سندرم بروگادا یک اختلال در ریتم قلب است که به طور بالقوه مرگبار است و گاهی اوقات به ارث برده می شود. افراد مبتلا به این سندرم با افزایش خطر ابتلا به ریتم غیر طبیعی قلب ناشی از حفره های پایینی قلب (آریتمی بطنی) مواجه هستند.
بسیاری از افراد مبتلا به سندرم بروگادا هیچ نشانه ای ندارند و بنابراین از بیماری خود بی اطلاع هستند. الگوی ECG نوع ۱ بروگادا توسط آزمون الکتروکاردیوگرام (ECG) شناسایی می شود. سندرم بروگادا در مردان بسیار شایع است.
این سندرم با اقدامات پیشگیرانه مانند اجتناب از مصرف داروهای تشدید کننده، کاهش تب و در صورت لزوم، استفاده از یک دستگاه پزشکی به نام دفیبریلاتور کاردیوورتر کاشتنی (ICD) قابل درمان است.
در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت ما را همراهی کنید تا از نشانه ها، علل، عوامل خطر، عوارض و روش های درمان سندرم بروگادا اطلاع کسب کنید.
علائم سندرم بروگادا
بسیاری از افراد مبتلا به سندروم بروگادا به سادگی تشخیص داده نمی شوند. زیرا این بیماری اغلب علائم قابل توجهی ایجاد نمی کند.
مهمترین علامت این سندرم یک الگوی غیر طبیعی در الکتروکاردیوگرام (ECG) است که به نام الگوی ECG نوع ۱ بروگادا نامیده می شود. بنابراین بیمار علامتی را با وجود این سندرم در بدن احساس نمی کند و فقط در آزمایش ECG تشخیص داده می شود.
با این حال، علائم و نشانه هایی که می توانند به معنای سندرم بروگادا باشند عبارتند از:
- سنکوب
- ضربان قلب نامنظم یا تپش قلب
- ضربان قلب بسیار سریع و دارای هرج و مرج (توقف ناگهانی قلب)
علائم و نشانه های این سندرم شبیه به برخی دیگر از مشکلات ریتمی قلب است. بنابراین برای تشخیص، مراجعه به پزشک ضرورت دارد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر تپش قلب یا ضربان نامنظم قلب (آریتمی) دارید، مراجعه به متخصص را پیشنهاد می کنیم. مشکل شما ممکن است از یک مشکل ریتمی قلب ناشی شود. اگر ضعف دارید و احتمال می دهید که مشکلاتان به خاطر یک بیماری قلبی است، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
اگر والدین، خواهر یا برادر شما به این سندرم مبتلا است، باید شما هم تحت نظر پزشک باشید. او می تواند تعیین کند که آیا شما باید آزمایش ژنتیکی انجام دهید تا مشخص شود که در معرض خطر سندرم بروگادا هستید یا نه؟
علل ابتلا به سندرم بروگادا
سندروم بروگادا یک اختلال ریتمی قلب است. هر ضربان قلب شما توسط یک ضربه الکتریکی ایجاد شده در سلول های خاص در قسمت بالا سمت راست قلب ایجاد می شود. منافذ کوچک، به نام کانال، که بر روی هر یک از این سلول ها قرار دارند، این فعالیت الکتریکی را هدایت می کند و موجب به وجود آمدن ضربان قلب می شوند.
در سندرم بروگادا، نقص در این کانال ها می تواند باعث ایجاد ضربان قلب غیر طبیعی و خارج از کنترل شدن چرخش الکتریکی آن شده و خود را به شکل ریتم غیر طبیعی سریع و خطرناک (فیبریلاسیون بطنی) قلب نشان دهد.
در نتیجه، قلب به طور موثر پمپ نمی کند و خون کافی به بقیه بدن نمی رسد. اگر این غیر طبیعی بودن ریتم تنها مدت کوتاهی بماند، موجب خستگی ناگهانی می شود. اما اگر این ریتم غیر طبیعی به صورت طولانی مدت وجود داشته باشد به مرگ ناگهانی قلبی می انجامد.
سندروم بروگادا اغلب به ارث برده می شود. اما ممکن است ناشی از یک اختلال ساختاری در قلب نیز باشد. عدم تعادل در مواد شیمیایی که سیگنال های الکتریکی را از طریق بدن (الکترولیت ها) انتقال می دهد یا اثرات برخی داروهای تجویزی یا کوکائین نیز می توانند چنین بیماری را ایجاد کنند.
سندرم بروگادا معمولا در بزرگسالان و گاهی در نوجوانان تشخیص داده می شود. این بیماری به ندرت در کودکان رخ می دهد.
عوامل خطر
عوامل خطر سندرم بروگادا عبارتند از:
- سابقه خانوادگی: اگر دیگر اعضای خانواده این سندرم را داشته باشند، شما در معرض خطر ابتلا به آن قرار دارید.
- جنسیت: مردان بزرگسال بیشتر از زنان به این بیماری مبتلا می شوند. با این حال، در کودکان و نوجوانان، پسران و دختران حدودا یکسان تشخیص داده می شود.
- نژاد: سندرم بروگادا در آسیایی ها نسبت به نژادهای دیگر بیشتر اتفاق می افتد.
- تب: سندروم بروگادا به خودی خود ایجاد نمی شود. اما تب می تواند قلب را تحریک کند و تحریک ناگهانی قلبی، این سندرم را به خصوص در کودکان ایجاد می کند.
عوارض ناشی از این بیماری
عوارض سندرم بروگادا نیاز به مراقبت های اورژانسی پزشکی دارد. این عوارض عبارتند از:
ایست ناگهانی قلب: اگر این بیماری بلافاصله درمان نشود، ممکن است باعث کاهش عملکرد قلب، تنفس و هوشیاری شده، که اغلب در هنگام خواب رخ می دهد و کشنده است. با مراقبت های پزشکی مناسب و سریع، امکان زنده ماندن وجود دارد. احیای قلبی عروقی (CPR) نیز می تواند شانس زنده ماندن را تا زمان آمدن اورژانس افزایش دهد.
غش (سنکوپ): اگر سندرم بروگادا و ضعف دارید، حتما سریع به پزشک مراجعه کنید.
روش های تشخیص
به غیر از معاینه فیزیکی معمول، گوش دادن به صدای قلب با استتوسکوپ و ECG استاندارد ۱۲ لیدی، سایر آزمون ها برای تشخیص این سندرم عبارتند از:
الکتروکاردیوگرام (ECG) با دارو: در این تست غیر تهاجمی، تکنسین پروب را روی قفسه سینه قرار می دهد و ضربات الکتریکی که توسط قلب ایجاد می شود را ضبط می کند. ECG این سیگنال های الکتریکی را ثبت می کند و می تواند به پزشک شما کمک کند بی نظمی ها را در ریتم و ساختار قلب شما تشخیص دهد.
با این حال، چون ریتم قلب شما می تواند تغییر کند، الکتروکاردیوگرام به خودی خود ممکن است ریتم غیر طبیعی را تشخیص ندهد. در این شرایط پزشک ممکن است به شما دارویی را بدهد که می تواند الگوی ECG نوع ۱ بروگادا را در افراد مبتلا به این سندرم تشخیص دهد. این دارو معمولا به صورت وریدی تزریق می شود.
تست الکتروفیزیولوژی (EP): اگر ECG نشان دهد که سندروم بروگادا دارید، پزشک می تواند یک آزمایش EP را برای دیدن اینکه این بیماری چطور می تواند ضربان قلب را به ریتم غیر طبیعی بروگادا تبدیل کنید، توصیه کند.
در آزمون EP، یک کاتتر از طریق یک رگ در کشاله ران به قلب شما فرستاده می شود دقیقا کاری که در کاتتریزاسیون قلب انجام می شود. سپس الکترودها از طریق کاتتر به نقاط مختلف قلب شما منتقل می شوند. بعد الکترودها ضربان های نامنظم قلب را تعیین می کنند. الکترود ها قلب شما را تکان نمی دهند. آنها فقط سیگنال های الکتریکی را که از طریق قلب شما در حال حرکت هستند شناسایی می کنند.
تست ژنتیک: اگر چه تشخیص سندروم بروگادا نیازی به آزمایش ژنتیکی ندارد، اما اگر این سندرم در یکی از اعضای خانواده تشخیص داده شود، ممکن است پزشک برای سایر اعضای خانواده آزمایش ژنتیک را تجویز کند.
درمان سندرم بروگادا
درمان این سندرم بستگی به خطری که در ضربان غیر طبیعی قلب (آریتمی) ایجاد می کند دارد. کسانی که در معرض خطر بالا قرار دارند عبارتند از:
- افرادی که سابقه مشکلات ریتمی جدی در قلب دارند.
- افرادی که سابقه حملات سنکوب دارند.
- افرادی که از ایست ناگهانی قلب جان سالم به در برده اند.
به دلیل اختلال در ریتم طبیعی قلب، معمولا از دارو برای درمان سندرم بروگادا استفاده نمی شوند. یک دستگاه پزشکی به نام دفیبریلاتور کاردیوورتر کاشتنی (ICD)، معمولا درمان اصلی این بیماری است.
دفیبریلاتور کاردیوورتر کاشتنی (ICD): برای افرادی که دارای ریسک بالایی هستند، درمان این سندرم ممکن است شامل استفاده از دستگاه ICD باشد. این دستگاه کوچک به طور مداوم ریتم قلب شما را کنترل می کند و زمانی که ضربان قلب از کنترل خارج شده یا غیر طبیعی می شود، یک شوک الکتریکی به قلب می دهد.
برای کاشت ICD، یک سیم انعطاف پذیر به یک ورید اصلی زیر یا در نزدیکی ترقوه وارد می شود و با کمک تصاویر اشعه ایکس به قلب هدایت می شود.
انتهای این سیم به بطن چپ متصل می شوند، در حالی که انتهای دیگر به ژنراتور شوک متصل است. این ژنراتور معمولا زیر پوست ترقوه قرار می گیرد. برای نصب ICD نیاز به بستری شدن یک یا دو روزه دارد.
ICD ها ممکن است عوارضی را ایجاد کنند. بنابراین مهم است که از مزایا و خطرات استفاده از آن ها اطلاع کسب کنید. افرادی که از ICD به عنوان یک درمان برای سندرم بروگادا استفاده می کنند، شوکی را از ICD دریافت می کنند، حتی زمانی که ضربان قلب آنها منظم است.
دارو درمانی: گاهی اوقات، از داروهایی مانند کینیدین برای جلوگیری از خطرناک شدن غیر طبیعی ریتم قلب استفاده می شود. این داروها همچنین ممکن است به عنوان مکمل درمانی، برای افرادی که قبلا ICD کاشته اند نیز مفید باشد.
با این حال، اگر بیمار در معرض خطر بالای ابتلا به ایست قلبی یا سنکوب باشد، درمان اصلی ICD است.