هیپوتیروئیدیسم که به عنوان کم کاری تیروئید یا ضعیف در غده تیروئید نیز شناخته می شود، اختلالی است که در آن غده تیروئید قادر به تولید مقدار کافی هورمون تیروکسین نیست. این هورمون نقش مهمی در کارکرد های بدن دارد. این موضوع که چگونه بدن شما از انرژی استفاده می کند، دمای بدن چگونه تنظیم می شود و غذا چگونه هضم می شود از جمله مهمترین کارکردهای این هورمون در بدن است. با وجود این کارکردهای مهم، علائم کم کاری تیروئید باید بر روی بخش های مختلفی از بدن تاثیر بگذارد.

سطح پایین هورمون های تیروئید در بدن می تواند بر روی این کارکردها و کارکردهای دیگر بدن تاثیر بگذارد.

دلایل متعددی وجود دارد که باعث می شود غده تیروئید، هورمون کافی تولید نکند. این علل عبارتند از:

  • بیماری های خود ایمنی (تیروئیدیت هاشیموتو و تیروئیدیت آتروفیک)
  • جراحی برداشتن بخش یا تمام غده تیروئید
  • استفاده از پرتو درمانی
  • کم کاری مادرزادی تیروئید
  • التهاب غده تیروئید
  • مصرف بیش از حد یا خیلی کم ید
  • وارد آمدن آسیب به غده هیپوفیز
  • عوارض جانبی برخی از داروها

حدود ۴٫۶ درصد از جمعیت ایالات متحده از کم کاری تریروئید رنج می برند. خطر ابتلا به کم کاری تیروئید در زنان بالای ۵۰ سال و زنانی که به تازگی زایمان کرده اند، بیشتر است. مشکلات تیروئید به راحتی با انجام آزمایش خون ساده شناسایی می شود و در اغلب موارد می توان کارکرد آن را با مصرف داروهای مناسب تنظیم کرد.

اما در اغلب موارد این بیماری تشخیص داده نمی شود، زیرا علائم کم کاری تیروئید متنوع هستند و به راحتی نادیده گرفته می شوند. اگر نشانه ها و علائم زیر را دارید، از پزشک بخواهید میزان هورمون تیروئید شما را بررسی کند.

علائم کم کاری تیروئید

افزایش وزن غیر قابل توضیح

افزایش وزن بدون تغییر در رژیم غذایی یا فعالیت بدنی می تواند پایین بودن سطح هورمون های تیروئید را نشان دهد. این هورمون ها به تنظیم متابولیسم پایه و ترموژنز و همچنین متابولیسم چربی ها و گلوکز کمک می کند. ضعف در این غده باعث کاهش میزان متابولیسم بدن می شود و افزایش وزن را به همراه دارد.

مطالعه ای که در سال ۲۰۰۸ در Saudi Medical Journal منتشر شده نشان می دهد که اختلال عملکرد کلی تیروئید بیشتر در افرادی که دارای اضافه وزن هستند مشاهده می شود.

با این حال، انجام مطالعات دقیق تر برای شناسایی رابطه علت و معلولی بین چاقی و کم کاری تیروئید ضروری است. اگر افزایش وزن نامعلوم دارید، برای تعیین علت دقیق، با پزشک مشورت کنید.

خشکی و پوسته پوسته شدن پوست

اگر بدون عوض کردن روش مراقبت از پوست خود یا محصولاتی که استفاده می کنید دچار پوسته پوسته شدن و خشکی پوست شده اید، شاید کم کاری تیروئید داشته باشد. تغییر در بافت و ظاهر پوست می تواند به علت کاهش گردش خون، که یکی از عوارض جانبی کمبود هورمون های تیروئید است، باشد.

علاوه بر این، کاهش متابولیسم به علت کم شدن تولید هورمون تیروئید می تواند تعریق را کاهش دهد. بدون تعریق مناسب، پوست خشک و پوسته پوسته می شود. همراه با خشکی پوست ممکن است پف صورت (به خصوص در نزدیکی پلک ها)، ضخیم شدن پوست پاها و رنگ پریدگی و زردی پوست را نیز تجربه کنید.

یک مطالعه که در سال ۲۰۱۲ در نشریه هندی Journal of Dermatology منتشر شده می گوید که شایع ترین ویژگی های پوستی بیماران مبتلا به کم کاری تیروئید خشکی و خشن شدن  پوست است.

کوفتگی و درد عضلانی

علائم کم کاری تیروئید
علائم کم کاری تیروئید

افراد مبتلا به کم کاری تیروئید اغلب ضعف، درد، سفتی یا گرفتگی عضلات را تجربه می کنند. ممکن است درد مفاصل هم وجود داشته باشد.

توقف متابولیسم باعث می شود که انرژی بدن کم شود و در زمان فعالیت، بدن احساس خستگی بیشتر داشته باشد. از طرفی کم تیروئید اغلب التهاب را افزایش می دهد. التهاب منجر به درد عضلات و مفاصل می شود.

در سال ۲۰۰۰، در Journal of Neurology, Neurosurgery & Psychiatry مطلبی منتشر شد که محققان در آن اشاره کردند که علائم عصبی عضلانی در اکثر بیماران مبتلا به مشکلات تیروئید وجود دارد.

در واقع حدود ۴۰ درصد از بیماران مبتلا به هیپوتیروئید، علائم حسی زیادی را در اوایل بیماری خود تجربه می کنند.

ریزش مو

عملکرد مناسب غده تیروئید برای رشد و نگهداری از فولیکول های مو ضروری است. بنابراین ضعف در غده تریروئید می تواند منجر به تغییرات چشمگیری در رشد مو و بافت آن شود. این عارضه ممکن است بر ابروها و موهای بدن نیز تأثیر بگذارد.

یک مطالعه که در سال ۲۰۰۸ در Journal of Clinical Endocrinology and Metabolism منتشر شده گزارش می دهد که هورمون های تیروئید به طور مستقیم بر فولیکول های مو تاثیر می گذارند.

هورمون های تیروئید یعنی تیروکسین (T4) و تیریودوتیرونین (T3) برخی از جنبه های آناتومی مو، از چرخه رشد مو گرفته تا رنگدانه مو را تعدیل می کنند.

یکی دیگر از مطالعات منتشر شده در سال ۲۰۰۸ در Indian Journal of Dermatology اعلام کرده است که در میان همه انواع اختلالات تیروئیدی، هیپوتیروئیدی اغلب با آلوپسی آره آتا ارتباط دارد. این مطالعه بر روی انجام غربالگری اختلالات تیروئید در بیماران مبتلا به آلوپسی آره آتا مزمن، مکرر و گسترده نیز تاکید دارد.

اگر در مورد ریزش مو و سایر مسائل مربوط به مو نگران هستید، از متخصص غدد بخواهید تا تیروئید شما را بررسی کند.

خستگی پایدار و ثابت

علائم کم کاری تیروئید
علائم کم کاری تیروئید

خستگی شدید و پایدار در افراد مبتلا به کم کاری تیروئید بسیار رایج است. هنگامی که هورمون های تیروئیدی که در خون جریان دارند کم می شود، سلول ها نمی توانند به درستی عمل  کنند. این کاهش عملکرد منجر به کاهش انرژی، خستگی و ضعف مداوم می شوند. این علائم حتی پس از خوابیدن و استراحت کافی نیز ادامه دارد.

یک مطالعه که در سال ۲۰۱۲ در European Journal of Endocrinology منتشر شده می نویسد که بیماران مبتلا به هیپوتیروئیدی اتوایمیون، دارای میزان خستگی بالاتری نسبت به بیماران مبتلا به سرطان تیروئید هستند.

محققان در مطالعه ای دیگر که نتایج آن در سال ۲۰۰۷  در مجله Clinical Endocrinology و Metabolism منتشر شده است، اعلام کرده اند که افراد مبتلا به کم کاری تیروئیدی که طی ۱۲ هفته تحت درمان تیروکسین قرار می گیرند کاهش خستگی، کلسترول LDL و وزن بدن را تجربه می کنند.

از آن جا که خستگی مداوم، خواب آلودگی و کمبود انرژی با بسیاری از بیماری ها مرتبط است، مهم است که برای پیدا کردن دلیل دقیق این حالت با پزشک خود مشورت کنید.

مشکلات قاعدگی و باروری

زنان مبتلا به کم کاری تیروئید ممکن است مشکلات قاعدگی و باروری را تجربه کنند. هورمون های تیروئید تأثیر زیادی بر روی قاعدگی، بارداری، شیردهی، حاملگی و حتی تغییراتی رحمی بعد از زایمان دارند.

عملکرد پایین تریروئید می تواند منجر به تغییراتی در طول چرخه قاعدگی و جریان خون خارجی شده در این دوره شود. مطالعه ای که در سال ۲۰۱۵ در Journal of Obstetrics and Gynecology of India منتشر شده نشان می دهد که اختلال عملکرد تیروئید یک علت مهم اختلالات قاعدگی است.

در واقع، این مطالعه، برای جلوگیری از مداخلات غیر ضروری مانند کورتاژ و هیسترکتومی، بر روی ارزیابی عملکرد تیروئید در همه بیماران مبتلا به اختلالات قاعدگی، تاکید کرده است.

ناباروری نیز می تواند یکی از علائم کم کاری تیروئید و یا به علت عدم تشخیص بیماری تیروئید باشد.

مطالعه ای که در سال ۲۰۱۲ در International Journal of Applied Basic Medical Research منتشر شده معتقد است که کم کاری تیروئید می تواند بر باروری ناشی از چرخه های نامنظم، نقص فاز لوتئال، هیپرپرولاکتینمی و عدم تعادل هورمون جنسی تاثیر بگذارد.

با درمان ساده و خوراکی کم کاری تیروئید به مدت ۳ ماه تا ۱ سال، زنان نابارور می توانند شانس خود را برای بارداری مجدد امتحان کنند. به محض مشاهده هر گونه تغییر در الگوی قاعدگی و همچنین مشکلات بارداری، باید تیروئیدتان را چک کنید.

کلسترول بالا

ضعف در غده تیروئید می تواند سطح کلسترول را افزایش دهد. افزایش سطح کلسترول هم می تواند خطر ابتلا به بیماری های قلبی را افزایش دهد. کمبود هورمون های تیروئید در بدن، بر توانایی بدن برای تجزیه و دفع کلسترول در جریان خون تاثیر می گذارد.

بنابراین، یکی از علائم کم کاری تیروئید بالا رفتن LDL (یا کلسترول بد) و پایین آمدن سطح لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL یا کلسترول خوب) است.

یک مطالعه که در سال ۲۰۱۱  در Open Cardiovascular Medicine Journal منتشر شده است اشاره می کند که اختلال عملکرد تیروئید می تواند تأثیر مهمی در پروفایل لیپید داشته باشد. این مطالعه بر روی غربالگری بیوشیمیایی، جهت تشخیص اختلال عملکرد تیروئید در تمام بیماران دیس لیپیدمی و همچنین بیمارانی که بهبود پیدا نمی کنند یا با بدتر شدن مشخصات لیپید مواجه هستند، تاکید می کند.

هنگامی که عملکرد کم تیروئید با داروها درمان  شود، کلسترول اغلب به سطح نرمال باز می گردد.

یبوست و سوء هاضمه

اگر از یبوست، سوء هاضمه یا حتی سندرم روده تحریک پذیر (IBS) رنج می برید، ممکن است این مشکلات به کم کاری تیروئیدتان ربط داشته باشد. با توجه به کاهش عملکرد تیروئید، ماهیچه هایی که در دستگاه گوارش قرار دارند ضعیف می شوند. این فرایند باعث می شود که مدفوع آهسته در روده حرکت کند و منجر به یبوست شود.

مطالعه ای که در سال ۲۰۰۹ در Gastroenterology Research and Practice منتشر شده اعلام کرده است که، کم کاری تیروئید به طور قابل توجهی باعث کاهش تحرک مری و معده می شود. بنابراین عملکرد تیروئید باید در افراد مبتلا به دیسپپسی (سوء هاضمه) بررسی شود.

یبوست شدید یا طولانی مدت که علیرغم مصرف کافی فیبر اتفاق می افتد، اغلب با هیپوتیروئیدی مرتبط است.

تمرکز و حافظه ضعیف

علائم کم کاری تیروئید
علائم کم کاری تیروئید

ناتوانی در تمرکز کردن و به خاطر سپردن چیزها یکی از علائم کم کاری تیروئید است. کم کاری این غده می تواند منجر به فراموشی، ضعف در حافظه و عدم تمرکز شود. زیرا مقدار ناکافی این هورمون ها می تواند انتقال دهنده های عصبی را به اشتباه بیاندازد.

کم کاری تیروئید حتی می تواند به افزایش استرس و یا بی خوابی منجر شود. هر دو این عوامل می توانند باعث مهار موقت مغز شوند. با این حال، کم کاری تیروئید نمی تواند منجر به اختلال شناختی دائمی شود، و با درمان مناسب این مشکلات حل خواهند شد.

حافظه ضعیف و ابهامات مغزی، نشانه های دیگر مشکلات روان شناختی مانند افسردگی نیز هستند. بنابراین برای پیدا کردن علت دقیق آن ها، باید با دکتر خود مشورت کنید.

افزایش حساسیت به سرما

غده تیروئید به عنوان ترموستات داخلی بدن شما عمل می کند، زیرا در تنظیم دمای بدن نقش دارد. در این بیماری با توجه به تولید کم هورمون تیروئید، بدن انرژی کمتری در اختیار دارد و این موضوع باعث کاهش دمای بدن و افزایش عدم تحمل سرما می شود. در این صورت فرد حتی در محیط گرم نیز می تواند احساس سرما کند.

در واقع افراد مبتلا به کم کاری تیروئید در معرض خطر ابتلا به هیپوترمی هستند. اگر در روزهای گرم و آفتابی احساس سرما می کنید، سطح تیروئید خود را بررسی کنید زیرا ممکن است به کم کاری تیروئید مبتلا شده باشید.

افزایش حساسیت به سرما همچنین می تواند به علت سایر بیماری ها از جمله کم خونی و اختلال در گردش خون نیز رخ دهد.