یکی از علل آسیب پذیری سقف دهان، پوست ظریف و نازکی است که این منطقه را پوشش داده است. گاهی اوقات برخورد پوست سقف دهان با مواد زبر ممکن است درد ایجاد کند و یا به مشکلاتی مانند تورم یا التهاب منجر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد عللی که منجر به تورم سقف دهان می شوند و روش های درمان و جلوگیری از این التهاب، ما را تا انتهای این مطلب مجله پیام سلامت همراهی کنید.

علائم همراه با تورم سقف دهان

همراه با تورم دهان ممکن است علائم دیگری را نیز تجربه کنید. این علائم به شما و پزشکتان در جهت تشخیص علت تورم کمک می کند. نشانه هایی که معمولا با تورم سقف دهان رخ می دهند عبارتند از:

درد

در برخی موارد درد در سقف دهان شما به وجود می آید. برخی از بیماری هایی که باعث درد می شوند جدی هستند. مثلا سرطان دهان، بیماری کبدی مرتبط با الکل و هپاتیت ار جمله این بیماری ها هستند.

خشکی دهان

خشکی دهان یک بیماری شایع است که می تواند نشانه چندین بیماری مختلف باشد. مهم تر از همه، خشکی دهان می تواند نشانه ای از انسداد در مجاری بزاق، تروما یا سوختگی ایجاد شده بر اثر مصرف غذاهای داغ باشد. نوشیدن الکل نیز باعث می شود که شما دچار خشکی دهان شود. همان طور که گفتیم خشکی دهان و تورم در سقف دهان با یکدیگر مرتبط هستند.

زخم و تاول

زخم ها و تاول هایی که بر اثر سوختگی یا آفت ایجاد می شوند، از جمله مهمترین علل تورم سقف دهان هستند.

اسپاسم عضلانی

هنگامی که سطح الکترولیت ها در بدن کم می شود، ممکن است اسپاسم عضلانی، انقباض یا گرفتگی عضلات را تجربه کنید. متعادل نگه داشتن سطح مواد معدنی در بدن به شما کمک می کند از علائم کم آبی بدن جلوگیری کنید.

علل تورم سقف دهان

اگر علت احتمالی تورم سقف دهان را کشف کنید، مبارزه با این تورم برایتان ساده تر می شود. مهمترین علت ایجاد تورم در سقف دهان عبارتند از:

آسیب دیدگی

آسیب دیدگی دهان می تواند به چند طریق مختلف رخ دهد:

  • خوردن غذاهایی که بیش از حد داغ هستند و می توانند پوست ظریف کام  را بسوزانند. این سوختگی ممکن است باعث ایجاد لکه های قرمز یا تاول پوستی شود.
  • خوردن غذاهای سفت و زبر مانند چیپس سیب زمینی، آب نبات های سفت و میوه های خشک می تواند به سقف دهان شما آسیب برساند.
  • خاراندن سقف دهان ممکن است منجر به تورم و التهاب شود.

تبخال

تبخال قبل از اینکه لکه های مشهودی روی پوست ایجاد کند، ممکن است روی سقف دهان تورم به وجود آورد. تغییرات هورمونی و استرس ممکن است در ایجاد تخبال و درد شدید نقش داشته باشند. بسیاری از زخم های دهانی روی لثه ها و در نزدیکی دندان ها ایجاد می شوند. اما بعضی از آن ها نیز روی سقف دهان ظاهر می شوند.

یک ویروس رایج به نام ویروس هرپس سیمپلکس عامل ایجاد تبخال است. اغلب تبخال ها یک هفته طول می کشند و بدون نیاز به درمان خاصی، کم کم ناپدید می شوند. به طور معمول، زخم های ناشی از تبخال روی لب ظاهر می شوند، اما ممکن است سقف دهان نیز دچار این عارضه شود.

عدم تعادل در الکترولیت های بدن

الکترولیت ها، همان مواد معدنی موجود در مایعات بدن، خون و ادرار هستند. متعادل نگه داشتن الکترولیت های در بدن، برای عملکرد مناسب اندام ها ضروری است. هنگامی که سطح الکترولیت ها بیش از حد کم یا زیاد می شود، ممکن است علائم متعددی از جمله تورم در سقف دهان خود را تجربه کنید.

مصرف الکل

افرادی که به شدت الکل مصرف می کنند، در روز بعد از مصرف، ممکن است تورم و ناراحتی در سقف دهانشان ایجاد شود. این به این دلیل است که الکل بدن شما را ترغیب می کند تا ادرار بیشتری دفع کند و آب زیادی را از دست بدهد. از دست دادن آب بدن می تواند باعث خشکی دهان شود. خشکی بیش از حد دهان ممکن است به تورم یا ایجاد حساسیت در سقف دهان منجر شود.

سرطان دهان و سایر بیماری های جدی

در موارد نادر، تورم ایجاد شده روی سقف دهان ممکن است نشانه ای از بیماری های جدی مانند سرطان دهان باشد. به همین ترتیب، اگر تورم روی سقف دهان همراه با حساسیت شکم باشد، می تواند نشانه ای از هپاتیت باشد.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر علت تورم سقف دهان چیز جدی نیست، ممکن است نیازی به مراجعه به پزشک نداشته نباشد. گذر زمان عللی مانند سوختگی ناشی از مواد غذایی داغ را درمان می کند. اما بعضی از افراد برای درمان تورم روی سقف دهان نیاز به درمان دارند. برای انتخاب درمان مناسب باید به سوالات زیر که توسط پزشک پرسیده می شود پاسخ دهید:

  • شدت درد چقدر است؟ اگر تورم و درد با داروهای خارج از نسخه (OTC) درمان نشود، ممکن است به درمان های پزشکی نیاز داشته باشید.
  • آیا تورم به مرور زمان بدتر می شود، ثابت است یا کاهش می یابد؟ اگر تورم پس از یک هفته کاهش نیافت، باید به پزشک مراجعه کنید.
  • چه علائمی دارید؟ اگر علائم دیگری همراه با تورم سقف دهان دارید، باید هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کنید. تشخیص زودهنگام علت تورم ممکن است به شما کمک کند سریع تر آن را درمان کنید.

روش های تشخیص

برای تشخیص علت تورم دکتر یا دندانپزشک دهان را بررسی خواهد کرد. برای اکثر افراد، معاینه بصری ساده همه چیز را روشن می کند.

اگر علت این تورم برای پزشک شما نامعلوم باشد یا علائم بیش از یک هفته طول بکشند، پزشک ممکن است از نمونه برداری از سقف دهان استفاده کند. بعد از نمونه برداری به سلول های جمع آوری شده زیر میکروسکوپ نگاهی انداخته می شود تا مشخص شود که مشکل چیست؟

تورم سقف دهان
تورم سقف دهان

روش های درمان تورم سقف دهان

روش درمان بستگی به علت تورم دارد.

تروما

اگر سقف دهان سوخته باشد، باید بلافاصله دهان خود را با آب سرد شستشو دهید. اگر علت آسیب دیدگی چیزی به غیر از سوختگی است، باید با پزشک خود تماس بگیرید. استفاده از دهانشویه ممکن است اولین خط درمان سوختگی هایی باشد که به سرعت درمان نمی شوند. می توان از برخی از ژل ها و داروهای های خوراکی نیز بر روی مناطقی که به شدت سوخته اند، استفاده کرد.

عدم تعادل الکترولیت ها در بدن

اگر از دست دادن آب بدن علت تورم باشد، نوشیدن چند اونس مایعات ممکن است بدن را آبرسانی کند. در موارد شدید کمبود آب، ممکن است لازم باشد به درمان های اورژانسی دسترسی داشته باشید.

زخم ها و تاول ها

زخم ها و تاول های ایجاد شده بر اثر تبخال معمولا در عرض ۱۰ روز خود به خود از بین می روند. در طول این دوره می توانید از ژل های ضد درد خارج از نسخه که باعث کاهش تحریک و درد می شوند استفاده کنید.

سرطان

اگر سرطان این علائم را در شما ایجاد کرده باشد، دکتر شما را به متخصص انکولوژی ارجاع می دهد. در این صورت گزینه های درمانی زیادی، از جمله جراحی، شیمی درمانی و اشعه درمانی در دسترس هستند.

[quote font_size=”18″ color=”#37a02b”]

پیشنهاد می کنیم برای اطلاعات بیشتر، این مطالب را نیز بخوانید:

درمان طعم فلز در دهان به کمک مواد طبیعی و خانگی

روش های خانگی برای درمان خشکی دهان

روش تهیه دهانشویه میخک در خانه و به کمک چند ماده طبیعی

[/quote]

روش های جلوگیری از تورم سقف دهان

امکان جلوگیری از همه علل احتمالی ایجاد کننده تورم در سقف دهان وجود ندارد، اما اگر مستعد ابتلا به این تورم هستید، موارد زیر را در نظر داشته باشید:

غذا را سرد استفاده کنید

از مصرف غذاها و نوشیدنی های داغ به خصوص قهوه، سوپ و پیتزا اجتناب کنید. سعی کنید غذا را به صورت ولرم استفاده کنید.

غذا را با دقت بجوید

مواد غذایی سفت نه تنها به دندان های شما آسیب می رسانند، بلکه می توانند لثه ها و پوست دهان را نیز تحریک کند.

از استرس اجتناب کنید

حتما متوجه شده اید که وقتی تحت استرس هستید بیشتر تبخال می زنید. بنابراین برای جلوگیری از این عارضه استرس را از خود دور کنید. ورزش کردن، مراقبه و تنفس عمیق می تواند به کاهش استرس کمک کند. اگر برای مدیریت استرس خود نیاز به کمک بیشتری دارید، به یک درمانگر حرفه ای مانند روانشناس مراجعه کنید.

منابع:

Swelling on the Roof of Your Mouth: Causes and More