یکی از عواملی که باعث بروز افسردگی پس از زایمان می شود، تغییرات جسمی بعد از بارداری است که در مادر به وجود می آید و گاهی انتظار آنها را ندارد. خوشبختانه بسیاری از این تغییرات گذراست در نتیجه مادران باید آگاه باشند که با کمی صبر و البته تمرین می توانند دوباره شکل قبلی اندام خود را بازیابند. برای اینکه با این تغییرات جسمی بعد از بارداری بیشتر آشنا شوید با ما در خواندن این مقاله همراه شوید.

مهمترین تغییرات جسمی بعد از بارداری

شکم فیلی شکل

شکمی با عضلات شل و آویزان یکی از تغییر شکل های بدنی پس از زایمان است که خیلی از مادران آن را تجربه می کنند به خصوص وقتی که دوقلو باردار بوده باشند. هنگام بارداری رحم حدود ۵ برابر بیشتر از اندازه معمول بزرگ تر می شود؛ یعنی به اندازه یک هندوانه کوچک. در این زمان پوست شکم درست مثل بادکنکی که کاملا پر از باد شده، کشیده می شود و با به دنیا آمدن بچه، این بادکنک پر از باد، یکباره خالی می شود و نسبت به حالت اول و پیش از بارداری، پوست شل وکشیده ای پیدا می کند که برای بیشتر خانم ها ناخوشایند است. در برخی زنان خاصیت الاستیسیته پوست کم است در نتیجه هنگام بارداری خیلی زود دچار کشیدگی و خطوطی به نام «استریا» می شود که در آن پوست شکم حالت خط خطی پیدا می کند درحالی که در برخی زنان خوش شانس این خطوط اصلا ایجاد نمی شود. البته اندازه قبلی شکم و وزن بچه هم هنگام بارداری بسیار مهم است. در مادرانی که زمان بارداری اضافه وزن زیادی پیدا می کنند و بچه های درشت تری دارند، شکم بیشتر بزرگ می شود و پوست هم کشش بیشتری پیدا می کند ولی این مساله به معنای غیرقابل برگشت بودن فرم طبیعی شکم نیست و فقط به سعی و تلاش بیشتر نیاز دارد. ورزش کردن و رژیم غذایی مناسب و شیردهی این مشکل را برطرف خواهد کرد.

کاهش میل جنسی

یکی از مهمترین تغییرات جسمی بعد از بارداری کاهش میل جنسی است. زایمان تاثیر مقطعی ای چه از لحاظ هورمونی و چه از لحاظ بدنی روی میل جنسی و کاهش آن دارد. بهتر است مادران به مدت ۴۰ روز پس از زایمان رابطه زناشویی نداشته باشند اما در این دوره نباید به دلیل ممنوعیت این رابطه، داشتن روابط عاشقانه را فراموش کرد.

شروع روابط زناشویی در دوران پس از زایمان و زمان آمادگی برای آن در میان افراد متفاوت است. برخی خانم ها در چند هفته اول بعد از زایمان، این آمادگی را پیدا می کنند ولی برخی دیگر برای به دست آوردن این آمادگی به ۶ ۴ ماه زمان نیاز دارند. از جمله علل کاهش میل جنسی بعد از زایمان می توان به رابطه زناشویی دردناک به دلیل مشکلات زایمان، شیردهی، خستگی ناشی از بارداری و وضع حمل و ترس از بارداری مجدد اشاره کرد. شب بیداری ها به دلیل حس مسوولیت پذیری مادری و کاهش استروژن هم از دیگر دلایل کاهش میل جنسی هستند. میزان استروژن در طول بارداری افزایش می یابد و بلافاصله بعد از زایمان به طور قابل توجهی کاهش می یابد. این تغییرات همراه سایر عوامل به معنی کاهش میل جنسی است اما با گذشت زمان و بازگشت به وضعیت طبیعی، برطرف می شود. گاهی یک سال زمان لازم است تا مادران همان احساس قبلی خود را بازیابند. وقتی مادر تحت استرس است و تقریبا فرصت انجام روابط رمانتیک را در ماه های اول بعد از زایمان ندارد، کاهش میل جنسی امری طبیعی است.

شکمی شبیه ۹ ماهگی

اگر تازه زایمان کرده باشید، حتما متوجه شده اید که بعد از زایمان و تولد نوزاد هنوز شکم تان به اندازه زمانی است که انگار در ماه نهم بارداری هستید. البته شما تنها فردی نیستید که این حس را دارید. بعد از زایمان بسیاری از مادران توقع دارند که اندازه شکم شان کوچک تر از زمانی باشد که باردار هستند اما این مساله تقریبا محال است. نباید نگران باشید چرا که ۶ تا ۸ هفته زمان می برد تا اندازه رحم به سایز قبل از بارداری برگردد. با کاهش اندازه رحم و با انجام ورزش و رژیم غذایی مناسب، چربی های اضافه جمع شده اطراف شکم کم کم از بین می روند. همچنین می توانید با توصیه پزشک خود از برخی لباس های تنگ یا گن های پس از زایمان برای کوچک شدن شکم تان استفاده کنید.

مهمترین تغییرات جسمی بعد از بارداری
مهمترین تغییرات جسمی بعد از بارداری

پاهایی تعجب آور

آنقدر روی شکم تان متمرکز شده اید که پاهایتان را فراموش کرده اید. پاهای برخی مادران در دوران بارداری اندکی متورم می شود اما بعد از تولد نوزاد هنوز هم ممکن است نیاز به کفشی با سایزی بزرگ تر داشته باشید. به طور متوسط زنان باید در دوران بارداری ۱۱ تا ۱۵ کیلوگرم اضافه وزن داشته باشند. اما افزایش وزن بیش از این مقدار علاوه بر سایر مضرات، پاها را هم تحت فشار قرار می دهد. تحمل وزن اضافی، باعث کاهش قوس کف پا می شود و با کف پای صاف، احساس می کنید نیاز به کفشی با سایز بزرگ تر دارید تا کاملا راحت باشید. البته نباید از نقش هورمون ها هم غافل بود به خصوص هورمون ریلکسین. این هورمون باعث نرم و شل شدن بیشتر لیگامان ها در بدن می شود تا بدن را برای زایمان آماده کند. این هورمون فقط ناحیه لگن را تحت تاثیر قرار نمی دهد و روی همه بدن از جمله پاها هم تاثیرگذار است. حالا زمان آن است کفش جدیدی تهیه کنید.

سینه بندی بزرگ تر

خیلی از زنان بعد از زایمان مجبور می شوند سینه بند خود را تغییر دهند البته بافت پستان به طور ثابت و دائم در معرض تغییرات هورمونی است و حتی در دوران قاعدگی هم اندازه آنها با روزهای عادی تفاوت دارد. در دوران شیردهی به طور کلی بافت سینه انبوه تر می شود و بعد از شیر دهی این بافت های چربی و سایر بافت های وابسته به این عضو، ممکن است تحلیل بروند، اما این امکان وجود دارد که هرگز به اندازه و شکل قبلی بازنگردد. اما شل شدن یا محکم و انبوه ماندن آن تا حد زیادی وابسته به عوامل ژنتیکی، اضافه وزن در دوران بارداری و سن شیردهی است. زمانی که مادر در حال شیردهی است، پوست و خود بافت در نتیجه جریان شیر، کشیده می شود که بعد از شیردهی ممکن است این کشیدگی ترمیم نشود و بافت سینه کشیده اما شل باقی بماند. این رایج ترین مشکل بعد از شیردهی است که دغدغه خاطر از نظر زیبایی می شود. بعضی از خانم ها از شیردهی به دلیل این تغییر شکل (شل شدن بافت) می ترسند اما مطالعات نشان می دهد که این اقدام به تنهایی عامل این تغییر شکل نیست، بلکه عواملی دیگر (حتی بیشتر از شیردهی) در این تغییر دخالت دارند، مانند مقدار توده بدنی فرد که نشان دهنده بافت چربی اوست، تعداد بارداری، اندازه (بزرگی) بافت قبل از بارداری ، سن و استعمال دخانیات.

ریزش موها

بسیاری از خانم ها دوست دارند بعد از زایمان ظاهری بشاش تر و چهره ای زیباتر داشته باشند اما همیشه هم این طور نمی شود. بعد از بارداری وقتی میزان استروژن افت پیدا می کند و به سطح طبیعی بازمی گردد، موها دچار ریزش می شود و حدود یک تا ۵ ماه ادامه پیدا می کند. خبر خوب اینکه این موضوع گذراست. این ریزش حدود ۳ تا ۴ ماه پس از زایمان در اوج خود است، اما معمولا ظرف یک سال اول زندگی بهبود می یابد بنابراین از دستکاری کردن موها تا حد ممکن خودداری کنید و آنها را با یک برس نرم ساخته شده از کرک طبیعی برس بزنید و با ملایمت شامپو کنید. برای خشک کردن، آنها را با یک حوله خشک ببندید و از یک مدل موی طبیعی و راحت که نیاز به بستن و دستکاری نداشته باشد، استفاده کنید.