نارنج یا نارنگ، میوه ای از انواع مرکبات و شبیه پرتقال است. مغزش آبدار و ترش است درخت آن خوش منظر و دارای گلهای سفید خوشبو است و از گل آن عطر و عرق بهارنارنج می گیرند.
درخت نارنج در شمال و جنوب ایران پرورش داده می شود. آب میوۀ نارنج در مصارف غذایی مشابه سرکه و آب لیمو به کار می رود.
گل درخت نارنج (بهارنارنج) بسیار زیبا و معطر است. قسمتهایی که از درخت نارنج مورد استفادۀ غذایی و پزشکی قرار می گیرد عبارتند از: ۱- گل درخت نارنج ۲- میوه نارنج ۳- برگ درخت نارنج ۴- پوست میوه
خواص نارنج چیست
۱- دم کردۀ برگ نارنج، دارای اثر محلل بوده و تشنج را از بین می برد.
۲- بهارنارنج (گل درخت نارنج) ضد تشنج بوده و سکسکه را درمان می کند.
۳- از آب مقطر بهارنارنج برای معطر کردن شربتها استفاده می کنند.
۴- آب مقطر بهارنارنج، اعصاب را تقویت می نماید.
۵- آب مقطر بهارنارنج، بی خوابی را درمان می کند.
۶- آب نارنج دارای ویتامینهای ث، ب و د بوده و خواص آب لیمو را دارد.
۷- از پوست نارنج مربا تهیه می کنند، ضد کرم است و گازهای معده را از بین می برد.
۸- ۳۰ گرم پوست نارنج خشک کرده را در یک لیتر آب جوش، برای کم اشتهایی می توانید، به مدت ۵ دقیقه بجوشانید و ۲۰ دقیقه بگذارید دم بکشند بعد آن را صاف کنید و با عسل یا شکر آن را شیرین کنید و قبل از هر غذا یک فنجان از آن را بنوشید.
۹- دم کردۀ ۱۰ تا ۴۰ گرم گل درخت نارنج (بهارنارنج) برای قولنج هایی که منشأ عصبی دارد بسیار مفید است.
۱۰- دم کردۀ پوست نارنج به ترتیبی که گفته شد، تب را درمان می کند.
۱۱- دم کردۀ ۳۰ گرم پوست نارنج، در یک لیتر آب، به ترتیبی که در بالا بیان شد، بی خوابی را درمان می کند، این دم کرده را باید پیش از خواب بخورید.
۱۲- دم کردۀ پوست نارنج، درد نیمه سر (میگرن) را معالجه می کند.
۱۳- دم کردۀ پوست نارنج یا بهارنارنج برای آرام کردن قلب و جلوگیری از طپش آن دوای مؤثر است.
۱۴- دم کردۀ پوست خشک نارنج، سرفه را معالجه می نماید.
۱۵- اگر یک برگ تازه و تمیز نارنج را در یک استکان آب جوش قرار دهید و چند دقیقه صبر کنید تا مواد مؤثر آن وارد آب گردد و به صورت چای مصرف کنید، آرام بخش- ضد تشنج و هضم کنندۀ غذا است.
۱۶- استشمام عطر برگ درخت نارنج که با فشار دست از آن خارج می شود، برای آرامش اعصاب و برطرف نمودن اندوه مفید بوده و انسان را فرحناک می نماید.
۱۷- شربت یا مربای پوست نارنج، معده را تقویت می کند و صفرابر و ضدخونریزی داخلی است.
۱۸- پوست نارنج سم عقرب را رفع می کند. به این منظور باید پوست تازه و زرد رنگ نارنج را در آب خیسانده و مدتی صبر کنند تا مواد آن وارد آب شود و سپس از این آب با کمی شکر به بیمار بخورانند.
۱۹- از بهارنارنج، در عطرسازی و تهیۀ ادکلن استفاده می کنند و از آن عرق بهار تهیه می نمایند.
۲۰- بهارنارنج، سکسکه را رفع می کند و برای بیماران مبتلا به ضعف اعصاب و هیستری بسیار مفید است.
۲۱- عرق بهارنارنج، برای رفع غم و افسردگی مفید بوده و نشاط آور است.
۲۲- عرق بهارنارنج، اشتهاآور است و نیروی جنسی را تحریک می کند.
۲۳- عرق بهارنارنج، ضعف اعصاب را برطرف می کند.
۲۴- مداومت در خوردن عرق بهار نارنج به مدت ۷ روز و به مقدار ۷۵۰ گرم در هر روز، برای رفع بزرگی طحال مفید است.
۲۵- خوردن عرق بهارنارنج همراه با کرفس برای اخراج سنگ کلیه و مثانه مؤثر است.
۲۶- خوردن عرق بهارنارنج همراه با شیر مادیان برای تسریع در عمل زایمان به تجربه ثابت شده است. در تمام این موارد روزانه ۱ یا ۲ استکان عرق بهارنارنج را با آب و شکر مخلوط نموده و می نوشند.
۲۷- مصرف برگ و گل نارنج، هضم غذا را آسان می کند و در عین حال کرم کش و عرق آور است. مصرف برگ نارنج ۳ تا ۴ برگ در یک لیوان آبجوش است که باید به مدت ۱۵ دقیقه آن را دم کرده و هر روز ۲ تا ۳ لیوان از آن را بعد از غذا بنوشید.
۲۸- پوست نارنج برای معده هایی که ترشی زیاد دارند بهترین داروی مؤثر می باشد، مصرف آن در این مورد معده را تقویت می کند و اشتها را باز می گرداند. در موارد فوق مقدار مصرف بهارنارنج، یک قاشق سوپخوری در یک لیوان آب جوش که باید ۱۰ دقیقه دم بکشد و هرروز ۲ تا ۳ فنجان از آن را بنوشید. مقدار مصرف برگ نارنج، ۳ تا ۴ برگ در یک لیوان آب جوش است که باید به مدت ۱۵ دقیقه دم بکشد و هر روز ۲ تا ۳ فنجان از آن را بعد از غذا نوشید. در مورد پوست نارنج نیز باید آن را خرد کرد و یک قاشق پوست خشک نارنج را در یک لیوان آب کمی جوشانده و به مدت ۲۰ دقیقه آن را دم نمایند و هر روز یک فنجان از آن را قبل از غذا بخورید.
۲۹- برای معالجۀ یبوست می توانید یک نارنج تازه را در آب بجوشانید و آب تلخ و گس آن را دور بریزید و دوباره نارنج را در آبی که با قند و شکر شیرین شده است به مدت ۲۰ دقیقه بجوشانید و پس از سرد شدن آن را صبحها ناشتا مصرف کنید و یا شبها بعد از سه ساعت بعد از غذا بنوشید.
۳۰- اگر آب یک نارنج تازه را بگیرید و معادل حجم آن گلاب به آن اضافه کنید و هر روز صورت خود را با آن بشویید، سوراخهای صورت را مسدود می کند و پوست چهره را تقویت می کند.
چند نکته در مصرف نارنج
- عرق بهارنارنج چنانچه بیش از یکسال در شیشه بماند، خاصیت خود را از دست می دهد.
- گل درخت نارنج در فصل بهار شکوفا می شود که گل سفید و معطری است که به آن بهارنارنج می گویند و از آن عرقی تهیه می کنند که به نام عرق بهارنارنج مشهور است.