خلط و یا مخاط، مخلوطی از بزاق و مخاط بدن است که هنگام سرفه کردن از گلو خارج می شود. خلط آغشته به خون زمانی رخ می دهد که خلط دارای رگه های قابل مشاهده از خون در خود باشد. این خون از جایی در بدن شما که معمولا دستگاه تنفسی و یا دستگاه گوارش است، می آید. دستگاه تنفسی شامل اندام های زیر می باشد:
- دهان
- گلو
- بینی
- ریه
- معابر منتهی به ریه
گاهی اوقات، خلط آغشته به خون نشانه ای از یک بیماری وخیم است. با این حال، این نوع از خلط یک اتفاق نسبتا شایع است، و به طور معمول نگرانی ایجاد نمی کند. اگر شما در حال سرفه کردن خون کم با خلط بدون خون دیدید نیاز به نگرانی زیادی ندارد. فقط کافی است این موضوع را با پزشک در میان بگذارید.
احساس مخاط یا خلط در گلو احساسی است که هر کسی به درو از جنسیت خود می تواند آن را تجربه کند. این حس معمولا ناشی از بیماری ویروسی دستگاه تنفسی فوقانی ایجاد می شود. افراد سالم معمولا خلط را به دلیل مسدود شدن حفره های بینی تجربه می کنند.
علائم وجود خلط در گلو
- سرفه کردن
- نیاز به صاف کردن گلو
- بغض در گلو که احساس توده در گلو ایجاد می کند
- غلغلک دادن گلو
- داشتن تن صدای مرطوب ( تو دماغی)
علل ایجاد خلط آغشته به خون
علل شایع خلط آغشته به خون عبارتند از:
- سرفه های شدید و طولانی مدت
- برونشیت
- خون دماغ
- التهاب حنجره
- عفونت های دیگر قفسه سینه
از دیگر علل جدی تر ایجاد کننده خلط آغشته به خون که نیاز به درمان پزشکی دارد، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سرطان ریه و یا سرطان گلو
- ذات الریه
- آمبولی ریه، و یا وجود یک لخته خون در ریه
- ادم ریوی، یا داشتن مایع در ریه ها
- آسپیراسیون ریوی، یا ورود مواد خارجی به ریه
- فیبروز کیستیک
- برخی عفونت ها همچون سل
- مصرف داروهای ضدانعقاد، که از لخته شدن خون جلوگیری می کنند.
- آسیب به سیستم تنفسی
عفونت دستگاه تنفسی تحتانی و یا استنشاق بوی یک جسم خارجی، از علل احتمالی خلط آغشته به خون در کودکان هستند.
منشاء خلط آغشته به خون
طیف وسیعی از عوامل می توانند منجر به ورود خون به خلط شوند. گاهی این خون از قسمت های مختلف و دیگر بدن وارد خلط می شود. این خون معمولا از ریه ها می آید، اما گاهی نیز می تواند از معده یا دستگاه گوارش وارد خلط شود. اگر خون از دستگاه گوارش بیرون آمده باشد، اصطلاح پزشکی آن هماتمیز است.
- خون با منشاء ریه ها (هموپتیز). اگر خون موجود در خلط قرمز و شفاف باشد، احتمالا از ریه ها می آید و می تواند ناشی از سرفه مداوم یا عفونت ریه باشد.
- خون با منشاء دستگاه گوارش (هماتمیز). اگر خون تیره و همراه با اثراتی از مواد غذایی باشد، احتمالا در معده یا جای دیگری از دستگاه گوارش خونریزی وجود دارد. این خونریزی ممکن است نشانه ای از بیماری های جدی تر باشد.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر هر کدام از علائم زیر را همراه با خلط آغشته به خون داشتید باید به پزشک مراجعه کنید.
- سرفه ای که اغلب با خون و خلط بسیار کمی همراه است.
- تنگی نفس و یا نیاز به تلاش زیاد برای نفس کشیدن
- ضعف
- سرگیجه
- تعریق
- سریع شدن ضربان قلب
- کاهش وزن بدون علت
- خستگی
- درد قفسه سینه
- خون در ادرار یا مدفوع
این علائم با بیماری های جدی همراه است.
تشخیص علت خط خونی
وقتی به پزشک مراجعه می کنید، احتمال از شما خواهد پرسید که آیا علائم دیگری دارید یا نه؟ و آیا اولین بار این خلط همراه با موارد زیر بوده است یا نه؟
- سرفه
- تب
- سرماخوردگی
- برونشیت
علاوه بر این ممکن است از شما سوال کند که چه مدت خلط آغشته به خون دارید و چند بار در روز، سرفه کردن شما به خلط خونی منتج می شود؟ در این حالت پزشک صدای ریه را در زمان تنفستان با گوشی پزشکی، گوش می دهد و سایر علائم نگرانی کننده مانند ضربان قلب سریع، خس خس و صداهای خاص را نیز بررسی می کند. علاوه بر این سابقه پزشکی نیز در تشخیص کمک کننده است.
علاوه بر این، روش های زیر نیز ممکن است تجویز شود:
- عکس اشعه X از قفسه سینه برای تشخیص بیماری های مختلف
- CT اسکن قفسه سینه به منظور ارائه یک تصویر واضح تر از بافت نرم
- برونکوسکوپی، برای بررسی عملکرد راه های هوایی جهت تشخیص انسداد یا ناهنجاری های پشت گلو
- آزمایش خون جهت تشخیص شرایط مختلف، و همچنین تعیین چگونگی رقیق شدن خون
- اگر دکتر متوجه یک ناهنجاری ساختاری در ریه های شما شود ممکن است یک نمونه برداری را تجویز کند. در این حالت یک نمونه از بافت ریه ها برداشته شده و برای ارزیابی به آزمایشگاه فرستاده می شود.
[quote font_size=”18″ color=”#37a02b”]
پیشنهاد می کنیم برای اطلاعات بیشتر، این مطالب را نیز بخوانید:
سرفه همراه با خلط سبز یا زرد ؛ این عارضه چه معنی می دهد؟
رنگ خلط چه چیزی به شما می گوید و نشانه چه بیماری است؟
سرفه با خلط سیاه یا قهوه ای نشان دهنده چیست و چگونه درمان می شود؟
[/quote]
درمان خلط آغشته به خون
درمان خلط آغشته به خون به درمان بیماری زمینه ای که باعث آن شده است تکیه می کند. در برخی موارد، درمان همچنین می تواند با کاهش التهاب و یا دیگر علائم مرتبط که تجربه کرده اید، نیز انجام شود.
درمان های معمول خلط آغشته به خون عبارتند از:
- آنتی بیوتیک های خوراکی برای عفونت هایی مانند عفونت پنومونی باکتریایی
- ضد ویروس، مانند تامی فلو، برای کاهش مدت یا شدت یک بیماری ویروسی
- سرکوب کننده های سرفه برای سرفه های طولانی مدت
- نوشیدن آب بیشتر، که می تواند خلط را رقیق کند
- جراحی برای درمان تومور یا خون لخته شده در ریه
برای افرادی که با سرفه خود مقدار زیادی خون از گلو خارج می کنند، درمان اولیه، توقف خونریزی و جلوگیری از آسپیراسیون است. این حالت هنگامی رخ می دهد که مواد خارجی به ریه ها وارد می شود. پس از این درمان، علت زمینه ای برطرف می شود.
قبل از استفاده از هر داروی سرکوب کننده سرفه ای، حتی اگر می دانید علت سرفه هایتان چیست، باید از پزشک سوال کنید. سرکوب کننده های سرفه می توانند به انسداد راه هوایی و یا نگه داشتن خلط در ریه های شما منجر شوند. این عوامل عفونت را در بدن طولانی مدت و وخیم می کنند.
روش های جلوگیری
خلط آغشته به خون گاهی اوقات نشانه ای از یک بیماری زمینه ای است که غیر قابل اجتناب است. اما روش های زیادی وجود دارد که می تواند از برخی از این موارد جلوگیری کند. به عنوان مثال خلط هایی که بر اثر عفونت های تنفسی ایجاد می شوند با جلوگیری از ایجاد آن ها، قابل پیشگیری است.
شما می توانید راه های زیر را برای جلوگیری از خلط آغشته به خون انجام دهید:
- اگر سیگار می کشید، آن را ترک کنید. سیگار کشیدن باعث تحریک و التهاب شده و احتمال ابتلا به بیماری های جدی را افزایش می دهد.
- اگر شما احساس می کنید به عفونت دستگاه تنفسی مبتلا شده اید، آب بیشتری بنوشید. آب خلط را رقیق کرده و زودتر از بدن خارج می کند.
- تمیز نگه داشتن خانه از گرد و غبار، کار ریه ها را برای تنفس آسان می کند. علاوه بر این، تمیز کردن گرد و غبارهای عاملی برای پیشگیری از عفونت های تنفسی است. قارچ و کپک نیز می توانند عفونت های تنفسی و التهاب، که منجر به خلط آغشته به خون می شود، را ایجاد کنند.
- بالا آوردن خلط زرد و سبز ممکن است نشانه ای از یک عفونت تنفسی باشد. پس برای درمان زود هنگام و جلوگیری از عوارض ناشی از بدتر شدن علائم، با مشاهده این خلط ها هر چه سریع تر به پزشک مراجعه کنید.