آب یکی از مهمترین موادی است که باید به صورت روزانه به بدن ما برسد. زیرا بسیاری از فعالیت های و عملکردهای بدنمان بدون وجود آب به درستی انجام نخواهند شد. به عنوان مثال سوخت و ساز یا سیستم گردش خون به طور جدی به این ماده نیاز دارند. زمانی که در طول روز به اندازه کافی آب ننوشید، عوارض بسیاری به سراغتان خواهد آمد. یکی از این عوارض سردرد کم آبی بدن است.
البته تحقیقات کمی وجود دارد که از سردرد کم آبی بدن حمایت کند. با این وجود نبود تحقیقات کم در این زمینه نمی تواند ثابت کند که سردرد ناشی از کم آبی بدن واقعی نیست. خواندن ادامه این مطلب مجله پیام سلامت به شما کمک می کند تا اطلاعاتی در مورد نشانه ها، علل، روش های درمان و روش های پیشگیری از سردرد کم آبی بدن به دست آورید.
علائم سردرد کم آبی بدن
سردرد کم شدن آب بدن می تواند احساسات متفاوتی را برای افراد مختلف ایجاد کند. اما معمولا علائمی که ایجاد می کند مشابه علائم سردردهای شایع است. برای بسیاری از افراد که به این نوع از سر درد مبتلا می شوند، درد ایجاد شده ثابت و دائم است. اما گاهی نیز افراد مبتلا به آن احساس می کنند که درد ضربانداری در شقیقه ها دارند که با انجام فعالیت بدنی بدتر می شود.
یک بررسی کوچک در مجله پزشکی Headache منتشر شده که نشان می دهد در میان افراد مصاحبه شده در این تحقیق، از هر ۱۰ نفر، ۱ نفر سردرد کم آبی بدن را تجربه کرده بودند. این پاسخ دهندگان سردرد ایجاد شده بر اثر کم شدن آب بدن را به عنوان دردی توصیف کرده اند که به مرور بدتر شده و زمانی که سر را حرکت می دهند، خم می شوند و به اطراف بدن نگاه می کنند شدیدتر می شود. بسیاری از این شرکت کنندگان بین ۳۰ دقیقه تا ۳ ساعت بعد از نوشیدن آب احساس تسکین کامل داشتند.
مطالعه دیگری که بر روی افراد مبتلا به میگرن مزمن و سردردهای انتشاری انجام شد نشان داد که در ۳۴ نفر از ۹۵ نفر آن ها، کم شدن آب بدن یکی از عوامل محرک میگرن بوده است. علائم و نشانه های میگرن به طور گسترده ای متفاوت است. اما ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درد شدید در یک طرف سر
- حالت تهوع
- دیدن هاله بصری
از طرفی علائم خفیف و متوسط کم آبی بدن نیز عبارتند از:
- تشنگی
- خشکی دهان و چسبنده شدن آن
- کم شدن ادرار
- تیره شدن ادرار
- سردی و خشکی پوست
- گرفتگی عضلات
چه چیزی باعث سردرد کم آبی بدن می شود؟
همان طور که از نام این نوع سردرد مشخص است، مسبب اصلی آن کم شدن آب موجود در بدن است. کم شدن آب بدن نیز زمانی رخ می دهد که ما در طول روز به میزان کافی آب مصرف نکنیم. این به این معنی نیست که هر زمان که تشنه شدیم آب مصرف کنیم. خیر. بدن ما به میزان معینی آب نیاز دارد که باید آن را در طول روز تامین کنیم. ممکن است شما هرگز در طول روز تشنه نشوید اما بدنتان دچار کم آبی باشد.
ضمن این که کم آبی بدن در طی فعالیت های بدنی مانند ورزش کردن، از طریق تعریق رخ می دهد. در روزهای گرم تابستان، به خصوص اگر در مناطقی زندگی می کنید که آب و هوای گرم و مرطوب دارد، مقدار قابل توجهی آب از طریق عرق کردن از بدن خارج می شود. کم شدن آب بدن یک عارضه جانبی شایع بسیاری از داروهای ضد درد و مسکن نیز می باشد.
همان طور که گفتیم، بدن ما برای انجام فعالیت ها و وظایف مهم خود به این ماده حیاتی نیاز دارد. به طوری که کم آبی می تواند بسیار خطرناک باشد. تا جایی که کم آبی شدید می تواند به آسیب های مغزی و مرگ منتهی شود. کم آبی شدید در بین افراد زیر شایع تر است:
- کودکان
- افراد مسن
- افراد مبتلا به بیماری های مزمن
- افرادی که دسترسی به آب آشامیدنی سالم ندارند.
سردرد کم آبی بدن تنها بخش ملایم و کوچکی از عوارض کم آبی است.
درمان سردرد کم آبی بدن
برای رفع این نوع سردرد ۴ درمان اصلی زیر وجود دارد.
نوشیدن آب
یادتان باشد که بعد از ابتلا به سردرد، اولین چیزی که باید سراغش بروید آب است. اگر سردردتان ناشی از کم شدن آب بدن باشد، نهایتا ظرف ۳ ساعت از نوشیدن ۲ الی ۳ لیوان آب ساده تصفیه شده، بهبود پیدا می کند. یادتان باشد که این میزان آب را هرگز نباید سریع بنوشید. به طور کلی اگر بدن دچار کم آبی باشد، بهتر است آبی که قرار است به آن برسد را جرعه جرعه مصرف کنیم. مصرف سریع آب موجب می شود که استفراغ ایجاد شود. گاهی توصیه می شود که به جای مصرف آب، چند تکه یخ در دهانتان بگذارید تا با آب شدن آن ها بدتان کم کم به آب دسترسی داشته باشد.
نوشیدنی های الکترولیتی
الکترولیت ها مواد معدنی مهمی مانند کلسیم و پتاسیم در بدن ما هستند که برای انجام عملکردهای مختلف از آن ها استفاده می شود. این مواد معدنی از طریق غذا ها و نوشیدنی هایی که استفاده می کنیم به بدنمان می رسند. کم شدن آب بدن می تواند تعادل الکترولیت های مهم بدن را دچار تداخل کند. بنابراین جایگزینی آنها با یک نوشیدنی ورزشی کم قند ممکن است به شما کمک کند احساس بهتر داشته باشید.
داروهای ضد درد
اگر سردرد شما بعد از مصرف آب بهبود پیدا نکرد، می توانید از داروهای مسکن زیر برای کاهش سردرد استفاده کنید:
- ایبوپروفن
- آسپرین
- استامینوفن
سعی کنید داروهای مسکنی که استفاده می کنید بدون کافئین باشد. زیرا کافئین یکی از عوامل محرک میگرن است. مانند سایر داروها، اگر مشکل و بیماری خاصی دارید، حتما قبل از مصرف دارو، پزشک خود را در جریان بگذارید. این داروها را حتما با آب کافی و معده پر استفاده کنید. زیرا در غیر این صورت ممکن است موجب ایجاد ناراحتی معده شوند.
کمپرس سرد
یکی دیگر از روش های تسکین سردرد کم آبی بدن استفاده از کمپرس یخ است. برای این کار از دو روش زیر می توانید استفاده کنید:
- مقداری یخ خرد شده را داخل پلاستیکی بریزید و حوله ای نازک را دور آن بپیچید. سپس حوله را به صورت متناوب بر روی پیشانی و پشت گردن قرار دهید. بهتر است که این کار را در اتاق تاریک و آرام و به صورت دراز کش انجام دهید.
- یک لیف حمام تمیز را در آب خیس کرده و ۳۰ دقیقه درون فریزر قرار دهید. سپس از آن بر روی پیشانی و شقیقه ها استفاده کنید.
برای پشیگری از این نوع سردرد نیز کافی است که در طول روز بین ۶ تا ۸ لیوان آب مصرف کنید. البته میزان آب مورد نیاز بدن هر فرد با توجه به عوامل زیر متفاوت است:
- سن
- میزان فعالیت بدنی
- محیطی که در آن زندگی می کند
بنابراین اگر ورزش می کنید یا بیشتر وقت خود را زیر نور خورشید هستید، باید بیشتر آب مصرف کنید.