روش های درمان انسداد روده و علل ایجاد این عارضه

انسداد روده ای به دلیل ایجاد انسداد در روده کوچک یا روده بزرگ اتفاق می افتد. این انسداد می تواند کامل یا جزئی بوده و از عبور مایعات و مواد غذایی در روده ها جلوگیری کند. با توجه به انسداد روده ای، غذا، گاز، مایعات و اسیدهای معده در منطقه انسداد جمع می شود. این تجمع منجر به افزایش فشار در روده شده و در نهایت روده را پاره می کند. با پاره شدن روده باکتری ها و محتویات روده به حفره شکمی وارد می شود. این اتفاق یک موقعیت اورژانسی خطرناک است. درمان انسداد روده بستگی به علت، شدت و محل انسداد دارد.

در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت ضمن آشنا کردن شما با روش های درمان انسداد روده در مورد علل ایجاد این عارضه نیز صحبت خواهیم کرد.

علل ایجاد انسداد روده

انسداد مکانیکی

انسداد مکانیکی زمانی رخ می دهند که چیزی به لحاظ فیزیکی روده را مسدود کرده است.

علل انسداد مکانیکی در روده کوچک عبارتند از:

  • چسبندگی که از بافت فیبری ساخته شده و ممکن است پس از هر نوع جراحی لگنی یا شکمی یا التهاب ایجاد شود
  • چرخش روده یا والوولوس
  • در هم رفتگی روده
  • ناهنجاری روده ای، به ویژه در نوزادان
  • وجود تومورهای کوچک در روده
  • سنگ های صفراوی در موارد نادر
  • بلعیدن اشیاء به ویژه در کودکان
  • فتق روده، که در آن بخشی از روده از دیواره شکم بیرون می زند
  • بیماری التهابی روده، از جمله بیماری کرون
  • دیورتیکولیت

علل انسداد مکانیکی در روده بزرگ عبارتند از:

  • مدفوع نهفته
  • چسبندگی ناشی از جراحی یا عفونت در ناحیه لگن
  • سرطان تخمدان
  • سرطان کولون
  • درهم رفتگی روده
  • والوولوس
  • تنگی روده که به دلیل التهاب و زخم در کولون ایجاد می شود

انسداد غیر مکانیکی

یک انسداد غیر مکانیکی ممکن است در اثر قطع شدن انقباض هماهنگ در روده با چیزی ایجاد شده و منجر به انسداد عملکردی شود. شکل موقت این عارضه به نام ایلئوس و فرم مزمن آن به عنوان شبه انسداد شناخته می شود.

علل ایلئوس عبارتند از:

  • عمل جراحی شکمی یا لگنی
  • عفونت هایی مانند آپاندیسیت یا گاستروانتریت
  • مصرف بعضی از داروها مانند اپیوئیدها
  • عدم تعادل در الکترولیت ها

علل شبه انسداد روده عبارتند از:

  • مولتیپل اسکلروزیس، بیماری پارکینسون و سایر اختلالات عضلانی و عصبی
  • بیماری هیرشپرونگ که یک بیماری ناشی از عدم وجود اعصاب در مناطقی از روده بزرگ است
  • بیماری هایی که موجب آسیب به اعصاب می شوند مانند دیابت
  • کم کاری تیروئید
  • داروهای خاصی که بر اعصاب و عضلات تاثیر می گذارند مانند داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای

روش های درمان انسداد روده

درمان انسداد روده بستگی به علتی دارد که منجر به انسداد شده و معمولا نیاز به بستری شدن دارد. مدیریت این بیماری با هدف اصلاح اختلالات فیزیولوژیکی که منجر به ایجاد انسداد روده می شود، انجام خواهد شد. این مدیریت شامل استراحت دادن به روده و از بین بردن علت انسداد است. در هر صورت روش های درمان انسداد روده عبارتند از:

بستری شدن برای تثبیت وضعیت بیمار

هنگامی که بیمار به بیمارستان می رود، پزشکان به منظور تثبیت وضعیت او تلاش کرده و درمان را آغاز می کنند. این فرآیند معمولا شامل موارد زیر است:

  • قرار دادن یک خط IV (داخل وریدی) در ورید بازو برای تزریق مایعات
  • قرار دادن یک NG (لوله بینی) در بینی برای این که بیمار بتواند مایعات و هوا را مکیده و تورم شکم را از بین ببرد
  • قرار دادن کاتتر (لوله نازک و انعطاف پذیر) در مثانه برای تخلیه و جمع آوری ادرار جهت انجام آزمایشات مختلف
  • تجویز آنتی بیوتیک برای درمان رشد بیش از حد باکتری ها در روده
روش های درمان انسداد روده و علل ایجاد این عارضه
روش های درمان انسداد روده و علل ایجاد این عارضه

درمان درهم رفتگی روده

تنقیه هوا یا باریوم به عنوان یک روش درمانی و تشخیصی برای کودکان مبتلا به در هم رفتگی روده استفاده می شود. اگر تنقیه بتواند انسداد را رفع کند انجام درمان بیشتر لازم نیست.

درمان انسداد جزئی روده

در صورت وجود انسداد جزئی (یعنی حالتی که روده کاملا مسدود نیست و عبور مقدار کمی مایعات و مواد غذایی امکان پذیر است)، پس از بهبود وضعیت، ممکن است نیاز به درمان های بیشتر نداشته باشید. ممکن است مایعات داخل وریدی دریافت کنید تا روده باز شود. استراحت دادن به روده بدین معنی است که در طول این مدت هیچ چیزی به غیر از مایعاتی که روده را پاک می کنند نخورید. انسداد جزئی روده کوچک اغلب در عرض چند روز بهتر می شود. پس از بهبودی لوله داخل بینی و معده برداشته می شود و پس از چند روز رژیم غذایی حاوی مایعات تجویز می شود. البته به شرطی که بدنتان بتواند مایعات را تحمل کند. این رژیم شامل غذاهای جامدی است که به راحتی هضم می شود.

اگر پزشک بتواند علت انسداد روده را پیدا کند، آن را نیز درمان خواهد کرد. از دست دادن آب بدن نیز به طور همزمان با تجویز مایعات داخل وریدی درمان می شود. اگر هیچ یک از این اقدامات انسداد را تسکین ندهد، برای درمان علت انسداد جزئی، ممکن است جراحی انجام شود.

درمان انسداد کامل روده

انسداد کامل نیاز به جراحی برای درمان دارد. نوع عمل جراحی نیز بستگی به محل و نوع انسداد دارد.

لاپاراتومی عمل جراحی تحت بیهوشی عمومی است که در آن برشی روی شکم برای یافتن و مدیریت علت انسداد روده ایجاد می شود. اگر علت انسداد روده، تنگی، تومور یا چسبندگی باشد، در عمل این ضایعات برداشته می شود و اگر فتق وجود دارد، روده سر جای خود گذاشته شده و پوشش شکم با مش محکم می شود.

لاپاروسکوپی (جراحی کلیدواک) روشی است که طی آن یک لوله کوچک که دارای یک دوربین و یک منبع نور (لاپاراسکوپ) است از طریق ایجاد یک برش کوچک روی پوست، وارد روده می شود. این روش درمان انسداد روده معمولا برای حذف چسبندگی یا درمان انسداد روده کوچک استفاده می شود.

استنت گذاری اندوسکوپی روشی است که در آن یک استنت که قابلیت باز شدن دارد وارد روده می شود. با باز شدن این استنت (فنر) مسیر روده باز شده و غذا و مایعات به راحتی در روده حرکت می کنند. این روش درمان انسداد روده معمولا در درمان بیماران مبتلا به سرطان و در درمان بیماران سالمند بیشتر مورد استفاده قرار می کیرد.

سایر روش های درمان

در کولونوسکوپی یا سیگموئیدوسکوپی نیز یک لوله انعطاف پذیر و نازک که حاوی یک دوربین کوچک می باشد، از طریق رکتوم وارد روده بزرگ می شود. همراه با آن یک لوله لاستیکی طولانی (لوله فلاتس) برای باز کردن و خالی کردن روده وارد بدن می شود.

در جراحی درمان انسداد روده جراح ممکن است تنها علت ایجاد انسداد را درمان کند یا بخشی از روده را بردارد. با برداشتن بخشی از روده، دو طرف محل برش به هم وصلی می شود. در موارد شدید انسداد، ممکن است یک ileostomy یا کولوستومی مورد نیاز باشد.

داروهایی نظیر داروهای مسکن، کورتیکواستروئیدها، داروهای ضد تهوع و یا ضد اسپاسم ها ممکن است برای از بین بردن علائم انسداد در بیمارانی که قادر به انجام جراحی نیستند، استفاده شود.

درمان شبه انسداد روده

اگر پزشک شما به این نتیجه برسد که انسداد به علت فلج ایلئوس رخ داده است، ممکن است لازم باشد برای نظارت بر روی وضعیت شما چند روز بستری شدن در بیمارستان را تجویز کند و همزمان درمان را نیز آغاز کند. ایلئوس ممکن است با گذشت زمان بهتر شود. در طول دوره بستری شدن، شما از طریق یک لوله بینی یا IV غذا دریافت می کنید تا از سوء تغذیه جلوگیری شود.

اگر شبه انسداد به خودی خود بهبود نیابد، ممکن است داروهایی برای ایجاد انقباض عضلانی روده، که به حرکت مایعات و مواد غذایی در روده کمک می کنند، تجویز شود. اگر علت ایلئوس یک داروی یا یک بیماری باشد، پزشک مصرف این دارو را متوقف خواهد کرد یا بیماری زمینه ای را درمان می کند. در موارد نادر، ممکن است برای ایلئوس جراحی انجام شود.

چشم انداز بیماران مبتلا به انسداد روده

اگر انسداد روده درمان نشود ممکن است باعث مرگ بافت بخش آسیب دیده روده شود. مرگ بافت قسمتی از روده ممکن است منجر به سوراخ شدن روده یا پارگی روده شود و عفونت شدید یا شوک را در بدن به وجود آورد.

چشم انداز کلی بیمارانی که تحت روش های درمان انسداد روده قرار می گیرند بستگی به علت، سن، اینکه در چه زمانی درمان را دریافت کرده اید و آیا بیماری دیگری در بدن وجود دارد یا خیر؟ دارد. اکثر موارد انسداد روده را می توان به سادگی درمان کرد. با این حال، برخی از علل انسداد مانند سرطان، نیاز به درمان و نظارت طولانی مدت دارند. انسداد روده ای که همراه با سرطان نباشد، پیش آگاهی خوبی دارد، به ویژه در افرادی که در سایر زمینه های سلامتی مشکلی ندارند.