آیا بافت متراكم سينه خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش می دهد؟

پستان عضوی در بدن است که تا زمان بلوغ در پسران و دختران یک شکل و یک اندازه است. اما بعد از دوران بلوغ زنان تراکم در بافت سینه را تجربه می کنند. به این صورت پستان های آن ها شکل سینه زنانه را به خود می گیرد. سینه های زنان غدد پستانی و یا بافت غده ای هستند که، سلول های تولید کننده شیر را در خود نگه می داند. آن ها همچنین بافت همبندی دارند که شامل پیه یا بافت چربی است. این بافت شکل سینه را تشکیل می دهند. بافت متراکم سینه لزوما احساس خاصی در بدن ایجاد نمی کند. تراکم در بافت سینه ها تنها از طریق ماموگرافی که یک نوع عکس اشعه X است، تشخیص داده می شود. ماموگرام نشان می دهد که بافت غالب سینه چیست؟

بافت متراکم سینه به افزایش خطر ابتلا به سرطان پستان مرتبط است. مطالعات نشان می دهد که زنانی که بافت بسیار متراکم در پستان دارند، نسبت به زنانی که بافت سینه هایشان تراکم کمی دارد، ۴ تا ۶ برابر بیشتر به سرطان پستان مبتلا می شوند.
سایر عوامل خطرساز برای سرطان پستان عبارتند از:

  • زن بودن
  • سن بالا
  • سیگار کشیدن
  • سابقه خانوادگی سرطان پستان
  • نژاد و قومیت

اگر شما یا اعضای خانواده دارای ژن های مرتبط با سرطان پستان، مانند ژن های BRCA1 و BRCA2 باشید، ممکن است در معرض خطر بالاتری برای ابتلا قرار داشته باشید.

ساختار پستان

اطلاع از ساختار پستان می تواند درک شما را از بافت متراکم سینه بهتر کند. عملکرد بیولوژیکی پستان تولید شیر برای شیردهی است. منطقه برآمده و تیز آن نوک پستان نام دارد و به اطراف این ناحیه که قهوه ای رنگ است آرئول گفته می شود. داخل پستان غده ای، چرب و تشکیل شده از بافت همبند است. سیستمی از غدد لنفاوی، به نام زنجیره پستانی داخلی، در سینه وجود دارد که توسط مرکز قفسه سینه اداره می شود.

بافت غده ای

بافت غده ای متشکل از یک شبکه پیچیده از ساختارهای طراحی شده برای حمل شیر به نوک پستان هستند. این بخش؛ غده پستان را به بخشی به نام لوب تقسیم می کند. در داخل هر لوب، لوب های کوچکتری به نام لوبول قرار دارند، که تولید شیر می کنند. شیر از طریق مجاری کوچک گرد هم می آیند و به کانال های بزرگتری که برای نگه داشتن شیر طراحی شده اند، می ریزند. این مجاری در نوک پستان پایان می یابند.

بافت همبند

بافت همبند در پستان شکل و حمایت لازم را از سینه ها فراهم می کند. بافت های عضلانی در اطراف نوک پستان و مجاری قرار دارند، و به فشار شیر به سمت داخل و خارج از نوک پستان کمک می کنند. در پستان اعصاب، رگهای خونی و عروق لنفاوی نیز وجود دارد. بافت پستان از داخل تا وسط قفسه سینه و از خارج تا زیر بغل امتداد پیدا کرده است. عروق لنفاوی مایع و پلاسما پروتئین اضافی را از غدد لنفاوی تخلیه می کنند. بسیاری از این ضایعات به گره ها زیر بغل می روند. مابقی آن ها نیز به گره های واقع در وسط قفسه سینه وارد می شوند.

بافت چربی، بافتی است که بیشتر در پستان عمر می کند. در واقع پس از یائسگی، سینه معمولا بیشتر از چربی تشکیل شده و کمتر شامل سایر بافت های همبند و غدد است. دلیل این موضوع این است که در زنان یائسه تعدادی لوبول ها کاهش یافته و یا اندازه آن ها کوچک می شود.

علت بافت متراکم سینه چیست؟

بافت متراکم سینه در بسیاری از موارد انجام ماموگرافی طبیعی است. بر اساس گزارش مجله Journal of the National Cancer Institute ، نزدیک به ۴۰ درصد از زنان در ایالات متحده دارای سینه های متراکم هستند. عواملی که احتمال متراکم شدن بافت سینه را افزایش می دهند عبارتند از:

  • میانسالی به ویژه قرار گرفتن در سنین ۴۰ تا ۵۰ سال
  • بالا بودن وزن تولد
  • وزن بالا بدن در نوجوانی و بزرگسالی
  • استفاده از هورمون درمانی، به ویژه برای درمان علائم یائسگی
  • نداشتن فرزند
  • یائسگی زودرس

بافت متراکم سینه می تواند ارثی باشد. بنابراین اگر مادرتان سینه های متراکم داشته باشد امکان تراکم در سینه های شما نیز بالا می رود.

برای تشخیص بافت متراکم سینه چه آزمایشاتی لازم است؟

هنگامی که رادیولوژیست به تصاویر ایجاد شده توسط ماموگرفی نگاه می کند، بافت ها داخل سینه سیاه و سفید هستند. بافت همبند غده ای و متراکم در این تصاویر سفید است زیرا این بافت اجازه نمی دهد که اشعه X از خودش عبور کند. در این حالت گفته می شود بافت متراکم در سینه وجود دارد.

اشعه X از بافت چربی ساده تر عبور می کند. بنابراین مناطقی که بافت چربی وجود دارد، سیاه تر است. این موضوع نشان می دهد که تراکم کمتری در این نواحی وجود دارد. پس اگر بیشتر مناطق ایجاد شده توسط مامو گرافی سفید باشد نشان دهنده این است که بافت متراکم سینه وجود دارد.

ترکیبات مختلف از بافت پستان طی یک سیستم طبقه بندی به نام (BI-RADS) به شرح زیر می باشد:

نام ترکیب BI-RADS توصیف بافت پستان توانایی تشخیص سرطان
A: اکثرا چربی در این طبقه بندی بیشتر بافت پستان چربی است و بافت غددی و همبند کم است. سرطان به احتمال زیاد در اسکن نشان داده خواهد شد.
B: تراکم کم بافت سینه عمدتا چربی با چند کانون تشکیل شده از بافت همبند و غددی می باشد. سرطان به احتمال زیاد در اسکن نشان داده خواهد شد.
C: تراکم متعادل مقدار چربی، بافت همبند و بافت غده ای در تمام پستان پراکنده است. کانون سرطان کوچک است و به سختی قابل دیدن می باشد.
D: تراکم زیاد مقدار قابل توجهی از بافت همبند و غددی در پستان وجود دارد. سرطان ممکن است با این بافت ها ترکیب شده و به سختی تشخیص داده شود.
آیا بافت متراکم سینه خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش می دهد؟
آیا بافت متراکم سینه خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش می دهد؟

سینه های متراکم چگونه بر روی خطر ابتلا به سرطان تاثیر می گذارد؟

افزایش خطر ابتلا به سرطان

سینه های متراکم تفسیر ماموگرافی را سخت تر می کنند. برخی مطالعات نشان داده اند که زنان دارای سینه های بسیار متراکم، تقریبا چهار تا شش برابر بیشتر از زنانی که سینه هایشان بیشتر از چربی تشکیل شده است، در معرض خطر ابتلا به سرطان پستان قرار دارند.

به نظر می رسد که سرطان در مناطقی که پستان متراکم است بیشتر رشد می کند. این نشان می دهد که رابطه سببی بین بافت متراکم سینه و سرطان وجود دراد، اما رابطه دقیق آن ناشناخته است. تحقیقات همچنین نشان می دهد که زنانی که سینه های متراکم دارند مجاری و لوب بیشتری نیز در سینه ها وجود دارد. این عامل خطر سرطان را افزایش می دهد. زیرا سرطان اغلب در این مکان ها شکل می گیرد. البته تراکم در سینه ها به شانس زنده ماندن ربطی ندارد و بر روی درمان سرطان پستان تاثیر نمی گذارد اما مطالعه نشان می دهد که متراکم بودن سینه ها، در زنانی که چاق هستند و یا تومور آن ها بیش از ۲ سانتی متر می باشد، شانس زنده ماندن کمتری ایجاد می کند.

عدم تشخیص سرطان

به طور سنتی، پزشکان از ماموگرافی برای تشخیص ضایعاتی که به طور بالقوه برای سینه ها مضر هستند استفاده می کنند. این توده یا ضایعات معمولا به صورت لکه های سفید در مناطق سیاه و یا خاکستری ظاهر می شوند. اما اگر سینه های متراکم باشد، بافت همبند نیز نقطه های سفید ایجاد می کند. بنابراین این موضوع باعث می شود که پزشکان برای تشخیص سرطان دچار مشکل شوند.

بر اساس گزارش موسسه National Cancer، حدود ۲۰ درصد از سرطان ها در ماموگرافی تشخیص داده نمی شوند. این عدد در زنانی که سینه های متراکم دارند ۴۰ تا ۵۰ درصد است. همچنین مطالعات نشان داده اند که ماموگرافی دیجیتال و ۳-D برای تشخیص سرطان در سینه های متراکم بهتر هستند زیرا تصاویر دیجیتال واضح تر است.

چگونه می توان خطر ابتلا به سرطان را کاهش داد؟

شما می توانید با چند اقدام ساده مثل ورزش منظم، پرهیز از سیگار کشیدن و محدود کردن مصرف الکل، خطر ابتلا به سرطان را کاهش دهید. از طرفی رژیم غذایی سالم نیز برای پیشگیری پیشنهاد می شود. اما به یاد داشته باشید که با توجه به مطالعه منتشر شده در Cancer Epidemiology, Biomarkers & Prevention، رژیم های غذایی بر روی تراکم پستان تاثیر نمی گذارد. این مطالعه هیچ ارتباطی بین تراکم پستان و مصرف موارد زیر پیدا نکرده است:

  • کربوهیدرات
  • فیبر خام
  • پروتئین ها، از جمله پروتئین حیوانی
  • کلسیم
  • کافئین

داشتن سینه های متراکم لزوما به این معنی نیست که شما به سرطان پستان مبتلا می شوید. بلکه اطلاع داشتن از میزان تراکم پستان ها موجب می شود بتوانید از سرطان پیشگیری کنید. در این حالت معمولا توصیه می شود بعد از تشخیص بافت متراکم سینه به صورت مداوم آزمایشات غربالگری انجام دهید. به طور کلی این زنان باید بعد از ۴۵ سالگی به صورت سالانه ماموگرافی انجام دهند.

بر اساس گزارش انجمن سرطان آمریکا American Cancer Society ، زنانی که از هورمون درمانی استفاده می کنند نیز باید سالانه آزمایش تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) را انجام دهند. MRI ها گاهی اوقات می تواند در ارزیابی سینه های بسیار متراکم مفیدتر باشد.