نخوابیدن نوزاد در شب و دلایل و روش های حل مشکل

پدر و مادر بودن بسیار زیباست. گرچه گاهی نیز بسیار دشوار می شود. شما در روزهای نگهداری از نوزاد، هر روز یک تجربه جدید کسیب می کنید. که هر کدام از آنها مانند یک گنج، ارزشمند هستند. اما بعضی از آن ها نیز همانند یک کابوس وحشتناک بنظر می رسند. نخوابیدن نوزاد در شب نیز یکی از این کابوس های وحشتناک و خسته کننده است.

نوزادان تازه متولد شده در ابتدا روزها را خوابیده و شب ها بیدارند. متاسفانه یا خوشبختانه باید بگوییم این مسئله طبیعی بوده و مشکلی در بین نیست. اما آن ها همزمان با رشد و نمو در ماه های اولیه زندگی، کم کم می آموزند که در هنگام شب خوابیده و در روز بیدار باشند.

به هر حال نوزاد تازه متولد شده شب ها بیدرا می شود و گریه می کند و طبعا متوجه نیست که شما خواب هستید. این موضوع بخصوص وقتی کودک دیگری نیز درخانه داشته باشید که تازه یاد گرفته است شب ها راحت بخوابد؛ پیچیده تر می شود.

معمولا دلیل مشخصی برای نخوابیدن نوزاد در هنگام شب وجود ندارد. اما به مرور که نوزاد رشد می کند باید این مشکل کمتر شود. برای کمتر شدن این مشکل بهتر است به دنبال عللی از جمله تشنگی، گرسنگی، خستگی، کولیک، دندان درآوردن و… باشید. وقتی شما مشکل را به درستی بیابید و حل کنید. می توانید انتظار داشته باشید که کودک بخوابد.

در این مطلب ده دلیل متداول نخوابیدن نوزاد در شب را برایتان شرح می دهیم.

گرسنگی و تشنگی و نخوابیدن نوزاد در شب

برخی کودکان شب ها به دلیل گرسنگی از خواب بیدار می شود. این موضوع می تواند به دلیل نوع و روش تغذیه کودک شما باشد. تغذیه با شیر مادر، تغذیه هنگام تقاضای کودک، تغذیه هر ۴ ساعت یک بار و… می تواند باعث ایجاد گرسنگی در هنگام خواب شود. نوزادان هر چند ساعت یک بار نیزا به تغذیه دارند. بخصوص اگر شیر مادر مصرف می کنند به دلیل زود هضم بودن آن، این بازه زمانی کوتاه تر می شود. همچنین اگر کودک شما بیشتر از ۶ ماه دارد و هنوز غذای جامد نمی خورد. شانس بیدار شدن به دلیل گرسنگی در او بیشتر خواهد بود.

همچنین کودکان در بازه های زمانی جهش رشد، امکان بیشتر گرسنه شدن و با این علت از خواب بیدار شدن شان بیشتر است. بازه های زمانی جهش رشد در هفت تا ده روزگی، هفته سوم، هفته ششم، سه ماهگی، شش ماهگی و نه ماهگی رخ می دهد.

در زمینه گرسنگی بهتر است قبل از خواب کودک را تغذیه کرده و بطری شیر آماده ای نیز در نزدیکی خود برای تغذیه فوری شبانه داشته باشید. همینطور اگر با شیر مادر فرزند خود را تغذیه می کنید. بهتر است هنگام شب مقداری آب برای رفع تشنگی ناشی از تغذیه کودک با شیر خود، داشته و بنوشید.

درست همانند گرسنگی تشنگی نیز می تواند عاملی برای بیدار شدن کودک هنگام خواب باشد. بنابراین سعی کنید آب بدن کودک را در طول روز تامین کرده و اگر کودک شما بیش از ۶ ماه سن دارد، با مقداری آب علاوه بر شیر، تشنگی او را کمتر کنید.

همچنین برای دادن آب به نوزادان زیر ۶ ماه ابتدا با پزشک نوزاد خود مشورت کنید.

نیاز به خواب سرپایی و نخوابیدن نوزاد در شب

این علت یکی از علل شایع بیدار شدن و گره کردن نوزاد در هنگام شب است. کودکان بسیاری عادت دارند که در آغوش پدر و مادر و حتی حالت سرپایی به خواب بروند. این کودکان در چرخه خواب خود وقتی نیمه شب ها از خواب بیدار می شوند. نمی توانند به تنهایی چرخه خواب تازه ای را آغاز کرده و به خواب بروند. در نتیجه آنها نیاز دارند که به وسیله آغوش مادر، و معمولا همزمان با آن پستانک و یا سینه مادر، و حرکت کردن به خواب بروند.

اما با این مشکل چه می شود کرد. پینشهاداول این است که در چنین شرایطی تا هنوز کودک خواب آلود است بیدار شده و اورا در آغوش خود دوباره بخوابانید. معطل کردن در این زمینه چیزی را حل نمی کند و تنها زمان بیشتری از ساعت خواب شما و نوزاد را خواهد گرفت.

همچنین یک راه ساده برای اصلاح این رویه وجود دارد که در بسیاری از نوزادان موثر بوده است. این راه ساده رها کردن کودک در رخت خوابش هنگامی است که هنوز کاملا به خواب نرفته و حالتی خواب آلود دارد. این کار نوعی تمرین است که باعث می شود نوزاد کم کم بیاموزد که به تنهایی و بدون آغوش والدین به خواب رود.

تغییر در نظم خواب معمول و نخوابیدن نوزاد در شب

سازگاری و نظم کلید رفتار با کودکان است. بخصوص اگر این موضوع در رابطه با خواب کودک باشد. بهتر است بدانید که هرگونه تغییر ساده نظم خواب کودک، می تواند برای او بسیار دشوار باشد.

این موضوع از این لحاظ مهم است که چرخه خواب کودک همانطور که به راحتی نظم می یابد؛ به راحتی از حالت نظم خود نیز خارج می شود. ساعت داخلی کودک با توجه به هورمون هایی که هنگام روز و شب و خواب و بیداری، ترشح می شود، تنظیم می گردد و تغییر این ساعت و در نتیجه میان ترشح این هورمون ها بر نظم و کیفیت خواب او تاثیر می گذارد.

سعی نکنید وقتی کودک خسته نیست به اجبار او را بخوابانید. و یا وقتی خسته است تا دیر وقت به دلایل مختلف او را بیدار نگه دارید. همچنین عادت کردن کودک به چرت زدن در اواخر عصر و شب، تمایل او به خواب در هنگام شب را کاهش می دهد.

خستگی یا تحریک بیش از حد و نخوابیدن نوزاد در شب

حتما تجربه کرده اید گاه از شدت خستگی نمی توانید بخوابید. کودکان نیز همین حالت را دارند و در زمان خستگی جسمی شدید در به خواب رفتن دچار مشکل می شوند. همچنین این کودکان دقیقا مانند بزرگسالان به دلیل بد خوابیدن، هنگام بیدرا شدن خسته و بد اخلاق می شوند.

همچنین یک محیط تحریک کننده می تواند آرامش را از کودک بگیرد. سر و صدا، ازدحام افراد، اسباب بازی هاف صفحات نمایش الکترونیک و… می تواند ارامش را از کودک هنگام خوابیدن بگیرد. به همین دلیل است که باید از اعمال هیجان انگیزش و انگیزشی در ساعت قبل از خواب پرهیز شود.

حمام آب گرم، ماساژ، نوازش و آغوش و یک داستان آرام و کم هیجان، می تواند در آرامش و به خواب رفتن کودک موثر باشد. این موارد همچنین به خواب عمیق تر و ارام رت در طول شب و در نتیجه بیدار نشدن از خواب هنگام نیمه شب کمک می کند. و هنگام صبح نیز فرزند شما سرحال تر و خوش خلق تر خواهد بود.

پس ساعت خواب منظمی برای کودک خود تعریف کنید. و اگر در روزهایی فعالیت بیشتری داشته است؛ به همان نسبت کمی زودتر او را به رخت خواب ببرید.

بیمار شدن و نخوابیدن نوزاد در شب

بیماری های مکرر و ادامه دار می تواند در طول شب نیز خود را نشان داده و مانع خواب خوب و کامل کودک شود. هر بیماری ای از جمله درد شکم، گاز، رفلکس اسید، سرماخوردگی و سرفه و دندان درآوردن، می تواند منجر به مشکلات خواب در کودکان شود.

نوزادان مبتلا به سرماخوردگی یا عفونت تنفسی فوقانی معمولا به علت تراکم بینی و سرفه از خواب بیدار می شوند. در این مورد با استفاده از یک مرطوب کننده هوا رطوبت هوا را در اتاق کودک بیشتر کنید.

در صورت درد معده و یا داشتن گاز معده، استفاده از خمیر آنغوزه و مالیدن آن در اطراف ناف کودک، موثر است.

دندان درآوردن یکی از سخت ترین علل بیدرا شدن شبانه کودک از خواب است. چراکه در طول روز شما می توانید با سرگرم کردن کودک، حواس او را از درد پرت کنید. ولی در طول شب او متوجه درد خواهد شد.

تغذیه با شیر مادر در هنگام دندان دراوردن می تواند کودک را آرام تر کرده و خواب بهتری برایش به ارمغان آورد.

در نهایت درمان بیماری های کودک زمینه ای ترین و کامل ترین راه حل بر طرف کردن مشکلات در این زمینه است.

کودک می خواهد نزدیک شما باشد

نوزادان در سنین ۶ الی ۸ ماهگی با مفهوم جدایی و اضطراب ناشی از آن آشنا می شوند. و این مسئله می تواند تا حدود ۵ سالگی نیز ادامه یابد.

ممکن است تجربه کرده باشد که کودکتان در هنگام شب از خواب بیدار شده و نزد شما می آید و نمی خواهد از شما جدا شود. این مسئله طبیعی است. چراکه او نیمه شب از خواب بیدار شده و خودش را تنها و بدون شما یافته و دچار وحشت شده است.

بر اساس مطالعه ای که در سال ۲۰۱۰ در مجله روانشناسی خانواده منتشر شدهاست. کودکان که مادرشان در زمان خواب در دسترس تر هستند؛ دارای خواب عمیق تر و بی خوابی کمتری در طول شب هستند.

اگر کودک شما در کنار شما می خوابد. هنگام بیدار شدن نیمه شب از خواب، او را نوازش کنید و پشت او را مالش دهید.

اگر شما سعی دارید کودک خود را آموزش دهید که خودش خودش را آرام کند و دوباره به خواب رود. این کار را به تدریج انجام دهید. سعی کنید در ابتدا زمان خواب در کنارش را کاهش دهید. سپس در هنگام بیدار شدن از خواب نزد او بروید و آرامش کنید. و کم کم حضور خود را کمتر نمایید.

در این حالت در واقع کودک شما تنها کمی وحشت زده و مضطرب است. و تنها نیاز دارد کمی به شما نزدک تر باشد.

محیط خواب ناراحت کننده و نخوابیدن نوزاد در شب

اگر کودک شما در جایی بخواب رود (مثلا روی مبل یا در مهمانی) و سپس نیمه شب در جای دیگر بیدار شود؛ گیج و به احتمال زیاد وحشت زده می شود. و نمی تواند دوباره بخوابد.

اطمینان حاصل کنید که محیط خواب کودک شما از نظر سر و صدا، دما، نور و… میحیطی ثابت و بدون تغییر است.

گاهی اوقات نخوابیدن نوزاد در شب به علت تغییرات دمایی است. اگر نوزاد شما عرق کرده، یک لایه پتو یا لباسش را کم کنید. و اگر حس می کنید سردش است (مثلا خودش را جمع کرده) او را گرم تر کنید.

همچنین وجود نور باعث نخوابیدن نوزاد در شب و به هم خوردن چرخه خواب بیداری او می شود. نرو باعث سرکوب ترشح ملاتونین (هورمون خواب) می شود. و این مووضع رد خواب فرد تاثیر منفی می گذارد.

در نهایت از موارد دیگر شرایط محیطی پوشک مرطوب است که می تواند منجر نخوابیدن نوزاد در شب شود.

نداشتن چرت روزانه و نخوابیدن نوزاد در شب

برعکس تفکر عموم، داشتن چرت روزانه برای رشد و نمو کودک مهم بوده و خواب شبانه او را نیز بهتر و آرام تر می کند. بدون چرت روزانه نوزاد بیش از حد خسته شد و شب هنگام سخت تر به خواب می رود.

البته بسیار مهم است که کودک شما به موقع چرت روزانه خود را برند. خوابیدن در هنگام بعد از ظهر (ساعت ۴ عصر به بعد) می تواند منجر به بی خوابی شبانه شود.

بهترین ساعت چرت روزانه اواخر صبح و اوایل ظهر است. و در نهایت اینکه بیدار کردن نزواد از چرت روزانه بزرگترین اشتباه است. چراکه او را گریان و تسلی ناپذیر می کند. پس بگذراید خودش از خواب بیدار شود.

مهارت های جدید رشد و نخوابیدن نوزاد در شب

هنگامی که کودک شما مهارتی جدید مثل خزیدن، نشستن، ایستادن، راه رفتن، لگد زدن و… را یاد می گیرد. دوست دارد همواره آن را امتحان کند. در نتیجه ممکن است این موارد را در خواب نیز از خود نشان دهد. و همین موضوع می تواند منجر به نخوابیدن نوزاد در شب شود.

نوزادان در اولین حرکات خود یاد می گیرند که با خزیدن روی سینه و زانوهای خود به جلو و عقب بروند. این شرایط در خواب باعث تغییر جای آن ها و حتی گیر کردنشان در گوشه ها و… می شود. در نتیجه با گریه پدر و مادر خود را برای دریافت کمک صدا می زنند.

البته همین مهارت ها کم کم باعث می شود که کودک خواب بهتری داشته باشد.

دریافت نکردن نور خورشید و نخوابیدن نوزاد در شب

قرار گرفتن در معرض نور طبیعی خورشید در طول روز، و خوابیدن در تاریکی مطلق در طول شب، به شدت در بهبود ریتم طبیعی خواب موثر است. هوای تازه و نور خورشید برای نوزادان مفید است و خواب بهتری را برای آن ها به ارمغان می آورد.

مجله تحقیقات خواب طمالعه ای را در سال ۲۰۰۴ منتشر کرد که نشان می داد نوزادان ۶ تا ۱۲ هفته ای که در هنگام بعد از ظهر نور خورشید دریافت کرده اند؛ شب هنگام بهتر خوابیده اند.

همچنین فراموش نکنید که نور خورشید به دریافت ویتامین D و رشد و نمو بهتر نوزاد کمک می کند.

علاوه بر موارد گفته شده حفظ کودک از نور مصنوعی قبل از خواب نیز می تواند از نخوابیدن نوزاد در شب جلوگیری کند.