کوآنزیم کیو ۱۰ یا (CoQ10) و یا مکمل ubiquinone یک نوع مکمل گیاهی بدون نیاز به نسخه است که می توانید آن را از داروخانه های تهیه کنید. مکمل های گیاهی به طور گسترده ای برای درمان بسیاری از بیماری ها مورد استفاده قرار می گیرند. متأسفانه این مکمل ها داروی محسوب نمی شوند و بنابراین توسط اداره غذا و دارو آمریکا (FDA) مورد تست قرار نمی گیرند. فقدان مقررات در مورد این مکمل ها به این معنی است که مزایای تبلیغ شده بسیاری از این مکمل ها به صورت علمی ثابت نشده است. در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت می خواهیم در مورد مزایای یکی از مکمل های گیاهی یعنی خواص کوآنزیم کیو ۱۰ صحبت کنیم.
کوآنزیم کیو ۱۰ یک آنتی اکسیدان محلول در چربی است که به طور طبیعی در بدن انسان تولید می شود یا از منابع غذایی حاصل می شود. آنتی اکسیدان ها به کاهش و جلوگیری از آسیب سلولی کمک می کنند. کوآنزیم کیو ۱۰ نقش مهمی در تولید انرژی از طریق فرایندهای شیمیایی که آدنوزین تری فسفات (ATP) را تولید می کنند، ایفا می کند.
کوآنزیم کیو ۱۰ برای درمان بسیاری از بیماری ها مورد استفاده قرار می گیرد و برخی مطالعات نشان داده اند که برای بعضی از بیماران مبتلا به بیماری های خاص خواص زیادی را به دنبال دارد. به عنوان مثال، بیماری های قلبی عروقی یکی از علل اصلی مرگ در سراسر جهان است. از طرفی کوآنزیم کیو ۱۰ در بافت ها و اندام های بدن و بیشتر در قلب وجود دارد. همچنین تحقیقات نشان داده است که بیماران مبتلا به نارسایی قلبی دارای غلظت پایین تری از CoQ10 در بدن هستند. بنابراین افراد مبتلا به بیماری های قلبی عروقی مانند نارسایی احتقانی قلب (CHF)، ایسکمی و فشار خون بالا (HTN) ممکن است بتوانند از خواص کوآنزیم کیو ۱۰ بهره مند شوند.
در ادامه به بررسی برخی از کاربردهای مستند شده ناشی از خواص کوآنزیم کیو ۱۰ خواهیم پرداخت.
خواص کوآنزیم کیو ۱۰
قبل از معرفی مزایا و خواص کوآنزیم کیو ۱۰ بهتر است به کمبود این ماده در بدن اشاره ای داشته باشیم.
کمبود کوآنزیم Q10
میتوکندری نیروگاهی برای سلول ها در بدن ما محسوب شده و انرژی مورد نیاز برای رشد بدن را تامین می کنند. اختلالات میتوکندریایی زمانی اتفاق می افتد که میتوکندری نمی تواند ATP سنتز کند. کمبود کوآنزیم Q10 یک اختلال میتوکندریایی است که می تواند به نارسایی کلیه و انسفالومیوپاتی (اختلال مغزی) پیشرفت کند. این تنها اختلال میتوکندری قابل درمان است. یک مطالعه موردی منتشر شده نشان می دهد که استفاده از درمان طولانی مدت با مکمل های CoQ10 در ۲ کودک مبتلا به کمبود CoQ10 بهبود قابل توجهی را ایجاد کرده است. این تحقیق ثابت کرد که درمان طول مدت با CoQ10 موجب بهبود علائم عصبی در یک نوزاد و بهبود عملکرد کلیه در نوزاد دیگر شد.
دژنراسیون ماکولا مرتبط با سن
یک کارآزمایی تصادفی کنترل شده نشان داد که درمان با ترکیبی از CoQ10، استیل L-کارنیتین و اسید های چرب اشباع برای مدت ۱۲ ماه به طور قابل توجهی بهبود عملکرد بینایی را در افراد مبتلا به دژنراسیون ماکولا ایجاد کرد. این مکمل به طور کلی نقص بینایی، حدت بینایی، ماکولا و تغییرات فوندوس را به طور قابل توجهی بهبود داد.
نارسایی قلبی
یک مطالعه متاآنالیز که شامل ۱۳ آزمایش بود، تأثیر مکمل های CoQ10 بر کسر جهشی EF و کلاس عملکردی (NYHA) در بیماران مبتلا به نارسایی قلبی را ارزیابی کرد. این پژوهش شامل مردان و زنان بین سنین ۴۹ تا ۶۸ ساله بود که غلظت CoQ10 اولیه در خونشان از ۰٫۶۱ تا ۱٫۰۱ میکروگرم در هر میلی لیتر و EF آن ها بین ۲۲% تا ۴۶٪ بود. زنان باردار از مطالعه خارج شدند. گروه درمانی از دوز بین ۶۰ تا ۳۰۰ میلی گرم به مدت ۴ تا ۲۸ هفته مکمل کوآنزیم کیو ۱۰ استفاده کردند. مکمل CoQ10 موجب افزایش ۱٫۴ میکروگرم در هر میلی لیتر در سطح CoQ10 خون شد. کسر جهشی EF این افراد نیز افزایش ۳٫۶۷٪ را شاهد بود. اما بهبودی کمی در کلاس عملکردی NYHA وجود داشت. در این تحقیق مشخص شد که عارضه جانبی اصلی مرتبط با مصرف CoQ10، نیز ناراحتی معده است.
فشار خون
مقدار کوآنزیم Q10 در خون و بافت های بدن توسط روند پیری و بیماری های قلبی و عروق کاهش می یابد. افراد مبتلا به پرفشاری خون ممکن است سطح کمی از CoQ10 را در خون داشته باشند. یک بررسی متاآنالیز، ۱۲ آزمایش بالینی را برای ارزیابی اثربخشی CoQ10 در کاهش فشار خون (BP) مورد سنجش قرار داد. محققان نتیجه گرفتند که مکمل CoQ10 در بیماران مبتلا به فشار خون بالا می تواند فشار خون سیستولیک را تا ۱۷ میلی متر و فشار خون دیاستولیک را تا ۱۰ میلی متر جیوه کاهش دهد.
فشار خون سیستولیک مجزا
بیش از ۵۰ میلیون فرد از جمعیت بزرگسال آمریکا به فشار خون سیستولیک مجزا مبتلا هستند که خطر مرگ و میر مرتبط با مشکلات قلبی و عروق را افزایش می دهد. یک مطالعه تصادفی کنترل شده با دارونما یا پلاسبو نشان داد که استفاده از ۶۰ میلی گرم مکمل کوآنزیم کیو ۱۰ در روز به مدت ۱۲ هفته، SBP را به میزان ۱۷٫۸ mm Hg کاهش می دهد.
حمله قلبی
یک کارآزمایی کنترل شده تصادفی اثرات مکمل کوآنزیم کیو ۱۰ را در افرادی که به تازگی حمله قلبی داشتند، مورد بررسی قرار داد. این مطالعه شامل بیماران بستری شده در بیمارستان به جهت تجربه حمله قلبی، یا داشتن عوامل خطر مانند آنژین صدری ناپایدار بود. برخی از آن ها به طور تصادفی روزانه ۱۲۰ میلی گرم مکمل کوآنزیم کیو ۱۰ استفاده کرده و برخی نیز پلاسبو (ویتامین B) را به مدت ۲۸ روز مصرف کردند. همه افراد نیز استاندارد مراقبت با استرپتوکیناز، نیترات، آسپرین، دیلتیازم و متوپرولول را دریافت کردند. نتایج این تحقیق به شرح زیر است:
- بیماران که CoQ10 مصرف کرده بودند، بهبود قابل ملاحظه ای در درد قفسه سینه داشتند. این بیماران ۲۸٫۱٪ در آنژین صدری بهبودی داشتند در حالی که بیماران مصرف کننده از دارونما تنها ۹٫۵% بهبود داشتند.
- ریتم های غیر طبیعی قلب در بیمارانی که مکمل کوآنزیم کیو ۱۰ استفاده کرده بودند ۲۵٫۳% بود در حالی که مصرف کنندگان دارونما ۹٫۵٪ در این زمینه بهبود داشتند.
- عملکرد بطن چپ در بیماران مصرف کننده از مکمل کوآنزیم کیو ۱۰ حدود ۲۲٫۵% و در بیماران مصرف کننده پلاسبو ۸٫۲% بهبود یافت.
- همچنین گروهی که از مکمل CoQ10 استفاده کرده بودند کاهش قابل توجهی در حوادث قلبی (۳۰٫۹٪) که شامل مرگ و میر قلبی و حملات قلبی می شود را از خود نشان دادند. این درحالی است که آمار مصرف کنندگان دارونما در این زمینه ۱۵% بود.
آسیب مجدد ایسکمیک
یکی دیگر از خواص کوآنزیم کیو ۱۰ آسیب مجدد ایسکمیک است. برخی از مطالعات بالینی ارزیابی کردند که آیا مصرف CoQ10 از طریق خوراکی یا به صورت داخل وریدی به مدت ۱ هفته قبل از عمل جراحی قلب می تواند آسیب ناشی از هایپوکسی در حین عمل جراحی را کاهش دهد یا خیر؟ یک مطالعه نشان داد که مصرف روزانه ۳۰۰ میلی گرم از این مکمل به مدت ۲ هفته قبل از عمل جراحی بای پس قلبی، سطح CoQ10 بدن را افزایش می دهد و ممکن است باعث افزایش کارایی میتوکندری ها و افزایش توانایی عضله قلب شود و از استرس انعقادی هیپوکسی جلوگیری کند.
نوروپاتی دیابتی
یک مطالعه تصادفی با کنترل دارونما نشان داد که افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ با مصرف روزانه ۴۰۰ میلی گرم از مکمل کوآنزیم کیو ۱۰ به مدت ۱۲ هفته به طور قابل توجهی شاهد بهبود علائم نوروپاتی بودند. بنابراین یکی از خواص کوآنزیم کیو ۱۰ بهبود عوارض ناشی از دیابت است.
بیماری هانتینگتون
کوآنزیم Q10 داروی تایید شده توسط FDA برای بیماران مبتلا به بیماری هانتینگتون است. دوز توصیه شده برای این بیماران ۶۰۰ میلی گرم در روز است. موثر بودن دوز پایین تر از این میزان هنوز در تحقیقات اثبات نشده است.
سردرد میگرنی
چند آزمایش بالینی وجود دارد که نشان می دهد که ۱۰۰ میلی گرم کوآنزیم کیو ۱۰ در ۳ نوبت روزانه می تواند میزان سردرد را ۳۰٪ کاهش دهد و روزهای تهوع ناشی از سردرد را ۴۵٪ کاهش دهد. برای دستیابی به این خواص کوآنزیم کیو ۱۰ به ۳ ماه زمان نیاز می باشد.
[quote font_size=”18″ color=”#37a02b”]
پیشنهاد می کنیم برای اطلاعات بیشتر، این مطالب را نیز بخوانید:
آنزیم ها چگونه کار می کنند و چه کاری در بدن انجام می دهند؟
آنزیم های پروتئولیتیک ؛ کاربردها، علائم کمبودشان و منابع تامین آن ها برای بدن
[/quote]
دیستروفی عضلانی
برخی از بیماران ممکن است بهبود عملکرد فیزیکی را در هنگام مصرف روزانه ۱۰۰ میلی گرم از این مکمل به صورت خوراکی شاهد باشند.
بیماری پارکینسون
دوزهای بالای این مکمل یعنی بین ۳۰۰ تا ۲۴۰۰ میلی گرم در روز ممکن است کاهش عملکرد در افراد مبتلا به بیماری پارکینسون را بهبود دهد. یک مرور ادبی از مطالعات موجود نتیجه گیری کرد که مصرف روزانه ۱۲۰۰ میلی گرم کو آنزیم کیو ۱۰ به مدت ۱۶ ماه در مقایسه با دارونما در بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به پارکینسون موثر است.
بیماری پیرونی
بیماری پیرونی یک بیماری اکتسابی است که باعث فیبروز موضعی در آلت تناسلی مردان می شود. این فیبروز باعث انحنای آلت تناسلی و اختلال عملکرد جنسی خواهد شد. بیماری پیرونی می تواند باعث ایجاد پلاک در آلت تناسلی شود. در یک مطالعه اثبات شد که مصرف روزانه ۳۰۰ میلی گرم در روز به مدت ۲۴ هفته این مکمل باعث بهبود عملکرد نعوظ و جلوگیری از تشکیل پلاک جدید می شود. این مطالعه در مقایسه با پلاسبو کاهش ۷۵٫۶ درصدی پیشرفت این بیماری را نشان داد.
منابع:
- Coenzyme Q10 in the Treatment of Mitochondrial Disorders
- Effect of Coenzyme Q10 Supplementation on Heart Failure: a meta-analysis
- Coenzyme Q10 in the Treatment of Hypertension: a meta-analysis of the clinical trials
- Coenzyme Q10 therapy before cardiac surgery improves mitochondrial function and in vitro contractility of myocardial tissue
- Randomized, double-blind, placebo-controlled trial of coenzyme Q10 in isolated systolic hypertension
- Coenzyme Q10 increases T4/T8 ratios of lymphocytes in ordinary subjects and relevance to patients having the AIDS related complex
- Safety and efficacy of coenzyme Q10 supplementation in early chronic Peyronie’s disease: a double-blind, placebo-controlled randomized study
- Improvement of Visual Functions