پدر و مادر شدن یک تجربه زیبا است، اما بزرگ کردن موجودی مانند نوزاد اصلا کار ساده ای نیست. در این حالت هر روز با رشد کودک مواجه هستید و چیزهای جدیدی را تجربه می کنید. درست است که بعضی از تجارب مانند گنجینه هستند، اما بعضی از آن ها می توانند کابوس وار باشند. یکی از این تجربیات کابوس وار، مشکل بی خوابی است. والدین اغلب از بیداری های مکرر کودک خود نگران هستند، به ویژه زمانی که این بیماری مزمن می شود. برای پاسخ به این سوال که علت بی خوابی شبانه نوزادان چیست؟ با ما تا انتهای این مطلب مجله پیام سلامت همراه شوید.
حتما شما هم دیده اید که نوزادان در بدو تولد روزها می خوابند و شب ها بیدارند. این روند یک روند طبیعی و سالم است. وقتی نوزاد شروع به رشد می کند، الگوی خواب او نیز تغییر می کند و یاد می گیرد که شب ها بخوابد. با این حال، در برخی موارد، نوزادان به هیچ وجه شب ها احساس خواب آلودگی نمی کنند.
مشکلات ناشی از خواب نوزادان می توانند والدین را خسته کنند. علت بی خوابی شبانه نوزادان می تواند هم طبیعی بوده و هم به علت چیزی هایی مانند تشنگی، گرسنگی، خستگی، دندان درآوردن و یا کولیک رخ دهد. هنگامی که علت بی خوابی شبانه نوزادان را بشناسید و آن را حل کنید، قطعا روند خواب و بیداری نوزادتان کم کم تنظیم می شود.
علت بی خوابی شبانه نوزادان
گرسنگی و تشنگی
بعضی از نوزادان به دلیل گرسنگی از خواب بیدار می شوند. یادتان نرود که اکثر نوزادان هر ۴ ساعت یک بار نیاز به تغذیه دارند. مخصوصا هنگامی که با شیر مادر تغذیه می شوند. زیرا شیر مادر به راحتی قابل هضم است. اگر کودک شما بیش از ۶ ماه سن دارد و غذاهای جامد استفاده نمی کند، احتمالا در طول شب از گرسنگی بیدار می شود.
اگر کودکتان در حال رشد است، ممکن است بیشتر احساس گرسنگی کند و به غذای بیشتری نیاز داشته باشد. به طور معمول، جهش رشدی نوزادان در بازه های زمانی زیر رخ می دهد:
- ۷ تا ۱۰ روزگی
- ۳ هفتگی
- ۶ هفتگی
- ۳ ماهگی
- ۶ ماهگی
- ۹ ماهگی
تغذیه نوزاد را بر اساس تقاضایش تنظیم کنید. اگر تغذیه کودک مناسب است، ممکن است علت بیداری شبانه اش نیاز به مایعات باشد. اکثر نوزادان بعد از تغذیه سنگین احساس تشنگی می کنند.
درست مثل گرسنگی، تشنگی نیز می تواند علت بی خوابی شبانه نوزادان باشد. پس سعی کنید نوزاد ۶ ماهه خود را علاوه بر شیر با آب نیز تغذیه کنید. برای نوزادانی که کمتر از ۶ ماه سن دارند، قبل از تغذیه با آب، با پزشک متخصص اطفال مشورت کنید.
نیاز به پیش نیاز خواب
نیاز کودک به پستانک، سر شیشه و پستان مادر نیز می تواند یکی از علل بیدار شدن شبانه او باشد. در طول شب، کودک خواب عمیق تری دارد. اما این خواب عمیق تنها چند دقیقه طول می کشد و ممکن است مجددا بیدار شود. کودکانی که بدون پستانک و شیشه می خوابند، خواب عمیق تری دارند.
اما کودکانی که به هنگام خوابیدن از پستانک و شیشه شیر استفاده می کنند، کمتر خواب عمیق را تجربه می کنند. این دلیل اصلی خواب کوتاه مدت و بیداری مکرر شبانه آن ها است.
تغییر در حالت معمول خواب
داشتن ریتم منظم خواب و بیداری، کلید اصلی سازگار شدن نوزاد با ساعات شبانه روز است. هر گونه تغییر در زمان خوابیدن کودک می تواند بر روی لذت او در خوابیدن تداخل ایجاد کند.
مهم است که برای تنظیم هورمون های تنظیم کننده چرخه خواب، برنامه ی منظمی برای خواب نوزاد داشته باشید. این کار کمک می کند که نوزاد در زمان مشخصی در طول شب بخوابد. این یعنی این که سعی نکنید کودک را خیلی زود یا خیر دیر بخوابانید. خواباندن خیلی زود نوزاد باعث می شود که در طول شب زیاد بیدار شود.
یک مطالعه که در سال ۲۰۰۵ در International Journal of Nursing Studies منتشر شده است گزارش می دهد که نوزادانی که فاصله آخرین چرت روزانه شان با ساعت خواب شبانه آن ها زیاد است، نیاز کمتری به کمک برای خوابیدن در شب دارند.
خستگی و یا تحریک شدن بیش از حد
بزرگسالان وقتی که زیادی خسته می شوند و ذهنشان درگیر موضوعی است، بیشتر دچار بی خوابی می شوند. درست مثل بزرگسالان، هنگامی که نوزادان نیز فوق العاده خسته هستند، نمی توانند به خوبی بخوابند. حتی اگر بخوابند باز هم ممکن است در طول شب بیدار شوند.
محیط شلوغ و پر از محرک نیز تاثیر مخربی بر روی خواب نوزاد دارد. سر و صدا، اسباب بازی های مختلف، وجود مهمان در خانه و روشن بودن تلویزیون می تواند خوابیدن نوزاد را دچار مشکل کند. به همین دلیل است که بزرگسالان باید از ورزش کردن قبل از خواب اجتناب کنند.
سعی کنید برای خواباندن نوزاد روال مشخصی داشته باشید. برای این کار می توانید از روش های زیر استفاده کنید:
- استحمام با آب گرم
- ماساژ دادن
- در آغوش کشیدن نوزاد
- قصه گویی
بیماری های مختلف (دندان در آوردن، کولیک، و غیره)
بیداری های مکرر در طول شب ممکن است به برخی از بیماری ها خاص مرتبط باشد. هر چیزی از درد شکم گرفته تا تجمع گاز در دستگاه گوارش، رفلکس اسید، سرماخوردگی، سرفه و دندان درآوردن همگی می توانند علت بی خوابی شبانه نوزادان باشند.
نوزادان مبتلا به سرماخوردگی یا عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی می توانند به علت احتقان بینی یا سرفه از خواب بیدار شوند. استفاده از یک دستگاه بخور در اتاق نوزاد می تواند به آن ها در تنفس بهتر کمک کند.
در صورت درد شکم یا درد ناشی از تجمع گاز، مالیدن خمیر تهیه شده از آب و آسافتیدا در اطراف ناف نوزاد می تواند موثر باشد. (مراقب باشید خمیر وارد ناف نوزاد نشود). حال سوال اینجاست که چرا این درد روزها او را اذیت نمی کند؟
در طول روز، فعالیت های منظم باعث می شود که حواس نوزاد پرت شود. اما در شب، به دلیل این که حواس پرتی برای او وجود ندارد درد تشدید می شود. تغذیه با شیر مادر در این حالت می تواند کودک را آرام کند.
نیاز به نزدیکی به والدین
نوزادان طی ۶ تا ۸ ماهگی از اضطراب جدایی رنج می برند. این اضطراب می تواند تا ۵ سالگی ادامه پیدا کند. اضطراب جدایی باعث می شود که کودک شب ها از خواب بیدار شده و با ورود شما به اتاقش، آرام شود. او به صورت طبیعی از خواب بیدار می شود و وقتی شما را در نزدیکی خود نمی بیند، گریه می کند.
نتایج یک مطالعه که در سال ۲۰۱۰ در Journal of Family Psychology منتشر شده نشان می دهد که هر چقدر مادر از نظر احساسی در زمان خواب بیشتر در دسترس نوزاد باشد، خواب او راحت تر است و کمتر در طول شب از خواب بیدار می شود. اگر می خواهید این حالت اضطراب در کودکاتان کمتر شود، کم کم حضور خود را در زمان خواب او از کنارش کمتر کنید.
در این حالت زمانی که کودک شب از خواب بیدار می شود و شروع به گریه کردن می کند، به سرعت وارد اتاقش نشوید. اگر اضطراب کودک شدید است، مدتی او را کنار خود بخوابانید و کم کم او را از خود جدا کنید.
محیط ناراحت کننده
اگر محل خواب نوزاد را عوض کنید، احتمالا در او ترس ایجاد شده و خوابیدن برایش دشوار می شود. بنابراین سعی کنید از ابتدا که کودک را می خوابانید عواملی مانند نور، سر و صدا، گرما و … به همان حالتی باشند که در طول شب هستند. به عنوان مثال اگر کودک را در تاریکی می خوابانید، ابتدا اتاق او را تاریک کرده و بعد اقدام به خواباندنش کنید.
گاهی اوقات، تغییرات دما می تواند بر روی خواب نوزاد تاثیر بگذارد. اگر کودک زیاد عرق می کند، از پتو نازک برای پوشاندنش استفاده کنید. چراغ ها نیز می توانند خواب نوزاد را مختل کنند. وجود نور در محیط ترشح ملاتونین را متوقف می کند. ملاتونین هورمونی است که باعث خواب آلودگی می شود.
خیس شدن پوشک نیز می تواند کودک را از خواب بیدار کند.
اجتناب از چرت زدن در طول روز
اکثر ما فکر می کنیم که اگر نوزاد در طول روز نخوابد، شب ها بهتر می خوابد. این در حالی است که چرت های روزانه برای رشد کودک اهمیت زیادی دارند. بدون خواب روزانه، خواب شبانه نوزاد نیز مختل می شود. اما زمان چرت روزانه اهمیت زیادی دارد. به عنوان مثال اگر او غروب بخوابد، خوابیدن در شب برایش سخت می شود.
پریدن از خواب در طول روز نیز اثر بدی بر روی خواب شبانه نوزاد دارد.
رشد مهارت های جدید
اگر کودکتان مهارت جدیدی را آموخته است، اختلال در خواب شبانه اش طبیعی است. هنر خزندیدن، لگد زدن، نشستن یا ایستادن برای او احتمالا هیجان انگیر است. به طوری که حتی ترغیب می شود که در زمان خواب نیز این کارها را انجام دهد.
مهارت جدید هیجان انگیز می تواند شب ها نوزاد را بیدار کرده و او را ترغیب کند که این مهارت ها را انجام دهد. طول روز، زمان خوبی برای تمرین مهارت های تازه آموخته شده است. اما شب زمینه لازم برای یادگیری مهارت های مکمل است. به عنوان مثال اگر کودک آموخته باشد که در طول روز بنشیند، در شب یاد می گیرد که چگونه از حالت نشسته به حالت دراز کش درآید.
در نتیجه، اغلب کودکان در شب به کمک والدین نیاز دارند. زیرا آنها در خلال یادگیری مهارت های جدید ممکن است در جایگاهی گیر کرده باشند که نمی دانند چگونه از آن خارج شوند.
اجتناب از نور خورشید
قرار گرفتن در معرض نور خورشید در طول روز و تاریکی در طول شب به نوزادان کمک می کند تا ریتم شبانه روزی خود را تنظیم کرده و شب ها بیشتر بخوابند. دریافت هوای تازه و نور خورشید برای نوزادان سودمند است و به آنها کمک می کند تا به طور صحیح بخوابند.
بر اساس نتایج یک مطالعه که در سال ۲۰۰۴ در Journal of Sleep Research منتشر شده مشخص شد که نوزادان ۶ تا ۱۲ هفته ای که بعد از ظهر در معرض نور بیشتری قرار گرفته بودند، شب ها بهتر خوابیدند.
علاوه بر این، نور خورشید برای تولید ویتامین D ضروری است. این ویتامین برای رشد مناسب نوزاد ضروری می باشد. صبح و بعد از ظهر، نوزاد را در معرض نور خورشید قرار دهید. همچنین، قبل از خواب او را از نور مصنوعی دور نگه دارید.