سرطان پیشرفته ریه به این معنی است که سرطان از جایی که در ریه آغاز شده فراتر رفته است. به این نوع سرطان سرطان متاستاتیک نیز گفته می شود. سرطان همچنین ممکن است مایع حاوی سلول های سرطانی را در اطراف ریه جمع کند. تجمع این مایع، آب در ریه یا پلورال افیوژن نامیده می شود.
متاسفانه سرطان پیشرفته معمولا درمان نمی شود. اما درمان های موجود می توانند آن را کنترل کنند، علائم را تسکین دهند و کیفیت زندگی بیمار را افزایش دهند.
در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت در مورد نشانه ها، روش های تشخیص و روش های درمان سرطان پیشرفته ریه صحبت می کنیم.
سرطان پیشرفته ریه
سرطان موضعی پیشرفته
سرطان پیشرفته موضعی سرطانی است که به داخل بافت های اطراف ریه ها گسترش یافته است. به عنوان مثال، ممکن است مسیرهای تنفسی، دیواره قفسه سینه یا غشاهای ریه (پلورا) آلوده شوند.
سرطان ریه به چه بخش هایی از بدن گسترش می یابد؟
سرطان که به قسمت دیگری از بدن گسترش یافته است، سرطان ثانویه یا متاستاز نامیده می شود. همه سرطان های ریه گسترش نخواهند یافت. اما اگر سرطان گسترش یابد، بخش های خاصی از بدن با احتمال بیشتری آلوده می شوند. شایع ترین مناطق برای گسترش سرطان ریه عبارتند از:
- غدد لنفاوی نزدیک ریه
- مغز
- استخوان ها
- کبد
- غدد فوق کلیوی (غدد هورمونی کوچک که درست بالای کلیه ها واقع شده اند)
- سایر قسمت های ریه یا لوب دیگر ریه
علائم سرطان پیشرفته ریه
سرطان پیشرفته ریه به این معنی است که سرطان از جایی که در ریه آغاز شده است فراتر رفته. این پیشرفت می تواند بسته به جایی از بدن که آلوده شده، علائمی را ایجاد کند.
علائم عمومی
شایعترین علامت عمومی سرطان پیشرفته ریه خستگی و بی خوابی است. بیمار همچنین ممکن است علائم زیر را نیز داشته باشد:
- سرفه ای که از بین نمی رود
- تغییر در سرفه هایی که قبلا وجود داشته اند
- تنگی نفس
- کاهش وزن بدون علت
- عفونت های مداوم قفسه سینه
- سرفه حاوی خون
- خشن شدن صدا
- مشکل بلع
- تغییر شکل انگشتان و ناخن ها و گرد شدن آن ها
- تورم صورت که ناشی از انسداد یک رگ خونی اصلی است
- کاهش اشتها
پزشک ممکن است آزمایشات معمولی را انجام دهد و افزایش پلاکت ها (ترومبوسیتوز) را بررسی کند. این عامل ممکن است نشانه ای از سرطان ریه باشد. اما می تواند به علت بیماری یا شرایط دیگر نیز رخ دهد. سرطان ریه همچنین می تواند گاهی باعث تجمع مایع بین دیواره قفسه سینه و ریه (پلورال افیوژن) شود. این تجمع باعث می شود که سرفه و مشکل تنفسی تشدید شود.
علائم سرطان پیشرفته ریه در صورتی که سرطان به غدد لنفاوی گسترش یافته باشد
غدد لنفاوی بخشی از سیستم بدن هستند که مایعات بدن را فیلتر کرده و از عفونت جلوگیری می کنند. شایع ترین علامت گسترش سرطان به غدد لنفاوی این است که این غدد معمولا بزرگتر از حد طبیعی می شوند. اما اگر عفونت داشته باشید نیز ممکن است غدد لنفاوی بزرگتر شوند. بنابراین هرگونه توده یا تورم، به ویژه در گردن یا زیر بغل را باید به پزشک اطلاع دهید.
علائم سرطان پیشرفته ریه در صورتی که سرطان به مغز گسترش یافته باشد
سرطانی که به مغز رسیده است ممکن است یکی از علائم زیر را ایجاد کند:
- خواب آلودگی و سردرگمی
- سردرد شدید
- ضعف یک دست یا یک پا
علائم سرطان پیشرفته ریه در صورتی که سرطان به کبد گسترش یافته باشد
اگر سرطان به کبد رسیده باشد، ممکن است علایم زیر را داشته باشید:
- ناراحتی یا درد در سمت راست شکم
- احساس بیماری
- کاهش وزن
- تورم شکم (آسسیت)
- زرد شدن پوست و سفیدی چشم (زردی)
- خارش پوست
علائم سرطان پیشرفته ریه در صورتی که سرطان به استخوان گسترش یافته باشد
سرطانی که به استخوان گسترش می یابد می تواند سبب علائم زیر شود:
- درد
- ضعیف شدن استخوان ها
- افزایش سطح کلسیم در خون
اگر سلول های سرطانی در استخوان های ستون فقرات بر روی نخاع فشار بیاورند، می توانند باعث علائم زیر شوند:
- ضعف در پاها
- بی حسی
- از دست دادن کنترل مثانه یا روده
علائم سرطان پیشرفته ریه در صورتی که سرطان به غدد فوق کلیوی گسترش یافته باشد
غدد فوق کلیه، غدد هورمونی بالای کلیه ها هستند. سرطانی که به غدد فوق کلیوی گسترش می یابد معمولا نشانه ای ایجاد نمی کند. غدد فوق کلیه باعث تولید هورمون ها در بدن می شوند و اگر سرطان به این غدد گسترش پیدا کند ممکن است سطح هورمون های آدرنال پایین بیاید. کاهش سطح این هورمون ها ممکن است باعث علائم زیر شود:
- ضعف
- سرگیجه
- غش کردن
- خستگی
- کاهش وزن بدون علت
برخی افراد ممکن است درد معده نیز داشته باشند.
سایر علائم نادر
بعضی افراد تورم انگشتان دست و ناخن و درد و تورم مفاصل را دارند. این وضعیت، استئوآرپاتراپفتی ریوی هیپرتروفی (HPOA) نامیده می شود.
روش های تشخیص سرطان پیشرفته ریه
برای تشخیص این نوع سرطان از تست های تشخیصی زیر استفاده می کنند:
- سی تی اسکن
- اسکن ام آر آی
- اشعه ایکس
- اسکن استخوان
- سونوگرافی شکم
- سونوگرافی و بیوپسی از غدد لنفاوی گردن
روش های درمان سرطان پیشرفته ریه
تصمیم گیری در مورد درمان سرطان پیشرفته
در صورت پیشرفت سرطان، تصمیم گیری در مورد درمان ممکن است دشوار باشد. درمان هایی مانند شیمی درمانی یا پرتودرمانی می توانند به کاهش علائم کمک کنند و ممکن است احساس شما را بهتر کنند. اما آن ها عوارض جانبی نیز دارند و می توانند در مدت کوتاهی باعث ایجاد علائمی در بدن شوند.
برای انتخاب نوع درمان باید به نکات زیر توجه کرد:
- چه درمانی می تواند برای شما انجام شود
- این درمان چگونه ممکن است بر کیفیت زندگی شما تأثیر بگذارد
- چه عوارض جانبی دارد
پزشک می تواند درباره مزایا و عوارض احتمالی این درمان ها با شما صحبت کنند.
انواع درمان
درمان سرطان پیشرفته ریه بستگی به موارد زیر دارد:
- اندازه سرطان و جایی که در بدن واقع شده است
- درمان هایی که قبلا انجام داده اسد
- وضعیت عمومی بدن
به طور کلی روش های درمان این نوع سرطان به شرح زیر است:
شیمی درمانی
ممکن است ترکیبی از ۲ یا ۳ دارو شیمی درمانی زیر برای درمان سرطان پیشرفته ریه استفاده شود:
- سیس پلاتین
- کربوپلاتین
- اینوپوزاید و سیس پلاتین (EP)
- کاربوپلاتین و اوپوزاید
- GemCarbo
- سیکلوفسفامید، دوکسوروبیسین و وین کریستین (CAV)
- سیکلوفسفامید، دوکسوروبیسین، وین کریستین و اتوپید (CAVE)
- دوکسوروبیسین، سیکلوفسفامید و اتوپید (ACE)
- توپوتکان (Hycamtin)
- Pemetrexed
- پم تترکسید و سیس پلاتین
- جمسیتابین (Gemzar)
- پکلیتاکسل (تاکول)
- Vinorelbine
درمان دارویی هدفمند
درمان های هدفمند شامل یکی از موارد زیر هستند:
- ارلتینیب (Tarceva)
- Gefitinib
- آفاتینیب
- کریزوتینیب (Xalkori)
- سیریتینیب (Zykadia)
- Nintedanib
- نیوولومب (Opdivo)
- پمبرولیزومب (Keytruda)
رادیوتراپی
رادیوتراپی با استفاده از پرتوهای اشعه ایکس با قدرت زیاد، سلول های سرطانی ریه را از بین برده و علائم را کاهش می دهد.
- رادیوتراپی داخلی (برشیوتراپی)
- رادیوتراپی به مغز
درمان علائم سرطان پیشرفته ریه
مقابله با علائم سرطان پیشرفته ریه دشوار است.
بی حالی و احساس خستگی
این علامت شایعترین علامت سرطان پیشرفته است. اگر خیلی خسته هستید ممکن است دارو برای کمک به کاهش خستگی تان تجویز شود. به عنوان مثال، اگر خستگی به علت کم خونی (کاهش سطح گلبول قرمز) ایجاد شده باشد، ممکن است تزریق خون انجام شود. سایر روش های رفع این علامت عبارتند از:
- استراحت کردن
- ورزش
- خوابیدن
درد
ممکن است درد در ناحیه سرطانی وجود داشته باشد. داروهای مسکن و روش های درمانی زیادی برای کنترل درد وجود دارد.
تجمع سیال در اطراف ریه ها
سرطان ممکن است گاهی اوقات مایع در اطراف ریه جمع کند. پزشکان می توانند با روش های ساده ای این مایعات را از ریه بیرون بکشند.
تنگی نفس
اگر سرطان مسیرهای تنفسی را مسدود کرده باشد، ممکن است مشکلات تنفسی برای شما ایجاد شود. پزشکان می توانند از درمان های مختلفی برای از بین بردن انسداد استفاده کنند. همچنین می توانید تکنیک های تنفس را نیز یاد بگیرید.
تورم گردن یا صورت
ممکن است متوجه شوید که صورت، گردن یا بازوهایتان متورم شده است. این عارضه ممکن است به این دلیل رخ دهد که تومور یک ورید بزرگ در سینه را مسدود کرده است. به این حالت انسداد ورید اجوف (SVCO) گفته می شود.
در این حالت علائم زیر به وجود می آید:
- تورم رگ های گردن و قفسه سینه
- نفس نفس زدن
- سردرد
- سرگیجه و تاری دید
روش های درمان SVCO عبارتند از:
- شیمی درمانی
- مصرف استروئیدها
- رادیوتراپی
- قرار دادن یک لوله به نام استنت در رگ برای باز نگه داشتن آن
مشکلات بلع و کاهش وزن
در صورت پیشرفت سرطان ریه، بلعیدن می تواند دشوار و دردناک شود. این مشکل ممکن است باعث شود که تغذیه کافی را به دست نیاورید. در نتیجه با کاهش وزن مواجه شوید. در این رابطه متخصص تغذیه می تواند به شما کمک کند. آن ها می توانند به شما در مورد رژیم غذایی و یا نوشیدنی هایی که می توانند خوراکتان را افزایش دهند مشورت دهند.
درمان هایی مانند شیمی درمانی، پرتودرمانی یا لیزر درمانی می تواند حجم تومور سرطانی را کاهش دهند. با انجام این درمان ها می توانید راحت تر غذا را ببلعید.