اختلال شخصیت خودشیفتگی (نارسیسیسم) ؛، نشانه ها، علل و معرفی روش های درمان

اختلال شخصیت خودشیفتگی یک اختلال روانی است که در آن بیمار کمبود احساس یکسانی با دیگران و نیاز عمیق برای تحسین شدن توسط آن ها دارد و احساس می کند اهمیت وجودش از دیگران بیشتر است. از سوی دیگر، افراد مبتلا به این حالت روانی معمولا عزت نفس کمتری دارند و نسبت به انتقاد بسیار آسیب پذیرند.

افراد مبتلا به نارسیسیسم مشکلات بسیاری در زمینه های مختلف زندگی مانند کار و روابط اجتماعی و شخصی را تجربه می کنند. این افراد در محل کار یا در مدرسه، زمانی که چیزی را می خواهند و به آن نمی رسند به دلایل خاص و تمایل شدیدشان به تحسین، دچار ناراحتی و ناامیدی می شوند. در مورد روابط، نارسیسیسم ها تمایل دارد افراد را از خود دور کنند به همین دلیل ممکن است در مواجه با احساسات، کنترل خود را از دست داده و دچار حس تحقیر شوند.

پیشنهاد می کنیم که تا انتهای این مطلب مجله پیام سلامت را بخوانید. زیرا در این مطلب می خواهیم در مورد تعریف، نشانه ها و روش های درمان و غلبه بر اختلال شخصیت خودشیفتگی صحبت کنیم.

علائم اختلال شخصیت خودشیفتگی چیست؟

افراد مبتلا به نارسیسیسم ممکن است در معرض تضاد، غرور و تکبر باشند. آنها دوست دارند در هر چالش و موضوعی که وارد می شوند سربلند بیرون بیایند. این افراد در مورد استعدادها و دستاوردهای خود بزرگ نمایی می کنند و فکر می کنند که خودشان مرکز توجه هستند.

در عین حال آنها خود را تافته جدا بافته می دانند و از دیگران دوری می کنند. با این وجود نیاز به تحسین آن ها دارند و این نیاز را به وضوح طلب می کنند. ضمن این که تمایلی به شناخت احساسات و نیازهای دیگران ندارند. معمولا افراد مبتلا به خودشیفتگی احساس ناامنی، شرم، تحقیر و آسیب پذیری دارند. برای از بین بردن این احساسات، ممکن است به صورت واضح رفتارهای ظالمانه نشان داده و رفتارهای دیگران را احمقانه جلوه دهند.

افرادی که دارای این اختلال روانی هستند، فقط در مدت کوتاهی از بروز چنین رفتارهای احساس بهتری دارند. این افراد به دلیل این که می دانند انسان کاملی نیستند ممکن است دچار افسردگی شوند. این افسردگی زمانی که توسط دیگران رد و انتقاد می شوند، بیشتر می شود.

با توجه به نظر متخصصان، علائم زیر مطابق با معیارهای اخلاقی افرادی است که دچار خودشیفتگی می باشد:

  • این شخص دارای یک حس فوق العاده ای از اهمیت به خود است. او استعدادها و دستاوردهای خود را تحسین می کند و انتظار دارد که بدون به دست آوردن چیزی نسبت به دیگران برتری داشته باشد.
  • این شخص تصوری فانتزی از موفقیت بی نهایت، قدرت، زیبایی و یا عشق ایده آل دارد و با این تصورات خود را سرگرم می کند.
  • این شخص فکر می کند که خودش منحصر به فرد و ویژه است و تصور می کند که فقط می تواند توسط افرادی که دارای موقعیت های خاص و منحصر به فرد هستند درک شود.
  • این شخص نیاز به تحسین ثابت دیگران دارد.
  • این شخص خود را محق می داند. او انتظارات غلط و نامعقولی از نحوه رفتار دیگران با خودش دارد.
  • این شخص از دیگران برای رسیدن به اهداف خود استفاده می کند.
  • این شخص فاقد احساس همدلی است و مبتلا به عدم تمایل به شناختن احساسات و نیازهای دیگران است.
  • این شخص نسبت به دیگران حسودی می کند. اما معتقد است که دیگران نسبت به او حسادت می کنند.
  • این شخص رفتارهای متکبرانه و پر افاده را از خود نشان می دهد.

لطفا توجه داشته باشید که این معیارها فقط باید به عنوان راهنمای و نه به عنوان ابزار تشخیصی مورد استفاده قرار گیرد.

چگونه افراد دچار خودشیفتگی می شوند؟

سبک های تربیت و فرزندپروری، و همچنین استعداد بیولوژیکی، ممکن است به توسعه خودشیفتگی کمک کند. به نظر می رسد که سبک های فرزند پروری خاص به توسعه خودشیفتگی ناسالم و یا تشدید استعداد بیولوژیکی ابتلا به آن مرتبط باشد. به ویژه سبک های فرزندپروری غیرواقعی و اقتدارگرا می تواند باعث ایجاد مشکلات زیادی از جمله نارسیسیسم شود. در ادامه در مورد ارتباط ۳ سبک اصلی تربیتی با ایجاد خودشیفتگی صحبت می کنیم.

اختلال شخصیت خودشیفتگی
اختلال شخصیت خودشیفتگی

سبک فرزند پروری آسان گیری و غیرواقعی

پرستش کودک و ستایش بیش از حد او توسط والدین یا مراقبین او می تواند منجر به اختلال شخصیت خودشیفتگی شود. وقتی بچه ها می شنوند که دارای استعدادی هستند که دیگران ندارند، یا تقریبا هرگز انتقادی به آن ها نمی شود، شروع به پرورش این باور می کنند که آن ها استعداد خاصی نسبت به دیگران دارند. بعضی از والدین فرزندان خود را به طرزی شگفت انگیزی تشویق می کنند. مثلا زمانی که اتاق خود را مرتب می کنند، آن ها را با یک هدیه بزرگ تشویق می کنند. این امر می تواند به ایجاد نارسیسیسم کمک کند. زیرا در این شرایط کودک احساس محق بودن یا بزرگ منشی می کند.

سبک فرزند پروری مستبدانه

فقدان همدلی یا عدم وجود عشق می تواند کودک را به طور مداوم نا امید کند. به خصوص اگر برای کودک مشخص نباشد که چرا والدین این کار را انجام می دهند. این سبک پرورش کودکان حتی می تواند به او آسیب برساند و منجر به رشد ناسالم او شود. عزت نفس پایین، افسردگی، نیاز به بهره برداری از دیگران و در نهایت نارسیسیسم از مهمترین عوارض استفاده از این سبک است.

سبک فرزند پروری مقتدرانه

این سبک پروش و تریبت کودکان از نظر والدین سبک خوبی است. هر دو والد نقش مهمی در پرورش فرزند دارند. در این سبک یکی از والدین می تواند نقش پوشش دهنده در کاستی های والد دیگر را بازی کند. نشان دادن عشق و تأکید و پاسخگویی به کودک کمک می کند تا ذهن سالمی داشته باشد.

[quote font_size=”18″ color=”#37a02b”]

پیشنهاد می کنیم برای اطلاعات بیشتر، این مطالب را نیز بخوانید:

اختلال شخصیت هیستریونیک (HPD) یا همان اختلال شخصیت نمایشی

اختلالات شخصیتی ؛ انواع و روش های درمان این اختلال

[/quote]

آیا خودشیفتگی قابل درمان است؟

نارسیسیسم را می توان درمان کرد! اما، انجام این درمان برای کسی که فکر می کند انسان کامل، خاص، منحصر به فرد، و پر از استعدادهای عجیب است، دشوار می باشد. علاوه بر این، اکثر افراد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفتگی، تا زمانی که به دنبال شریک زندگی نگردند و به وجود این حالت در خود پی نبرند، به فکر درمان نمی باشند.

زندگی کردن این افراد با پدر و مادر، فرزندان و دوستانشان می توان قابل تحمل باشد. اما زندگی با شریک زندگی برای آن ها دشوار است. اصولا همسران کسانی که به خودشیفتگی مبتلا هستند، پس از مدتی آن ها را ترک می کنند.

طرح درمان برای افراد مبتلا به اختلالات شخصیت به طور قابل ملاحظه ای موثرتر از روان درمانگری های معمولی است. به این معنی که این متدهای درمان شامل روان درمانگری بینشگرایانه توسط روانپزشکان با تجربه است. طرح ریزی درمانی موجب افزایش میزان بهبودی، کاهش بیشتر افسردگی، افزایش میزان اعتماد به نفس و بهبود عملکرد اجتماعی و عمومی بیماران می شود.

منابع:

  1. Refining the construct of narcissistic personality disorder: diagnostic criteria and subtypes
  2. ?What is narcissistic personality disorder