایجاد عوارض قلبی زیاد شود. اما با شروع درمان ممکن است کودک پس از اولین درمان با گاما گلوبولین شروع به بهبودی کند.
[quote font_size=”18″ color=”#37a02b”]
پیشنهاد می کنیم برای اطلاعات بیشتر، این مطالب را نیز بخوانید:
آیا سرطان خون بیماری ارثی است؟ ارتباط بین سرطان خون و وراثت چیست؟
تلانژکتازی هموراژیک ارثی (HHT) ؛ نشانه ها، علل، تشخیص و روش های درمان
[/quote]
نظارت بر روی مشکلات قلبی
اگر کودک دارای نشانه ای از مشکلات قلبی باشد، پزشک ممکن است پیگیری و نظارت بر سلامت قلب را در فواصل منظم، اغلب در شش تا هشت هفته پس از شروع بیماری، و سپس هر شش ماه یک بار را توصیه کند.
در این شرایط پیشنهاد می کنیم که کودک تحت نظر پزشک متخصص قلب و عروق کودکان باشد. در برخی موارد، کودک مبتلا به آنوریسم عروق کرونر ممکن است نیاز به موارد زیر داشته باشد:
- داروهای ضد انعقاد: این داروها، مانند آسپیرین، کلوپیدوگرل (پلاویکس)، وارفارین (کومادین، یانتوون) و هپارین کمک می کنند تا از تشکیل لخته خون جلوگیری شود.
- آنژیوپلاستی عروق کرونر: در این روش شریان ها برای این که خون به عضله برسد باز نگه داشته می شوند.
- گذاشتن استنت (فنر گذاشتن): این روش شامل نصب یک فنر در شریان مسدود شده برای باز نگه داشتن و کاهش احتمال انسداد مجدد است. قرار دادن استنت ممکن است همراه با آنژیوپلاستی انجام شود.
- پیوند عروق کرونر: این عمل شامل باز کردن مسیری تازه برای انتقال مجدد در اطراف عروق کرونر بیمار است. این کار با پیوند بخشی از رگ های خونی از پا، سینه یا بازو به این عروق برای ایجاد یک مسیر متناوب، انجام می شود.