نیاز به خارش کف دست گاهی اوقات به قدری قوی است که تبدیل به یک عارضه آزاد دهنده می شود. کف دست و نوک انگشتان ما هزاران پایانه های عصبی دارد به همین دلیل بسیار حساس هستند. دانشمندان می گویند که نوک انگشتان بافتی در ابعاد نانومتر دارند. این به این معنی است که خارش کف دست می تواند شدیدتر از خارش دیگر قسمت های بدن باشد.

اگر پوست کف دستتان خارش دارد می تواند فعالیت های روزانه شما را مختل کند. این خارش گاهی به قدری مصر است که خواب شبانه را به شما تلخ می کند. بسته به علت خارش کف دست عوارض بسیاری از جمله خشکی پوست، ترک خوردن آن، ضایعات و تکه های قرمز پوستی شما را تهدید می کند.

بسیار بعید است که خارش کف دست نشانه ای از یک بیماری وخیم باشد. معمولا، مشکلات پوستی مانند اگزما، پسوریازیس، عفونتهای قارچی و یا آلرژی می تواند علت ریشه ای خارش پوست در کف دست باشد. بسیاری از زنان باردار نیز از خارش کف دست و کف پا شکایت دارند. با وجود این، این نوع از خارش در موارد نادر می تواند نشانه ای از مشکل جدی باشد.

در این مقاله می خواهیم به بررسی علل خارش کف دست اشاره کرده و برخی از بهترین داروهای خانگی برای رهایی از این خارش را معرفی کنیم.

علل و بهترین درمان های خانگی برای خارش کف دست

در اینجا شایع ترین دلایل این که چرا کف دستتان می خارد و درمان های موثر برای تسکین این خارش چیست؟ اشاه می کنیم.

پسوریازیس

پسوریازیس می تواند کف دست و پا را به خارش بیاندازد و پوست را ضخیم و قرمز کند. خیلی اوقات این بیماری پوستی کف دست را سست و پوسته پوسته می کند و اگر بدتر شود ترک های دردناک ایجاد می کند.

پزشکان دقیقا مطمئن نیستید که چه چیز باعث پسوریازیس می شود. متخصص پوست، دکتر امی استنوی متخصص پوست بیمارستان وایکاتو در نیوزیلند، می گوید که علت ریشه ای این که چرا پسوریازیس بر روی کف دست و پا تاثیر می گذارد، ناشناخته است. پسوریازیس می تواند ارثی باشد یا از آسیب به پوست، عفونت و یا استرس های طولانی مدت ایجاد شود.

اگر شما مبتلا به پسوریازیس هستید و خارش کف دست شما را رها نمی کند، برای خلاص شدن از خارش و التهاب پوست، باید کف دست خود را مرطوب نگه دارید. یکی از راه های بسیار آسان برای آبرسانی منظم دست، استفاده از روغن نارگیل یا روغن زیتون است. خواص این روغن ها کمک می کند تا درد خارش تسکین بافته و پوست آسیب دیده بهبود بیابد.

برای رهایی از خارش کف دست ناشی از پسوریازیس، شما می توانید از فلفل قرمز استفاده کنید. در حالی که ممکن است به نظر برسد که فلفل قرمز پوست را بیشتر تحریک می کند، اما این ماده حاوی ترکیبی به نام کپسایسین (ماده ای که باعث عطر و طعم تند فلفل می شود) است که می تواند به کاهش خارش کمک کند. محققان دانشگاه مرکز پزشکی مریلند می گویند که پماد حاوی کپسایسین می تواند خارش و التهاب ناشی از پسوریازیس را کاهش دهد. شما می توانید این نوع از کرم ها را از داروخانه تهیه کنید.

زردچوبه نیز می تواند در درمان تکه های قرمز و خارش دار پوست در کف دست موثر باشد. مطالعات بر روی اثرات درمانی زردچوبه و تاثیر آن بر بیماری پسوریازیس نشان می دهد که کورکومین موجود در زردچوبه به طور موثر در درمان علائم خارش کف دست مفید است.

یک مطالعه که در مجله Clinical and Experimental Medicine منتشر شده نشان می دهد که کورکومین فعالیت سلول های ایمنی که باعث پسوریازیس در کف دست و سایر بخش های دیگر بدن می شود را کاهش می دهد. برخی از آزمایشات بالینی نشان می دهد که زردچوبه موثر تر از کلسیپوتریول (پماد محبوب برای درمان پسوریازیس) است.

برای این کار از رب زردچوبه استفاده کنید. شب ها مقداری پودر زردچوبه را کف دست ریخته و با مقداری آب آن را به شکل خمیر درآورید و سپس لایه نازکی از آن را به کف دست بمالید. سپس محل را با گاز استریل پوشانده و برای این که رنگ زردچوبه خارج نشود، دستکش به دست کنید. صبح دست خود را با آب گرم بشویید. این کار را تا زمانی که علائم پسوریازیس به طور کامل از بین نرفته اند، ادامه دهید. به یاد داشته باشید که زردچوبه قدرت زیادی در رنگ کردن دست و ملافه ها دارد پس مراقب باشید.

اگزما (درماتیت)

اگزما یا درماتیت اشکال مختلف دارد که هر کدام می توانند همراه با خارش شدید در کف دست باشند. مواد شیمیایی سخت، واکنش های آلرژیک، استرس، عفونت های پوستی، خشکی پوست و موارد دیگر می تواند باعث اگزما شود.

علائم اگزمای کف دست متفاوت است. دکتر آماندا اوکلی متخصص پوست می گوید، یکی از ویژگی های مشترک بسیاری از درماتیت های کف دست، خارش پوست و گاهی اوقات درد است. تجربه تورم، تاول و پوسته پوسته شدن نیز ممکن است در برخی از افراد مشاهده شود.

Pompholyx یک شکل از درماتیت است که می تواند باعث ایجاد تاول های کوچک خارش دار در کف دست و گاهی کف پا شود. شرایطی مانند عفونت های قارچی، واکنشهای پوستی، عرق کردن و استرس می تواند باعث شیوع pompholyx شود.

روغن نارگیل بکر یک درمان طبیعی بسیار عالی برای اگزما است. این ماده ضد باکتری، ضد التهاب و ضد قارچ است و می تواند به کاهش علائم اگزما و خارش کف دست کمک کند. محققان در مجله Dermatitis اشاره کرده اند که روغن نارگیل یک درمان موثر برای درمان درماتیت آتوپیک (اگزمای آتوپیک) است.

برای کمک به کاهش خارش کف دست کاری که باید انجام دهید این است که شب ها مقدار کمی از روغن نارگیل را به کف دست ماساژ دهید و سپس دست کش به دست کنید. این کار را چند روز انجام دهید تا علائم بهتر شود.

خشکی پوست

خشکی پوست گاهی اوقات منجر به پسوریازیس و یا اگزما می شود. علاوه بر این، عاملی نیز برای خارش کف دست است. این نوع خارش معمولا بدون قرمزی یا التهاب است. اغلب خشکی پوست به دلیل شرایط زیست محیطی ایجاد می شود. به عنوان مثال، استفاده از حرارت مرکزی و یا تهویه مطبوع می تواند هوای خانه را خشک کند. در این شرایط اگر دست ها را زیاد با آب گرم و مواد شوینده بشویید لایه های محافظتی آن را برداشته و باعث خشکی دست می شوید.

اگر کف دستهایتان خشک و خارش دار است باید آن ها را به طور منظم مرطوب نگه دارید. روغن زیتون و روغن نارگیل مرطوب کننده طبیعی پوست هستند که می تواند خارش را نیز کاهش دهند. برای تسکین خارش کف دست ۲ الی ۳ بار در روز مقدار کمی از روغن زیتون یا روغن نارگیل را به منطقه آسیب دیده، برای مرطوب کردن پوست بمالید.

استفاده از خواص درمانی بلغور جو دوسر برای درمان خارش کف دست ناشی از اگزما یا پسوریازیس مفید است. مطالعات نشان داده اند که بلغور جو دوسر حاوی ترکیباتی به نام فنل است که آنتی اکسیدان و ضد التهاب قوی است و علاوه بر آن مرطوب کننده، تسکین دهنده  و محافظت پوست نیز می باشد.

برای استفاده از این درمان خانگی مراحل زیر را انجام دهید:

  • ۲ قاشق غذاخوری بلغور جو دوسر،۱ قاشق چای خوری عسل خام و مقداری آب را با هم مخلوط کرده و به شکل خمیر در آورید.
  • خمیر را به کف دست مالیده و آن را مالش دهید.
  • ده دقیقه صبر کنید و سپس دست ها را با آب گرم بشویید.
  • استفاده از این مخلوط را ۱ الی ۲ بار در هفته برای کاهش خارش کف دست و درمان بیماری ها پوستی ناشی از خشکی، استفاده کنید.

آلوئه ورا نیز یک درمان خانگی خوب و طبیعی برای درمان هر نوع بیماری پوستی، از جمله خارش کف دست ناشی از خشکی پوست است. اثر ضد التهابی عصاره آلوئه ورا بر روی پوست، یک درمان عالی برای کمک به توقف خارش دست می باشد. ژل آلوئه ورا را از گیاه خارج کرده و آن را به طور مستقیم به کف دست بمالید و پس از ۱۰ دقیقه آن را شستو دهید. این کار را ۲ الی ۳ بار در هفته انجام دهید.

خارش کف دست از علل تا درمان های طبیعی
خارش کف دست از علل تا درمان های طبیعی

گال

گال ناشی از یک کرم است که پوست را آلوده می کند و می تواند بثورات قرمز رنگ خارش دار بسیار شدید در کف دست و بین انگشتان ایجاد کند. خارش معمولا با ندول در منطقه آسیب دیده همراه است. به گفته متخصصان پوست، درمان گال مشکل است. در این بیماری خارش ۴ الی ۶ هفته بعد از آن که کنه ها پوست را آلوده کرده اند، ایجاد می شود. بعد از آلوده شدن نیاز است که برای کشتن کنه ها از دارو استفاده کنید. حتی پس از آن که گال درمان شود، ممکن است خارش چند هفته ادامه داشته باشد.

روغن درخت چای یک حشره کش طبیعی است که می تواند شما را از شر کنه ها که باعث خارش پوست شده اند، خلاص کند. در تحقیقی با عنوان «پتانسیل درمانی روغن درخت چای برای گال” بیان شده است که روغن درخت چای ۵% گال را از بین برده، التهاب را کاهش داده و خارش را درمان می کند.

برای ساختن یک لوسیون درخت چای، چند قطره از روغن درخت چای را با ۱ قاشق غذاخوری روغن نارگیل مخلوط کرده و آن را صبح و شب بر روی دست و لای انگشتان بمالید. این درمان را تا زمانی که بثورات از بین نرفته ادامه دهید.

عفونت قارچی

اگر علاوه بر خارش، بثورات دایره ای قرمز رنگ بر روی کف مشاهده کردید که وسط آن ها روشن تر است نشانه ای از عفونت قارچی می باشد. عفونت قارچی eMedicinehealth اغلب در کف دست تاثیر می گذارد و در بسیاری از موارد، تنها در یک دست مشاهده می شود. برخی از انواع عفونت های قارچی خود به خود از بین می روند، به طوری که هیچ درمانی نیاز ندارند. اگر درمان مورد نیاز باشد معمولا آنتی بیوتیکی به نام گریزئوفولوین تجویز می شود.

آلرژی

آلرژی می تواند خارش خفیف تا شدید در نقاط مختلف بدن، از جمله کف دست ایجاد کند. واکنش های آلرژیک توسط مواد حساسیت زا مختلف از جمله غذاها، داروها و گزش حشرات ایجاد می شود. آنتی هیستامین ها نیز معمولا برای کاهش علائم آلرژی تجویز می شوند. با این حال، بسیاری از جایگزین های طبیعی وجود دارند که می توانند به کاهش واکنش آلرژیک منجر شوند. یکی از آنتی هیستامین های طبیعی اثبات شده گزنه است.

یک مطالعه نشان داده است که ۳۰۰ میلی گرم گیاه گزنه خشک شده در کاهش شدت واکنش های آلرژیک موثر بوده است. اگر شما از آلرژی غذایی، آلرژی به حیوانات و یا آلرژی های دیگر رنج می برید، سعی کنید گزنه را برای کاهش خارش، تورم، ترشح اشک، آبریزش بینی و سردرد مصرف کنید.

کلستاز بارداری

خارش کف دست در زنان باردار به خصوص در سه ماهه سوم بارداری شایع است. خارش شدید کف دست و پا در حاملگی ، کلستاز بارداری نام دارد. معمولا هنگامی که کودک به دنیا می آید، خارش به خودی خود در عرض چند روز از بین می رود. خارش کف دست در دوران بارداری باعث خارش شدید شده و در شب نیز بدتر می شود و می تواند خواب را تحت تاثیر قرار دهد. گاهی این خارش  می تواند نشانه ای از یک بیماری کبدی باشد که می تواند سلامت نوزاد را تحت تاثیر قرار دهد.

برای رهایی از کلستاز بارداری، می توانید حمام بلغور جو دوسر بگیرید. برای این کار مراحل زیر را انجام دهید:

  • یک فنجان جو خام را در آسیاب مخلوط کنید.
  • وان را پر آب گرم کرده و پودر جو را در آن حل کنید.
  • مطمئن شوید که بلغور جو دوسر به طور کامل با آب مخلوط شده است.
  • به مدت ۲۰-۳۰ دقیقه در آب دراز بکشید.
  • سپس آبکشی کرده و خود را خشک کنید.
  • حمام بلغور جو دوسر  را برای التیام خارش، ۲ الی ۳ بار در هفته انجام دهید.

اریتما

عفونت یا داروها می توانند یک واکنش پوستی به نام اریتما ایجاد کنند. این عارضه باعث ایجاد نقاط خارش دار قرمز می شود. همراه با خارش، سردرد، زخم های داخل دهان، درد مفاصل و حساسیت به نور نیز از علائم این بیماری است. محققان مرکز پزشکی دانشگاه مریلند معتقدند که برجستگی های خارش دار ناشی از اریتم معمولا در کف دست، آرنج، پا و زانو مشاهده می شود. برای درمان اریتما،مهم است آنچه باعث بثورات خارش دار شده است را شناسایی کنید. برای تشخیص مناسب باید به پزشک مراجعه کنید.

سیروز صفراوی اولیه (PBC)

خارش کف دست می تواند با سیروز صفراوی اولیه ایجاد شود. PBC التهاب کبدی است که موجب اختلال در مجرای کوچکی می شود که صفرا را از کبد به کیسه صفرا می برد.

دکتر John M Vierling توضیح می دهد که ۲ علامت شایع سیروز صفراوی اولیه، خارش و خستگی می باشد. معمولا، خارش در کف دست شروع می شود. خارش کف دست ناشی از سیروز صفراوی اولیه (PBC) می تواند در طول شب بسیار شدید شده و کیفیت خواب را تحت تاثیر قرار دهد.