۶ خاصیت و کاربرد روغن سویا برای بدن

روغن سویا یک روغن نباتی است که از دانه های گیاه سویا استخراج می شود. فقط بین سال های ۲۰۱۸ تا ۲۰۱۹ حدود ۶۲ میلیون تن روغن سویا در سراسر جهان تولید شده است. به همین جهت می توان گفت که این روغن یکی از پرمصرف ترین روغن های مخصوص پخت و پز در دنیا محسوب می شود.

ضمن این که این روغن کاربردهای بسیار متنوعی نیز دارد و می توان از آن در تهیه انواع غذاهای سرخ کردنی و پختنی استفاده کرد. به علاوه مصرف این روغن می تواند خواص زیادی برای بدن ما داشته باشد. به خصوص وقتی که صحبت از سلامت قلب، پوست و استخوان ها می شود.

در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت می خواهیم شما را بیشتر با خواص و کاربردهای روغن سویا آشنا کنیم. با ما همراه شوید.

خواص روغن سویا

نقطه دود بالا

نقطه دود روغن به دمایی گفته می شود که در آن چربی های درون روغن شروع به تجزیه شدن و اکسیداسیون می کنند. این روند منجر به تشکیل ترکیبات مضر و بیماری زا به نام رادیکال های آزاد در روغن شده و می تواند باعث ایجاد استرس اکسیداتیو در بدن شود.

روغن سویا دارای نقطه دود نسبتاً بالایی است. این روغن می تواند حدودا ۴۵۰ درجه فارنهایت (۲۳۰ درجه سانتیگراد) را بدون این که تجزیه شود؛ تحمل کند.

برای این که درک بهتری از تحمل این روغن داشته باشید کافی است بدانید که روغن زیتون خالص و تصفیه نشده دارای نقطه دود حدودا ۳۷۵ درجه فارنهایت (۱۹۱ درجه سانتیگراد) است. در حالی که روغن کانولا در دمایی بین ۴۲۸ الی ۴۵۰ درجه فارنهایت (۲۲۰ الی ۲۳۰ درجه سانتیگراد) به نقطه دود می رسد.

این ویژگی باعث می شود که بتوانید از روغن سویا برای روش های مختلف پخت و پز که باید در آنها مواد غذایی را در دمای حرارت بالا طبخ کنید؛ مانند برشته کردن، گریل کردن و سرخ کردن استفاده کنید. زیرا که این روغن بدون تجزیه شدن می تواند در برابر دمای زیاد مقاومت کند.

سرشار از چربی های سالم و مفید برای قلب

روغن سویا بیشتر از اسیدهای چرب اشباع نشده تشکیل شده است. این اسیدها یک نوع چربی سالم و مفید برای قلب محسوب شده و خواص فراوانی برای بدن ما دارند. در حقیقت مطالعات نشان داده اند که جایگزینی چربی های اشباع شده با چربی های اشباع نشده در رژیم غذایی می تواند ریسک ابتلا به بیماری های قلبی را پایین بیاورد.

یک بررسی بزرگ که در آن نتایج ۸ تحقیق مورد مطالعه قرار گرفت نشان داد که وقتی شرکت کنندگان ۵ درصد از کل کالری روزانه خود را به جای مصرف چربی های اشباع شده، به مصرف چربی های اشباع نشده اختصاص می دهند؛ خطر ابتلا به بیماری های قلبی در بدنشان ۱۰ درصد کاهش پیدا می کند.

جایگزینی چربی های اشباع شده با چربی های اشباع نشده ممکن است سطح کلسترول LDL (کلسترول بد) را کاهش دهد. همانطور که می دانید این نوع کلسترول یکی از عوامل خطر اصلی برای ابتلا به بیماری های قلبی محسوب می شود.

علاوه بر این روغن سویا حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ است که می توانند به کاهش التهاب و محافظت از بدن در برابر بیماری های قلبی کمک کنند.

حمایت از سلامت استخوان ها

فقط ۱ قاشق غذاخوری (۱۵ میلی لیتر) روغن سویا ۲۵ میکروگرم ویتامین K دارد. این مقدار حدود ۲۰٪ از نیاز روزانه بدن به این ویتامین را تامین می کند. اگرچه ویتامین K بیشتر به دلیل تأثیری که بر روی لخته شدن خون دارد شهره است؛ اما این ویتامین در تنظیم متابولیسم استخوان ها نیز نقش اساسی دارد.

تحقیقات نشان داده اند که ویتامین K برای سنتز پروتئین های خاصی مانند استئوکلسین که برای حفظ توده استخوانی ضروری هستند؛ مفید است.

طبق نتایج یک مطالعه که ۲۵۹۱ نفر در آن شرکت کرده بودند؛ مصرف کم ویتامین K موجب کاهش تراکم مواد معدنی در استخوان های زنان می شود.

یک مطالعه ۲ ساله دیگر نیز که بر روی ۴۴۰ زن انجام شد نشان داد که مصرف ۵ میلی گرم ویتامین K به صورت روزانه با کاهش خطر ابتلا به شکستگی های استخوانی در ارتباط است.

از این گذشته یک مطالعه دیگر که روی حیوانات انجام شد نیز نشان داد که دادن روغن سویا به موش ها به مدت ۲ ماه باعث کاهش علائم التهاب و متعادل شدن سطح مواد معدنی در خون و استخوان ها می شود. این موضوع نشان می دهد که ویتامین K ممکن است به جلوگیری از کاهش تراکم استخوان کمک کند.

با این حال به مطالعات بزرگ و با کیفیت تری برای ارزیابی تأثیر روغن سویا بر روی سلامت استخوان های بدن انسان نیاز داریم.

حاوی اسیدهای چرب امگا ۳

در هر وعده روغن سویا مقدار زیادی اسید چرب امگا ۳ یافت می شود. برخی از انواع روغن سویا با اسید استاریدونیک نیز غنی شده اند. تصور می شود این منبع گیاهی که حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ زیادی است؛ نسبت به منابع دیگر مانند ماهی پایدارتر و کاربردی تر است.

طبق نتایج یک مطالعه ۱۲ هفته ای که دارای ۲۵۲ شرکت کننده بود؛ مصرف یک کپسول روغن سویا و ۱ قاشق غذاخوری (۱۵ میلی لیتر) روغن سویا غنی شده با اسید استاریدونیک در روز باعث افزایش سطح اسیدهای چرب امگا ۳ در خون می شود.

اسیدهای چرب امگا ۳ فواید زیادی برای بدن داشته و نقش اساسی در سلامت قلب، رشد جنین، عملکرد مغز و تقویت سیستم ایمنی دارند. مصرف زیاد اسیدهای چرب امگا ۳ می تواند به کاهش التهاب کمک کند. همانطور که می دانید پزشکان معتقدند که التهاب در ایجاد بیماری های مزمن مانند بیماری های قلبی، سرطان و دیابت نقش دارد.

با این حال به خاطر داشته باشید که این روغن نسبت به اسیدهای چرب امگا ۳ اش حاوی اسیدهای چرب امگا ۶ زیادی است. درست است که بدن به هر دو نوع اسید چرب نیاز دارد؛ اما اکثر افراد اسیدهای چرب امگا ۶ بیشتری نسبت به امگا ۳ دریافت می کنند. این عامل می تواند به ایجاد التهاب و بیماری های مزمن کمک کند.

به همین دلیل بهتر است روغن سویا را با انواع مواد غذایی دیگر مانند ماهی سالمون، تخم کتان و گردو که حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ هستند استفاده کنید.

ارتقاء دهنده سلامت پوست

در لیست مواد اولیه سرم های مراقبت از پوست، ژل ها و لوسیون های مختلفی می توانید نام این روغن را پیدا کنید. برخی از تحقیقات نشان داده اند که روغن سویا ممکن است برای سلامت پوست مفید باشد.

به عنوان مثال یک مطالعه که بر روی شش نفر انجام شد نشان داد که استفاده از این روغن روی پوست آنها سد طبیعی پوست را تقویت کرده و به حفظ رطوبت کمک می کند.

یک مطالعه دیگر نیز نشان داد که استفاده از روغن سویا به صورت موضعی به محافظت از بدن در برابر التهابات پوستی ناشی از اشعه ماوراء بنفش کمک می کند. روغن سویا همچنین سرشار از ویتامین E است. این ویتامین یک ماده مغذی ضد التهابی محسوب می شود که می تواند از سلامت پوست پشتیبانی کند.

مطالعات نشان داده اند که ویتامین E ممکن است در برابر آسیب های پوستی از بدن محافظت کرده و به درمان برخی از بیماری های پوستی مانند آکنه و درماتیت آتوپیک کمک کند.

کاربردهای متنوع و آسان

روغن سویا یک طعم ملایم و خنثی‌ دارد . به همین دلیل تقریباً می توان از آن برای تهیه انواع غذاها استفاده کرد. به خصوص با سرکه، نمک و فلفل بسیار عالی می شود.

همانطور که گفتیم این روغن نقطه دود بالایی دارد. بنابراین می توان آن را به جای روغن های دیگر پخت و پز برای انواع روش های طبخ و روی حرارت زیاد استفاده کرد. به جای سایر مواد مانند روغن زیتون، روغن کانولا یا دیگر روغن های گیاهی نیز می توانید در غذاهای مورد علاقه خود از روغن سویا استفاده کنید.

جدای از پخت و پز با روغن سویا، می توانید آن را روی مو یا پوست خود بمالید و به عنوان یک مرطوب کننده طبیعی از آن استفاده کنید. علاوه بر این برخی از افراد از این روغن به عنوان یک روغن حامل برای رقیق کردن اسانس های گیاهی دیگر قبل از مصرف آنها بر روی پوست استفاده می کنند.

نکته آخر

روغن سویا نوعی روغن پخت و پز است که خواص زیادی برای بدن ما دارد. این روغن به طور خاص ممکن است به ارتقاء سلامت پوست، کاهش سطح کلسترول، جلوگیری از کاهش تراکم استخوان و تأمین اسیدهای چرب امگا ۳ برای بدن کمک کند.

علاوه بر این نقطه دود بالا و عطر و طعم خنثی که این روغن دارد؛ باعث می شود که بتوانید به سادگی از آن به عنوان بخشی از برنامه غذایی خود و در انواع غذاها استفاده کنید.