لیزین یک بلوک ساختمانی برای پروتئین است. این ماده یک اسید آمینه ضروری محسوب می شود. زیرا بدن نمی تواند آن را تولید کند، بنابراین باید نیاز بدن را با مواد غذایی برآورده سازید. لیزین برای رشد طبیعی و گردش خون عضلانی مهم است و برای تشکیل کارنیتین به کار می رود. کاریتین ماده ای است که در اکثر سلول های بدن ما یافت و مورد استفاده قرار می گیرد. علاوه بر این، به انتقال چربی ها در سلول ها کمک کرده تا سلول ها بتوانند برای انرژی از این چربی ها استفاده کنند. در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت بیشتر در مورد خواص لیزین و مواد غذایی حاوی این ماده صحبت می کنیم.
ال-لیزین نوعی از لیزین است که بدن می تواند از آن استفاده کند. این ماده به طور طبیعی در غذا یافت می شود و نوعی است که در تولید مکمل ها از آن استفاده می شود.
خواص لیزین
خواص لیزین می تواند از طریق مسدود کردن آرژنین، در برابر تبخال از بدن محافظت کند
تبخال، زخمی است که اغلب در لب یا گوشه های دهان ظاهر می شود. این زخم ها به صورت تاول های پر شده از مایع به نظر می رسند و می توانند سوزن سوزن شدن، درد و سوزش ایجاد کنند. این زخم ها ناشی از ویروس هرپس سیمپلکس نوع ۱ (HSV-1) هستند که می تواند در بدن شما پنهان شود. در مواقع تنش و یا ضعف در سیستم ایمنی HSV-1 را فعال کرده و می تواند باعث ایجاد درد شدید شود.
مکمل های لیزین ممکن است به جلوگیری از تکرار HSV-1 و کاهش طول مدت حضور این زخم ها در پوست کمک کنند. تصور می شود که لیزین یکی دیگر از اسید آمینه هایی که HSV-1 به منظور تکثیر به آن نیاز دارد را مهار کند. نام این اسید آمینه آرژنین است.
یک مطالعه نشان داد که مصرف ۱۰۰۰ میلی گرم لیزین در روز موجب کاهش تبخال در ۲۶ فرد مبتلا به تبخال های شدید می شود.
نکته جالب توجه این است که مطالعه نشان داده اند که وقتی لیزین خون در افراد مبتلا به تبخال بالای ۱۶۵ نانومول در لیتر است، شدت درد کاهش پیدا می کند. هنگامی که سطح این ماده در خون پایین تر از این حد شد، درد شدید افزایش یافت.
دیگر مطالعات
مطالعه ای دیگر که بر روی ۳۰ نفر انجام شد نشان داد که استفاده از کرم حاوی لیزین، گیاهان، ویتامین ها و روی باعث بهبود تبخال در ۴۰٪ افراد در عرض روز سه و در ۸۷٪ افراد در عرض ۶ روز می شود. اگر چه این مطالعه امیدوار کننده است، اما مقدار لیزین یا سایر مواد مورد استفاده در این کرم را مشخص نکرده است.
علاوه بر این، تمام مطالعات فقط نشان می دهند که خواص لیزین در کاهش وقوع درد و یا مدت زمان تبخال موثرند نه جلوگیری از عود آن.
می تواند با مسدود کردن گیرنده های پاسخ استرس، باعث کاهش اضطراب شود
خواص لیزین ممکن است در کاهش اضطراب نقش داشته باشد.
یک مطالعه نشان داد که گیرنده هایی که در پاسخ استرس دخالت دارند، با مصرف این ماده مسدود می شوند. محققان مشاهده کردند که در موش هایی که از لیزین استفاده کردند، میزان دفع مدفوع شل که توسط استرس ایجاد می شود، کاهش دارد.
یک مطالعه یک هفته ای بر روی ۵۰ فرد سالم نشان داد که مکمل حاوی ۲٫۶۴ گرم لیزین و آرژنین موجب کاهش اضطراب ناشی از استرس و کاهش سطح هورمون کورتیزول می شود.
به همین ترتیب، اضافه کردن ۴٫۲ گرم لیزین به ازای هر کیلوگرم (۲٫۲ پوند) آرد گندم در روستاهایی محروم در سوریه، به کاهش نمرات اضطراب در مردان دارای استرس زیاد کمک کرد. پس از سه ماه مصرف آرد غنی شده حاوی لیزین، محققان شاهد کاهش میزان کورتیزول در زنان نیز بودند.
لیزین همچنین ممکن است قادر باشد که به افراد مبتلا به اسکیزوفرنی کمک کند. این بیماری یک اختلال روانی است که در درک فرد از دنیای بیرون تاثیر می گذارد و اغلب منجر به ناتوانی در درک واقعیت می شود.
اگر چه تحقیقات هنوز در مراحل اولیه خود است، اما خواص لیزین ممکن است برای بهبود علائم اسکیزوفرنی در ترکیب با داروهای تجویزی مفید باشد.
می تواند جذب و حفظ کلسیم را بهبود بخشد
خواص لیزین ممکن است به بدن کمک کند تا کلسیم را بهتر در خود حفظ کند. اعتقاد بر این است که لیزین جذب کلسیم را در روده افزایش می دهد و به کلیه ها کمک می کند تا این ماده معدنی را در خود نگه دارند.
مطالعه ای که بر روی ۳۰ زن، ۱۵ سالمند و ۱۵ فرد مبتلا به پوکی استخوان انجام شد نشان داد که مکمل حاوی کلسیم و لیزین باعث کاهش میزان دفع کلسیم در ادرار می شود.
زنانی که به تنهایی ۳ گرم کلسیم مصرف کردند، شاهد افزایش کلسیم دفع شده در ادرار بودند. با این حال، زنانی که ۴۰۰ میلی گرم لیزین دریافت کردند، کلسیم کمتر از طریق ادرار از بدنشان دفع شد. به نظر می رسد لیزین، به این شیوه از استخوان ها محافظت می کند و می تواند نقش مهمی در کنترل گردش کلسیم در بدن ایفا کند.
به عنوان مثال، این ماده توانسته است که از ایجاد رسوب کلسیم در عروق خونی در موش هاجلوگیری کند. این نوع جمع شدن کلسیم در عروق یک عامل خطر برای ایجاد بیماری های قلبی است. علاوه بر این، یک مطالعه آزمایشی نشان داد که سلول هایی که بدون لیزین رشد می کردند باعث افزایش دفع کلسیم می شدند. این افزایش دفع در سلول هایی که لیزین داشتند، رخ نداد.
می تواند با کمک به تولید کلاژن، سرعت بهبود زخم را افزایش دهد
یکی از خوای لیزین برای بدن، سرعت بخشیدن به روند بهبودی زخم هاست. در بافت حیوانی، لیزین در محل زخم فعال تر شده و به افزایش سرعت روند بهبودی کمک می کند. لیزین برای تشکیل کلاژن ضروری است. کلاژن پروتئینی است که به عنوان داربست عمل می کند و در تشکیل ساختار پوست و استخوان نقش دارد.
خود لیزین نیز ممکن است به عنوان عامل اتصال دهنده عمل کند، در نتیجه تعداد سلول های جدید را در زخم افزایش می دهد. این ماده ممکن است حتی باعث ایجاد رگ های خونی جدید در محل زخم شود.
در یک مطالعه حیوانی، ترکیبی از لیزین و آرژینین، روند بهبودی شکستگی ها را سرعت بخشید.
در مطالعه دیگری که بر روی ۴۰ خرگوش انجام شد، مشخص گردید که مصرف ۲۱ میلی گرم لیزین به ازای هر پوند وزن بدن (۴۷ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم) و ۲۳ میلی گرم آرژنین به ازای هر پوند وزن بدن (۵۰ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم)، به طور قابل توجهی جریان خون و روند بهبودی استخوان را افزایش می بخشد. در حقیقت، خرگوش هایی که لیزین و آرژینین دریافت کردند، مدت بهبودی شان ۲ هفته نسبت به گروه شاهد کمتر بود.
التیام زخم یک فرایند پیچیده است که نیاز به مواد معدنی مختلف، ویتامین ها و سایر عوامل دارد. به نظر می رسد که لیزین نقش ارزشمندی در این بین داشته و بدون لیزین کافی، روند بهبودی زخم ضعیف است. یک مطالعه نشان داد که استفاده از ژل حاوی لیزین بر روی زخم منجر به کاهش عفونت و افزایش زمان بهبودی می شود.
دیگر خواص لیزین برای بدن
لیزین، مانند تمام اسیدهای آمینه دیگر، به عنوان یک بلوک ساختمانی برای تولید پروتئین در بدن شما استفاده می شود. این پروتئین ها باعث تولید هورمون ها، سلول های ایمنی و آنزیم ها می شوند. سایر خوای لیزین را می توان به شرح زیر اعلام کرد:
- سرطان: مطالعه ای روی حیوانات نشان داد که لیزین در ترکیب با آنتی اکسیدانی به نام کاتچین باعث کاهش رشد سلول های سرطانی در موش ها می شود.
- سلامت چشم: مطالعه بر روی موش های مبتلا به دیابت نشان داد که مصرف مکمل لیزین می توانند از ایجاد آب مروارید جلوگیری کنند.
- دیابت: یک مطالعه نشان داد که خواص لیزین ممکن است به کاهش میزان قند خون در افراد مبتلا به دیابت کمک کند. با این حال، این ارتباط هنوز مشخص نیست.
- فشار خون: مطالعه ای بر روی ۵۰ بیمار دارای کمبود لیزین و فشار خون بالا نشان داد که مصرف مکمل لیزین به طور قابل توجهی موجب کاهش فشار خون می شود.
لیزین طبیعی برای بدن ضروری است و مصرف مکمل آن ممکن است برای افراد و شرایط خاصی مفید باشد.
منابع و مکمل های غذایی حاوی این ماده
لیزین در غذاهایی که به طور طبیعی حاوی پروتئین هستند، به ویژه گوشت و فراورده های لبنی و همچنین مقدار کمی در غذاهای گیاهی، یافت می شود. در اینجا به چند منبع عالی از لیزین اشاره می کنیم:
- گوشت: گوشت گاو، مرغ و گوشت گوسفند
- غذاهای دریایی: میگو و صدف
- ماهی: ماهی قزل آلا، ماهی کاد و ماهی تن
- لبنیات: شیر، پنیر و ماست
- سبزیجات: سیب زمینی، فلفل و تره فرنگی
- میوه ها: آووکادو، زردآلو و گلابی
- حبوبات: سویا، لوبیا و نخود
- آجیل و دانه: تخمه کدو و بادام زمینی
غلات معمولا یک منبع ضعیف از این ماده هستند. با این حال، کینوا، دانه تاج خروس و گندم سیاه حاوی مقدار قابل توجهی لیزین می باشند.
اگر مستعد ابتلا به تبخال هستید، مصرف ۱ گرم لیزین در روز یا استفاده از ژل حاوی لیزین ممکن است ارزش تلاش را داشته باشد، اما به یاد داشته باشید که بهتر است با پزشک مشورت کنید.
نکته آخر
لیزین یک اسید آمینه ضروری است که از مزایای بسیاری برخوردار است. این مزایا از جلوگیری از تبخال گرفته تا کاهش اضطراب و تسکین زخم متفاوت هستند. این ماده به عنوان یک بلوک ساختمانی از پروتئین، ممکن است مزایای دیگری نیز داشته باشد. بدون وجود لیزین کافی، بدن شما ممکن است قادر به تولید هورمون های کافی و مناسب و سلول های ایمنی نباشد.
لیزین در مقادیر زیادی در گوشت، ماهی و لبنیات یافت می شود، اما حبوبات، میوه ها و سبزیجات نیز حاوی این ماده هستند.