درمان سنگ کیسه صفرا به طور طبیعی می تواند به پیشگیری از درد شدید بالا سمت راست شکم و کاهش نیاز به جراحی کمک کند. سنگ های صفراوی سنگ های سفت رسوبی ناشی از مایعات گوارشی هستند که می توانند در کیسه صفرا ایجاد شوند. داروهای طبیعی زیادی برای درمان سنگ کیسه صفرا وجود دارند. به عنوان مثال سرکه سیب، آب لیمو، قاصدک، کنگر فرنگی یا خار شیر همگی از مواد طبیعی هستند که در درمان سنگ کیسه صفرا نقش دارند.
این مواد علاوه بر این که سنگ های صفرا را حل کرده و نیاز شما را به عمل جراحی تخلیه صفرا تا حد زیادی کاهش می دهند، برای پاکسازی این اندام شکمی نیز مفید هستند.
در این مقاله مجله پیام سلامت شما خواهید آموخت که چرا سنگ های صفراوی ایجاد می شوند و بهترین روش های طبیعی برای درمان سنگ کیسه صفرا چیست؟
عملکرد و محل قرار گیری کیسه صفرا
کیسه صفرا یک کیسه کوچک است که به شکل گلابی است و طول آن حدود ۷ تا ۱۰ سانتیمتر می باشد. این اندام درست در زیر دنده های راست قرار دارد.
کیسه صفرا، صفرایی که توسط کبد تولید می شود را در خود ذخیره می کند. هنگامی که غذاهای چرب را می خورید، کیسه صفرا، صفرا را که ترکیبی از نمک، کلسترول و رنگدانه های صفراوی است به روده کوچک وارد می کند.
عملکرد کیسه صفرا این است که صفرا را ذخیره و آزاد کند تا هضم چربی ها به درستی انجام شود. کیسه صفرا می تواند تا ۷۰ یا ۸۰ میلی لیتر (۲٫۳ یا ۲٫۷ اونس) صفرا را در خود نگه دارد.
سنگ صفرا چیست؟
سنگ های صفراوی وقتی شکل می گیرند که صفرا به شکل رسوبات سفت در بدن در می آید. نام علمی سنگ های صفراوی کولیتیاز است.
مجله Nigerian Journal of Surgery می گوید که سنگ های صفراوی می توانند به اندازه یک دانه کوچک یا اندازه یک توپ گلف باشند. سنگ های صفراوی از کلسترول، نمک های کلسیم، بیلی روبین و پروتئین تشکیل شده است. ۲ نوع سنگ صفرا وجود دارد:
سنگ های کلسترولی. این نوع سنگ های صفراوی به طور عمده از کلسترول تشکیل شده و رنگ زرد دارند. سنگ های صفراوی کلسترولی زمانی تشکیل می شوند که غلظت کلسترول در صفرا زیاد می شود. سنگ های کلسترولی شایع ترین نوع سنگ های صفراوی هستند.
سنگ های رنگی. سنگ های صفراوی که اغلب شامل بیلی روبین هستند، سنگ های رنگی نامیده می شوند. هنگامی که گلبول های قرمز بسیار سریع در بدن از بین می روند، سنگ های صفراوی رنگدانه ای ایجاد می شود.
هر دو نوع سنگ صفراوی ممکن است موجب درد شکم در بالا سمت راست شوند.
علائم سنگ صفرا
در بسیاری از موارد، سنگ های صفراوی هیچ نشانه ای ندارند و ممکن است فقط در تست های تصویر برداری کشف شوند. اگر سنگ های صفراوی حرکت کرده و یکی از مجاری صفرا را مسدود کنند و یا اگر بسیار بزرگ شوند، می توانند باعث ایجاد علائم ناراحت کننده ای شوند که به عنوان حمله کیسه صفرا شناخته می شوند.
محققان مجله Bailliere’s Clinical Gastroenterology می گویند که علائم سنگ های صفراوی (Cholelithiasis) عبارتند از:
- درد ناگهانی و شدید شکم. درد معمولا بدون هشدار شروع می شود و می تواند شدید باشد. درد شکم مستقیما در ساعات اولیه به صورت صعودی شدید می شود. پس از آن می تواند خفیف شده و تا چند روز طول بکشد.
- درد بین تیغه شانه. درد ناحیه فوقانی شکم می تواند گسترش یابد و باعث ایجاد درد شدید در قسمت بالا و وسط کمر شود.
- درد قفسه سینه. برای برخی از افراد، حمله صفراوی می تواند درد قفسه سینه ایجاد کند که شبیه درد حمله قلبی احساس می شود. در واقع، محققان در مجله Gut می گویند که Cholelithiasis یکی از دلایل غیر قلبی درد قفسه سینه است.
- سوء هاضمه. یکی دیگر از علائم سنگ های صفراوی سوزش قفسه سینه است. این سوزش می تواند به علت ریفلاکس صفرا رخ دهد.
- تغییر در مدفوع و ادرار. انسداد مجرای صفراوی می تواند منجر به بی رنگ شدن ادرار یا مدفوع شود.
- کوله سیستیت. سنگ های صفراوی بزرگ می تواند باعث التهاب کیسه صفرا شوند.
درمان سنگ کیسه صفرا
سرکه سیب
شواهد محدودی وجود دارد که نشان می دهد مصرف آب همراه با سرکه سیب می تواند به درمان سنگ کیسه صفرا بدون جراحی کمک کند. سرکه سیب حاوی پکتین است که با درمان سنگ های صفراوی مرتبط است. یک کارآزمایی بالینی نشان داد که پکتین به درمان سنگ های صفراوی کمک کرده و بیماری سنگ کیسه صفرا را به رگرسیون تبدیل می کند.
آب لیمو
مجله Medicine Alternative Review گزارش داد که یک ترکیب در لیمو وجود دارد که می تواند به درمان سنگ کیسه صفرا کمک کند. D-limonene ترکیبی است که در پوست و آب مرکباتی مانند لیمو، لیمو ترش و پرتقال یافت می شود.
محققان دریافته اند که D-limonene می تواند به درمان سنگ های صفراوی حاوی کلسترول کمک کند و به طور طبیعی آنها را از بین ببرد.
قاصدک
عصاره قاصدک برای درمان اختلالات مختلف کیسه صفرا، از جمله سنگ های صفراوی استفاده می شود. مجله Toxicology and Applied Pharmacology گزارش داد که قاصدک در بسیاری از فرهنگ ها به عنوان یک درمان طبیعی برای سنگ های صفراوی و برای کمک به تحریک تولید صفرا استفاده می شود.
مجله The Review of Diabetic Studies نیز اعلام کرد که عصاره قاصدک ترکیبات تلخی دارد که صفرا را رقیق می کنند و اثر ضد التهابی روی کیسه صفرا دارند.
خار شیر
خار شیر یکی دیگر از گیاهان مفید است که می تواند به درمان بسیاری از مشکلات کیسه صفرا کمک کند و ممکن است به طور طبیعی شر سنگ های صفراوی را از سرتان کم کند.
با توجه به گزارش مجله Pharmaceutical and Biomedical Analysis، خار شیر حاوی ترکیبی به نام سیلیمارین است. این ماده به عنوان یک مکمل غذایی برای کمک به درمان بسیاری از بیماری های صفراوی استفاده می شود. محققان PubMed Health می گویند که بسیاری از پزشکان هومیوپاتی از عصاره خار شیر برای از بین بردن سنگ های صفراوی استفاده می کنند.
علف سکه طلا (Lysimachiae Herba)
مطالعه ای که در سال ۲۰۱۵ در خصوص خواص درمانی علف سکه طلا منتشر شد، گزارش داد که این گیاه می تواند به درمان سنگ کیسه صفرا و سنگ کلیه کمک کند. در بسیاری از موارد، این گیاه می تواند مانع از تشکیل سنگ های صفراوی کلسترولی نیز شود.
کنگر فرنگی
عصاره کنگر فرنگی نیز می تواند به افزایش تولید صفرا کمک کند و به این ترتیب باعث کاهش غلظت کلسترول در کیسه صفرا شود.
یک مطالعه که در سال ۲۰۱۳ انجام شد نشان می دهد که آزمایشات بالینی بر روی خواص کنگر فرنگی دریافتند که عصاره برگ کنگر فرنگی برای کیسه صفرا و کبد مفید است. برگ های کنگر فرنگی تاثیر choleretic (افزایش تولید صفرا) دارند و می توانند به کاهش سطح جامدات در کیسه صفرا کمک کنند.
زردچوبه
شما می توانید از زردچوبه به عنوان بخشی از رژیم غذایی درمان کننده کیسه صفرا استفاده کنید. مجله Asia Pacific Journal of Clinical Nutrition گزارش داد که عصاره زردچوبه می تواند موجب تحریک جریان صفرا شود. از آنجا که زردچوبه دارای خواص ضد التهابی قوی است، می تواند به کاهش درد کیسه صفرا و گرفتگی شکمی نیز کمک کند.
مجله Surgical Endoscopy نیز گزارش داد که اثر ضد التهابی زردچوبه می تواند درد پس از عمل لاپاروسکوپی کیسه صفرا را کاهش دهد.
نعناع
نعناع می تواند به راحتی از طریق سیستم صفراوی جذب شود و ممکن است به کاهش درد شکمی ناشی از مشکلات کیسه صفرا کمک کند. به گفته محققان در مجله Pharmacology & Therapeutics Alimentary، مخلوط زیره سیاه و روغن نعناع دارای اثر آرام بخش روی کیسه صفرا است. مصرف ۹۰ میلی گرم روغن نعناع و ۵۰ میلی گرم روغن زیره سبز باعث پاکسازی کیسه صفرا و تحریک جریان صفرا می شود.
سایر روش های درمان سنگ کیسه صفرا
رژیم گیاهخواری
یکی از راه های پیشگیری از برداشتن کیسه صفرا به علت سنگ های صفراوی، رعایت رژیم گیاه خواری است. دکتر آلن رابی در مجله Medical Alternative Medicine گزارش داد که زنان مبتلا به سنگ صفراوی می توانند نیاز به عمل برداشتن کیسه صفرا را با قطع گوشت از رژیم غذایی خود کاهش دهند. افزایش مصرف میوه ها و سبزیجات به کاهش درد ناشی از سنگ صفراوی منجر می شود.
طب سوزنی
طب سوزنی می تواند به درمان علائم سنگ صفراوی مانند التهاب و درد کمک کند. یک مطالعه که در سال ۲۰۱۲ منتشر شده نشان می دهد که طب سوزنی می تواند به درمان درد شکم و درد شانه ناشی از التهاب کیسه صفرا (کولسیستیت) کمک کند.
دارو
برای جلوگیری از نیاز به عمل جراحی برداشتن کیسه صفرا، اکثر پزشکان سعی می کنند سنگ را با استفاده از دارو حل کنند. برخی از داروهایی که برای درمان سنگ کیسه صفرا تجویز می شوند به کاهش درد و التهاب کمک می کنند. اگر سنگ های صفراوی کوچک باشند، داروهای حاوی اورسودوکسی کولیک اسید برای حل شدن آن ها تجویز می شوند.
برداشتن کیسه صفرا (کولسیستکتومی)
در مواردی که بدن زیاد در معرض حملات کیسه صفرا قرار می گیرد، ممکن است پزشکان برداشتن کیسه صفرا را توصیه کنند. شایع ترین روش برداشتن این اندام عمل جراحی کولسیستکتومی با لاپاروسکوپی است.
پاکسازی کیسه صفرا
کیسه صفرا حاوی ترکیبی از مواد طبیعی مختلف است. بنابراین برای تمیز کردن آن نیز می توان از روش های مختلف استفاده کرد. معمولا محلول های مفید برای تمیز کردن کیسه صفرا حاوی ترکیبی از آب میوه ها، گیاهان و مواد معدنی طبیعی است که به شما کمک می کنند تا سنگ های صفراوی را به مدفوع خود انتقال دهید.
برای تمیز کردن کیسه صفرا به مواد زیر نیاز دارید:
- ۶ کیلوگرم (نزدیک به ۶ لیتر) آب سیب خالص
- سرکه سیب خام
- آب لیمو
- روغن زیتون
- نمک اپسوم
روش استفاده از این مواد نیز به شرح زیر است:
- در طول شش روز اول، هر روز ۵ نوبت ۱۸۰ میلی لیتر آب سیب را با ۱ قاشق چای خوری سرکه سیب حل کرده و بنوشید.
- در روز ششم، تا ساعت ۶ بعد از ظهر روزه بگیرید.
- در ساعت ۶ بعد از ظهر، ۱ قاشق غذاخوری مخلوط نمک اپسوم با یک لیوان آب را بنوشید.
- ۲ ساعت بعد، یک لیوان دیگر نمک و آب بخورید.
- در ساعت ۱۰ شب همان روز، ۱۲۰ میلی لیتر روغن زیتون و ۴ اونس آب لیمو را مخلوط کرده و بنوشید.
- شب را ترجیحا به پهلو بخوابید.
درمان سنگ کیسه صفرا با استفاده از روغن زیتون و لیمو
نوشیدن آب لیمو و روغن زیتون یک روش پاکسازی کیسه صفرا است. شما می توانید این نوشیدنی ضد التهابی را هر روز برای کمک به سالم نگه داشتن کبد و کیسه صفرا بنوشید.
- آب ۱/۲ لیمو را با ۲ قاشق غذاخوری روغن زیتون مخلوط کنید.
- صبح ها با معده خالی این نوشیدنی را استفاده کنید.
درمان سنگ کیسه صفرا با استفاده از آب سیب و سرکه سیب
سرکه سیب و آب سیب یک ترکیب قوی است که می تواند به سرعت به کاهش علائم حمله کیسه صفرا کمک کند.
- ۲ قاشق غذا خوری سرکه سیب را در یک لیوان آب سیب گرم مخلوط کنید.
- این نوشیدنی را هر روز مصرف کنید.
- می توانید دوز سرکه سیب را تا ¼ فنجان افزایش دهید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
دکتر Carol DerSarkissian در WebMD می گوید اگر شروع به تجربه نشانه های سنگ صفراوی یا اختلال عملکرد کیسه صفرا کردید، باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. این نشانه ها عبارتند از:
- درد ناخوشایند در قسمت فوقانی سمت راست شکم که به طور ناگهانی رخ می دهد
- دردی که از قسمت فوقانی شکم به تیغه شانه منتشر می شود
- زرد شدن رنگ پوست یا چشم (زردی)
- مشاهده علائم عفونت مثل تب و یا لرز
- روشن شدن رنگ مدفوع
- تیره شدن رنگ ادرار