معرفی ۱۵ گیاه فوق العاده مفید برای بدن که خاصیت ضد ویروسی دارند

در زمان های قدیم، بشر از گیاهان دارویی به عنوان درمان طبیعی برای بیماری های مختلف از جمله عفونت های ویروسی استفاده می کرد. بسیاری از گیاهان، به دلیل غلظت زیاد ترکیبات مفید ضد ویروسی به مبارزه با ویروس ها کمک می کنند و پزشکان طب سنتی علاقه زیادی به آنها دارند.

در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت به معرفی ۱۵ گیاه مفید که دارای خاصیت و فعالیت ضد ویروسی قدرتمندی هستند؛ می پردازیم.

گیاهان ضد ویروسی

پونه کوهی

پونه گیاهی محبوب از خانواده نعنائیان است که به دلیل خواص چشمگیر دارویی، محبوبیت زیادی دارد. ترکیبات گیاهی آن، که شامل کارواکرول نیز می شود، دارای خواص ضد ویروسی هستند.

در یک مطالعه انجام شده در آزمایشگاه، هم روغن پونه کوهی و کارواکرول جدا شده از این گیاه در مدت زمان ۱۵ دقیقه توانستند فعالیت مورین نورو ویروسی (MNV) بر روی بدن موش ها داشته باشند.

MNV بسیار مسری بوده و علت اصلی آنفولانزای معده در انسان است. این ویروس بسیار شبیه به نورو ویروس انسانی است و در مطالعات علمی مورد استفاده قرار می گیرد.

روغن پونه و کارواکرول توانسته اند فعالیت ضد ویروسی خود را در برابر ویروس تبخال سیمپلکس نوع ۱ (HSV-1) نیز نشان دهند. روتاویروس، علت شایع اسهال در نوزادان و کودکان است و ویروس RSV نیز باعث عفونت های تنفسی می شود.

ساج (مریم گلی)

یکی دیگر از اعضای خانواده نعنائیان که خاصیت ضد ویروسی دارد، مریم گلی بوده که مدت زیادی است در طب سنتی برای درمان عفونت های ویروسی مورد استفاده قرار می گیرد. خواص ضد ویروسی مریم گلی عمدتاً به ترکیباتی به نام سافیسینولید و ساج وان نسبت داده می شود که در برگ ها و ساقه گیاه یافت می شوند.

تحقیقات آزمایشگاهی نشان داده اند که این گیاه ممکن است با ویروس نقص ایمنی بدن نوع ۱ (HIV-1)، که می تواند منجر به ایدز شود؛ مبارزه کند. در یک مطالعه، عصاره مریم گلی با جلوگیری از ورود ویروس به سلول های هدف، فعالیت HIV را به طور چشمگیری مهار کرد.

همچنین تحقیقات نشان داده اند که مریم گلی با HSV-1 و Indiana vesiculovirus مبارزه می کند. این ویروس ها حیوانات اهلی مانند اسب، گاو و خوک را آلوده می کنند.

ریحان

بسیاری از انواع ریحان، از جمله ریحان شیرین و مقدس ممکن است با عفونت های ویروسی مقابله کنند. به عنوان مثال یک مطالعه آزمایشگاهی نشان داده است که عصاره ریحان شیرین که حاوی ترکیباتی مانند اپیژنین و اسید اوسولیک است؛ اثرات مهمی بر روی ویروس های تبخال، هپاتیت B و انتروویروس دارد.

ریحان مقدس نیز باعث تقویت سیستم ایمنی شده و به این ترتیب ممکن است به مبارزه با عفونت های ویروسی کمک کند.

در یک مطالعه ۴ هفته ای که بر روی ۲۴ بزرگسال سالم انجام شد؛ مصرف ۳۰۰ میلی گرم عصاره ریحان مقدس میزان سلول های T و سلول های کشنده طبیعی را به طور قابل توجهی افزایش داد. این دو سلول هر دو از سلول های سیستم ایمنی هستند که به محافظت و دفاع از بدن در برابر عفونت های ویروسی کمک می کنند.

رازیانه

رازیانه گیاهی با طعم شیرین است که ممکن است با ویروس های خاصی مبارزه کند. یک مطالعه آزمایشگاهی نشان داد که عصاره رازیانه اثرات ضد ویروسی قوی در برابر ویروس تبخال و پاراآنفلوآنزا نوع ۳ (PI-3) دارد. پاراآنفلوآنزا نوع ۳ (PI-3) باعث عفونت های تنفسی در گاوها می شود.

علاوه بر این ترانس آنتول، ماده اصلی موجود در اسانس رازیانه، اثرات ضد ویروسی قدرتمندی در برابر ویروس های تبخال دارد.

طبق نتایج تحقیقات حیوانی، رازیانه ممکن است سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و التهاب را کاهش دهد. به همین ترتیب می تواند به مبارزه با عفونت های ویروسی نیز کمک کند.

سیر

سیر یک داروی طبیعی محبوب برای طیف گسترده ای از بیماری ها، از جمله عفونت های ویروسی است. در یک مطالعه که بر روی ۲۳ بزرگسال مبتلا به زگیل ناشی از ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) انجام شده بود، استفاده از عصاره سیر در مناطق آسیب دیده آن هم دو بار در روز پس از ۱ الی ۲ هفته زگیل را از بین برد.

علاوه بر این، مطالعات آزمایشگاهی قدیمی نیز نشان داده اند که سیر ممکن است فعالیت ضد ویروسی در برابر آنفولانزای A، B ،HI ،HSV-1، ذات الریه ویروسی و رینو ویروس داشته باشد.

مطالعات حیوانی و آزمایشگاهی نشان داده اند که سیر با تحریک سلول های ایمنی محافظ که می توانند از بدن در برابر عفونت های ویروسی محافظت کنند، پاسخ سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند.

مرهم لیمو

مرهم لیمو گیاهی است که معمولاً در چای ها و چاشنی ها استفاده می شود. این گیاه به دلیل ویژگی های دارویی که دارد زیاد مورد توجه متخصصان طب سنتی قرار گرفته است. عصاره مرهم لیمو منبع غلیظی از روغن ها و ترکیبات گیاهی است که دارای فعالیت ضد ویروسی هستند.

تحقیقات آزمایشگاهی نشان داده اند که این گیاه دارای اثرات ضد ویروسی در برابر آنفولانزای مرغی (آنفولانزای مرغی)، ویروس تبخال، HIV-1 و enterovirus 71 که می تواند باعث بروز عفونت های شدید در نوزادان و کودکان شود؛ است.

نعناع تند

به نظر می رسد نعناع دارای خواص ضد ویروسی قدرتمندی باشد. استفاده از این گیاه به صورت چای، عصاره و تنتور به عنوان درمانی طبیعی برای عفونت های ویروسی مرسوم است. برگ ها و روغن های موجود در این گیاه حاوی اجزای فعالی از جمله منتول و اسید رزماریک اسید هستند که دارای فعالیت ضد ویروسی و ضد التهابی می باشند.

در یک مطالعه آزمایشگاهی، عصاره برگ نعناع فعالیت ضد ویروسی قدرتمندی را در برابر ویروس سینسیتیال تنفسی (RSV) از خود به نمایش گذاشت و سطح ترکیبات التهابی را به میزان قابل توجهی کاهش داد.

رزماری

رزماری به دلیل ترکیبات گیاهی بی شمار از جمله اسید اولانولیک که دارد؛ اغلب در پخت و پز مورد استفاده قرار می گیرد. اما این گیاه کاربردهای درمانی نیز دارد. اسید اولانولیک در مطالعات حیوانی و آزمایشگاهی فعالیت ضد ویروسی در برابر تبخال، HIV، آنفلوانزا و هپاتیت از خود نشان داده است.

به علاوه، عصاره رزماری اثر ضد ویروسی در برابر ویروس های تبخال و هپاتیت A که بر روی کبد تأثیر می گذارد؛ دارد.

اکیناسه

اکیناسه به دلیل داشتن خواص چشمگیر، یکی از محبوب ترین عناصر مورد استفاده در طب سنتی و گیاهی است. قسمت های زیادی از این گیاه از جمله گل، برگ و ریشه آن به عنوان دارو طبیعی استفاده می شود.

در حقیقت Echinacea purpurea، گونه ای از این گیاه است که گل های مخروطی شکل داشته و بومیان آمریکایی برای درمان طیف گسترده ای از بیماری ها از جمله عفونت های ویروسی از آن استفاده می کنند.

چندین آزمایش مختلف نشان داده اند که انواع خاصی از اکیناسه، از جمله E. pallida E. angustifolia و E. purpurea در مبارزه با عفونت های ویروسی مانند تبخال و آنفلوانزا موثر هستند. نکته قابل توجه این است که تصور می شود E. purpurea دارای اثرات تقویت کننده سیستم ایمنی نیز می باشد و برای درمان عفونت های ویروسی بسیار مفید است.

آقطی

آقطی سرده ای از گیاهانی است که به آنها پلم نیز گفته می شود. آقطی در تهیه محصولات مختلفی مانند داروهایی که برای درمان طبیعی عفونت های ویروسی مانند آنفولانزا و سرماخوردگی استفاده می شوند؛ کاربرد دارد.

یک مطالعه که بر روی موش ها انجام شد مشخص کرد که آب غلیظ آقطی باعث مهار تکثیر ویروس آنفلوانزا و تحریک پاسخ سیستم ایمنی بدن می شود.

از این گذشته ۴ مطالعه که شامل ۱۸۰ شرکت کننده بودند نیز بررسی شده و نتایج نشان می دهد که مکمل آقطی به میزان قابل توجهی علائم تنفسی ناشی از عفونت های ویروسی را کاهش می دهد.

شیرین بیان

شیرین بیان قرنهاست که در طب سنتی چینی و سایر روش های طبیعی برای درمان بیماری های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. گلیسیریزین، لیکیریتوژنین و گلابیدین تنها برخی از مواد فعال موجود در شیرین بیان هستند که دارای خواص ضد ویروسی قدرتمندی می باشند.

مطالعات آزمایشگاهی نشان داده اند که عصاره ریشه شیرین بیان در برابر HIV ،RSV، ویروس تبخال و کروناویروس حاد مرتبط با سندرم تنفسی حاد (SARS-CoV) مؤثر است.

گون

گون گیاهی گلدار است که در طب سنتی چین، محبوبیت زیادی دارد. این گیاه دارای Astragalus polysacararide یا همان APS است که دارای خاصیت تقویت کننده سیستم ایمنی و ضد ویروسی است.

تست های آزمایشگاهی و آزمایش های حیوانی نشان داده اند که گون با ویروس تبخال، هپاتیت C و آنفلوانزای مرغی H9 مبارزه می کند. به علاوه برخی از مطالعات آزمایشگاهی نیز نشان داده اند که APS ممکن است از سلول های آستروسیت انسانی که فراوان ترین سلول در سیستم عصبی مرکزی هستند در عفونت تبخال محافظت کند.

زنجبیل

زنجبیل به دلیل غلظت بالایی از ترکیبات گیاهی قوی، دارای فعالیت ضد ویروسی چشمگیری است. تحقیقات آزمایشگاهی نشان داده اند که عصاره زنجبیل دارای اثرات ضد ویروسی در برابر آنفولانزای مرغی، RSV و FCV است. FCV با نورو ویروس انسانی قابل مقایسه است.

علاوه بر این ترکیبات خاص موجود در زنجبیل، مانند جینجرول و زنجبیلون، مانع از تکثیر ویروس شده و از ورود ویروس ها به سلول های میزبان جلوگیری می کنند.

جینسنگ

جینسنگ که گونه های مختلفی مانند کره ای و آمریکایی دارد، گیاهی ریشه ای از خانواده Panax است. مدتهاست که در طب سنتی چینی برای مبارزه با ویروس ها از این گیاه بسیار عالی استفاده می شود.

در مطالعات حیوانی و آزمایشگاهی مشخص شده است که عصاره جینسنگ قرمز کره ای اثرات قابل توجهی بر روی RSV، ویروس های تبخال و هپاتیت A دارد.

به علاوه ترکیبات موجود در جینسنگ که به نام جینسنوزیدها شناخته می شوند دارای اثرات ضد ویروسی در برابر هپاتیت B، نورو ویروس و coxsackieviruses هستند.

قاصدک

قاصدک اثرات ضد ویروسی بالقوه ای روی بدن دارد. تحقیقات آزمایشگاهی نشان داده اند که قاصدک ممکن است با هپاتیت B، اچ آی وی و آنفلوانزا مبارزه کند.

علاوه بر این یک مطالعه آزمایشگاهی دیگر نیز نشان داد که عصاره قاصدک باعث مهار تکثیر دانگ (ویروس منتقله از طریق نیش پشه است که باعث تب دانگ می شود) خواهد شد. این بیماری که می تواند کشنده باشد باعث ایجاد علائمی مانند تب بالا، استفراغ و درد عضلات می شود.

نکته آخر

بشر هزاران سال است که از این گیاهان برای درمان بیماری های مختلف استفاده می کند. البته بسیاری از آنها نیز در آشپزی کاربرد دارند. اما برخی دیگر که محجورترند؛ فقط کاربرد درمانی دارند. شما می توانید این گیاه را به شکل چای دم کرده و استفاده کنید و یا عصاره خالصشان را از داروخانه تهیه کرده و طبق دستور درج شده بر روی محصول، آن را مصرف کنید.