سرفه با خلط سیاه یا قهوه ای هرگز یک تجربه دلپذیر نیست. رنگ خلط خارج شده از بدن در زمان سرفه کردن می تواند اطلاعات مهمی را در مورد سلامت شما ارائه دهد. به خصوص اگر خلط به رنگ زنگ زده یا سیاه باشد. معمولا خلط سیاه علائم تحریک یا عفونت ریه ها است. با این حال، احتمال این نیز وجود دارد که خلط با خون قدیمی آغشته شده باشد.
وجود مخاط در مسیرهای تنفسی شما ضروری است. این خلط برای محافظت از ریه ها در برابر عوامل تحریک کننده و مبارزه با عفونت ها کاربرد دارد. توده های مخاطی ذرات گرد و غبار، دود و باکتری ها را تشکیل می دهند. اگر تحریک یا عفونت بر ریه ها تاثیر بگذارد، شما باید سرفه کنید تا خلط به کمک ریه ها بیاید. دود، گرد و غبار یا عفونت های باکتریایی می توانند خلط سیاه ایجاد کنند.
موکوس یا همان خلط یک ماده غلیظ و چسبنده است که از ریه ها هنگام سرفه کردن خارج می شود. پزشکان برای تشخیص سرفه با خلط سیاه یا قهوه ای حتی ممکن است نمونه ای از خلط را برای تجزیه و تحلیل بررسی کنند. اصطلاح پزشکی که برای توصیف خلط سیاه استفاده می شود melanoptysis است.
در این مقاله مجله پیام سلامت به بررسی تحقیقات علمی که نشان دهنده علت سرفه با خلط سیاه یا قهوه ای هستند خواهیم پرداخت. شما همچنین خواهید آموخت که چگونه علائم سرفه کردن همراه با خروج خلط تیره را درمان کنید. اغلب، روش های طبیعی می توانند به درمان عفونت های تنفسی کمک کرده و خلط تیره را درمان کنند.
سرفه با خلط سیاه یا قهوه ای و علائم همراه
سرفه کردن و خروج مخاط قهوه ای از بدن معمولا با علائم دیگر عفونت ریه یا تورم مسیرهای تنفسی همراه است. برخی از نشانه های همراه با افزایش خلط سیاه، قهوه ای یا زنگ زده می تواند شامل موارد زیر باشد:
- سرفه عمیق
- نشانه های تحریک شدن مسیرهای تنفسی مانند گلو درد یا درد قفسه سینه
- احساس خستگی و یا تنگی نفس
- نشانه های عفونت تنفسی مانند مسدود شدن سینوس ها، تب، آبریزش بینی یا گلودرد
- مشکل بلع
- سوزش سر دل
علل شایع سرفه با خلط سیاه یا قهوه ای
تنفس در گرد و غبار سیاه
سرفه همراه با مخاط سیاه اغلب نتیجه تنفس در گرد و غبار سیاه است و بیشتر در معدنچیانی که در معدن زغال سنگ کار می کنند دیده می شود. ممکن است پس از گردگیری اتاق نیز شاهد چنین عارضه ای باشید. دود سیاه که به سوراخ های بینی شما وارد می شود ممکن است در خلط به دام افتاده باشد و رنگ آن را تغییر دهد.
با توجه به گزارش متخصصان American Lung Association، قرار گرفتن در معرض گرد و غبار مواد معدنی برای مدت طولانی می تواند منجر به پنوموکونیز شود. این بیماری گاهی اوقات با نام “بیماری ریه سیاه” نیز شناخته می شود. با گذشت زمان، ذرات گرد و غبار به دیواره های ریه آسیب می رسانند و می توانند موجب سرفه مزمن شوند که همراه با آن خلط سیاه خارج می شود.
آلودگی هوا
لکه های سیاه در سرفه ممکن است نتیجه زندگی در محیطی باشد که آلودگی هوا در آن زیاد است. آلودگی هوا می تواند مواد شیمیایی مضر و ذرات سمی سیاه را وارد بدن کند.
طبق گزارش مجله COPD، دود سیاه در آلودگی هوا همراه با ذرات دیگر می تواند باعث التهاب ریه و افزایش تولید خلط شود. این عامل می تواند بر روی افرادی که در حال حاضر مشکلات ریوی دارند تأثیر بگذارد.
مجله Respiratory Medicine گزارش می دهد که سایر علائم تنفسی مرتبط با آلودگی هوا می تواند شامل موارد زیر باشد:
- تنگی نفس
- سرفه خفیف
- علائمی مانند برونشیت
- سرفه مولد با خلط
سیگار کشیدن
سیگار کشیدن می تواند علت خروج مخاط سیاه از بینی و گلو به خصوص در صبح باشد. این عارضه در نتیجه تحریک ریه ها در اثر ورود دود سیگار به بدن رخ می دهد.
بر اساس گزارش نشریه How Toxic Dust Causes Diseases، دود سیگار شامل سطوح بالای از اکسیدان ها و سموم است. این تحریک کننده ها به ریه ها و برونش ها متصل می شوند و تولید موکوس را افزایش می دهند. در عین حال، مسیرهای تنفسی را نیز تضعیف می کنند. همه این عوامل می توانند منجر به سرفه مزمن شوند.
دکتر جفری کریس آرونسون از دانشگاه آکسفورد در مجله BMJ اظهار داشت که خروج خلط سیاه از بدن می تواند با سرفه صبحگاهی در افراد سیگاری مرتبط باشد.
مجله American Journal of Respiratory Diseases نیز گزارش می دهد که خلط سیاه اغلب با مصرف کوکائین ارتباط دارد. سیگار کشیدن فقط موجب سرفه کردن نمی شود، بلکه خطر ابتلا به سرطان ریه و سایر بیماری های تنفسی را نیز افزایش می دهد.
علل سرفه با خلط سیاه یا قهوه ای مربوط به عفونت های باکتریایی
برونشیت
خلط سیاه یا قهوه ای ممکن است علامت برونشیتی باشد که عوارض ایجاد کرده است. برونشیت می تواند زمانی رخ دهد که عفونت باکتریایی یا ویروسی بر روی برونش ها تاثیر گذاشته است.
مجله Respiratory Care گزارش داد که برونشیت باکتریایی می تواند باعث خروج خلط زنگ زده از ریه ها باشد. رنگ های دیگر خلط که نشان دهنده عفونت باکتریایی هستند سبز، زرد سبز یا زرد می باشند. رنگ خلط ممکن است به پزشکان کمک کند که علت برونشیت را شناسایی کنند.
حضور خلط سیاه یا قهوه ای در برونشیت همچنین می تواند نشان دهنده این باشد که خون در مخاط حضور دارد. دکتر لورنس نوت در Patient.info می گوید که خلط رنگ زرد با رگه های خون می تواند به این معنی باشد که عفونت در ریه ها عمیق شده است. اگر سرفه همراه با خلط قهوه ای دارد به پزشک مراجعه کنید تا علائم پنومونی را بررسی کند.
سایر علائم برونشیت می تواند شامل موارد زیر باشد:
- تب و لرز
- تنگی نفس
- درد قفسه سینه
سینوزیت
سینوزیت می تواند باعث خروج خلط قهوه ای از بینی شما شود. عفونت های سینوسی می توانند باعث ایجاد التهاب در
- پیشانی
- زیر چشم ها
- بینی
شوند. با توجه به گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری آمریکا، بیماری پنوموکوکی ناشی از گونه ای باکتری به نام استرپتوکوک پنومونیه است. اگر عفونت بر سینوس ها تاثیر بگذارد می تواند منجر به سینوزیت شود. دانشمندان دریافته اند که این باکتری می تواند منجر به تغییر رنگ خلط شود.
علائم دیگر سینوزیت عبارتند از:
- ترشح پشت حلق
- سرفه همراه با خلط
- خروج مخاط غلیط از بینی پس از فین کردن
- عطسه کردن
- خستگی به دلیل مبارزه بدن با عفونت
پنومونی باکتریایی
پنومونی باکتریایی یک عفونت جدی در ریه است که می تواند سرفه همراه با خلط قرمز یا قهوه ای ایجاد کند.
نشریه Clinical Methods توضیح می دهد که سرفه همراه با خون و خلط قهوه ای، در صورتی که باکتری خاصی ریه ها را آلوده کند، معمول است. عفونت ریه می تواند باعث ورود خون و سلول های سفید خون به خلط شود.
پنومونی می تواند عواقب مرگباری را برای کودکان و سالمندان داشته باشد. سایر علائم پنومونی عبارتند از:
- درد قفسه سینه در هنگام نفس عمیق کشیدن
- تب شدید
- سردرگمی (در سالمندان)
- تنگی نفس
بیماری سل
یکی دیگر از عفونت های باکتریایی ریه که می تواند باعث ایجاد خلط قهوه ای، زنگ زده یا سیاه شود، سل است. سل ریوی یک بیماری بسیار عفونی است که از طریق خلط یا آب دهان منتقل می شود.
محققان در مجله Deutsches Ärzteblatt International دریافته اند که مخاط با رگه های خون می تواند نشانه ای از سل باشد. بسته به جدی بودن این عفونت، ممکن است رنگ خلط نیز تغییر کند.
نادرترین دلایل ایجاد سرفه با خلط سیاه
فیبروز کیستیک
محققان در مجله Archives of Archives of Medicine می گویند که افرادی که دارای فیبروز کیستیک هستند، اغلب عفونت های ریه را تجربه می کنند. این عفونت می تواند شامل باکتری Streptococcus pneumoniae باشد که موکوس را به رنگ زرد یا قهوه ای در می آورد.
بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD)
سرفه همراه با خروج موکوس دارای لکه های سیاه می تواند یکی از نشانه های بیماری مزمن انسدادی ریه باشد. COPD معمولا نتیجه مواجهه طولانی مدت با عوامل مضر مانند:
- سیگار
- گرد و غبار زغال سنگ
- یا سایر گرد و غبارها مانند آزبست
است. این مواد می توانند بر ریه ها تاثیر بگذارند و سرفه همراه با خلط غلیظ رنگی ایجاد کنند.
عفونت قارچی
مجله Cytology گزارش می دهد که عفونت های قارچی تنفسی باعث می شوند که مخمر سیاه در مسیرهای تنفسی رشد کند. این یک اختلال تنفسی است که موجب می شود رنگ خلط سیاه شود.
روش های درمان سرفه با خلط سیاه
سیر برای عفونت های قفسه سینه
شما می توانید از سیر به عنوان یک آنتی بیوتیک قوی استفاده کنید تا از علائم عفونت های قفسه سینه خلاص شوید.
در واقع، طبق گزارش مجله Avicenna Phytomedicine، خواص ضد میکروبی سیر می تواند به کاهش بیماری های مختلف تنفسی کمک کند. عفونت های ریوی که سیر می تواند برای درمان آن ها مفید باشد عبارتند از:
- پنومونی
- سل
- انواع عفونت های باکتریایی و ویروسی
شما می توانید اثر درمانی قوی سیر را با اضافه کردن سرکه سیب و عسل خام افزایش دهید.
روغن های گیاهی برای پاک کردن ریه ها
شما می توانید با استفاده از روغن های گیاهی علائم برونشیت و خلط سیاه را کاهش دهید. به عنوان مثال، اکالیپتوس حاوی ترکیباتی به نام سینوئل است. مجله Cough گزارش داد که سینوئل کمک می کند تا مقدار و غلظت مخاط کم شود.
سایر اسانس ها و روغن های گیاهی مفید که برای از بین بردن این علائم مفید هستند عبارتند از:
- نعناع
- اسطوخودوس
- درخت چای
- پونه کوهی
نحوه استفاده از روغن های گیاهی برای کاهش احتقان قفسه سینه
- ۵ قطره روغن اوکالیپتوس، ۵ قطره روغن نعناع و ۳ قطره روغن پونه کوهی را با ۱ اونس روغن بادام شیرین یا هر روغن حامل دیگری مخلوط کنید.
- این روغن را روی قفسه سینه ماساژ داده و بخار متساعد شده از آن را تنفس کنید.
- قفسه سینه را با پتو بپوشانید.
اجتناب از تحریک کننده ها
از آنجا که ذرات سیاه در هوا، گرد و غبار یا دود سیگار یکی از علل اصلی ایجاد خلط سیاه هستند، شما باید از ورود این ذرات به بدن با رعایت نکات زیر جلوگیری کنید:
- سیگار نکشید.
- از دود دست دوم اجتناب کنید.
- با نصب دستگاه تصفیه هوا از ورود آلودگی هوا به خانه جلوگیری کنید.
- سعی کنید در هنگام آلودگی هوا از خانه خارج نشوید.
- اگر مجبور به خروج از خانه هستید از ماسک استفاده کنید.
راه های دیگر جلوگیری از سرفه با خلط سیاه
اگز زیاد سرفه با خلط سیاه را تجربه می کنید، می توانید برخی از روش های دیگر زیر را برای کاهش این عارضه امتحان کنید.
- از دستگاه بخور در خانه استفاده کنید. این کار می تواند به رقیق شدن و خروج راحت تر مخاط از بدن کمک کند.
- از آب نمک استفاده کنید. ۱ قاشق چای خوری نمک را در ۸ اونس آب گرم حل کرده و آن را مرتبا غرغره کنید. دکتر جان پانکوناها در MedicineNet می گوید که درمان گلودرد با آب نمک می تواند به تخریب مخاط و کاهش نشانه های عفونت دستگاه تنفسی فوقانی کمک کند.
- یک دفع کننده طبیعی خلط استفاده کنید. یکی از مواد طبیعی دفع کننده خلط چای شبدر قرمز است.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورت دارا بودن شرایط زیر بهتر است هر چه سریع تر به پزشک مراجعه کنید:
- سرفه شما حاوی رگه های خون یا قهوه ای است.
- علائم سرفه روز به روز بدتر می شود.
- سرفه بیش از ۳ هفته است که ادامه دارد.
- سیستم ایمنی بدنتان ضعیف است.
- یک بیماری زمینه ای دیگر مانند بیماری قلبی، مشکلات ریوی یا بیماری کلیوی دارید.