سندرم بینایی کامپیوتر

سندرم بینایی کامپیوتر که به عنوان فشار چشم دیجیتالی نیز نامیده می شود، یک گروه از مشکلات چشم و بینایی است که بر اثر کار کردن طولانی مدت با رایانه، لوازم الکترونیکی و استفاده از تلفن همراه به وجود می آیند. بسیاری از افراد ناراحتی چشم و مشکلات بینایی را مشاهده صفحه نمایش های دیجیتال به مدت طولانی تجربه می کنند. با توجه به میزان استفاده از صفحه نمایش دیجیتال، میزان ناراحتی احساس شده نیز افزایش می یابد.

طبق آمارهای رسمی کارمندان آمریکایی به طور متوسط روزانه هفت ساعت از کامپیوتر در دفتر کار یا در خانه خود استفاده می کنند. برای کمک به کاهش فشار چشم ناشی از استفاده طولانی مدت از ابزارهای دیجیتال، قواعد ۲۰-۲۰-۲۰ را دنبال کنید. در این قاعده پس از ۲۰ دقیقه خیره شدن به مانیتور، باید ۲۰ ثانیه به شئ که در فاصله ۲۰ فوتی قرار دارد نگاه کنید.

علائم سندرم بینایی کامپیوتر

شایع ترین علائم مرتبط با سندرم بینایی کامپیوتر (CVS) یا فشار چشم دیجیتالی عبارتند از

  • خستگی چشم
  • سردرد
  • تاری دید
  • خشکی چشم ها
  • درد گردن و شانه

این علائم ممکن است ناشی از موارد زیر باشند:

  • نور کم
  • درخشش و روشنایی زیاد صفحه نمایش دیجیتال
  • فاصله های نامناسب چشم از مانیتور
  • وضعیت بد بدن روی صندلی
  • مشکلات بینایی اصلاح نشده
  • ترکیبی از این عوامل

شدت علائم بصری ایجاد شده در این سندرم، اغلب به میزان توانایی های بصری فرد و مقدار زمان صرف شده برای تماشای مانیتور، بستگی دارد. مشکلات بینایی اصلاح نشده نظیر دوربینی و آستیگماتیسم، تمرکز ناکافی چشم یا ناتوانی چشم در برقراری هماهنگی و تغییرات ناشی از پیری چشم مانند پیرچشمی، می توانند در ایجاد نشانه های بصری در زمان استفاده از رایانه یا دستگاه های دیجیتال دارای صفحه نمایش موثر باشند.

بسیاری از علائم بصری که توسط کاربران تجربه می شوند تنها موقت هستند و پس از متوقف کردن کار با کامپیوتر و یا استفاده از دستگاه های دیجیتال، کاهش می یابند. با این حال، بعضی از افراد ممکن است کاهش توانایی های بصری مانند تاری دید چشم را حتی پس از متوقف کردن کارشان نیز، تجربه کنند. اگر اقدامی برای مقابله با علت مشکل انجام نشود، علائم ادامه خواهند یافت و ممکن است با استفاده از مانیتور در آینده نیز بدتر شوند.

پیشگیری و یا کاهش مشکلات بینایی مرتبط با سندرم بینایی رایانه یا فشار چشم دیجیتالی شامل اقدامات زیر است:

  • کنترل روشنایی و میزان تابش نور مانیتور
  • ایجاد فاصله مناسب بین چشم ها و صفحه نمایش
  • تغییر موقعیت بدن در هنگام مشاهده صفحه نمایش
  • اطمینان از این که مشکلات بینایی به درستی اصلاح شده اند

علت سندرم بینایی کامپیوتر چیست؟

نگاه کردن به مانتیور رایانه یا صفحه نمایش دیجیتال اغلب باعث می شود که به چشم ها فشار وارد شود. در نتیجه، بسیاری از افرادی که زیاد از کامپیوتر استفاده می کنند، به دلیل افزایش حجم کاری چشم هایشان، در معرض علائم مربوط به بینایی قرار دارند.

مشکلات بینایی تصحیح نشده نیز می تواند شدت سندرم بینایی کامپیوتر یا علائم فشار چشم دیجیتالی را افزایش دهند.

نگاه کردن به مانیتور کامپیوتر یا صفحه نمایش های دیجیتال متفاوت از خواندن یک صفحه چاپ شده است. حروف طراحی شده برای نمایش در کامپیوتر یا دستگاه های دیجیتال اندازه دقیقی ندارند، سطح کنتراست حروف نسبت به پس زمینه کاهش می یابد و حضور انعکاس روی صفحه نمایش ممکن است دیدن را مشکل کند.

میزان فاصله چشم از مانیتور و زوایایی که برای کار با کامپیوتر استفاده می شود نیز اغلب از با فاصله و زوایایی که برای خواندن یا نوشتن استفاده می شود متفاوت است. در نتیجه، تمرکز و حرکات مورد نیاز برای دیدن صفحه نمایش های دیجیتال، نسبت به زمانی که کتاب می خوانیم، می تواند خواسته های بیشتری را در سیستم بصری بدن ثبت کند.

علاوه بر این، حتی مشکلات جزئی بینایی نیز می توانند به طور قابل توجهی بر روی عملکرد چشم در هنگام استفاده از دستگاه های دارای صفحه نمایش دیجیتال تاثیر بگذارند. مشکلات بینایی اصلاح نشده ممکن است عامل مهمی برای خستگی چشم مرتبط با کامپیوتر باشند.

سایر علل

حتی افرادی که دارای عینک یا لنز هستند نیز ممکن است نگاه کردن به مانیتور از فاصله های خاصی برایشان مضر باشد. برخی از عینکی ها نیز برای نگاه کردن به مانیتور سر خود را در زوایای عجیب و غریبی شیب می کنند، زیرا عینک آن ها برای نگاه کردن به کامپیوتر طراحی نشده است. یا این که به سمت صفحه نمایش خم می شوند تا اجسام را به وضوح ببینید. در این شرایط موقعیت بدن آنها می تواند منجر به اسپاسم عضلانی یا درد گردن، شانه یا پشت گردن شود.

در اغلب موارد، علائم CVS، به دلیل فشار بصری ایجاد می شود که برای دیدن اجسام در صفحه نمایش های دیجیتال مورد نیاز است. این فشار فراتر از توانایی های چشم است. کسانی با بیشترین خطر مواجه  هستند که دو یا چند ساعت در روز به صورت مستمر با کامپیوتر یا گوشی های هوشمند کار می کنند.

سندرم بینایی کامپیوتر
سندرم بینایی کامپیوتر

سندرم بینایی کامپیوتر چگونه تشخیص داده می شود؟

سندرم بینایی کامپیوتر، و یا فشار چشم دیجیتالی، می تواند از طریق معاینه چشم تشخیص داده شود. تست هایی که برای تشخیص استفاده می شوند ممکن است شامل موارد زیر باشند:

  • سابقه بیمار برای تشخیص هر گونه علائمی که بیمار در حال تجربه آن است و کشف تاثیر هرگونه بیماری زمینه ای، داروی مصرفی یا عوامل محیطی که ممکن است به علایم مربوط به استفاده از کامپیوتر کمک کنند.
  • اندازه گیری آمادگی بصری برای ارزیابی اینکه میزان دید ممکن است تحت تاثیر قرار گرفته باشد؟
  • تعیین نمره عینک و لنز  مورد نیاز برای جبران هر گونه خطای انکساری (نزدیک بینی، دوربینی یا آستیگماتیسم)
  • آزمایش چگونگی تمرکز، حرکت و همکاری چشم ها با یکدیگر

آزمایش آخر ممکن است بدون استفاده از قطره چشم انجام گیرد تا چگونگی پاسخ چشم در شرایط طبیعی دیده شود. در برخی موارد، مانند زمانی که مقداری از قدرت تمرکز چشم قالب تشخیص نیست، قطره چشم ممکن است استفاده شود. این قطره به طور موقت تمرکز چشم را در حین انجام آزمایش تغییر می دهد.

با استفاده از اطلاعات به دست آمده از این آزمایش ها، همراه با نتایج آزمایش های دیگر، پزشک می تواند سندرم بینایی کامپیوتر را تشخیص دهد.

سندرم بینایی کامپیوتر چگونه درمان می شود؟

راه حل های مربوط به درمان این سندرم متنوع هستند. با این حال، مراقبت منظم از چشم و ایجاد تغییر در صفحه نمایش کامپیوتر، معمولا می توانند علائم این بیماری را کاهش دهند.

مراقبت از چشم

در برخی موارد، افرادی که نیازی به استفاده از عینک برای انجام سایر فعالیت های روزانه ندارند ممکن است نیاز باشد که از عینک های خاصی برای کار کردن با کامپیوتر استفاده کنند. علاوه بر این، افرادی که قبلا عینک داشته اند ممکن است نیاز باشد که نمره عینک خود را تغییر دهند.

عینک یا لنزهای تماسی که برای استفاده عمومی تجویز می شوند ممکن است برای کار با رایانه مناسب نباشند. معمولا برای افرادی که عینکی هستند و زیاد از کامپیوتر استفاده می کنند، لنزهای مخصوص با نیاز چشمشان تجویز می شود. طرح، قدرت، رنگ و یا پوشش لنز می تواند قابلیت های بصری را به حداکثر برساند.

بعضی از کاربران کامپیوتر در تمرکز چشم یا هماهنگی چشم ها مشکل دارند. گاهی این مشکلات را نمی توان با عینک و یا لنزهای تماسی به درستی اصلاح کرد. برای درمان این مشکلات خاص، ممکن است یک برنامه درمانی مورد نیاز باشد. این برنامه، یک برنامه ساختاری از فعالیت های بصری است که برای بهبود توانایی های بصری تجویز می شود. برنامه درمانی بصری چشم ها و مغز را به کار می اندازد. این فعالیت ها مشکلات حرکتی و تمرکزی چشم را حل کرده و موجب تقویت این اندام می شوند.

تغییر در نحوه نشستن و موقعیت کامپیوتر

برخی از روش های پیشگیری یا کاهش علائم CVS باید بر روی کامپیوتر و نحوه استفاده از آن اعمال شوند. این روش ها عبارتند از:

  • شرایط نور
  • راحتی صندلی
  • موقعیت مانیتور
  • و …

موقعیت مکانی صفحه نمایش: اکثر افراد زمانی که با کامپیوتر کار می کنند راحت ترند که چشمهایشان پایین را نگاه کند. اما طبق استاندارد صفحه نمایش کامپیوتر باید ۱۵ تا ۲۰ درجه زیر سطح چشم (حدود ۴ یا ۵ اینچ) باشد.

روشنایی: برای جلوگیری از انعکاس نور، صفحه نمایش را باید پشت به نور یا پنجره بگذارید.

صفحه نمایش ضد انعکاس: اگر هیچ راهی برای به حداقل رساندن انعکاس نور از منابع نور وجود ندارد، از یک فیلتر انعکاس دهنده نور روی مانیتور استفاده کنید. این فیلترها مقدار نور منعکس شده از صفحه نمایش را کاهش می دهند.

موقعیت صندلی: صندلی باید راحتی و متناسب با بدن باشد. ارتفاع صندلی باید تنظیم شود تا حدی که پا روی زمین قرار بگیرد. اگر صندلی دارای جای دست است، هنگام تایپ کردن باید آن ها را طوری تنظیم کنید که از بازوها پشتیبانی کنند. مچ دست شما نباید در هنگام تایپ کردن روی صفحه کلید بماند.

تعیین وقت استراحت: برای جلوگیری از خستگی چشم، سعی کنید به مدت طولانی و پیوسته به صفحه نمایش خیره نشوید. پس از دو ساعت استفاده مداوم از کامپیوتر، ۱۵ دقیقه چشم ها را ببندید. همچنین، هر ۲۰ دقیقه یک بار به جسمی به فاصله ۲۰ فوتی از بدن به مدت ۲۰ ثانیه نگاه کنید تا چشم شما فرصت تغییر جهت را داشته باشد.

پلک زدن: برای کم کردن شانس خستگی و خشکی چسم هنگام استفاده از رایانه، به طور مرتب پلک بزنید. پلک زدن سطح جلویی چشم را مرطوب نگه می دارد.

معاینه منظم چشم نیز می تواند به جلوگیری یا کاهش نشانه های مرتبط با سندرم بینایی کامپیوتر کمک کند.

منابع:

Computer Vision Syndrome