بسیاری از مادران، وقتی زمان عوض کردن پوشک نوزاد خود با جوش در اندام تناسلی، کشاله ران و بالای ران نوزاد مواجه می شوند وحشت زده خواهند شد. این افراد تصور می کنند نوزادشان به مشکلی پوستی عجیبی مبتلا شده در حالی که این طور نیست. بثورات پوشک در نوزادان بسیار رایج است. این بثورات معمولا نشان از یک اختلال جدی پوستی نیست و اغلب با چند اقدام ساده قابل درمان است. با این حال، مواردی از بثورات پوشک که درمان نشده و یا شدید باشد می تواند عواقب جدی به دنبال داشته باشد. ایجاد بثورات پوشک در نوزادان تا حد زیادی قابل پیشگیری است. بثورات پوشک در واقع می تواند بازتابی از عملکرد ضعیف والدین و یا پرستار کودک باشد. البته همیشه هم این طور نیست. زیرا حتی با وجدان ترین مادر هم گاهی نمی تواند از ایجاد بثورات پوشک در نوزاد خود جلوگیری کند. با این حال، راه های مختلفی برای کاهش احتمال ابتلای کودک به این جوش ها وجود دارد. این راه ها علاوه بر جلوگیری از ایجاد این زوائد پوستی، ممکن است در درمان سریع آن ها نیز موثر باشد.
چرا بثورات پوشک ایجاد می شود؟
بثورات پوشک شایع ترین بثورات پوستی در نوزادان است. به طوری که از هر ۳ کودک ۱ کودک در طول ۲ سال اول زندگی خود این عارضه را تجربه می کند. اما کمتر از ۱۰ درصد این موارد نیاز به مراجعه به پزشک دارند. دلایل بسیاری برای ایجاد بثورات پوشک وجود دارد که بسیاری از آن ها قابل پیشگیری است. این علل عبارتند از:
- التهاب های پوستی ناشی از قرار گرفتن در معرض مدفوع. قرار گرفتن در معرض مدفوع در کوتاه مدت معمولا هیچ تحریک قابل توجهی ایجاد نمی کند.
- واکنش به پوشک، دستمال مرطوب یکبار مصرف و پارچه لباس کودک. گاهی اوقات حتی مواد شوینده مورد استفاده برای شستن لباس ممکن است واکنش در بدن نوزاد ایجاد کند.
- درماتیت آتوپیک (اگزما) تشدید شده که توسط عوامل مختلفی ایجاد شده و از قبل وجود داشته اند.
- عفونت های پوستی ناشی از باکتری قارچ، به خصوص مخمرها.
- اسهال به هر دلیل که ایجاد شود، باعث آبکی شدن مدفوع شده و پوست کودک را بیشتر در معرض مدفوع قرار می دهد.
- استفاده از آنتی بیوتیک، یا توسط نوزاد یا توسط مادر، باعث کاهش تعداد باکتریایی های طبیعی و ترویج رشد بیش از حد مخمر ها می شود.
- پوسته و اصطکاک ایجاد شده توسط پوشک یا لباس
اقدامات لازم برای جلوگیری از بثورات پوشک
بیشتر پوشک کودک را عوض کنید
یکی از اقدامات موثر و مهم برای جلوگیری از بثورات پوشک، تعویض مداوم و منظم پوشک است. بنابراین باید در فواصل زمانی خاص، پوشک کودک را بررسی کنید. زیرا ماندن کودک در ادرار و مدفوع می تواند فوری تحریک کننده باشد. در این حال مهم نیست که پوشک خشک است یا کامل خیس و یا کثیف است. حتی فقط چند دقیقه دیرتر عوض کردن کودک می تواند بثورات پوشک را ایجاد کند. تماس طولانی مدت پوست نوزاد با ادرار و مدفوع می تواند منجر به درماتیت تماسی شود. به یاد داشته باشید که مدفوع پر از باکتری است که ممکن است برای روده بی ضرر باشند اما برای پوست خطرناک هستند و به سرعت آن را آلوده می کنند.
از دستمال مرطوب یکبار مصرف استفاده کنید
پاک کردن کودک به سادگی امکان پذیر نیست. در حالت ایده آل والدین ترجیح می دهند پایین تنه کودک را بشویند. اما این کار همیشه امکان پذیر نیست. به همین خاطر توصیه می شود از دستمال مرطوب یکبار مصرف برای پاک کردن کودک استفاده کنید. مایع مورد استفاده در تهیه دستمال مرطوب معمولا حاوی مواد ضد حساسیت است و از آب خالی، بهداشتی تر و تمیز تر پوست کودک را پاک می کند. علاوه بر این رطوبت حاصله از این محصول به سرعت خشک می شود. از طرفی شستن چند باره نوزاد در روز می تواند چربی های سطح پوست او را از بین برده و پوست را خشک کند. پوست خشک نیز مستعد ابتلا به آلودگی باکتریایی و میکروبی است.
نوع پوشک را عوض کنید
تولید کنندگان مختلف از مواد متفاوتی برای تولید پوشاک استفاده می کنند. اگر چه این محصولات به طور کلی به هم شبیه هستند اما از نظر فرمول تهیه، اندکی تفاوت دارند. اگر فکر می کنید نوزادتان به برند خاصی حساسیت دارد، از پوشک برند دیگری استفاده کنید. به حرف مردم گوش ندهید و سلامت نوزادتان برایتان بیشتر اهمیت داشته باشد. ممکن است کودک شما به یک برند معروف حساسیت نشان داده و دچار بثورات پوستی شود اما با تولیدات برند غیر معروف تری، راحت باشد. حتی اگر برند خاصی را برای فرزند اولتان استفاده کرده اید و بدن او به آن واکنش نشان نداده است دلیل ندارد بدن نوزاد فعلی تان نیز به آن عادت داشته باشد.
از مواد معطر بر روی پوست کودک استفاده نکنید
لوسیون بدن، دستمال مرطوب یکبار مصرف و یا حتی پوشکی که دارای رایحه قوی است ممکن است حاوی مواد شیمیایی باشد که برای پوست حساس نوزادتان مناسب نبوده و آن را تحریک می کند. البته بیشتر تولیدکنندگان برای معطر کردن محصولات خود از مواد ضد حساست استفاده می کنند اما با این شرایط هم ممکن است نوزاد شما حساس باشد و مشکل از آن محصول نباشد. پس از محصولات معطر استفاده نکنید و از نوع بی عطر محصولات مراقبت از پوشت بهره ببرید. به خصوص اگر نوزادتان دائما بثورات پوست را تجربه می کند.
پوست نوزاد را در مجاورت هوا قرار دهید
تصور کنید قرار است خودتان ۲۴ ساعته لباس زیر ضخیم و سنگینی را به تن کنید. علاوه بر تمام مشکلاتی که پوشک ها برای بچه ها ایجاد می کنند، مانع از ورود هوا به پوست کودک نیز می شوند. این موضوع به خصوص برای نوزادانی که بیشتر پوشک می پوشند آزار دهنده است. پس اجازه دهید گاهی اوقات هوا به پوست اندام تناسلی نوزاد برسد. هیچ دلیلی ندارد که شما پس از برداشتن پوشک کثیف، پوشک تمیز را بلافاصله پای کودک کنید. شما می توانید در این فاصله با یک پارچه نرم و تمیز روی آلت تناسلی را بپوشانید و اجازه دهید نوزاد کمی باز بماند. حتی پس از حمام کردن، چند دقیقه بدن کودک را در معرض هوا قرار دهید این می تواند برای سلامت پوست بسیار مفید باشد. تهویه هوای بدن کودک باعث می شود، بدنش کاملا خشک شده و محیط آن کاملا طبیعی شود.
محصولات مرطوب کننده و مراقبت از پوست استفاده کنید
اگر چه یکی از مشکلات اصلی ایجاد کننده بثورات پوشک رطوبت ادرار، مدفوع و حتی عرق است، اما مراقبت از پوست نوزاد با یک مرطوب کننده خوب برای درمان بسیار مفید است. برای این کار یک مرطوب کننده ضد حساسیت و ترجیحا بدون بو را انتخاب نمایید. مرطوب کردن پوست به طور کامل پس از حمام کردن، این اطمینان را به شما می دهد که کل رطوبت بدن خارج نمی شود. زمانی که صحبت از رطوبت می شود باید بگوییم که حتی بهترین پوشک ها بازار نیز نمی توانند ۱۰۰ درصد رطوبت موجود در مدفوع، ادرار و عرق نوزاد را جذب کنند. کرم، به خصوص برای مناطقی از پوست دارای بثورات است بسیار خوب است.