پس از سال ها تحقیق شدید برای پیدا کردن درمان های جدید و درمان احتمالی برای HIV، چه کسی می دانست که راه حل می تواند درست در یخچال های ما پیدا شود؟
Goryo Hamaguchi، مالک هفتم یک شرکت سس سویا ژاپنی به نام Yamasa، علاقه زیادی به طب غربی داشت. او یک بیمارستان ساخت و یکی از بزرگترین کمک کنندگان به مرکز واکسیناسیون آبله در توکیو بود. او هم چنین از انتشار منابع پزشکی غربی در ژاپن حمایت می کرد. در سال ۱۹۸۸ شرکت یاماسا یک بخش تشخیصی تاسیس کرد و دانشمندان مواد غذایی را برای مطالعه مواد شیمیایی خاص در غذاها برای تحقیقات پزشکی و تعیین اثر ایمونولوژیک آنها، استخدام کرد. در سال ۲۰۰۱، این دانشمندان کشف کردند که ترکیباتی که به عنوان یک طعم دهنده برای افزودن طعم خوب به سس سویا مورد استفاده قرار می گیرند هم چنین می توانند درمان بالقوه ای برای HIV یا یک داروی قوی ضد HIV باشد.
به تازگی، محققان دانشکده پزشکی دانشگاه مینسوتا the University of Missouri School of Medicine همان کشف را برای مطالعه بیشتر مورد بازبینی قرار دادند. تقویت کننده طعم یک عامل ضد ویروسی قوی است که ۴’- ethynyl-2-fluoro-2′-deoxyadenosine (EFdA) نامیده می شود. EfdA بازدارنده ترانس کریپتاز معکوس نوکلئوتیدی منحصر به فرد (NRTI) با جایگزینی ۴’و یک گروه ۳’-OH است که یک بازدارنده بسیار قوی نوع وحشی و مقاوم به داروهای چند گانه HIV است. اکثر بازدارنده های ترانس کریپتاز معکوس نوکلئوتیدی مانند ترووادا، تنوفوویر، اباکاویر، دیدانوزین، لامیوودین، استاوودین و زیدوودین دارای ۳’-OH نیستند و با متوقف کردن نسخه برداری DNA به عنوان یک پایان دهنده زنجیره ای عمل می کنند. EFdA به طور مستقیم بر روی توالی DNA عمل می کند و مانع تکثیر DNA با اتصال به زنجیره آن می شود. در برخی از توالی های DNA،EFdA می تواند به عنوان یک پایان دهنده زنجیره ای با تاخیر عمل کند. این به این معنی است که EFdA به DNA متصل می شود و موجب جفت سازی اشتباه بین DNA و RNA می شود و منجر به پایان یافتن توالی DNA می شود. با توجه به این مکانیزم منحصر به فرد، EFdA به عنوان یک مهار کننده ترانس کریپتاز معکوس (TDRTI) طبقه بندی شده است. خاتمه توالی DNA توسط EFdA ترانس کریپتاز DNA ویروسی (DNA ایجاد کننده HIV) در عرض نوکئاز و ادغام آن با DNA میزبان را متوقف می کند.
آیا EFdA یک درمان برای HIV به شمار می آید؟
در طول سال ها دانشمندان دریافته اند که غلبه بر HIV مقاوم به دارو چالش برانگیز است. مقاومت ممکن است نسبت به داروهای مختلف باشد، ممکن است عوامل خاص بیمار را شامل شود و می تواند در هر زمان در طول درمان رخ دهد. EFdA ممکن است راه حلی برای درمان HIV مقاوم به دارو باشد. EFdA یک مهارکننده قوی بسیاری از جهش های ترانس کریپتاز معکوس شامل N348I و K65R می باشد. چنین جهش هایی باعث مقاومت قابل توجهی در برابر داروهایی می شوند که بازدارنده ترانس کریپتاز معکوس نوکلئوزیدی و غیر نوکلئوزیدی می باشند. همچنین به آسانی توسط آنزیم های کبدی شکسته نمی شود، بنابراین در مدت زمان طولانی در چرخه باقی می ماند و به سرعت برای محافظت از بدن در برابر عفونت HIV فعال می شود. EFdA بر روی انسان آزمایش نشده است. بلکه بر روی میمون هایی که به نوع شدید HIV مبتلا هستند مورد مطالعه قرار گرفته است. کشف این موضوع که چگونه این میمون ها پس از تحت درمان قرار گرفتن با EFdA فعال و سالم بودند کاملا شگفت آور بود. هنوز برای گفتن این که EFdA یک درمان برای HIV است، خیلی زود است؛ زیرا در آزمایشات بالینی مورد آزمایش قرار نگرفته است.
EFDA علاقه زیاد Merck را جلب کرده است. در ماه جولای ۲۰۱۲، Merck یک قرارداد را با Yamasa برای حقوق مجوز جهانی برای توسعه EFDA امضا کرد. در عوض Merck موافقت کرد که هزینه های لازم و هرگونه هزینه های آتی را پرداخت کند. در حال حاضر Merck و دکتر Sarafianos، دانشیار میکروبیولوژی مولکولی و ایمونولوژی در دانشگاه میسوری، و او در حال آزمایش EFdA و ترکیبات مشابه برای درمان احتمالی HIV می باشند.