افراد اغلب درباره فشار خون بالا صحبت می کنند، زیرا همه می دانند که این عارضه می تواند منجر به حملات قلبی، سکته مغزی و نارسایی کلیه شود. اما فشار خون پایین نیز می تواند باعث آسیب رساندن به بدن شما شود. اگر می خواهید از این آسیب جلوگیری کنید در گام اول باید بدانید که علائم کاهش فشار خون چیست؟ با ما تا انتهای این مطلب مجله پیام سلامت همراه شوید تا پاسخ این سوال را دریابید.
در حالی که فشارخون ۱۴۰ روی ۹۰ میلی متر جیوه یا بالاتر از آن فشار خون بالا در نظر گرفته می شود، فشار خون کمتر از ۹۰ روی ۶۰ میلی متر جیوه نیز حد پایین فشار خون در نظر گرفته می شود.
علت افت فشار خون
فشار خون در بدن هر فردی در زمان مختلفی تغییر می کند و گاهی پیش می آید که فشار افت کند. البته افت فشار خون همیشه نشانه های قابل مشاهده ای را ایجاد نمی کند. به عنوان مثال، انتقال بدن از حالت نشسته یا دراز کشیده به حالت ایستاده می تواند باعث کاهش فشار خون شود. بعضی افراد ممکن است فشار خون پایین را درست پس از خوردن غذا یا ایستادن های طولانی مدت تجربه کنند.
با این حال، شرایط خاصی نیز وجود دارد که می تواند فشارخون را به مدت طولانی تری پایین نگه دارد. این حالت مزمن برای بدن بسیار مضر است. این شرایط عبارتند از:
- بارداری
- خونریزی شدید ناشی از آسیب
- گردش خون ضعیف ناشی از بیماری قلبی
- ضعف همراه با کمبود آب در بدن
- رعایت رژیم غذایی سخت برای کاهش وزن
- شوک آنافیلاکتیک
- عفونت های موجود در جریان خون
- اختلالات غدد درون ریز مانند دیابت، نارسایی آدرنال و بیماری تیروئید
بعضی از داروها مانند:
- بتا بلوکرها
- دیورتیک ها
- داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای
- و داروهای درمان اختلال نعوظ
نیز می توانند باعث کاهش فشار خون شوند. کمبود ویتامین B12 و اسید فولیک نیز می تواند باعث کم خونی شود. کم خونی خودش عاملی برای کاهش فشار خون است.
داشتن فشار خون پایین، معمولا پایدار نیست. اگر فشار خون به شدت پایین باشد، بدن شما اکسیژن کافی برای انجام عملکرد طبیعی خود را دریافت نمی کند. کاهش سطح اکسیژن می تواند منجر به اختلال در عملکرد قلب و مغز و همچنین مشکل تنفسی شود.
در بعضی موارد، افرادی که فشار خون پایین دارند هوشیاری خود را از دست می دهند و دچار شوک می شوند. همه این عوامل شناخت نشانه ها و علائم کاهش فشار خون را ضروری می کنند.
علائم کاهش فشار خون
سرگیجه یا سبکی سر
یکی از علائم اصلی کاهش فشار خون، سرگیجه و احساس سبکی سر است. افت فشار خون موجب ضعف در جریان خون ارسالی به مغز می شود. این کاهش خونرسانی باعث کاهش اکسیژن در مغز می شود و سرگیجه و سبکی سر به وجود می آورد.
این حالت اغلب با تغییر وضعیت ناگهانی بدن، مانند بعد از بیدار شدن از خواب در صبح و بلند شدن خیلی سریع از روی تخت، مرتبط است. اگر فشار خون شما به شدت پایین باشد، سرگیجه می تواند موجب غش کردن شود.
خستگی
فشار خون پایین می تواند سطح انرژی شما را تحت تاثیر قرار دهد و باعث خستگی شود. جریان خون نقش مهمی در تولید انرژی دارد، زیرا خون اکسیژن و مواد مغذی ضروری بدن را فراهم می کند.
میتوکندری ها درون سلول ها از مواد مغذی برای تولید انرژی استفاده می کنند. هنگامی که اختلال در جریان خون ناشی از افت فشار خون به وجود می آید، روند تولید انرژی مختل می شود. اختلال در این روند باعث ایجاد خستگی و بی حالی می شود.
حتی اختلال در خواب ناشی از این تغییر در حجم خون می تواند به خستگی شما اضافه کند. کمبود دائمی انرژی نشانه خوبی نیست، بنابراین اگر چنین حالتی دارید به پزشک مراجعه کنید.
سریع شدن ضربان قلب
اگر ضربان قلبتان دچار تغییراتی می شود، ممکن است دلیل آن کاهش فشار خون باشد. ضعف در جریان خون ارسالی به قلب موجب بی نظمی در ضربان آن می شود. اگر قلب با مقدار مناسبی از خون پر نگردد، سعی می کند با افزایش ضربان خود این کمبود را جبران کند. این روند می تواند باعث افزایش ضربان قلب و تنفس شما شود. با افت فشار خون حتی ممکن است تغییرات مکرر در دمای بدن را متوجه شوید.
هنگامی که صحبت از قلب می شود، هر تغییر غیر طبیعی در آن باید توسط پزشک متخصص بررسی شود.
مرطوب و سرد شدن پوست
احساس سرما روی پوست و مرطوب شدن این قسمت از بدن که به فعالیت شدید جسمی ارتباطی ندارد می تواند یکی دیگر از علائم کاهش فشار خون باشد، به ویژه هنگامی که با سریع شدن ضربان قلب و نفش های کم عمق همراه است.
این اتفاق زمانی می افتد که خون کافی در بدن به علت افت فشار خون وجود ندارد.
عدم تمرکز
کاهش قدرت تمرکز نیز می تواند یکی از نشانه ها و علائم کاهش فشار خون باشد. در این حالت افت فشار خون باعث می شود میزان خون انتقالی به مغز کمتر از حد طبیعی شود. این به این معنی است که سلول های مغز اکسیژن و مواد مغذی لازم را برای انجام عملکردهای خود در اختیار ندارند.
این کمبود باعث می شود در اکثر افرادی که فشار خون پایین دارند تمرکز کمتر شود. اگر ناگهان احساس عدم تمرکز می کنید، فشار خونتان را چک کنید.
عطش غیر عادی
غالبا تشنگی به این معنی است که بدن شما دچار کمبود آب شده است. همان طور که در بالا نیز ذکر شد، کمبود آب بدن یکی از علل کاهش فشار خون است. در واقع، تشنگی راه بدن شما برای گفتن این جمله است که جهت بهبود فشار خون نیاز به مصرف آب بیشتر می باشد.
با این حال، کم آبی یا تشنگی غیر عادی به طور خودکار فشار خون پایین را نشان نمی دهد.
- تب
- استفراغ
- اسهال شدید
- مصرف بیش از حد از دیورتیک ها
- و ورزش های شدید
نیز می توانند منجر به کاهش آب بدن شده و فشار خون را با افت مواجه کنند.
تاری دید
دیدن اجسام به صورت مبهم نشانه ای از کاهش فشار خون است. تاری دید به کاهش قدرت بینایی اشاره می کند که ناشی از عدم توانایی دیدن چیزها به صورت وضوح و با جزئیات دقیق است.
کمبود اکسیژن و خون ناشی از کاهش فشار خون به طور چشمگیری بر حرکات چشم اثر می گذارد. تاری دید ناگهانی ترسناک است و اثرات آن می توانند به مدت طولانی در بدن باقی بمانند و گاهی دائمی باشند.
البته این عارضه می تواند ناشی از مشکلات زیر نیز باشد:
- گلوکوم
- جدا شدن شبکیه
- نزدیک بینی
- میگرن
این علامت را هرگز نادیده نگیرید.
سایر علائم کاهش فشار خون که کمتر شایع هستند
افت فشار خون ممکن است نشانه هایی از قبیل موارد زیر را به همراه داشته باشد:
- تهوع
- افسردگی
- از دست دادن هوشیاری
- سردرد و سفتی گردن
- سرفه مزمن همراه با خروج خلط
- درد در قسمت فوقانی کمر
- ضعف گوارشی
روش های درمان کاهش فشار خون
برای درمان فشار خون پایین می توانید از راهنمایی های زیر استفاده کنید.
- عوامل ایجاد کننده افت فشار خون را بشناسید و برای جلوگیری از آنها تلاش کنید.
- اگر علت اصلی افت فشار خون، بیماری های زمینه ای در بدن است، با پزشک مشورت کنید تا داروی لازم برای بیماری را تجویز کند.
- برای جلوگیری از کاهش فشار خون به دلیل کمبود آب بدن، در طول روز مقدار زیادی آب بنوشید.
- از تغییر موقعیت ناگهانی بدن و بلند شدن از حالت نشسته با سرعت زیاد اجتناب کنید.
- هنگام نشستن، پاهای خود را جمع نکنید.
- غذاهای غنی از ویتامین B12 و اسید فولیک را برای جلوگیری از کم خونی مصرف کنید.
- ورزش منظم برای اطمینان از گردش خون مناسب در طول روز مفید است.
- به اندازه کافی بخوابید تا احساس طراوت کنید.
- از سیگار کشیدن و نوشیدن بیش از حد الکل اجتناب کنید. هر دو این عوامل می توانند ضعف در گردش خون ایجاد کنند.
- در مورد افزایش مصرف نمک خود از پزشک سوال کنید، زیرا بدن شما نیاز به سدیم دارد تا فشار خون را طبیعی کرده و از سیستم آدرنال محافظت کند.
- رژیم غذایی سالم که حاوی دانه های کامل، میوه ها، سبزیجات، مرغ و ماهی است را رعایت کنید.
- زنان باردار مبتلا به فشار خون پایین باید با پزشک مشورت کنند و هرگز مصرف نمک خود را بیش از میزان طبیعی نکنند.
- اگر فشار خون پایین بیش از چند روز ادامه پیدا کرد، به پزشک مراجعه کنید.