سرطان پروستات دومین سرطان شایع در مردان آمریکایی پس از سرطان پوست غیر ملانوم است. به گفته محققان مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC)، این نوع سرطان یکی از علل عمده مرگ و میر ناشی از سرطان در بین مردان دارای نژاد اسپانیایی است. از آن جا که سرطان پروستات، سرطان شایعی است، تصمیم گرفته این تا در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت بیشتر در مورد نشانه ها و علائم سرطان پروستات صحبت کنیم.
سرطان پروستات در غده پروستات شکل می گیرد. غده پروستات غده ای به اندازه گردو است که فقط در بدن مردان و در پایه مثانه و جلوی راست روده قرار دارد و مجرای مثانه را احاطه کرده است. بنابراین پروستات به تنظیم کنترل مثانه کمک می کند. این غده مایع منی تولید کرده و اسپرم را تغذیه و حمل می کند.
به گفته محققان CDC، در ایالات متحده حدود ۱۷۶،۴۵۰ مرد به سرطان پروستات مبتلا هستند و ۲۷،۶۸۱ نفر از آن ها به دلیل ابتلا به سرطان در سال ۲۰۱۳ جان خود را از دست داده اند.
علل و عوامل خطر ابتلا به سرطان پروستات
هنوز معلوم نیست علت خاص سرطان پروستات چیست. با این حال، عوامل متعددی وجود دارد که خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش می دهند. برخی از عوامل خطر عبارتند از:
- سن: سرطان پروستات به طور عمده مردان بالای ۵۰ سال را تحت تاثیر قرار می دهد و خطر ابتلا با افزایش سن افزایش می یابد.
- سابقه خانوادگی: مردانی که پدر و بردارشان مبتلا به این بیماری هستند، در مقایسه با کسانی که سابقه خانوادگی ابتلا به این بیماری را ندارند، بیشتر احتمال دارد که خودشان نیز مبتلا شوند.
- قومیت: مردان سیاه پوست، نسبت به مردانی که متعلق به سایر اقوام قومی هستند، بیشتر احتمال ابتلا به سرطان پروستات را دارند.
- عدم فعالیت بدنی: عدم فعالیت بدنی شما را به سرطان پروستات آسیب پذیرتر می کند.
- افزایش سطح تستوسترون: مردانی که تستوسترون بدنشان زیاد است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان پروستات قرار دارند.
- رژیم غذایی نامناسب: همانند اکثر سرطان ها، رژیم غذایی نامناسب خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش می دهد. مصرف زیاد فرآورده های لبنی، رژیم غذایی پر از کلسیم، مصرف زیاد گوشت فرآوری شده و قرمز، مصرف بیش از حد چربی اشباع شده، مصرف زیاد الکل و دوزهای بالای مکمل های ویتامین E، به افزایش خطر ابتلا به سرطان پروستات مرتبط است.
سرطان پروستات اغلب به آرامی رشد می کند و علائم آن ممکن است تا چندین سال پس از ابتلا نیز نمایان نباشند. در واقع، این بیماری در مراحل اولیه، علائم زیادی ندارد. علائم سرطان پروستات فقط زمانی شروع می شوند که سرطان به اندازه رشد کرده باشد که به داخل مجرای ادرار فشار وارد می کند.
اما اگر سرطان در بخش بیرونی غده پروستات شروع شود، یعنی جایی که دور از مجرای ادرار است، ممکن است علائمی نداشته باشد.
تفاوت سرطان پروستات و بزرگ شدن پروستات
مهم است که توجه داشته باشید که بزرگ شدن پروستات لزوما به معنای حضور سرطان نیست. با افزایش سن در مردان، غده پروستات نیز شروع به بزرگ شدن می کند. این وضعیت به نام هیپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH) شناخته می شود. BPH معمولا منجر به سرطان نمی شود. اما پروستات بزرگ شده ممکن است گاهی اوقات حاوی سلول های سرطانی باشد.
همچنین بزرگ شدن پروستات و رشد تورمو خوش خیم در این غده ممکن است علائم شایع مشابه سرطان پروستات داشته باشد. با داشتن آگاهی مناسب از علائم سرطان پروستات می توانید به موقع از پیشرفت این بیماری جلوگیری کنید.
علائم سرطان پروستات
تغییر در عادات مثانه
با توجه به نزدیکی غده پروستات به مثانه و مجرای ادرار، سرطان پروستات منجر به نشانه های مختلف ادراری می شود. بسته به اندازه و مکان، تومور ممکن است بر روی مجرای ادراری قرار بگیرد و کارکرد آن را مختل کند. این اختلال منجر به تغییر عادات مثانه می شود.
تغییرات ایجاد شده مرتبط با علائم سرطان پروستات عبارتند از:
- مشکل در ادرار کردن یا مشکل در شروع و توقف ادرار
- احساس سوزش یا درد هنگام ادرار کردن
- نیاز مکرر به ادرار کردن، به ویژه در شب
- از دست دادن کنترل مثانه، که می تواند باعث نشت ادرار شود
- جریان ضعیف ادرار
- حس ناتوانی در تخلیه کامل مثانه
وجود خون در ادرار
مشاهده خون در ادرار، هر چند که بیشتر به علت عفونت مثانه رخ می دهد، یکی دیگر از علائم احتمالی سرطان پیشرفته پروستات است. متاسفانه، ممکن است این علامت در مراحل اولیه وجود نداشته باشد.
هنگامی که تومور گسترش می یابد، مجرای ادرار فشرده شده و بخشی از جریان ادرار را مسدود می کند. گاهی نیز ممکن است بافت اسکار در پروستات و مناطق اطراف آن وجود داشته باشد. این روند می تواند منجر به تخلیه خون در طی ادرار کردن شود.
وجود خون در ادرار می تواند اولین علامت سرطان مثانه، کلیه ها یا کولون باشد. بنابراین به محض مشاهده این علامت به پزشک مراجعه کنید.
اختلال عملکرد جنسی
غده پروستات نقش مهمی در سیستم تولید مثل دارد. از این رو، وجود هر گونه مشکل در این غده ممکن است باعث اختلال در عملکرد جنسی شود. وقتی سرطان پروستات در بدن وجود دارد، ممکن است در ایجاد و حفظ نعوظ مشکلی وجود داشته باشد یا انزال دردناک تجربه شود. وقتی بیماری پیشرفت می کند، خون در مایع منی نیز ظاهر می شود.
از آنجا که اختلال عملکرد جنسی یک مشکل رایج مرتبط با افزایش سن است، بسیاری از مردان این علائم را نادیده می گیرند. اختلال نعوظ را جدی بگیرید و با دکتر خود مشورت کنید. انجام آزمایشات می توانند به تعیین اینکه آیا این علامت نشانه سرطان است یا خیر کمک کند.
درد مکرر
هنگامی که سرطان پروستات پیشرفت می کند و به استخوان می رسد، می تواند باعث درد مکرر شود. این درد در مناطق مختلف رخ می دهد. شدت درد بستگی به رشد تومور و میزان گستردگی آن به مناطق اطراف دارد.
مردان مبتلا به سرطان پروستات ممکن است درد خفیف و عمقی را در ناحیه کمر، باسن، لگن یا قسمت بالای ران تجربه کنند. برای یافتن علت هر گونه درد ماندگار، چه خفیف یا مزمن، به پزشک متخصص اورولوژی مراجعه کنید.
ضعف یا ناتوانی در پاها
همراه با درد، ممکن است تورم در پاها و ناحیه لگن نیز ایجاد شود. به علاوه، ممکن است سوزش در ناحیه کمری، پا و ران ها وجود داشته باشد. همچنین ممکن است سفتی در ناحیه کمر، ران یا پشت ایجاد کند. برخی از مردان حتی ممکن است کنترل مثانه و حرکت روده خود را از دست بدهند.
این علائم معمولا زمانی اتفاق می افتد که سرطان به ستون فقرات گسترش می یابد و باعث فشرده شدن نخاع می شود.
کاهش وزن بدون توضیح
کاهش وزن غیر قابل توضیح اغلب یکی از اولین نشانه های قابل توجه انواع مختلف سرطان، از جمله سرطان پروستات است. کاهش وزن همراه با سرطان پروستات معمولا زمانی رخ می دهد که سرطان به کبد گسترش می یابد و عملکرد آن را مختل می کند. عملکرد صحیح کبد برای تنظیم اشتها و حذف سموم مهم است.
اگر اخیرا سعی نکرده اید که از طریق ورزش و رژیم وزن خود را کاهش دهید، اما با افت وزن مواجه شده اید، با پزشک مشورت کنید.
خستگی
علاوه بر کاهش وزن، ضعف و خستگی مداوم می تواند نشانه ای از انواع سرطان ها، از جمله سرطان پروستات باشد. این نوع سرطان می تواند باعث خستگی عمیق استخوانی شود که هرگز بهتر نمی شود. مهم نیست که چقدر خواب و استراحت داشته باشید، با هر میزان استراحت، این خستگی در بدن وجود دارد. این خستگی متفاوت از خستگی است که بعد از یک روز کاری شلوغ احساس می کنید. خستگی ناشی از سرطان سطح انرژی، انگیزه و توانایی تمرکز شما را تحت تاثیر قرار دهد.
یادتان نرود که همیشه باشد ضعف و خستگی که از بین نمی رود را به پزشک اطلاع دهید.
یادداشت مهم:
متخصصان انجمن سرطان آمریکا به مردان بالای ۵۰ سال دارای یک یا چند عامل خطر ابتلا به سرطان پروستات توصیه می کنند که به طور منظم به پزشک متخصص مراجعه کرده و معاینات دوره ای را انجام دهند. غربالگری سرطان پروستات امکان تشخیص سرطان را در مراحل اولیه و قبل از اینکه علائم به وجود آید، فراهم می کند.