پسوریازیس یک بیماری مزمن خود ایمنی است که باعث می شود که سلول های پوست سریع تر تجمع یابد. این تجمع سلول ها باعث پوسته پوسته شدن در سطح پوست می شود. التهاب و قرمزی در اطراف محل آسیب نسبتا شایع است. فلس های پسوریازیس معمولا سفید مایل به نقره ای و با تکه های قرمز و ضخیم است. گاهی اوقات، این تکه ها ترک خورده و خونریزی می کند.

پسوریازیس در نتیجه فرایند سریع تولید پوست ایجاد می شود. به طور معمول، سلول های پوست در عمق رشد کرده و به آرامی به سطح می آیند. سپس بعد از پایان عمر مفیدشان که معمولا یک ماه است، می ریزند.

در افراد مبتلا به پسوریازیس، این فرایند تولید ممکن است فقط در چند روز رخ دهد. به این دلیل، سلول های پوست با هم نمی ریزند. این سرعت تولید بیش از حد منجر به تجمع سلول های پوست می شود.

فلس ها معمولا در مفاصل، مانند آرنج و زانو ایجاد می شود. اما ممکن است در هر جای دیگر بدن از جمله دست ها، پاها، گردن، پوست سر و صورت نیز دیده شوند. انواع کمتر شایع پسوریازیس در ناخن ها، دهان و منطقه اطراف ناحیه تناسلی اتفاق می افتد.

انواع مختلف پسوریازیس

۵ نوع پسوریازیس و علائم شایع آن ها عبارتند از:

پلاکی: این رایج ترین نوع از پسوریازیس است. در حدود ۸۰ درصد از افراد مبتلا به این بیماری پسوریازیس پلاکی دارند. این امر باعث قرمزی و تکه های ملتهب در مناطقی از پوست می شود. این تکه ها اغلب با فلس های سفید نقره ای یا پلاکی پوشیده شده است. این پلاک ها معمولا در آرنج، زانو، و پوست سر پیدا می شود.

خالدار: نوع خالدار این بیماری در دوران کودکی شایع است. این نوع از پسوریازیس باعث لکه های کوچک صورتی می شود. شایع ترین مناطق مشاهده آن شامل نیم تنه، بازوها و ساق پاها است. این نقاط به ندرت مانند پسوریازیس پلاکی، ضخیم می شوند.

پوسچولر: پسوریازیس پوسچولر در بزرگسالان شایع تر است. این بیماری باعث سفیدی و تاول های پر از چرک در مناطق گسترده ای پوست همراه با قرمزی و التهاب می شود. پسوریازیس پوسچولر به طور معمول به مناطق کوچکتر بدن، مانند دست یا پا حمله می کند.

معکوس: نوع معکوس این بیماری باعث ایجاد نواحی قرمز، براق و ملتهب می شود. تکه های آن در زیر بغل یا سینه، در کشاله ران یا در اطراف چین های پوست در اندام تناسلی مشاهده می شود.

Erythrodermic: این نوع پسوریازیس اغلب بخش های زیادی از بدن را درگیر کرده و بسیار نادر است. پوست در این شرایط  تقریبا آفتاب سوخته به نظر می رسد.

علائم این بیماری

علائم پسوریازیس از فردی به فرد دیگر متفاوت است و به نوع پسوریازیس بستگی دارد. اما شایع ترین علائم پسوریازیس پلاکی عبارتند از:

  • قرمزی و تکه های برآمده و ملتهب پوست
  • فلس های سفید نقره ای یا پلاک های قرمز
  • خشکی پوست که ممکن است ترک خورده و خونریزی داشته باشد.
  • درد در اطراف تکه ها
  • احساس خارش و سوزش در اطراف تکه ها
  • ضخامت پوست
  • درد و تورم مفاصل

این علائم به صورت سیکل ترکیبی هستند. یعنی گاهی اوقات علائم شدید شده و گاهی کاملا از بین می روند.

علت پسوریازیس

دانشمندان هنوز نمی دانند که چه چیزی باعث پسوریازیس می شود. با این حال، به لطف دهه ها پژوهش، آنها یک ایده کلی از دو عامل کلیدی ژنتیک و سیستم ایمنی بدن را ارائه کرده اند.

سیستم ایمنی بدن

پسوریازیس یک بیماری خود ایمنی است. این بیماری خود ایمنی باعث می شود بدن به خودش حمله کند. در پسوریازیس، سلول های سفید خون به نام سلول های T به اشتباه به سلول های پوست حمله می کنند.

در یک بدن معمولی، سلول های سفید خون برای از بین بردن باکتری های مهاجم و مبارزه با عفونت به کار برده می  شوند. این حمله اشتباه باعث می شود که روند تولید سلول های پوست،  برای رفتن به سطح پوست بیشتر شود. نتیجه این عمل ایجاد پلاک و فلس از تجمع سلول های پوست است.

ژنتیک

برخی از افراد ژن هایی داند که آنها را بیشتر مستعد ابتلا به پسوریازیس می کند. با این حال تعداد افرادی که به این ترتیب مبتلا می شوند کم است. حدود ۲ تا ۳ درصد از افراد مبتلا، دارای ژن این بیماری هستند.

محرک پسوریازیس

شایع ترین محرک های ابتلا به این بیماری عبارتند از:

  • استرس
  • الکل
  • آسیب دیدگی پوست
  • داروها (داروهایی مانند لیتیوم، داروهای ضد مالاریا و داروهای درمان فشار خون بالا)
  • عفونت (گلودرد استرپتوکوکی یک محرک شایع است.)

گزینه های درمانی برای پسوریازیس

متاسفانه این بیماری درمان ندارد. هدف درمان هایی که در ادامه ذکر می کنیم کاهش التهاب و فلس، کند کردن رشد سلول های پوست و حذف پلاک ها است. درمانهای موضعی، داروهای سیستمیک و نور درمانی سه دسته از درمان های این بیماری است.

درمان های موضعی

کرم و پماد هایی که به طور مستقیم به پوست مالیده می شود می توانند برای کاهش علائم مفید باشند. درمان موضعی عبارتند از:

  • کورتیکواستروئیدهای موضعی
  • رتینوئیدهای موضعی
  • آنترالین
  • آنالوگ های ویتامین D
  • اسید سالیسیلیک
  • مرطوب کننده ها

داروهای سیستمیک

افراد مبتلا به نوع متوسط و شدید این بیماری و کسانی که به خوبی به انواع درمان های دیگر پاسخ نداده اند، ممکن است نیاز به استفاده از داروهای خوراکی یا تزریق داشته باشند. بسیاری از این داروها دارای عوارض جانبی شدید هستند و حتما باید توسط پزشک تجویز شوند. ابن داروها عبارتند از:

  • متوترکسات
  • سیکلوسپورین
  • بیولوژیک
  • رتینوئیدها

نور درمانی

این درمان با استفاده از اشعه ماورای بنفش (UV) و یا نور طبیعی انجام می شود. نور خورشید بیش از حد می تواند باعث فعال شدن سلول های سفید خون شود. این تحریک سلول های سفید، حمله آن ها را به پوست بیشتر کرده و رشد سلول ها نیز بیشتر می شود. اشعه UVA و UVB می توانند در کاهش علائم مفید باشد.

پسوریازیس چیست و برای درمان آن چه داروهای به کار برده می شود؟
پسوریازیس چیست و برای درمان آن چه داروهای به کار برده می شود؟

داروهای پسوریازیس

رایج ترین داروهای خوراکی و تزریقی عبارتند از:

بیولوژیک: این دسته از داروها باعث تغییر سیستم ایمنی بدن شما شده و از تعامل بین سیستم ایمنی بدن و مسیرهای التهابی جلوگیری می کند. این داروها از طریق داخل وریدی (IV) تزریق می شوند.

رتینوئیدها: این داروها باعث کاهش تولید سلول های پوست می شوند. هنگامی که استفاده از این داروها را متوقف کنید، علائم بیماری باز می گردند. عوارض جانبی این داروها عبارتند از ریزش مو و التهاب لب. به دلیل خطر بالای ایجاد نقص در جنین، زنانی که باردار هستند و یا ممکن است در سه سال آینده باردار شوند نباید از رتینوئیدها استفاده کنند.

سیکلوسپورین: این دارو مانع از پاسخ سیستم ایمنی بدن شده و می تواند علایم را تسکین دهد. این روند بدان معنی است که سیستم ایمنی بدن به طور کلی ضعیف شده، بنابراین ممکن است فرد به آسانی بیمار شود. عوارض جانبی این دارو شامل مشکلات کلیه و بالا بردن فشار خون است.

متوتروکسات: مانند سیکلوسپورین، این دارو سیستم ایمنی بدن را سرکوب می کند. اما اگر در دوز پایین استفاده شود ممکن است عوارض جانبی کمتری داشته باشد. اما در دراز مدت می تواند عوارض جانبی جدی ایجاد کند. این عوارض عبارتند از آسیب کبدی و کاهش تولید سلول های قرمز و سفید خون.

توصیه های رژیم غذایی برای افراد مبتلا به پسوریازیس

غذا نمی تواند این بیماری را درمان کند اما می تواند علائم را کاهش دهد. این پنج تغییر در شیوه زندگی ممکن است در عود کردن و کاهش علائم مفید باشد:

از دست دادن وزن: کاهش وزن ممکن است شدت بیماری را کاهش دهد. از دست دادن وزن همچنین ممکن است درمان ها را موثر تر کند. معلوم نیست که وزن چگونه با پسوریازیس در تعامل است. بنابراین حتی اگر نشانه های شما بدون تغییر باقی می ماند، از دست دادن وزن باز هم برای سلامت کلی شما خوب است.

مصرف غذاهای سالم برای قلب: کاهش مصرف چربی های اشباع، که در محصولات حیوانی مانند گوشت و لبنیات یافت می شود، افزایش مصرف پروتئین بدون چربی که حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ است، مانند ماهی آزاد، ساردین و میگو و مصرف منابع گیاهی امگا ۳S شامل گردو، دانه کتان و سویا می توانند در روند بهبودی شما موثر باشند.

اجتناب از مصرف غذاهای محرک: پسوریازیس باعث التهاب می شود. غذاهای خاصی نیز باعث التهاب می شوند. بنابراین اجتناب از مصرف آن غذاها ممکن است علائم را بهبود بخشد. این غذاها شامل گوشت قرمز، شکر تصفیه شده، غذاهای فرآوری شده و محصولات لبنی است.

نوشیدن الکل کمتر: مصرف الکل می تواند خطر شعله ور شدن را افزایش دهد. پس برای بهبود الکل را ترک کنید.

مصرف ویتامین ها: برخی از پزشکان ترجیح می دهند رژیم غذایی غنی از ویتامین را برای بیماران تجویز کنند. در این زمینه باید با پزشک مشورت کنید.