به گفته متخصصان مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC) در ایالات متحده، سرطان ریه دومین سرطان شایع در بین مردان و زنان در ایالات متحده است. کارسینوم ریه یا همان سرطان ریه به علت رشد کنترل نشده سلول ها در بافت ریه رخ می دهد. اگر این بیماری درمان نشود، می تواند به سایر قسمت های بدن گسترش یابد. برای آشنایی یا علائم سرطان ریه جهت انجام درمان مناسب و به موقع برای این بیماری ما را تا انتهای این مطلب مجله پیام سلامت همراهی کنید.
سرطان ریه به طور گسترده ای به دو نوع تقسیم می شود:
- سرطان ریه سلول کوچک
- سرطان ریه سلول غیر کوچک
سیگار کشیدن یکی از عوامل خطر ابتلا به سرطان ریه است. با این حال، این بیماری ممکن است در افرادی که هرگز سیگار نکشیده اند نیز ایجاد شود. افرادی که سابقه خانوادگی سرطان ریه دارند، به ویژه اگر والدین یا خواهر و بردارهایشان به این بیماری مبتلا هستند، در معرض خطر بیشتری قرار دارند. سایر عوامل خطر عبارتند از:
- قرار گرفتن در معرض دود دست دوم
- قرار گرفتن در معرض گاز رادون یا سایر گازهای مضر
سرطان ریه عمدتا در افراد مسن رخ می دهد. تقریبا ۷۰ درصد افراد مبتلا به آن، بیش از ۶۵ سال سن دارند. در حالی که کمتر از ۳ درصد آنها زیر ۴۵ سال سن دارند.
به گفته متخصصان انجمن سرطان آمریکا، سرطان ریه حدود ۲۷ درصد از کل مرگ و میر های سرطان را تشکیل می دهد. در واقع، هر ساله آمار مرگ و میر در افراد مبتلا به سرطان ریه از افراد مبتلا به سرطان های کولون، پستان و پروستات بیشتر است.
این به این دلیل است که این سرطان اغلب در مراحل پیشرفته تشخیص داده شده و درمان آن مشکل تر می شود. در بسیاری از موارد ممکن است علائم قابل توجهی در مراحل اولیه از خود بروز ندهد. بنابراین، ضروری است که علائم سرطان ریه را بدانید و در صورت لزوم با پزشک مشورت کنید.
علائم سرطان ریه
سرفه های مزمن
هر کسی ممکن است از سرماخوردگی و سرفه رنج ببرد. اما اگر سرفه مزمن دارید که سه هفته یا بیشتر طول کشیده و هیچ علائمی از سرماخوردگی در بدن وجود ندارد، این سرفه می تواند یکی از نشانه های اولیه سرطان ریه باشد.
اغلب بیماران از درد قفسه سینه که در حین سرفه خشک یا همراه با مخاط ایجاد شده و به شانه یا پایین دست سرایت می کند شکایت دارند.
اگر سرفه مداوم دارید که چندین هفته طول کشیده و به دارو پاسخ نمی دهد، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. با انجام آزمایش اشعه ایکس یا سایر آزمایشات، پزشک می تواند علت دقیق و برنامه درمانی مناسب را تجویز کند.
سرفه همراه با خروج خون از دهان
اگر خون سرفه می کنید (هموپتیز)، فرقی نمی کند که مقدار خون چقدر است، باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. این نشانه می تواند سرطان ریه را مشخص کند، به ویژه اگر سیگاری هستید. هر دو نوع کارسینوم ریه، یعنی کارسینوم سلول های غیر کوچک و کارسینوم سلول های کوچک می توانند این علامت را ایجاد کنند.
تغییر در صدا و تن سرفه نیز حتما باید توسط پزشک بررسی شود. به علاوه، ممکن است نشانه های زیر نیز همزمان وجود داشته باشد:
- درد قفسه سینه
- تنگی نفس
- تب
- خس خس سینه
سایر علل احتمالی خروج خون بعد از سرفه شامل موارد زیر هستند:
- سل
- برونشیت
- پنومونی
- برخی بیماری های قلبی-عروقی
صدای خس خس سینه
هنگامی که مسیرهای هوایی دچار انسداد و یا التهاب می شوند، صدای نفس کشیدن مانند صدای سوت زدن می شود. شایعترین علت خس خس سینه آسم و آلرژی است. با این حال، این نشانه می تواند یکی از علائم سرطان ریه نیز باشد.
اگر هنگام نفس کشیدن صدا شنیده می شود و این موضوع ادامه پیدا کرده است و شما آسم ندارید، برای پیدا کردن آنچه که باعث این حالت شده، با دکتر مشورت کنید.
تنگی نفس
کوتاه شدن نفس یا نفسی که به راحتی بالا نمی آید یکی از علائم سرطان ریه است. حدود ۹ نفر از ۱۰ نفر مبتلا به سرطان ریه پیشرفته این علامت را تجربه می کنند. البته تنگی نفس می تواند دلایل دیگر زیر را نیز داشته باشد:
- انسداد شریان ها
- کم خونی
- عفونت تنفسی
- برونشیت مزمن
- ورزش سنگین
- کمبود اکسیژن در مناطقی که ارتفاع آن زیاد است
در شرایط عادی، زمانی که اکسیژن کافی مصرف نمی کنید، تنگی نفس را تجربه خواهید کرد. زیرا ریه ها سعی می کنند هوای بیشتری را وارد بدن کنند. اگر سرطان ریه وجود داشته باشد، ممکن است با مسدود شدن مسیرهای تنفسی یا تجمع سیالات ناشی از تومور در قفسه سینه، دچار تنگی نفس شوید.
اگر ناگهان در انجام یک کار ساده ای که قبلا به راحتی آن را انجام می دادید، احساس ضعف تنفسی می کنید، آن کار را به آرامی انجام داده و در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
درد قفسه سینه و استخوان
درد قفسه سینه که با سرفه، خندیدن و یا تنفس عمیق تشدید می شود، اغلب یکی از علائم سرطان ریه است. این اتفاق زمانی می افتد که سرطان به پوشش ریه سرایت کرده است. در مراحل پیشرفته، سرطان ممکن است به استخوان نیز گسترش یابد و علائم زیر را ایجاد کند:
- درد کمر
- درد دستها
- درد گردن
- درد شانه
این نوع درد اغلب هنگام شب در حالی که روی کمر خوابیده اید، تشدید می شود. مدت و شدت درد می تواند بسته به عوامل مختلف، از جمله اثرات موضعی تومور و منطقه ای که تومور به آن جا گسترش یافته است، متفاوت باشد.
یک مطالعه که در سال ۲۰۱۲ در Insights Of Clinical Medicine منتشر شده، به سه علت اصلی درد در بیماران مبتلا به سرطان پیشرفته ریه اشاره کرده است. این علل عبارتند از:
- بیماری متاستاتیک اسکلتی (۳۴٪)
- تومور سینه پان (۳۱٪)
- بیماری دیواره قفسه سینه (۲۱٪)
برای یافتن علت درد قفسه سینه یا درد ناگهانی که بیش از چهار هفته طول می کشد، همیشه با دکتر مشورت کنید.
عفونت های مکرر قفسه سینه
اگر با وجود مصرف آنتی بیوتیک ها، اغلب از عفونت های قفسه سینه مانند برونشیت یا پنومونی رنج می برید این می تواند نشانه ای از یکی از مشکلات ریوی، از جمله سرطان باشد. هنگامی که تومور مسیرهای تنفسی را مسدود می کند، عفونت در پشت انسداد ایجاد می شود، و حتی با آنتی بیوتیک نیز درمان نمی شود. حتی ممکن است یک سرفه خفیف نیز داشته باشید که چند هفته طول می کشد.
اگر پنومونی یا برونشیت به درمان پاسخ نمی دهند، از پزشک خود بخواهید که یک چک آپ کامل ریه انجام دهد تا امکان سرطان را رد کند.
مشکل بلعیدن
بلع دردناک (دیسفاژی) در هنگام گلو درد گاهی شایع است. با این حال، اگر درد در طول بلع مواد غذایی جامد یا مایعات به مدت چند هفته ادامه پیدا کند یا حتی بدتر شود، ممکن است نشانه ای از سرطان گلو یا معده و نیز یکی از علائم سرطان ریه باشد.
در مورد سرطان ریه، علائم اضافی همراه با بلع دردناک عبارتند از:
- احساس خفگی
- سرفه کردن هنگام خوردن غذا
مطالعه ای که در سال ۲۰۱۴ در مجله Egyptian Journal of Chest Diseases and Tuberculosis منتشر شده، دیسفاژی را به عنوان یکی از رایج ترین علائم سرطان ریه معرفی کرده است. اگر دچار مشکلات بلع هستید، در اسرع وقت با پزشک مشورت کنید تا علت و بهترین گزینه درمان را بیابد.
صدای گوش خراش (خشن شدن صدا)
اکثر ما گاهی به طور ناگهانی دچار خشونت صدا می شویم. به ویژه هنگامی که این گرفتگی صدا با لارنژیت (عفونت ویروسی دستگاه تنفسی فوقانی) مرتبط است. این حالت علل دیگر زیر را نیز دارد:
- بیماری ریفلاکس معده (GERD)
- آلرژی
- سرفه مداوم
- انسداد مجاری تنفسی
گرفتگی صدا مربوط به سرطان ریه زمانی اتفاق می افتد که تومور بر روی عصب کنترل آکورد های صوتی تاثیر می گذارد. سرطان با بالا بردن آکورد های صدای باعث تحریک و التهاب شده و منجر به تغییر در صدا می شود.
اگر متوجه تغییرات در تن و حجم صدای خود شده اید و این تغییر بیش از ۲ تا ۳ هفته طول کشیده و علت شناخته شده ای ندارد، با پزشک مشورت کنید. خشونت مداوم صدا، همراه با خس خس، تنگی نفس یا سرفه خونی، ممکن است سرطان ریه را نشان دهد.
کاهش وزن بدون علت
اگر به طور ناگهانی وزن خود را از دست داده اید، به ویژه هنگامی که سعی در کاهش وزن ندارید، می تواند علت آن سرطان ریه باشد. حدود ۶ نفر از ۱۰ نفر مبتلا به سرطان ریه کاهش وزن ناگهانی را گزارش می دهند. البته کاهش وزن به علت انواع دیگر سرطان مانند سرطان معده، پانکراس یا مری نیز رخ می دهد.
وقتی که سرطان در بدن وجود دارد، سلول های سرطانی شروع به مصرف انرژی ذخیره شده در بدن می کنند. به علاوه، بدن ممکن است قادر به جذب تمام چربی، پروتئین و کربوهیدرات های موجود در غذای نباشد. اغلب همراه با کاهش وزن نشانه های زیر نیز ایجاد می شود:
- خستگی مداوم
- کاهش اشتها
- ضعف
اگر رژیم ندارید اما وزنتان کم می شود این موضوع را با پزشک در میان بگذارید.
چماقی شدن ناخن
چماقی شدن ناخن باعث تغییرات متعددی در ناخن دست و یا پا می شود. این تغییرات شامل موارد زیر هستند:
- نرم شدن روی ناخن
- تغییر زاویه بین کوتیکول و ناخن
- انحراف ناخن به سمت پایین
شایعترین علت چماقی شدن ناخن، کاهش میزان اکسیژن در خون به علت مشکلات قلبی و ریوی است. ۳ نفر از ۱۰ نفر مبتلا به سرطان ریه سلول های غیر کوچک ممکن است این علامت را داشته باشند.
نکاتی برای کاهش شانس ابتلا به سرطان ریه
- اگر سیگار می کشید، وقت آن رسیده که آن را کنار بگذارید.
- در معرض دود دست دوم نباشید.
- تست وجود رادون در خانه و اقدامات لازم برای حذف آن را انجام دهید.
- از تنفس در هوای آلوده به مواد سرطان زا اجتناب کنید.
- از رفتن به مناطق بسیار آلوده و صنعتی اجتناب کنید.
- کیفیت هوا را در داخل خانه و دفتر کار خود با نگه داشتن گیاهانی مانند سرخس، لیلی صلیبی و آلوئه ورا بهبود دهید.
- هر روز ورزش کنید.
- رژیم غذایی حاوی میوه های مغذی، سبزیجات و دانه های جامد داشته باشید.
- از استرس و اضطراب، که برای سلامتی شما بسیار بد است اجتناب کنید. از مراقبه و یوگا برای آرام کردن ذهن و بدن استفاده کنید.
- تمرین تنفس عمیق را به مدت ۱۰ دقیقه، چند بار در روز انجام دهید.
- دو یا سه بار در روز برای تمیز کردن ریه چای زنجبیل بنوشید.
- بدون مشاوره با پزشک، از دارو یا مکمل استفاده نکنید.
- بهداشت عمومی را رعایت کنید.