برنج بنفش علاوه بر این که در آسیایی جنوب شرقی یک دانه بسیار محبوب است، به عنوان یک مکمل بیولوژیکی فعال نیز استفاده می شود. برنج بنفش که به نام برنج سیاه نیز شناخته می شود؛ در چین باستان به جهت داشتن قدرت درمانی و کیفیت تغذیه ای بالا؛ بسیار قابل احترام بود. این برنج به دلیل آن که در قدیم تنها در اختیار امپراتور و اعضای خانواده اش بود به برنج ممنوعه نیز معروف است.
زمانی که برنج بنفش را با سایر برنج های سنتی مثل برنج سفید و برنج قهوه ای مقایسه می کنید، خواهید دید که این برنج خواص بسیار بیشتری نسبت به سایر برنج ها دارد. این نوع برنج یک منبع غنی از فیبر غذایی است و شامل بسیاری از آنتی اکسیدان ها است. خواص ضد التهابی نیز یکی دیگر از ویژگی های برنج بنفش است. به همین دلیل بسیاری از افراد برنج بنفش را برای بهبود سلامت دستگاه گوارش، سلامت قلب، کاهش کلسترول، تنظیم سطح قند خون و افزایش عملکرد شناختی در رژیم غذایی خود می گنجانند.
ارزش غذایی برنج بنفش
مجله Agricultural and Food Chemistry گزارش داد که برنج بنفش حاوی ترکیبات شیمیایی به نام های فنولیک، فلاونوئیدها و آنتوسیانین است. این ترکیبات، ترکیبات آنتی اکسیدانی هستند که دارای خواص درمانی فوق العاده ای می باشند و می توانند خطر ابتلا به بیماری های مختلف مزمن را کاهش دهند.
یک وعده برنج بنفش که حدود ۱/۴ فنجان یا ۵۰ گرم می باشد، شامل حدود ۱۶۰ کالری است. هر وعده از این نوع برنج شامل ۵ گرم پروتئین، ۲ گرم فیبر و ۱ گرم آهن است.
کدام بهتر است؟ برنج بنفش یا برنج قهوه ای
هنگامی که بحث از انتخاتب انواع برنج می شود، قطعا برنج قهوه ای بهتر از برنج سفید است. این برنج سالم تر از نوع سفید خود است و شامل ارزش غذایی بیشتری می باشد. با این حال، هنگامی که برنج قهوه ای و برنج بنفش با هم رقابت می کنند کدامیک بهتر هستند؟
هر دو برنج قهوه ای و برنج بنفش حاوی ویتامین، مواد معدنی و فیبر زیادی می باشند. اما با مقایسه ارزش غذایی این دو نوع برنج در خواهید یافت که برنج بنفش، حاوی پروتئین و فیبر بیشتری از برنج قهوه ای است. رنگ این نوع برنج نیز یکی از دلایلی است که باعث می شود که از سایر انواع خود بهتر باشد. رنگ این نوع برنج نشان می دهد که میزان آنتی اسکیدان موجود در آن ۶ برابر بیشتر از برنج قوه ای و سفید است.
خواص برنج بنفش
رنگدانه موجود در این برنج که به نام آنتوسیانین شناخته می شود، دلیل دیگری برای انتخاب آن است. این رنگدانه تیره که رنگ منحصر به فردی را به برنج می دهد، در بسیاری از میوه ها یافت می شود. بر اساس گزارش مجله Biomedicine and Biotechnology، رنگدانه آنتوسیانین؛ آنتی اکسیدان قوی است که دارای خواص دارویی می باشد و می تواند در دفع رادیکال های آزاد به بدن کمک کند.
برنج بنفش دارای آنتی اکسیدان است
یکی از مهمترین خواص برنج بنفش، سطح بالایی آنتی اکسیدان آن است. آنتی اکسیدان برای محفاظت از سلول ها بدن در برابر آسیب های ایجاد شده توسط رادیکال های آزاد مضر، ضروری است. ترکیبات آنتی اکسیدانی به جلوگیری و یا کاهش خطر ابتلا به بیماری های مختلف از جمله سرطان و بیماری قلبی کمک می کند.
شاید تعجب کنید، اما آنتی اکسیدان موجود در برنج بنفش، از آنتی اکسیدان زغال اخته نیز بیشتر است. انجمن شیمی آمریکا (The American Chemical Society) اطلاعاتی را منتشر کرده که نشان می دهد که، سبوس برنج بنفش، نسبت به زغال اخته، دارای آنتی اکسیدان آنتوسیانین بیشتری است. این سبوس شامل فیبر و ویتامین E بیشتر، (یکی دیگر از آنتی اکسیدان های ضروری) و قند کمتری از زغال اخته است. همچنین یک منبع ارزان تری از آنتی اکسیدان ها برای مبارزه با بیماری نسبت به زغال اخته می باشد.
برنج بنفش ضد التهاب است
توانایی این برنج در کاهش پاسخ های التهابی در بدن، یکی دیگر از خواص آن است. التهاب؛ واکنش طبیعی بدن برای محفاظت از ما در برابر عفونت های باکتریایی و ویروسی است. به گفته دکتر ویل، التهاب مزمن، ریشه بسیاری از بیماری های جدی است.
تحقیقات انجام شده بر روی اثرات ضد التهابی برنج های رنگی نشان می دهد که آن ها حاوی مجموعه ای از ترکیباتی هستند که برای کمک به کاهش التهاب مفیدند.
دیگر محققان دریافتند که رژیم غذایی حاوی سبوس برنج بنفش، به سرکوب بیماری های التهابی پوست مانند درماتیت کمک می کند. این محققان اعلام کردند که سبوس برنج بنفش ضد التهابی و ضد حساسیت است و می تواند برای درمان و پیشگیری بیماری های مرتبط با التهاب مزمن استفاده شود.
این مطالعه همچنین نشان داد که برنج قهوه ای هیچ تاثیری در کاهش التهاب در بدن ندارد. بنابراین، دلیل دیگری که چرا برنج بنفش نسبت به برنج قهوه ای بهتر است در همین خاصیت نهفته است.
برنج بنفش برای قلب و عروق مفید است
بهبود سلامت قلب و پایین آوردن فشار خون از دیگر ویژگی های مثبت این نوع برنج است.
پژوهش منتشر شده در مجله Nutrition نشان می دهد که برنج بنفش، با افزایش لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) که نوعی کلسترول “خوب” است. سیستم قلب و عروق را سالم نگه می دارد. این مطالعه نشان داد که برنج بنفش، برای جلوگیری از سفت شدن رگ ها که می تواند به نارسایی قلبی منجر شود، مفید است.
البته، سلامت قلب به انتخاب شیوه زندگی با بهره گیری از یک رژیم غذایی سالم، ورزش منظم و اجتناب از عاداتی مانند سیگار کشیدن ارتباط دارد. با این حال، خوردن برنج بنفش بیشتری در رژیم غذایی؛ تا حد زیادی به بهبود سیستم قلبی عروقی شما کمک خواهد کرد.
برنج بنفش باعث بهبود سلامت دستگاه گوارش می شود
برنج بنفش یک منبع غنی از فیبر غذایی است که برای سلامت دستگاه گوارش لازم می باشد. مقدار مناسب فیبر در رژیم غذایی کمک می کند تا از یبوست و سایر مشکلات گوارشی جلوگیری کنید. فیبر غذایی همچنین با جلوگیری از بیماری قلبی، فشار خون بالا، سکته مغزی و افزایش قند خون در ارتباط است.
برنج بنفش؛ برای از دست دادن وزن نیز خوب است. محققان در کره جنوبی نشان دادند که زنانی که برنج سفید را با مخلوطی از برنج قهوه ای و بنفش جایگزین می کنند، کاهش قابل توجهی را در چربی و وزن بدنشان شاهد خواهند بود.
برنج بنفش برای سلامت کبد مفید است
خواص آنتی اکسیدانی برنج بنفش؛ می تواند برای سم زدایی و بهبود عملکرد کبد کمک کننده باشد. داشتن کبد سالم برای فیلتر کردن سموم از خون و تجزیه چربی لازم است. کبد نقش مهمی در تنظیم سطح گلوکز در خون ایفا می کند.
مجله Nutrition & Metabolism یک بررسی را منتشر شده که نشان می دهد که برنج سیاه (یا بنفش) متابولیسم اسید چرب را افزایش داده و به کاهش خطر ابتلا به افزایش قند خون و کلسترول بالا کمک کرده است. همچنین خطر ابتلا به بیماری کبد به جهت اثر آنتی اکسیدانی آن بر روی کبد، کاهش می یابد.
مطالعات دیگر نیز نشان داده است که خواص درمانی برنج بنفش همچنین می تواند برای بازگرداندن عملکرد کبدی که از الکل آسیب دیده است، مورد استفاده قرار گیرد.
برنج بنفش سطح قند خون را تنظیم می کند
مطالعات انجام شده نشان می دهد که، برنج بنفش؛ به تنظیم سطح قند خون کمک می کند و می تواند به عنوان یک ماده غذایی مهم برای کمک به کنترل دیابت استفاده شود. جایگزین کردن برنج سفید با نوع بنفش آن برای جلوگیری از ابتلا به دیابت نوع ۲ کمک کننده است. برنج سفید به عنوان یک کربوهیدرات ساده طبقه بندی شده، این به این معنی است که به سرعت سطح قند را بالا می برد. این در حالی است که فیبر در برنج های رنگی (برای مثال، برنج بنفش) می تواند خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را تا ۴۰ درصد کاهش دهد.
برنج سیاه (بنفش) اثر ضد سرطانی دارد
آنتوسیانین آنتی اکسیدانی است که در برنج بنفش وجود دارد و برای محافظت از آسیب ها سلولی در بدن که می تواند باعث سرطان شود، مفید است. عصاره برنج بنفش؛ یک اثر ضد سرطانی دارد و در جلوگیری از رشد و گسترش تومورها موثر است.
محققان تایوانی کشف کردند که، در شرایط آزمایشگاهی، رنگدانه تیره موسوم به آنتوسیانین ها در برنج بنفش؛ گسترش سلول های سرطانی (متاستاز تومور) را متوقف کردند. مطالعات دیگر نتایج مثبتی از توانایی ضد متاستاز آنتوسیانین ها در جلوگیری از گسترش سلول های سرطان پستان را نشان داده اند.
این برنج باعث بهبود عملکرد مغز می شود
آنتی اکسیدانی آنتوسیانین همچنین اثر مفیدی بر روی بهبود عملکرد مغز دارد. این به این معنی است که برنج بنفش می تواند به بهبود اختلال حافظه و پیشگیری یا کاهش خطر ابتلا به بیماری هایی مانند جنون، افسردگی و آلزایمر کمک کند.
مطالعات مختلف در رابطه با اثرات آنتوسیانین نشان می دهد که غذاهای حاوی این ترکیبات، اثر مفیدی بر عملکرد شناختی دارند. به عنوان مثال، یک مطالعه ۶ ساله در Annals Neurology منتشر شده که نشان داد که مواد غذایی غنی از آنتوسیانین (مانند برنج بنفش) می تواند به کم کردن سرعت نرخ زوال شناختی کمک کند. محققان دریافتند که با استفاده از این ترکیب، به طور متوسط پیری شناختی ۲ سال و نیم به تعویق می افتد.
مطالعات بالینی نشان داد که آنتوسیانین در بهبود ظرفیت یادگیری و کاهش علائم افسردگی نیز موثر است.
با اضافه کردن برنج بنفش بیشتری به رژیم غذایی خود؛ و یا مصرف مکمل های برنج بنفش، می توانید به افزایش حافظه و جلوگیری از پیری زودرس شناختی کمک کنید.
نحوه پخت این برنج
این برنج نیز مانند سایر برنج ها پخته می شود. به ازای هر فنجان برنج بنفش، دو فنجان آب در ظرف بریزید و آن را به شکل کته بپزید. برای این که بافت برنج نرم تر شود می توانید یک ساعت قبل آن را خیس کنید.