ضربان قلب به تعداد انقباضات ریتمیک در هر دقیقه گفته می شود. قلب شما عضو عضلانی، واقع در بین قفسه سینه و کمر است که به سمت چپ سینه گرایش داشته و وظیفه اصلی آن حفظ گردش خون است. ضربان قلب به اندازه فعالیت قلبی اشاره دارد. این علامت یکی از نشانه های حیاتی است. علائم حیاتی مانند درجه حرارت بدن، نبض، تعداد تنفس و فشار خون اطلاعات مربوط به وضعیت سلامت هر فرد را مشخص می کند. هر ناهنجاری در این علائم می تواند سرنخ تشخیصی برای مشکلات مختلف در بدن باشد. ضربان آهسته قلب به ضربانی گفته می شود که آهسته تر از ۵۰ ضربه در دقیقه برای یک فرد بزرگسال یا کودک در حالت استراحت باشد.
در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت در مورد میزان نرمال ضربان قلب و علل و درمان های لازم برای ضربان آهسته قلب صحبت خواهیم کرد.
نام های دیگر ضربان آهسته قلب
نام های جایگزین برای این بیماری عبارتند از:
- برادی کاردی
- ضربان قلب کاهش یافته
- ضربان کاهش یافته
- ضربان قلب پایین
- کاهش تعداد ضربان قلب
- نبض آهسته
- نبض کاهش یافته
- ضربان کند قلب
ضربان قلب نرمال
شما می توانید به سادگی ضربان قلب خود را اندازه گیری کنید. اول باید نبض را با نگه داشتن انگشت بر روی شریان رادیال در مچ دست پیدا کنید. مکان های دیگری که می توانید نبض را در آن احساس کنید شامل گردن (شریان کاروتید)، کشاله ران (شریان فمورال) و پا (شریان پشت پایی و شریان تیبیال خلفی) می باشد. سپس، تعداد ضربات قلب را در ۱۵ ثانیه در حالت استراحت بشمارید و برای تبدیل آن به دقیقه، عدد حاصله را ضرب در ۴ کنید.
بهتر است برخی از اعداد زیر را به خاطر داشته باشید:
- ضربان قلب در حال استراحت در بزرگسالان به طور معمول ۶۰ تا ۱۰۰ ضربه در دقیقه است.
- ورزشکاران و یا افرادی که از برخی داروها استفاده می کنند در حالت طبیعی ضربان کمتری دارند.
- ضربان قلب نرمال برای کودکان در سن ۱ تا ۸ سالگی ۸۰ تا ۱۰۰ ضربه در دقیقه است.
- ضربان قلب نرمال برای نوزادان در سن ۱ تا ۱۲ ماهگی ۱۰۰ تا ۱۲۰ ضربه در دقیقه است.
- ضربان قلب نرمال برای نوزادان (زیر ۱ ماهه) ۱۲۰ تا ۱۶۰ ضربه در دقیقه است.
مشکلاتی که می توانند با ضربان آهسته قلب همراه باشند کدامند؟
ضربان قلب باید بدون هر گونه ضعف بوده و به صورت منظم بزند. اگر ضربان کندتر از سرعت عادی باشد، ممکن است مشکلی را در بدن نشان دهد. موراد زیر می توانند ضربان قلب را آهسته کنند:
- غش کردن
- سرگیجه
- کاهش هوشیاری
- ضعف
- خستگی
در برخی موارد، ضربان آهسته قلب نشانه ای از سالم بودن قلب است. برای مثال ورزشکاران، غالبا ضربان کمتری از حد نرمال دارند. زیرا قلب آنها قوی است و لازم نیست برای پمپ کردن خون در سراسر بدن به سختی کار کند. با این حال، زمانی که ضربان قلب کندتر از حد نرمال و غیر معمول بوده و یا همراه با سایر نشانه ها باشد، می تواند نشانه ای از چیزی جدی تر باشد.
علل بالقوه ضربان آهسته قلب
برای تعیین علت ضربان قلب آهسته، ارزیابی دقیق پزشکی ضروری است. الکتروکاردیوگرام (نوار قلب یا ECG)، تست های آزمایشگاهی، و دیگر مطالعات تشخیصی با وجود این اختلال، ممکن است توصیه شود.
دلایل پزشکی بالقوه آهسته شدن ضربان قلب عبارتند از:
- ریتم غیر طبیعی قلب (آریتمی)
- بی اشتهایی عصبی
- اتونومیک دیس رفلکسی
- نوروپاتی اتونوم
- کاردیومیوپاتی احتقانی
- سکته
- پتاسیم بالا
- خونریزی داخل مغزی
- نیش حیوانات دریایی یا گزیده شدن توسط حشرات
- عوارض جانبی داروها
- ضربه
- خونریزی سابآراکنوئید
- سندرم سینوس بیمار
- هیپوترمی
- کم کاری تیروئید
- آسیب گره AV
درمان ضربان آهسته قلب
درمان این اختلال بستگی به بیماری زمینه ای دارد که آن را ایجاد کرده است. اگر ضربان آهسته قلب به علت اثر دارو یا تماس با مواد سمی ایجاد شده باشد، باید از نظر پزشکی درمان شود. استفاده از دستگاه خارجی (ضربان ساز) که در قفسه سینه کاشته می شود برای تحریک ضربان قلب، درمان انتخابی برای انواع خاصی از برادی کاردی است.
از آنجا که ضربان قلب پایین می تواند مشکلات دیگری را نیز نشان دهد، اگر متوجه هر گونه تغییر در ضربان قلب شدید به خصوص اگر این تغییرات با سایر نشانه همراه بود، حتما به پزشک مراجعه کنید.
شناخت یک وضعیت اضطراری بالقوه
در برخی شرایط، ضربان قلب آهسته می تواند یک مشکل اورژانسی را نشان دهد. در این شرایط علائم جدی زیر رخ می دهد:
- سرگیجه
- کاهش هوشیاری
- درد قفسه سینه
- گیجی
- از حال رفتن یا غش
- تنگی نفس
- ضعف
- درد بازو
- درد فک
- سردرد شدید
- نابینایی یا ایجاد تغییرات بصری
- درد شکم
- رنگ پریدگی
- سیانوز (آبی شدن رنگ پوست)
- سردرگمی