سقط جنین به معنی از دست دادن جنین قبل از هفته ۲۰ بارداری است. معمولا سقط زمانی اتفاق می افتد که جنین به اندازه که باید رشد نکرده است. سقط جنین یک موقعیت شایع است. حدود ۱۵٪ از حاملگی ها معمولا قبل از هفته ۱۲ بارداری (در سه ماهه اول) با سقط جنین پایان می یابند. برخی از سقط ها حتی قبل از این که مادر متوجه بارداری خود شود اتفاق می افتد. سقط جنین باعث نمی شود که شما نتوانید در آینده باردار شوید. تنها در حدود ۱٪ از زنان دو بار سقط را پشت سر هم تجربه می کنند. علاوه بر این روش های زیادی مانند تغذیه مناسب برای جلوگیری از سقط جنین وجود دارد. در ادامه این مطلب از این روش تغذیه ای با شما صحبت خواهیم کرد.
علائم و نشانه های سقط جنین
علائم و نشانه ها که اغلب با سقط جنین اتفاق می افتند عبارتند از:
- خونریزی واژینال قهوه ای یا قرمز روشن و یا لکه بینی. خونریزی سبک در اوایل حاملگی نسبتا شایع است، حتی در بارداری عادی است. پس هر نوع خونریزی در بارداری به این معنا نیست که شما سقط کرده اید.
- ترشحات روان صورتی از واژن
- درد شکمی یا دل پیچه
- از بین رفتن نشانه های بارداری مانند حساسیت پستان و حالت تهوع صبحگاهی
- سرگیجه، سبکی سر و یا احساس ضعف
علت سقط جنین
نه فعالیت های عادی مانند کار، ورزش و یا رابطه جنسی و نه حالت تهوع و استفراغ شدید، منجر به سقط نمی شوند. در اکثر موارد این حالت به دلیل نقص در ژن جنین اتفاق می افتد. اما برخی از مشکلات جسمی می تواند مادر را بیشتر در معرض ابتلا به سقط جنین قرار دهند. این مشکلات عبارتند از:
- مشکلات جسمی در رحم یا دهانه رحم
- دیابت کنترل نشده
- پرکاری تیروئید یا کم کاری تیروئید
- مشکلات هورمونی
- عفونت باکتریایی، ویروسی، انگلی، قارچی یا بیماری های مقاربتی
چه کسانی در معرض خطر بیشتری قرار دارند؟
زنان با شرایط یا ویژگی های زیر در معرض خطر بیشتری برای سقط جنین قرار دارند:
- داشتن دو یا چند سقط جنین از قبل
- سن بالای ۳۵ سال
- سیگار کشیدن یا نوشیدن الکل
- استفاده از کوکائین و یا دیگر مواد مخدر
- سموم محیطی، قرار گرفتن در معرض سرب، جیوه، حلال های آلی
- میزان پایین اسید فولیک در بدن
- مصرف آنتی بیوتیک هایی مانند کلاریترومایسین
پیشگیری
در اغلب موارد، هیچ راهی برای جلوگیری از سقط وجود ندارد. اما شما می توانید از خطرات شناخته شده زیر اجتناب کنید:
- اضافه وزن
- مصرف کافئین یا الکل
- کشیدن سیگار
- بدن را توسط خوب غذا خوردن، ورزش منظم و خواب کافی سالم نگه دارید. البته اگر قبلا سقط جنین داشته باشید پزشک استراحت مطلق را به همراه پروژسترون تجویز می کند.
درمان سقط جنین
- اگر بادراری شما به سقط جنین تهدید شده باشد، پزشک معمولا استراحت و اجتناب از رابطه جنسی و ورزش را تجویز می کند.
- اگر دهانه رحم گشاد شده باشد، نمی توان از سقط جلوگیری کرد. در این شرایط معمولا دارو تجویز می شود تا جنین و جفت از بدن مادر خارج شود.
- اگر بعد از سقط بافتی در بدن شما باقی مانده باشد، معمولا کورتاژ انجام می شود. در این عمل دهانه رحم باز شده و به آرامی بافت ساکشن می شود.
- اگر شما سابقه سقط جنین غیر قابل توضیح داشته باشید، لقاح مصنوعی برای رسیدن به یک بارداری موفق انجام می شود.
تغذیه مناسب برای جلوگیری از سقط جنین
در ادامه روش تغذیه مناسب برای جلوگیری از سقط جنین و سالم ماندن مادر و جنین قبل و در طی دوران بارداری را ارائه کرده ایم.
- غذاهای غنی از کلسیم، از جمله محصولات لبنی کم چرب، حبوبات، بادام و سبزیجات برگ دار مانند اسفناج و کلم پیچ را بیشتر مصرف کنید.
- از مصرف غذاهای آماده و تصفیه شده که معمولا حاوی اسید چرب ترانس و یا شکر اضافه هستند اجتناب کنید.
- از مصرف غذاهایی که حاوی مارگارین هستند و یا سرخ شده اند، مانند غذاهای فست فودی خودداری کنید.
- پروتئین های ارگانیک مانند گوشت و مرغ ارگانیک بخورید.
- برای پخت و پز از روغن های گیاهی مانند روغن زیتون و روغن کنجد استفاده کنید.
- روزی ۶ تا ۸ لیوان آب بنوشید. آب برای بیشتر فرایند های بدن ما و جنین ضروری است.
- اگر در خطر سقط جنین نیستید، ورزش منظم انجام دهید. البته در این مورد حتما با پزشکتان مشورت کنید.
- از مصرف کافئین، الکل و تنباکو اجتناب کنید. این مواد خطر سقط جنین را افزایش می دهند.
زنان باردار جهت تغذیه مناسب برای جلوگیری از سقط جنین به مواد زیر نیز نیاز دارند:
- زنان باردار باید مقدار کافی از اسید فولیک را دریافت کنند. ۶۰۰ تا ۸۰۰ میکرو گرم در روز از اسید فولیک همراه با ویتامین B کمپلکس توصیه می شود. فولیک اسید برای رشد طبیعی لوله عصبی های نوزاد، که در مغز و نخاع وجود دارند، مورد نیاز است. میزان پایین اسید فولیک با سقط جنین در ارتباط است. علاوه بر این مواد، ویتامین های دیگری نیز در طول دوران بارداری نیاز دارید. در این مورد نیز با پزشک مشورت کنید.
- اسیدهای چرب امگا ۳، از قبیل آنچه در ماهی های آب سرد وجود دارد، احتمال زایمان زودرس را کاهش می دهد. علاوه بر این، امگا ۳ برای سلامت مغز کودک نیز لازم است. زنان باردار باید از مصرف ماهی حاوی سطوح بالایی از جیوه اجتناب کنند. سازمان غذا و دارو آمریکا FDA توصیه می کند که زنان باردار ۱۲ اونس (۳۵۰ گرم) در هفته از غذاهای دریایی زیر استفاده کنند:
- میگو
- ماهی آزاد
- ماهی های روغنی
- گربه ماهی
- کنسرو تن (نباید بیش از یک قوطی ۱۸۰ گرمی در هفته استفاده شود)
- ماهی پولاک
اگر تمایلی به مصرف ماهی ندارید، از پزشک خود در مورد مکمل ها سوال کنید. البته مکمل امگا ۳ ممکن است خطر خونریزی را افزایش دهد. به خصوص اگر شما از داروهای رقیق کننده خون مانند وارفارین (کومادین) یا آسپیرین استفاده می کنید. مکمل امگا ۳ مخصوص برای زنان باردار وجود ندارد. بنابراین در مورد هر نوع مکمل امگا ۳ از پزشک مشورت بگیرید.
- مصرف روزانه ویتامین های دوران بارداری حاوی آنتی اکسیدان و ویتامین های A، C، E، ویتامین های B کمپلکس، و مواد معدنی، مانند منیزیم، کلسیم، روی و سلنیوم و آهن برای شما مفید است.
- هرگز از گیاهان دارویی در دوارن بارداری استفاده نکنید. مگر این که پزشک به شما تجویز کرده باشد.
همان طور که گفتیم بعد از یک بار سقط، تنها ۱٪ احتمال سقط جنین مجدد وجود دارد. با این حال هر نوبت سقط جنین عوارض احتمالی مانند موارد زیر را افزایش می دهد:
- آلوده شدن بافت حاملگی که می تواند به آبسه لگنی، شوک سپتیک و یا حتی مرگ منجر شود.
- بسیاری از زنان بعد از سقط جنین احساس افسردگی یا گناه می کنند.