زخم گلو ؛ علل، نشانه ها، درمان و روش های پیشگیری

زخم گلو معمولا به ضایعات و زخم های باز در گلو گفته می شود. گاهی این زخم ها در مری نیز ایجاد می شوند. مری لوله تو خالی است که گلو را به معده متصل می کند. این زخم در صورتی که در نزدیکی تارهای صورتی ایجاد شوند می توانند بر روی صدا نیز تاثیر بگذارند. این نوع زخم ها معمولا زمانی که به بیماری مبتلا می شوید، ایجاد می شوند. زمانی که غشای مخاطی دچار آسیب شده و درمان نشود نیز ممکن است شاهد چنین زخمی باشید.

زخم در گلو می تواند باعث ایجاد قرمزی و تورم در انتهای دهان شود. گاهی حتی زخم ها موجب می شوند که بلعیدن و صحبت کردن نیز دشوار شود. در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت به معرفی علل، نشانه ها، درمان و روش های پیشگیری از زخم گلو خواهیم پرداخت.

علل ایجاد زخم گلو

زخم های گلو می تواند ناشی از موارد زیر باشند:

  • استفاده از شیمی درمانی و پرتو درمانی برای درمان سرطان
  • ابتلا به عفونت با مخمر، باکتری یا ویروس
  • سرطان اوروفارنکس. این نوع سرطان، سرطانی است که در بخشی از گلو که درست در پشت دهان واقع شده، ایجاد می شود.
  • هرپانژین، یک بیماری ویروسی در کودکان است که باعث ایجاد زخم در دهان و عقب گلو می شود.
  • سندرم بهجت، بیماری است که موجب التهاب در پوست، پوشش دهان و سایر قسمت های بدن می شود.

زخم های مری نیز ممکن است ناشی از موارد زیر باشند:

  • بیماری ریفلاکس معده (GERD)، در این بیماری جریان اسید به طوری منظم از معده به داخل مری وارد می شود و به اصطلاح برگشت اسید رخ می دهد.
  • عفونت مری ناشی از ویروس هایی مثل ویروس تبخال (HSV)، ویروس نقص ایمنی بدن انسان (HIV)، ویروس پاپیلوم انسان (HPV) یا سیتومگالوویروس (CMV)
  • مصرف تحریک کننده هایی مانند الکل و داروهای خاص
  • استفاده از شیمی درمانی و یا درمان های تابشی برای سرطان
  • استفراغ بیش از حد

زخم ها تارهای صوتی که به نام گرانولوم نیز شناخته می شوند می توانند ناشی از موارد زیر باشند:

  • تحریک بیش از حد ناشی از صحبت کردن یا آواز خواندن
  • ریفلاکس معده
  • عفونت های مکرر دستگاه تنفسی فوقانی
  • قرار دادن لوله در مری برای انجام تنفس راحت تر در طول عمل جراحی

علائم زخم گلو

ممکن است علائمی همراه با زخم های گلو در بدن وجود داشته باشند. اگر علائم زیر را دارید حتما به پزشک مراجعه کنید.

  • زخم داخل دهان یا روی زبان
  • مشکل بلعیدن
  • لکه های سفید یا قرمز در گلو
  • تب
  • احساس درد در دهان یا گلو
  • وجود توده گرد در گردن
  • بوی بد دهان
  • ایجاد مشکل در زمان جابجایی فک
  • سوزش سر دل
  • درد قفسه سینه

درمان زخم گلو

این که چه درمانی توسط پزشک برای شما تجویز می شود بستگی به آن چیزی دارد که باعث ایجاد زخم گلو شده است. درمان شما ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • داروهای آنتی بیوتیک یا ضد قارچ ها برای درمان عفونت باکتریایی یا مخمر
  • داروهای ضد درد مانند استامینوفن (تیلنول) برای گلو درد ناشی از زخم
  • داروهای شستشو دهنده برای کمک به کاهش درد و بهبودی

برای درمان زخم مری، ممکن است موارد زیر لازم باشد:

  • آنتی اسیدها، مسدود کننده های گیرنده H2 یا مهار کننده های پروتون پمپ برای خنثی کردن یا کاهش میزان اسید معده که باعث ایجاد ناراحتی شده اند.
  • آنتی بیوتیک ها یا داروهای ضد ویروسی برای درمان عفونت

زخم های ایجاد شده در تارهای صوتی نیز با موارد زیر تحت درمان قرار می گیرند:

  • استراحت دادن به تارهای صوتی و اجتناب از صحبت کردن
  • صوت درمانی
  • درمان ریفلاکس اسید معده

در صورتی که روش های درمان ذکر شده موثر نباشند، عمل جراحی انجام می شود.

برای از بین بردن درد ناشی از زخم گلو می توانید درمان های خانگی زیر را نیز امتحان کنید:

  • اجتناب از مصرف غذاهای تند، گرم و اسیدی. این غذاها می توانند زخم ها را حتی بیشتر تحریک کنند.
  • اجتناب از مصرف داروهایی که می توانند گلو شما را تحریک کنند. آسپرین، ایبوپروفن و آلندرونیک اسید جزء این داروها می باشند.
  • نوشیدن مایعات سرد یا مکیدن چیزی های خنک مانند تکه های یخ برای تسکین زخم
  • مصرف مایعات کافی در طول روز
  • در مورد داروهای شستشو دهنده و بی حس کننده یا دارو تسکین درد گلو می توانید از پزشک دارو ساز داروخانه نیز کمک بگیرید.
  • استفاده از آب نمکی گرم یا مخلوطی از نمک، آب و جوش شیرین برای غرغره
  • اجتناب از مصرف سیگار و الکل. این مواد نیز می توانند باعث تحریک گلو شوند.

جلوگیری از زخم گلو

در برخی از مواقع ممکن است قادر به جلوگیری از برخی از دلایل ایجاد زخم در گلو، مانند درمان سرطان نباشید. اما برخی از علل ایجاد این نوع زخم ها قابل پیشگیری هستند. برای پیشگیری از دستورات زیر پیروی کنید:

ریسک ابتلا به عفونت را در بدن کاهش دهید: با شستن دست ها به صورت مرتب در طول روز، مخصوصا قبل از غذا خوردن و بعد از استفاده از سرویس بهداشتی، مراقب سلامتی خوب باشید. همچنین دور بودن از افرادی که به نظر بیمار می رسند نیز برای پیشگیری مناسب است. انجام واکسیناسیون به صورت دوره ای احتمال عفونت را کم می کند.

ورزش کنید و غذاهای سالم بخورید: برای جلوگیری از ریفلاکس اسید معده، سعی کنید وزنتان را در شرایط ایده آل نگه دارید. وزن اضافی می تواند روی معده شما فشار آورده و اسید را به داخل مری وارد کند. خوردن چند وعده غذایی کوچک به جای سه عدد بزرگ یکی از راه های کاهش خطر ابتلا به ریفلاکس است. اجتناب از مصرف غذاهایی که باعث ریفلاکس اسید می شوند مانند غذاهای تند، اسیدی، چرب و غذاهای سرخ شده نیز راه موثر دیگری است. قرار دادن سر، بالاتر از معده در زمان خواب نیز از ریفلاکس جلوگیری می کند.

در صورت لزوم داروهایتان را کنترل کنید: اگر داروهایی که مصرف می کنید می توانند باعث ایجاد زخم گلو شوند، از پزشک در مورد تعویض دارو سوال کنید. گاهی تغییر دوز دارو نیز به اندازه کافی برای درمان زخم گلو مفید است.

سیگار نکشید: سیگار خطر ابتلا به سرطان را افزایش می دهد و می تواند به ایجاد زخم های گلو کمک کند. سیگار کشیدن همچنین باعث تحریک گلو و ضعیف شدن دریچه ای که اسید را از معده به مری باز می گرداند شود.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر دچار زخم گلو هستید که چند روز ادامه دارد و همراه با چند نمونه از علائم زیر است حتما به پزشک مراجعه کنید:

  • بلع دردناک
  • بثورات پوستی
  • تب، لرز
  • سوزش سر دل
  • کاهش ادرار (نشانه ای از کم آبی بدن است)

اگر این علائم جدی تر را در بدن مشاهده کردید حتما با اورژانس تماس بگیرید:

  • مشکل تنفسی یا بلع
  • سرفه یا استفراغ خون
  • درد قفسه سینه
  • تب بیش از ۱۰۴ درجه فارنهایت (۴۰ درجه سانتیگراد)

چشم انداز

چشم انداز بیماری شما به شرایطی که زخم در گلو ایجاد کرده و نحوه درمان آن بستگی دارد.

  • زخم های گلو باید در عرض چند هفته بهبود یابد. مصرف دارو برای کاهش اسید معده نیز می تواند باعث بهبودی شود.
  • زخم های گلو ناشی از شیمی درمانی، پس از پایان درمان سرطان، باید از بین بروند.
  • بعد از چند هفته، زخم ایجاد شده روی تارهای صورتی باید با استراحت بهبود یابد.
  • عفونت معمولا طی یک یا دو هفته از بین می رود. آنتی بیوتیک ها و داروهای ضد قارچی می توانند به درمان عفونت باکتری یا مخمر کمک کرده و آن را تسریع بخشند.