قبل از شروع این مطلب مجله پیام سلامت باید بدانید که برای تشخیص درست و درمان سیروز کبدی مهم است که با پزشک خود مشورت کنید. سیروز کبدی یک بیماری مزمن است که در اثر آسیب به کبد طی چند سال رخ می دهد. این بیماری، یک بیماری پیشرفته است که در آن بافت سالم کبد تخریب شده و بافت اسکار جایگزین آن می شود. به این ترتیب عملکرد کبد ضعیف می شود.
علل اصلی سیروز کبدی عبارتند از:
- سوء مصرف طولانی مدت الکل
- بیماری کبد چرب مرتبط با چاقی و دیابت
- هپاتیت ویروسی B و C
طبق گزارش National Digestive Diseases Information Clearinghouse، مردانی که روزانه ۳ تا ۴ وعده الکل مصرف می کنند و زنان مصرف کننده ای که روزانه بین ۲ تا ۳ عدد نوشیدنی الکلی می خورند در معرض خطر بیشتری برای توسعه این مشکل هستند.
این بیماری همچنین می تواند ناشی از شرایطی مانند موارد زیر نیز باشد:
- سیروز اولیه صفراوی
- هپاتیت خود ایمنی
- هپاتیت سمی
- هموکروماتوز (تجمع آهن در بدن)
- حملات مکرر نارسایی قلبی با احتقان کبد
- فیبروز کیستی
اگر سیروز خفیف باشد، کبد بهبود می یابد و می تواند پس از مدتی به عملکرد طبیعی خود ادامه دهد. اما هم زمان با این که بیماری پیشرفت کرده و فرم بافت اسکار بیشتر می شود، آسیب نیز غیر قابل جبران تر می شود.
نشانه های سیروز عبارتند از:
- ضعف اشتها
- خستگی
- تهوع و استفراغ
- کاهش وزن
- خارش پوست
- زردی
- ادم
- گرفتگی عضلانی
- تمایل بدن به خونریزی و کبودی
- ظاهر شدن عروق کوچک مانند عروق زیر پوستی
در مراحل اولیه این بیماری ممکن است تنها چند نشانه وجود داشته باشد. اما با پیشرفت بیماری علائم بیشتر می شود. هیچ درمانی برای این بیماری وجود ندارد. برای درمان سیروز کبدی شناسایی علت اصلی ضروری است. معمولا درمان این بیماری با هدف جلوگیری از آسیب بیشتر کبدی و کاهش عوارض انجام می شود.
برای درمان سیروز کبدی همراه با تجویز پزشک، باید تغییراتی در رژیم غذایی و شیوه زندگی خود اعمال کنید. به علاوه می توانید برخی از روش های خانگی زیر را نیز برای کمک به بهبود بیماری خود استفاده کنید. با این حال، قبل از استفاده از هر گونه داروی گیاهی و مکمل، باید با پزشک خود مشورت کنید.
درمان سیروز کبدی
ترک الکل
حتی اگر سیروز شما به علت الکل نیز ایجاد نشده است، باید از مصرف این ماده مضر اجتناب کنید. الکل به سلول های کبدی آسیب می رساند. بنابراین بیماری شما را بدتر می کند. ترک الکل می تواند به جلوگیری از پیشرفت بیماری کمک کند. ترک الکل همچنین برای بیماری کبد چرب ناشی از مصرف الکل و هپاتیت الکلی نیز توصیه می شود.
تحقیقات سال ۲۰۰۹ توسط محققان دانشگاه ساوتهمپتون نشان داد که اهمیت ترک الکل یک عامل مهم تعیین کننده شانس زنده ماندن بیمار، حتی در موارد سیروز نسبتا شدید الکلی است.
خار شیر
خار شیر یکی دیگر از داروهای مناسب برای درمان سیروز کبدی است. اگر چه آسیب کبدی موجود را معکوس نمی کند. اما می تواند در مقابل آسیب های بیشتر از بدن محافظت کند. این گیاه شامل یک ماده فعال با نام سییلینین با خواص آنتی اکسیدانی و سم زدایی قوی و اثرات محافظتی است.
تحقیقات اولیه نشان می دهد که این گیاه می تواند برای افراد مبتلا به بیماری کبدی مرتبط با الکل سودمند باشد. اما تحقیقات بیشتری برای تایید این ادعا لازم است.
نکته: این گیاه ممکن است برای افرادی که خونریزی واریسی یا آسیت با علت سیروز دارند مناسب نباشد. همچنین برای افراد دارای سابقه بیماری های مرتبط با هورمون، مصرف این گیاه توصیه نمی شود.
دانه پاپایا
با توجه به یافته های طب آیورودا، دانه پاپایا با کمک خواص سم زدایی از کبد می تواند به درمان سیروز کبدی کمک کند.
- چند عدد دانه پاپایا را در آبمیوه گیری ریخته تا از آن یک قاشق غذا خوری آب استخراج شود.
- ۱۰ قطره آب لیمو به آن اضافه کنید.
- یک یا دو بار در روز به مدت یک ماه این ترکیب را بخورید.
اکلپتا
آب تمام قسمت های گیاه اکلپتا آلبا در درمان مشکلات کبدی مفید است. به ویژه آب برگ های آن برای درمان سیروز کبدی و هپاتیت استفاده می شود.
- عصاره آب برگ های این گیاه را بگیرید.
- آن را با ۱ قاشق چای خوری آب و همان مقدار عسل خام مخلوط کنید.
- این مخلوط را ۳ بار در روز به مدت یک ماه مصرف کنید.
پیکزوریا
گیاه پیکروزیا می تواند در درمان سیروز کبدی، به ویژه هنگامی که این بیماری از طریق ویروس هپاتیت ایجاد شده است، مفید باشد. این گیاه به کاهش استرس اکسیداتیو، ترویج ترشح آب صفاقی و بهبود عملکرد کبدی منجر می شود. علاوه بر این، اشتها را تحریک کرده و به عنوان یک ملین قدرتمند عمل می کند.
- ۱ قاشق غذا خوری پودر ریشه این گیاه و همان مقدار عسل خام را مخلوط کنید.
- ۳ بار در روز حدود یک ماه از این ترکیب استفاده کنید.
- هنگامی که از یبوست رنج می برید، مقدار این گیاه را نسبت به عسل دو برابر کنید و آن را همراه با یک فنجان آب گرم ۳ یا ۴ بار در روز بخورید.
اسکیزاندرا
این گیاه در طب سنتی چینی برای پاک کردن کبد، محافظت از سلول های کبدی از آسیب های بیشتر و کمک به بازسازی بافت های کبدی استفاده می شود. مطالعات نشان داده اند که این کیاه می تواند از کبد در برابر آسیب های ناشی از مصرف مواد مخدر محافظت کند.
در سال ۲۰۰۱، محققان چینی به بررسی اثرات این گیاه همراه با ریشه گون پرداختند و دریافتند که این ترکیب به طور موثری موجب بهبود فشار خون بالا در بیماران مبتلا به سیروز کبدی می شود.
- شما می توانید ریشه اسکیزاندرا و ریشه گون را در فرم مکمل تهیه کرده و پس از مشورت با پزشک مصرف کنید.
چای سبز
چای سبز حاوی آنتی اکسیدان هایی است که باعث کاهش استرس اکسیداتیو که عامل ایجاد سیروز بافتی است، می شود. علاوه بر این، چای سبز اثر محافظتی در برابر بیماری کبد دارد و خواص ضد ویروسی آن به مبارزه با هپاتیت ویروسی کمک می کند. چای سبز برای سلامت کلی بدن شما نیز مفید است.
- ۱ قاشق چای خوری چای سبز (یا ۱ کیسه چای سبز) را به ۱ فنجان آب گرم اضافه کنید.
- اجازه دهید به مدت ۵ دقیقه دم بکشد.
- سپس آن را صاف کرده و با کمی عسل شیرینش کنید.
- این چای را به صورت منظم سه بار در روز بنوشید.
ویتامین C
ویتامین C دارای اثرات محافظتی در برابر آسیب اکسیداتیو کبدی است. همچنین از ایجاد چربی و سیروز جلوگیری می کند.
- نوشیدن ۲ قاشق غذاخوری انگور فرنگی هندی یا آملا ۳ بار در روز برای مدت ۱۵ تا ۲۰ روز راه خوبی برای درمان سیروز کبدی است.
- سایر غذاهای غنی از ویتامین C مانند تمشک، لیمو و پرتقال را در رژیم غذایی خود قرار دهید.
آنتی اکسیدان ها
علاوه بر ویتامین C، آنتی اکسیدان های دیگر نیز به درمان سیروز کبدی کمک می کنند. به عنوان مثال، ویتامین E باعث کاهش تولید بافت اسکار و کمک به بازسازی سلول های کبدی می شود. تحقیقات نشان می دهد که آنتی اکسیدان هایی مانند ویتامین E و سلنیوم می توانند به درمان سیروز اولیه صفراوی کمک کنند.
- میوه های تازه، سبزیجات و غلات سبوس دار مانند موارد زیر برای سم زدایی از کبد عالی هستند
- انواع توت ها
- اسفناج
- هویج
- سیر
- آجیل برزیلی
- کلم بروکلی
- گل کلم
- کلم بروکسل
- روزانه ۱ تا ۲ لیوان آب سبزی خام را بنوشید.
طب سوزنی
طب سوزنی برای از بین بردن ناراحتی هایی مانند خستگی ناشی از سیروز کبدی مفید است. علاوه بر این، می تواند به ترک الکل نیز کمک کند. در یک مطالعه که در سال ۲۰۰۹ توسط محققان چینی انجام شد مشخص گردید که طب سوزنی همراه با جوشانده گیاهی چینی و طب غربی باعث بهبود علائم بالینی سیروز کبدی شده و بهتر از طب سنتی غربی می باشد.
درمان طب سوزنی را حتما توسط متخصص انجام دهید. روش های مختلفی برای درمان سیروز کبدی وجود دارد که بسته به علائم بالینی خاص بیمار، مورد استفاده قرار می گیرند.
[quote font_size=”18″ color=”#37a02b”]
پیشنهاد می کنیم برای اطلاعات بیشتر، این مطالب را نیز بخوانید:
علائم و نشانه های سیروز کبدی و درمان های آن
ضایعات کبدی بدخیم ؛ نشانه ها، علل، روش های تشخیص و روش های درمان
بیماری کبد پلی کیستیک ؛ نشانه ها، علل، روش های تشخیص و درمان
[/quote]
سایر نکات
- برای درمان سیروز کبدی یک رژیم غذایی مغذی و متعادل داشته باشید.
- مصرف پروتئین و نمک خود را محدود کنید.
- ترجیحا، به جای پروتئین حیوانی، پروتئین گیاهی بخورید.
- از غذاهای فرآوری شده و آماده که برای سلامت کبد مناسب نیستند اجتناب کنید. این غذاهای سدیم زیادی دارند.
- از یبوست اجتناب کنید. یبوست ممکن است موجب تجمع سموم شود.
- ورزش منظم برای سلامت عمومی بدن، مبارزه با خستگی و کاهش هدر رفتن عضلات مفید است.
- روزانه ۱۲۰۰ میلی گرم مکمل S-adenosylmethionine برای بهبود عملکرد کبد مصرف کنید. قبل از مصرف آن با دکتر خود مشورت کنید.
- گیاه شیرین بیان نیز برای پیشگیری از آسیب کبدی مفید است. همچنین به درمان عفونت های هپاتیت C کمک می کند. شما می توانید آن را به عنوان چای گیاهی استفاده کنید یا در فرم مکمل برای بهبود عملکرد کبد بخورید. با این حال، قبل از مصرف این گیاه نیز با پزشک مشورت کنید. زیرا این گیاه برای افراد دارای فشار خون بالا مناسب نیست و ممکن است با برخی از داروها تداخل داشته باشد.
- سیروز کبدی شما را به داروهای خاص حساس می کند. بنابراین قبل از مصرف هر گونه دارو، با پزشک خود صحبت کنید.
منابع:
- Influence of Salvia miltiorrhizae and Astragalus membranaceus on hemodynamics and liver fibrosis indexes in liver cirrhotic patients with portal hypertension
- Liver Disease: It Is Never Too Late To Stop Drinking, According To Researchers
- Observation on therapeutic effect of acupuncture combined with Chinese herbal decoction on compensated liver cirrhosis
- Antioxidant Effects of Picrorhiza kurrooa Rhizome Extracts in Alcoholic Cirrhosis of Liver
- Silybin and the liver
- Exercise capacity and muscle strength in patients with cirrhosis