شریان ها مانند لوله های بدن شما هستند که خون اکسید شده را از اندام ها به قلب و خون غنی از اکسیژن را از قلب به بافت ها و اندام های مختلف بدن منتقل می کنند. شریان های سالم دارای دیواره های داخلی صاف هستند که خون به راحتی در آن ها حرکت می کنند. اما انسداد شریان ها از ایجاد پلاک در امتداد دیواره شریانی حاصل می شود. در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت ما را همراهی کنید تا از نشانه ها و علائم انسداد عروق در بدن مطالع شوید.
پلاک می تواند در ساختارهای عروق کرونر، کاروتید، عروق محیطی و کلیوی ایجاد شود. این ماده از چربی، کلسترول و سایر مواد موجود در خون تشکیل شده که در نهایت سفت شده و عارضه ای به نام انسداد را ایجاد می کند. این انسداد جلوی جریان خون غنی از اکسیژن به اندام ها و سایر قسمت های بدن را می گیرد.
اگر چه عوامل دقیق مسدود شدن شریان ها ناشناخته است، اما عوامل موثر بر آن عبارتند از:
- افزایش سن
- کلسترول بالا
- تری گلیسیرید بالا (یک نوع چربی در خون است)
- فشار خون بالا
- چاقی
- سیگار کشیدن
- دیابت
- بیماری های التهابی
- سابقه خانوادگی سفت شدن سرخرگها
افزایش حجم پلاک در شریانها، آهسته و پیشرونده است. ممکن است حتی از دوران کودکی شروع شود. همانطور که شریان های مسدود می شود احتمال ابتلا به بیماری های زیر نیز بالا می رود:
- بیماری عروق کرونر
- بیماری شریان کاروتید
- بیماری عروق محیطی
- انفارکتوس میوکارد (حمله قلبی)
- سکته مغزی
- مرگ
بنابراین ضروری است که علائم انسداد عروق را بشناسید تا بتوانید جلو مشکل را پیش از جدی شدن بگیرید.
علائم انسداد عروق
آنژین (درد قفسه سینه)
آنژین، یا درد قفسه سینه که ناشی از کاهش جریان خون به قلب است، یکی از علائم انسداد عروق به علت ایجاد پلاک می باشد. این نوع درد قفسه سینه منجر به احساس تنگی و فشار در پشت سینه می شود. آنژین معمولا توسط استرس های جسمی یا احساسی به وجود می آید و با فعالیت بدنی بدتر شده و زمانی که استراحت می کنید از بین می رود.
درد قفسه سینه همیشه نشان دهنده مسدود شدن شریان ها نیست. گاهی ممکن است به دلایل زیر نیز رخ دهد:
- اسپاسم عضلانی
- زخم معده
- عفونت دستگاه تنفسی فوقانی
- بیماری مثانه
- سوء هاضمه
تنگی نفس
ضعف تنفسی نیز می تواند یکی از علائم انسداد عروق در بدن باشد. در این شرایط با توجه به تشکیل پلاک در شریان ها، قلب نمی تواند به اندازه کافی خون را برای پاسخگویی به نیازهای بدن پمپ کند. این فرایند منجر به تنگی نفس یا خستگی شدید همراه با تنفس می شود.
در یک مطالعه که در سال ۲۰۰۵ توسط Cedars-Sinai Medical Center انجام شد محققان دریافتند که بیماران مبتلا به ضعف تنفسی نسبت به کسانی که علائمی ندارند بیشتر جان خود را در اثر بیماری های قلبی دست می دهند.
با این حال، تنگی نفس نیز ممکن است به دلایل زیر رخ دهد:
- ورزش شدید
- کمبود اکسیژن در مناطقی که ارتفاع زیادی دارند
- کم خونی
- عفونت های دستگاه تنفسی
- برونشیت مزمن
- آلرژی
اختلال نعوظ
اختلال نعوظ (ED)، شایع ترین مشکل جنسی مردان است که تا ۳۰ میلیون مرد را در ایالات متحده تحت تاثیر قرار داده است. اختلال نعوظ نیز می تواند نشانه ای از مسمومیت های شغلی و مشکلات قلبی باشد.
بر اساس یک مقاله که در سال ۲۰۱۱ در مجله Circulation منتشر شده است ED علامت رایج بیماری آترواسکلروز یا سفت شدن سرخرگ ها است. آترواسکلروز اغلب روی آلت تناسلی و پس از آن بر روی قلب و مغز تاثیر می گذارد.
به غیر از انسداد عروق، ED می تواند به علل زیر نیز ایجاد شود:
- افسردگی
- کاهش تستوسترون
- مشکلات عصبی
- مصرف برخی از داروها
طاسی الگوی مردانه
طاسی شدید در تاج سر مردان نیز ممکن است وجود انسداد در سرخرگها را نشان دهد. همراه با ریزش مو در پوست سر، ممکن است متوجه ریزش مو در پاها نیز شوید.
مطالعه ای که در سال ۲۰۰۰ در Archives of Internal Medicine منتشر شده است، نشان دهنده ارتباط بین طاسی و بیماری عروق کرونر (CHD)، به ویژه در مردان مبتلا به فشارخون و کلسترول بالا است. معمولا طاسی شدید (ریزش مو در بالای سر و یا تاج سر) معمولا با افزایش خطر ابتلا به CHD همراه است.
سایر علل رایج ریزش مو در مردان عبارتند از:
- وراثت
- سرطان های خاص
- مصرف برخی از داروها
- بیماری تیروئید
- استروئیدهای آنابولیک
چین خوردن نرمه گوش
مهم نیست که به این موضوع اعتقاد داشته باشید یا نه. اما باید بدانید که چین خوردن قسمت نرم گوش نیز یکی از علائم انسداد عروق است. به طور خاص، برش زاویه ای که به طور مجزا از کانال گوش به لبه پایین گوش متصل می شود با بیماری عروق کرونر ارتباط دارد. چروک شدن گوش می تواند نشانه ای از گردش خون ضعیف که به علت مسدود شدن رگ های خونی در قلب ایجاد شده است، باشد.
مطالعات سال ۱۹۸۹ که در The British Heart Journal منتشر شده نشان داد که ارتباطی بین چرک مورب گوش و بیماری های قلبی عروقی کشنده وجود دارد. همچنین، یک مطالعه که در سال ۲۰۱۲ در مجله American Journal of Cardiology منتشر شده، نشان می دهد که افراد مبتلا به ضایعات گوش بیشتر احتمال دارد که به بیماری عروق کرونر مبتلا شوند.
سیگار کشیدن بیش از حد نیز ممکن است باعث ایجاد آسیب در گوش شود.
تعریق بیش از حد (عرق کردن شبانه)
عرق کردن بیش از حد، به خصوص در شب، یکی دیگر از نشانگرهایی است که ممکن است ناشی از آسیب شریانی بر اثر ایجاد پلاک باشد. تعریق بیش از حد زمانی که ورزش یا فعالیت دارید نیز با افزایش حجم کار قلب می تواند ایجاد شود.
تعریق بیش از حد می تواند به دلایل زیر نیز رخ دهد:
- استرس
- اضطراب
- چاقی
- کمبود های تغذیه ای
تعریق در میان زنان مسن، ممکن است نشانه ای از یائسگی باشد.
ضعف یا سرگیجه
احساس ناگهانی سرگیجه، نشانه دیگری از انسداد عروق و یکی از نشانه های اولیه هشدار دهنده سکته مغزی است.
سرگیجه و مشکل در راه رفتن، از دست دادن تعادل یا عدم توانایی در هماهنگی اندام ها که به علت ناشناخته ایجاد می شود می تواند به دلیل افزایش پلاک در شریان های کاروتید باشد. این شریان ها خون را به بخش بزرگی از مغز که در آن قدرت تفکر، حرف زدن، شخصیت، و عملکرد حسی و حرکتی کنترل می شود می رسانند.
انباشت رسوبات چرب در این شریان ها می تواند باعث ایجاد محدودیت در شریان ها شود، بنابراین جریان خون به مغز کاهش می یابد یا به طور کامل مسدود می شود.
سرگیجه علل دیگر زیر را نیز دارد:
- فشار خون پایین
- مشکلات عصبی
- کم خونی
- هیپوگلیسمی (قند خون پایین)
- عفونت گوش
- گرمازدگی
- اختلالات مرتبط با دید
- میگرن
- اختلالات اضطرابی
- آسیب وارده به سر
تپش قلب
وقتی تپش قلب رخ می دهد، ممکن است احساس کنید که قلب شما در ایجاد ضربان در حال مسابقه دادن است. افراد اغلب در طول ورزش، زمانی که استرس دارند و بعد از مصرف کافئین یا نیکوتین احساس تپش قلب می کنند. در بعضی از افراد، تپش می تواند یکی از علائم انسداد عروق باشد. به ویژه هنگامی که علائمی از قبیل موارد زیر نیز رخ می دهد:
- سرگیجه
- سردرد
- تاری دید
- درد قفسه سینه
- تعریق
- حالت تهوع
این شرایط ممکن است نشانه ای از بیماری قلبی جدی باشد.
سایر شرایط و بیماری هایی که ممکن است باعث تپش قلب شوند عبارتند از:
- اختلالات الکترولیتی
- اختلالات تیروئید
- آپنه خواب
- مصرف داروهای خاص
- اختلالات قلب
- کم خونی
سوء هاضمه، تهوع و استفراغ
شریان های مسدود شده که منجر به بیماری های قلبی می شوند می توانند علائمی از قبیل اختلال در دستگاه گوارش، تهوع، استفراغ، احساس پری یا خفگی و سایر مشکلات دستگاه گوارش را به علت کمبود اکسیژن در خون و گردش خون ضعیف بروز دهند.
افراد مبتلا به انسداد در شریان های کلیوی که خون ارسالی به کلیه هایشان کم است ممکن است علائم زیر را داشته باشند:
- تهوع
- سوء هاضمه خفیف
- درد شکمی
- استفراغ
درد ساق پا
اگر بدون دلیل پاهایتان درد می کند و در راه رفتن دچار مشکل شده اید، ممکن است یکی از عروق محیطی بدنتان مسدود شده باشد. این علامت به ویژه نشانه ای از بیماری شریانی محیطی است. این بیماری به این معنی است که کلسترول و پلاک در شریان هایی که خون را به اندام های پایینی بدن می رسانند تشکیل شده است.
بیماری شریانی محیطی سبب ضعف جریان خون در پاها می شود و به دلیل همین جریان ضعیف درد پا اجتناب ناپذیر است. این درد راه رفتن و انجام فعالیت های شما را محدود می کند و اغلب بر کیفیت زندگی شما تاثیر می گذارد.
درد خفیف در پا می تواند به علل زیر نیز رخ دهد:
- اسپاسم عضلانی
- خستگی عضلانی
- کمبود تغذیه ای
- کم آبی
این درد همچنین می تواند نشانه ای از موارد زیر نیز باشد:
- فشار عضلانی
- تاندونیت
- سندرم پای بی قرار
- آرتریت
- آسیب عصبی