احساس خستگی و خواب آلودگی پس از غذا خوردن یکی از حالاتی است که افراد بسیاری با آن درگیر هستند. اما چرا این احساس به سراغمان می آید؟ آیا باید درمورد خواب آلودگی پس از غذا خوردن نگران بود؟
به طور کلی، کمی خواب آلودگی پس از غذا خوردن کاملا طبیعی است و هیچ چیز نگرانی ندارد. عوامل متعددی هستند که به این پدیده دامن می زنند و باعث می شوند بعد از غذا خوردن نتوانید کارهای حساس انجام داد و احساس کسالت می کنید.
عوامل موثر بر خواب آلودگی پس از غذا خوردن
چرخه هضم
همه ما میدانیم که بدن ما به انرژی نیاز دارد. این انرژی از طریق تجزیه، هضم و جذب درشت مغذی هایی به دست می آید که می خوریم. این روند نه تنها باعث تغییر مواد غذایی به انرژی می شود، بلکه انواع پاسخ ها را در بدن تنظیم می کند.
هورمون هایی مانند کوله سیستوکینین (CCK)، گلوکاگون و آمیلین برای افزایش سیری، افزایش قند خون و انسولین تولید می شوند و اجازه می دهند قند جذب شده از طریق خون به داخل سلول رفته و به عنوان انرژی مصرف شود. برخی از هورمون ها مانند سروتونین، نیز در مغز منتشر شده و باعث خواب آلودگی پس از غذا خوردن می شوند. ملاتونین نیز هورمون دیگزی است که پس از صرف غذا منتشر شده و باعث خواب الودگی می شود.
رژیم غذایی
اگرچه تمام مواد غذایی که می خورید به یک شیوه هضم می شوند، اما همه غذاها بر روی بدن یک تاثیر مشابه ندارند. بعضی از غذاها، مانند بوقلمون، خواب آلودگی بیشتری ایجاد می کنند. بوقلمون و دیگر غذاهایی که پروتئین بالایی دارند، همراه با اسفناج، سویا، تخم مرغ، پنیر و ماهی که حاوی اسید آمینه تریپتوفان هستند، توسط بدن برای ایجاد سروتونین، که عامل خواب آلودگی پس از غذا خوردن است، مورد استفاده قرار می گیرد. گیلاس هم سطح ملاتونین را افزایش می دهد. مواد معدنی موجود در موز باعث شل شدن عضلات و کربوهیدارت آن باعث افزایش قابل توجه قند خون می شود. هر کدام از این عوامل می توانند احساس خواب آلودگی پس از غذا خوردن را به همراه داشته باشند.
خبر خوب این است که، غذاهایی نیز وجود دارند که می توانند اثر مخالف بر بدن داشته باشند. به عنوان مثال، یک رژیم غذایی متعادل که شامل سبزیجات، غلات کامل و چربی های سالم باشد، انرژی پایدار تولید می کنند. نوشیدن مقدار زیادی آب، اجتناب از مصرف بیش از حد قند و خوردن وعده های غذایی کوچکتر اما مکرر نیز می تواند کمک کننده باشد.
عادات خواب
جای تعجب نیست که کم بودن خواب با کیفیت می تواند بر احساس خواب آلودگی پس از غذا خوردن تاثیر بگذارد. اگر شما آرام باشید و کامل خوابیده باشید، بدنتان در طول روز احساس می کند که بیشتر در حال استراحت است. متخصصان معتقدند که یک برنامه منظم خواب، محدود کردن استرس و ورزش کردن به عنوان بخشی از زندگی روزمره، برای داشتن خواب بهتر در شب لازم است. هر چند آن ها چرت زدن ظهر را نیز در صورتی که برای خوابیدن شما در شب اختلال ایجاد کند، توصیه نمی کنند.
فعالیت بدنی
مطالعات متعدد نشان داده است که ورزش منظم باعث افزایش انرژی و کاهش خستگی می شود. به عبارت دیگر، کم تحرک بودن از ایجاد ذخایر انرژی جلوگیری می کند. در عوض، فعال بودن انرژی بدن را در طول روز افزایش می دهد.
بیماری های موثر بر خواب آلودگی پس از غذا خوردن
در موارد نادر، خواب آلودگی پس از غذا خوردن می تواند نشانه ای از مشکلات سلامتی باشد. دیابت، کم خونی، کم کاری غده تیروئید، بیماری سلیاک، عدم تحمل غذا و آپنه خواب می توانند خواب آلودگی بعد از غذا را بدتر کند. اگر شما اغلب خسته هستید و یکی از این شرایط را دارید،حتما به پزشک مراجعه کنید.